What we don't know about mother's milk | Katie Hinde

Translator: mabbast chato Reviewer: Razaw S. Bor

Have you ever heard the one about how breastfeeding is free?

قەت بیستووتانە کەسێک بڵێت شیری دایک بێبەرامبەرە؟

(Laughter)

(پێکەنین)

Yeah, it's pretty funny,

بەڵێ جێی پێکەنینە،

because it's only free if we don't value women's time and energy.

چونکە بێبەرامبەرە ئەگەر کات و وزەی ژنان بەرز نەنرخێنین.

Any mother can tell you how much time and energy it takes

هەر دایکێک بێت دەتوانێت پێتبڵێت چەندێک کات و وزەی دەوێت

to liquify her body --

بۆ بەشلەکردنی لەشی --

to literally dissolve herself --

بۆ تواندنەوەی خۆی --

(Laughter)

(پێکەنین)

as she feeds this precious little cannibal.

کاتێک خواردن دەدات بەم گۆشتخۆرە بچووکە بەنرخە.

(Laughter)

(پێکەنین)

Milk is why mammals suck.

شیر هۆکاری خواردنی شیردەرەکانە بە مژین.

At Arizona State University,

لە زانکۆی ویلایەتەی ئەریزۆنا،

in the Comparative Lactation Lab,

لە تاقیگەیەکی شیردا،

I decode mothers' milk composition

سەیری پێکهاتەی شیری دایکم کرد

to understand its complexity

بۆ تێگەشتن لە ئاڵۆزییەکەی و

and how it influences infant development.

چۆن کار دەکاتە سەر گەشەکردنی منداڵەکە.

The most important thing that I've learned

گرنگترین شت کە فێریبووم

is that we do not do enough to support mothers and babies.

ئەوەبوو کارێکی پێویست ناکەین بۆ پشتیوانی کردنی دایکان و منداڵان.

And when we fail mothers and babies,

کاتێکیش دایکان و منداڵان نائومێد دەکەین،

we fail everyone who loves mothers and babies:

هەموو ئەوانە نائومێد ئەکەین کە دایکان و مناڵانیان خۆش دەوێت:

the fathers, the partners, the grandparents, the aunties,

باوکەکان، هاوەڵەکان، نەنک و باپیر، پوورەکان،

the friends and kin that make our human social networks.

هاوڕێکان و ناسیاوەکانی تۆڕی کۆمەڵایەتی مرۆڤ دروست دەکەن.

It's time that we abandon simple solutions and simple slogans,

کاتی ئەوەیە واز لە چارەسەرە سادە و درووشمە سادەکان بهێنین و

and grapple with the nuance.

بە وردی کار لەسەر وردەکارییەکان بکەین.

I was very fortunate

من زۆر خۆشبەخت بووم

to run smack-dab into that nuance very early,

زۆر زوو توانیم پەنجە بخەمە سەر ئەو وردەکارییانە،

during my first interview with a journalist

لە یەکەم چاوپێکەوتنمدا لەگەڵ ڕۆژنامەنوسێک

when she asked me,

کاتێک لێی پرسیم،

"How long should a mother breastfeed her baby?"

"دایک ئەبێت هەتا چەندێک شیری خۆی بدات بە منداڵەکەی؟"

And it was that word "should" that brought me up short,

ئەو وشەی "دەبێت"ە بوو کە وەڵامی لێ بڕیم،

because I will never tell a woman what she should do with her body.

چونکە قەت بە ژنێک ناڵێم کە چی بە لەشی خۆی بکات.

Babies survive and thrive

منداڵەکان بۆیە دەمێننەوە و گەشە دەکەن

because their mother's milk is food, medicine and signal.

چونکە شیری دایک خواردن، و دەرمان و ئاماژەیە بۆیان.

For young infants,

بۆ شیرەخۆرە بچووکەکان،

mother's milk is a complete diet

شیری دایک خواردنی تەواوە

that provides all the building blocks for their bodies,

کە هەموو پێکهاتە پێویستەکان بۆ لەشیان دابین دەکات،

that shapes their brain

گەشە بە مێشکیان دەدات و

and fuels all of their activity.

وزەیە بۆ هەموو چالاکییەکانیان.

Mother's milk also feeds the microbes

شیری دایک خواردنیش دەدات بەو میکرۆبانەی

that are colonizing the infant's intestinal tract.

