An ultra-low-cost college degree | Shai Reshef

4,879,415 views ・ 2014-08-04

TED


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

Translator: Dejidmaa Galbadrakh Reviewer: Билэгүүтээ Ү.
Би та бүхэнтэй
00:13
I would like to share with you a new model of higher education,
0
13071
4407
боловсрол эзэмшихийг хүссэн ч боломжгүй байгаа
00:17
a model that, once expanded,
1
17502
2782
бүтээлч, сурах сонирхолтой сая сая хүмүүст
00:20
can enhance the collective intelligence
2
20308
2318
зориулсан хамтын мэдлэгийг бий болгох боломжтой,
00:22
of millions of creative and motivated individuals
3
22650
4469
ихээхэн дэлгэрч буй дээд боловсролын
нэгэн шинэ төрлийн тухай хуваалцахыг хүсч байна.
00:27
that otherwise would be left behind.
4
27143
2432
Дэлхий ертөнцийг хар.
00:30
Look at the world.
5
30250
1219
Нэг улсыг сонгож аваад түүн дээр төвлөр.
00:32
Pick a place and focus on it.
6
32001
2280
00:34
You will find humans chasing higher education.
7
34664
3690
Та боловсрол эзэмших хүсэлтэй хүмүүсийг олж харах болно.
Тэдний заримтай нь танилцъя.
00:39
Let's meet some of them.
8
39187
1449
Патрик.
00:41
Patrick.
9
41354
1443
00:42
Patrick was born in Liberia to a family of 20 children.
10
42821
4794
Патрик Либери улсад
20 хүүхэдтэй айлын хүү болж төрсөн.
Иргэний дайны үеэр тэдний гэр бүл
00:48
During the civil war,
11
48380
1600
00:50
he and his family were forced to flee to Nigeria.
12
50004
3919
Нигери улс руу дүрвэхээс өөр аргагүй болсон.
00:54
There, in spite of his situation,
13
54468
2738
Тэнд очоод амьдралын нөхцөлөөс үл хамааран
00:57
he graduated high school with nearly perfect grades.
14
57230
3508
тэр сургуулиа маш сайн дүнтэй төгссөн.
01:01
He wanted to continue to higher education,
15
61389
3064
Тэр дээд боловсрол эзэмших хүсэлтэй байсан ч
01:04
but due to his family living on the poverty line,
16
64477
3260
гэр бүлийнх нь амьдрал
хүнд хэцүү байсан тул тэр
01:07
he was soon sent to South Africa
17
67761
2507
Өмнөд Африк руу явж, ажил хийн
гэр бүлээ тэжээхийн тулд олсон мөнгөө
01:10
to work and send back money to feed his family.
18
70292
3713
гэр лүүгээ явуулдаг байсан.
01:15
Patrick never gave up his dream of higher education.
19
75036
3832
Патрик дээд боловсрол эзэмших мөрөөдлөө орхиогүй.
01:18
Late at night, after work,
20
78892
2399
Ажлынхаа дараа оройн цагаар тэр
01:21
he surfed the net, looking for ways to study.
21
81315
3712
Интернет орж сурах арга зам хайдаг байсан.
01:25
Meet Debbie.
22
85827
1266
Дэббитэй танилц.
Дэбби Флоридагаас ирсэн.
01:27
Debbie is from Florida.
23
87117
1866
01:29
Her parents didn't go to college, and neither did any of her siblings.
24
89897
4149
Түүний эцэг эх болон ах дүүсээс
хэн нь ч коллежид сураагүй.
01:34
Debbie has worked all her life,
25
94706
1981
Дэбби амьдралынхаа турш ажил хийн
01:38
pays taxes, supports herself month to month,
26
98013
3810
татвараа төлж, сараас сарын хооронд өөрийгөө болгож
01:41
proud of the American dream,
27
101847
2328
дээд боловсрол эзэмшихгүйгээр хүрэх боломжгүй
01:44
a dream that just won't be complete without higher education.
28
104199
3981
"Америк мөрөөдлөөрөө" бахархдаг байсан.
01:48
But Debbie doesn't have the savings for higher education.
29
108870
3719
Гэвч Дэббид дээд боловсролд зориулах хадгаламж байгаагүй.
01:52
She can't pay the tuition.
30
112613
1910
Тэр сургалтын төлбөрөө ч төлөх чадваргүй.
01:54
Neither could she leave work.
31
114881
1948
Бас ажлаасаа ч гарах боломжгүй.
Ваэлтай танилц.
01:58
Meet Wael.
32
118094
1183
01:59
Wael is from Syria.
33
119750
1395
Ваэл Сирээс ирсэн.
02:01
He's experiencing firsthand
34
121910
2277
Тэр эх оронд нь зовлон зүдгүүр,
02:05
the misery, fear and failure imposed on his country.
35
125528
4026
айдас түгшүүр болон дампуурал нүүрлэж
байгаад санаа зовж байдаг.
02:10
He's a big believer in education.
36
130755
2551
Тэр боловсролд маш их итгэдэг.
02:13
He knew that if he could find an opportunity for higher education,
37
133330
4033
Хэрвээ түүнд дээд боловсрол эзэмших боломж болон
бусдаас түрүүлж
02:17
an opportunity to get ahead of the rest,
38
137387
2795
амжилтанд хүрэх боломж олдвол,
тэр дэлхий ертөнцийг орвонгоор нь эргүүлэх
02:20
he has a better chance to survive in a world turned upside down.
39
140206
4461
боломжтой болно гэдгийг мэддэг.
02:26
The higher education system
40
146057
2002
Сурахыг хүссэн сая сая оюутнууд,