لە ڕاڕەوی هەرسی منداڵەکەدایە.

Mothers aren't just eating for two,

دایکان تەنیا بۆ دوو کەس نان ناخۆن،

they're eating for two to the trillions.

نان بۆ دوو کەس و بۆ ترلیۆنەها دەخۆن.

Milk provides immunofactors that help fight pathogens

شیر پێکهاتەکانی بەرگری دابین دەکات کە شەڕ لەگەڵ مشەخۆرەکان دەکەن و

and mother's milk provides hormones that signal to the infant's body.

ئەو هۆرمۆنانەش دابین دەکات کە ئاماژەیە بۆ لەشی مناڵەکە.

But in recent decades,

بەڵام لەم دەیانەی دواتردا،

we have come to take milk for granted.

وامان لێهات بە کەم سەیری شیری دایک بکەین.

We stopped seeing something in plain sight.

چیتر شتەکان بە ڕوونی نابینین.

We began to think of milk as standardized, homogenized, pasteurized,

وامان لێهاتووە سەیری شیر بکەین وەک شتێکی بە ستاندارد کراو، ڕێکخراو، پاکژکراو،

packaged, powdered, flavored and formulated.

لە قتوو نراو، کراو بە پاودەر، تام خۆشکراو، و بە ئامێر درووستکراو.

We abandoned the milk of human kindness

دەستبەرداری شیری میهرەبانی مرۆڤ بووین و

and turned our priorities elsewhere.

وامان کردووە شتی تر گرنگ بێت بەلامانەوە.

At the National Institutes of Health

لە پەیمانگای نەتەوەیی تەندروستی

in Washington DC

لە واشینگتنی پایتەخت

is the National Library of Medicine,

کتێبخانەی نەتەوەیی پزیشکی لێیە،

which contains 25 million articles --

کە ٢٥ ملیۆن نوسراوی تێدایە --

the brain trust of life science and biomedical research.

متمانەی مێشک بە زانستی ژیان و توێژینەوەی پزیشکی زیندەوەری.

We can use keywords to search that database,

دەتوانین وشە بەکاربهێنین بۆ گەڕان بەناو داتا بەیسەکەماندا و

and when we do that,

کاتێک ئەوە دەکەین،

we discover nearly a million articles about pregnancy,

دەبینین نزیکەی ملیۆنێک نوسراو هەیە لەسەر دووگیانی،

but far fewer about breast milk and lactation.

بەڵام زۆر کەمتر هەیە لەسەر شیری دایک و شیردان.

When we zoom in on the number of articles just investigating breast milk,

کاتێک نزیک دەبینەوە لە ژمارەی ئەو نوسراوانەی لە شیری دایک دەکۆڵێتەوە،

we see that we know much more about coffee, wine and tomatoes.

دەبینین لەسەر قاوە، و شەراب و تەماتە زیاتر دەزانین.

(Laughter)

(پێکەنین)

We know over twice as much about erectile dysfunction.

دوو هێندەی شیری دایک لەسەر ڕەپنەبوون دەزانین.

(Laughter)

(پێکەنین)

من ناڵێم پێویست ناکات زانیاریمان لەسەر ئەو شتانە هەبێت --

I'm not saying we shouldn't know about those things --

I'm a scientist, I think we should know about everything.

من زانام، پێم وایە پێویستە لەسەر هەموو شتێک بزانین.

But that we know so much less --

بەڵام زانینی کەمتر --

(Laughter)

(پێکەنین)

about breast milk --

لەسەر شیری دایک --

the first fluid a young mammal is adapted to consume --

یەکەم شلەمەنی کە شیردەری بێچوو پێی دەژی--

should make us angry.

دەبێت توڕەمان بکات.

Globally, nine out of 10 women will have at least one child in her lifetime.

لە سەرانسەری جیهاندا، لە دە ژن نۆیان بەلایەنی کەمەوە لە ژیانیان منداڵێکی دەبێت.

That means that nearly 130 million babies are born each year.

واتا ساڵانە نزیکەی ١٣٠ ملیۆن مناڵ لەدایک دەبن.

These mothers and babies deserve our best science.

ئەم دایک و مناڵانە شایەنی ئەوەن باشترین زانستیان پێشکەش بکرێت.

Recent research has shown that milk doesn't just grow the body,

توێژینەوەکانی ئەم دواییە نیشانیداوە شیر نەک تەنیا گەشە بە لەش دەدات،

it fuels behavior and shapes neurodevelopment.

وزەیەکیشە بۆ لەش و وێنەی پەرەسەندنی مێشک و دەماریش دەکێشێت.

In 2015, researchers discovered

ساڵی ٢٠١٥، توێژەرەوەکان ئەوەیان دۆزییەوە

that the mixture of breast milk and baby saliva --

کە تێکەڵەی شیری دایک و لیکی منداڵ --

specifically, baby saliva --

بەدیاریکراوی، لیکی منداڵ --

causes a chemical reaction that produces hydrogen peroxide

کارلێکێکی کیمیایی دروست دەکات و هایدرۆجین پیرۆکساید دروست دەکات

that can kill staph and salmonella.

کە بەکتریای ستاف و سالمۆنێلا دەکوژێت.

And from humans and other mammal species,

و لە مرۆڤ و شیردەرەکانی تریشەوە،

we're starting to understand that the biological recipe of milk

خەریکە لەوە تێدەگەین کە پێکهاتەی زیندەیی شیر،

can be different when produced for sons or daughters.

دەکرێت جیاوازی هەبێت کاتێک بەرهەم دەهێنرێت بۆ کوڕ یان کچ،

When we reach for donor milk in the neonatal intensive care unit,

کاتێک پەنا دەبەین بۆ شیری بەخشەر لە یەکەی چاودێری وردی تازە لەدایکبووان،

or formula on the store shelf,

یان شیری قتوی کۆگاکان،

it's nearly one-size-fits-all.

وەک جلێکە بۆ بەری هەموو کەس ببێت.

We aren't thinking about how sons and daughters may grow at different rates,

بیر لەوە ناکەینەوە کە چۆن دەکرێت کوڕ و کچ ڕێژەی گەشەکردنیان جیابێت،

or different ways,

یان بەشێوەیەکی جیابێت، و

and that milk may be a part of that.

لەوانەیە شیری دایکیش بەشێک بێت لەوە.

Mothers have gotten the message

دایکان پەیامەکەیان پێگەشت و

and the vast majority of mothers intend to breastfeed,

زۆرینەی دایکان بەنیازن شیری خۆیان بدەن،

but many do not reach their breastfeeding goals.

بەڵام زۆرێک ناگەن بە ئامانجی شیردانەکەی دایان ناوە.

That is not their failure;

ئەوە هەڵەی خۆیان نییە؛

it's ours.

هەڵەی ئێمەیە.

Increasingly common medical conditions like obesity, endocrine disorders,

هەتا دێت کێشەی تەندروستی باو وەک قەڵەوی، کێشەی هۆرمۆنات،

C-section and preterm births

نەشتەرگەری منداڵبوون و منداڵبونی پێشوەخت

all can disrupt the underlying biology of lactation.

دەکرێت هەموویان بایۆلۆجی شیردان تێک بدەن.

And many women do not have knowledgeable clinical support.

زۆر ژنیش زانیاری پزیشکی پێویستیان نییە.

Twenty-five years ago,

بیست و پێنج ساڵ لەمەوبەر،

the World Health Organization and UNICEF established criteria

ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی و یونیسێف چەند پێوەرێکیان دانا

for hospitals to be considered baby friendly --

بۆ نەخۆشخانەکان بۆ ئەوەی بە دۆستی تازە لەدایکبووان دابنرێن--

that provide the optimal level of support for mother-infant bonding

کە ئاستی پێویستی پشتیوانی دابین بکات بۆ نزیکبوونەوەی دایک و تازە لەدایک بوو و

and infant feeding.

شیرپێدانی مناڵەکە.

Today, only one in five babies in the United States

لەم ڕۆژەدا، لە ویلایەتە یەکگرتووەکان لە پێنج منداڵ یەکێکیان

is born in a baby-friendly hospital.

لە نەخۆشخانەیەکی منداڵ دۆستدا لەدایک دەبن.

This is a problem,

ئەمە کێشەیە،

because mothers can grapple with many problems

چونکە دایکان لەو ماوەیەدا چەندین کێشەیان دەبێت

in the minutes, hours, days and weeks of lactation.

لە خولەکەکان، کاتژمێرەکان، ڕۆژەکان و هەفتەکانی ماوەی شیرداندا.

They can have struggles with establishing latch,

دەکرێت کێشەیان هەبێت لەگەڵ ئەوەی مناڵەکەیان فێری شیری خۆیان بکەن،

with pain,

ئازارەکەی توشی دەبن،

with milk letdown

دەردانی شیرەکە و

and perceptions of milk supply.

پێدانی شیری پێویست.

These mothers deserve knowledgeable clinical staff

دایکان شایەنی ئەوەن لەلایەن ستافێکی پزیشکییەوە زانیاریان پێبدرێت

that understand these processes.

کە لەم پرۆسانە تێبگەن.

Mothers will call me as they're grappling with these struggles,

دایکەکانی دووچاری ئەو کێشانە دەبنەوە قسەم لەگەڵ دەکەن،

crying with wobbly voices.

بە گریانەوە قسە دەکەن،

"It's not working.

"ئەمە سوودی نییە.

This is what I'm supposed to naturally be able to do.

ئەبێ بەشێوەیەکی سرووشتی بتوانم ئەمە بکەم.

Why is it not working?"

بۆچی سوودی نییە؟"

And just because something is evolutionarily ancient

تەنیا لەبەر ئەوەش کە شتێک بەشێکە لە پەرەسەندمان وەک مرۆڤ

doesn't mean that it's easy or that we're instantly good at it.

واتای ئەوە نییە ئاسان بێت یان یەکسەر بتوانین باشبین تێیدا.

You know what else is evolutionarily ancient?

دەزانن چیتر بەشێکە لە پەرەسەندنی مرۆڤ؟

(Laughter)

(پێکەنین)

Sex.

سێکسکردن.

And nobody expects us to start out being good at it.

کەسیش چاوەڕێی ئەوە ناکات یەکسەر باشبین تێیدا.

(Laughter)

(پێکەنین)

Clinicians best deliver quality equitable care

پزیشکان کاتێک دەتوانن چاودێرییەکی تەندروستی گونجاو پێشکەش بکەن

when they have continuing education

کاتێک لە فێربوونی بەردەوامدا بن

about how to best support lactation and breastfeeding.

دەربارەی ئەوەی باشترین شێوە چییە بۆ هاندان و فێرکردنی چۆنێتی شیردان.

And in order to have that continuing education,

بۆ ئەوەی ئەو فێربوونە بەردەوامەشیان هەبێت،

we need to anchor it to cutting-edge research

پێویستمان بە توێژینەوەی بەردەوام و نوێیە

in both the life sciences and the social sciences,

لە زانستەکانی ژیانیش و زانستە کۆمەڵایەتییەکانیشدا،

because we need to recognize

چونکە پێویستە ئەوە بزانین

that too often

کە زۆر جار

historical traumas and implicit biases

خوورپەی پێشتر و خراپحاڵی بوون

sit in the space between a new mother and her clinician.

دەکەوێتە نێوان تازە دایکەکە و پزیشکەکەیەوە.

The body is political.

لەشیش سیاسییە.

If our breastfeeding support is not intersectional,

ئەگەر پشتیوانیمان بۆ شیردان فرەلایەنە نەبێت،

it's not good enough.

وەک پێویست باش نییە.

And for moms who have to return for work,

بۆ دایکەکانیشی کە پێویستە بچنەوە سەر کارەکانیان،

because countries like the United States do not provide paid parental leave,

لەبەر ئەوەی هەندێک وڵاتی وەک ئەمریکا موچە نایەن لەکاتی مۆڵەتی دایکایەتیدا،

they can have to go back in as short as just a few days after giving birth.

پێویستە دوای چەند ڕۆژێک لە منداڵبوونیان بچنەوە سەر کارەکەیان.

How do we optimize mother and infant health

چۆن تەندروستی دایک و مناڵ باشتر بکەین

just by messaging about breast milk to moms

تەنیا بە پەیام دەربارەی شیری دایک بۆ دایکان

without providing the institutional support

بێ دابینکردنی پشتیوانی دامەزراوەیی

that facilitates that mother-infant bonding

کە کارئاسانی بکات بۆ بەهێزکردنی پەیوەندی دایک و مناڵەکە

to support breastfeeding?

بۆ پشتیوانیکردنی شیرپێدان؟

The answer is: we can't.

وەڵامەکە ئەوەیە: ناتوانین ئەوە بکەین.

I'm talking to you, legislators,

من قسە لەگەڵ ئێوە دەکەم، یاسادانەرەکان، و

and the voters who elect them.

دەنگدەرەکانی هەلیاندەبژێرن.

I'm talking to you, job creators and collective bargaining units,

قسە لەگەڵ ئێوە دەکەم، ئیش دروستکەرەکان و یەکەکانی ڕێکەوتنی نێوان خاوەنکار و کارمەند

and workers, and shareholders.

و کرێکارەکان و خاوەن پشکەکان.

We all have a stake in the public health of our community,

هەموومان بەستراوینەتەوە بە تەندروستی گشتی کۆمەڵگەکەمانەوە، و

and we all have a role to play in achieving it.

هەموومان ڕۆڵێکمان هەیە لە باشتر کردنیدا.

Breast milk is a part of improving human health.

شیری دایک بەشێکی باشترکردنی تەندروستی مرۆڤەکانە.

In the NICU, when infants are born early or sick or injured,

لە یەکەی چاودێری وردی تازە لەدایکبوان، کاتێک مناڵان پێشوەخت یان نەخۆش یان

milk or bioactive constituents in milk can be critically important.

بە زامداری لەدایک دەبن، شیر یان پێکهاتەی چالاکی زیندەیی شیر دەکرێت زۆر گرنگ بێت.

Environments or ecologies,

ژینگەکان، یان سیستمە ژینگەییەکان،

or communities where there's high risk of infectious disease,

یان کۆمەڵگەکانی مەترسی نەخۆشییە درمەکان تێیدا زۆرە،

breast milk can be incredibly protective.

شیری دایک دەکرێت پاراستنی باش دابین بکات.

Where there are emergencies like storms and earthquakes,

کاتێک گێژەڵۆکە و زەمین لەرزەی لەناکاو ڕوودەدات،

when the electricity goes out,

کاتێک کارەبا دەکوژێتەوە،

when safe water is not available,

کاتێک ئاوی پاک بەردەست نابێت،

breast milk can keep babies fed and hydrated.

شیری دایک دەتوانێت خواردن و تەڕایی بدات بە مناڵەکە.

And in the context of humanitarian crises,

هەروەها لە ڕوانگەی کارەساتە مرۆییەکانیشەوە،

like Syrian mothers fleeing war zones,

وەک ئەو دایکە سووریانەی لە ناوچەکانی جەنگ ڕایان دەکرد،

the smallest drops can buffer babies from the biggest global challenges.

بچووکترین قەترە شیر دەکرێت مناڵەکە لە گەورەترین مەترسییەکان بپارێزێت.

But understanding breast milk is not just about messaging to mothers

بەڵام تێگەشتن لە شیری دایک تەنیا ئەوە نییە پەیامەکە بگەیەنی بە دایکان و

and policy makers.

یاسا دەرکەرەکان.

It's also about understanding what is important in breast milk

هەروەها پێویستە لە گرنگی شیری دایکیش تێبگەین

so that we can deliver better formulas

بۆ ئەوەی بتوانین شیری قتوی باشتریش ئامادە بکەین

to moms who cannot or do not breastfeed for whatever reason.

بۆ دایکەکانی ناتوانن شیری خۆیان بدەن یان شیری خۆیان نادەن لەبەر هەر هۆکارێک.

We can all do a better job

هەموومان دەتوانین کارێکی باشتر بکەین

of supporting the diversity of moms raising their babies

لە پشتیوانیکردنی فرەچەشنی ئەو دایکانەی مناڵ بەخێو دەکەن

in a diversity of ways.

فرەچەشنی شێوازەکانیان.

As women around the world struggle

لەکاتێکدا ژنان لە جیهاندا لە ململانێدان

to achieve political, social and economic equality,

بۆ گەشتن بە یەکسانی سیاسی، کۆمەڵایەتی و ئابووری،

we must reimagine motherhood

پێویستە دووبارە وێنەی دایکایەتی بکێشینەوە

as not the central, core aspect of womanhood,

نەک وەک کرۆکی ناوەڕاستی بوونمان وەک ژنان،

but one of the many potential facets of what makes women awesome.

بەڵکو یەکێک لەو شتە زۆرانەی کە ژنان باشترینن تێیدا.

It's time.

کاتی ئەوەیە.

(Applause)

(چەپڵەلێدان)