02:29
failed Patrick, Debbie and Wael,
41
149495
2722
ахлах сургуулиа төгссөн сая сая хүүхдүүд,
02:32
exactly as it is failing millions of potential students --
42
152241
4945
дээд боловсрол эзэмших хүсэлтэй сая сая хүмүүс сурахыг
хүсч байгаа хэдий ч төрөл бүрийн
02:37
millions that graduate high school,
43
157210
2953
шалтгааны улмаас суралцаж чадахгүй байгаа
02:40
millions that are qualified for higher education,
44
160187
3388
сая сая хүмүүсийн нэгэн адилаар
02:43
millions that want to study yet cannot access it for various reasons.
45
163599
5504
Патрик, Дэбби, Ваэл нарын хувьд ч
дээд боловсролын систем итгэлийг нь хөсөрдүүлж байна.
02:49
First: financial.
46
169618
1905
Нэгдүгээрт, санхүүгийн асуудал.
02:52
Universities are expensive; we all know it.
47
172412
2895
Их сургуулиудын төлбөр өндөр. Бид бүгд үүнийг мэдэж байгаа.
02:55
In large parts of the world,
48
175331
2104
Дэлхийн ихэнх улс оронд
02:57
higher education is unattainable for an average citizen.
49
177459
3887
дундаж амьдралтай хүний хувьд
дээд боловсрол эзэмших нь боломжгүй.
03:02
This is probably the biggest problem facing our society.
50
182258
3844
Энэ нь манай нийгэмд тулгарч буй
хамгийн том асуудал байж болох юм.
03:06
Higher education stopped being a right for all
51
186672
3586
Дээд боловсрол эзэмших нь бүх хүмүүсийн хувьд эрх тэгш байхаа больж
03:10
and became a privilege for the few.
52
190282
2670
цөөн хэдэн хүмүүсийн онцгой эрх нь болсон.
03:13
Second: cultural.
53
193971
2082
Хоёрдугаарт соёл.
Дээд боловсрол эзэмших эрхтэй,
03:18
Students who are qualified for higher education
54
198061
2829
03:20
can afford -- want to study -- cannot,
55
200914
3239
төлбөрөө төлөх чадвартай, сурахыг хүссэн оюутнуудын хувьд
03:24
because it is not decent, it is not a place for a woman.
56
204970
5458
соёлыг нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байх болон
эмэгтэйчүүдэд тохирохгүйгээс болж
03:31
This is the story of countless women in Africa, for example,
57
211047
3939
сурах боломжгүй байдаг.
Жишээ нь, соёлын ялгаанаас болж
03:35
prevented from higher education because of cultural barriers.
58
215010
3930
Африкт олон эмэгтэйчүүдийг
боловсрол эзэмшихийг нь хориглодог.
03:39
And here comes the third reason:
59
219686
2400
Гурав дахь шалтгаан нь:
03:42
UNESCO stated that in 2025,
60
222110
3812
ЮНЕСКО мэдэгдэхдээ 2025 он гэхэд
03:45
100 million students will be deprived of higher education,
61
225946
5644
100 сая оюутнуудын дээд боловсрол эзэмших эрх
хасагдаж буйг дурьдсан юм.
03:51
simply because there will not be enough seats to accommodate them,
62
231614
4970
Тэр нь ердөө сурах анги, танхимын хүрэлцээгүй байдал болон
тэдний эрэлт хэрэгцээг хангаж чадахгүйгээс болж шүү дээ.
03:56
to meet the demand.
63
236608
1731
03:58
They will take a placement test, they will pass it,
64
238363
3169
Элсэлтийн шалгалтаа өгөөд,
шалгалтандаа тэнцсэн ч
04:01
but they still won't have access, because there are no places available.
65
241556
4307
орон тоо байхгүй учраас тэд бас л
сургуульдаа орох боломжгүй болно.
04:07
These are the reasons I founded University of the People,
66
247416
4700
Эдгээр шалтгааны улмаас би тэдний
хэр их орлого олдог, хаана амьдардаг,
тэдний тухай олон нийт юу гэж ярьж байгаа зэргээс
04:12
a nonprofit, tuition-free, degree-granting university
67
252140
4883
үл хамааран боловсрол эзэмшихийг хүссэн
04:17
to give an alternative,
68
257047
1787
эдгээр оюутан бүрт дээд боловсрол эзэмших
04:18
to create an alternative, to those who have no other;
69
258858
3494
04:22
an alternative that will be affordable and scalable,
70
262376
5441
боломжыг бий болгож. сонголтыг өгч,
өөр арга замгүй болсон тэр хүмүүст
04:27
an alternative that will disrupt the current education system,
71
267841
5860
өнөөгийн боловсролын системийг өөрчлөх
сонголтыг бий болгохын тулд ашгийн төлөө бус,
04:33
and open the gates to higher education for every qualified student
72
273725
4168
сургалтын төлбөргүй,
их сургуулийн диплом олгох
04:37
regardless of what they earn, where they live,
73
277917
4612
дээд сургуулийг үүсгэн байгуулсан юм.
04:42
or what society says about them.
74
282553
2293
04:45
Patrick, Debbie and Wael
75
285449
1972
Патрик, Дэбби, Ваэл гурав бол
04:47
are only three examples out of the 1,700 accepted students
76
287445
3626
143 орноос элсүүлсэн
1,700 оюутнуудын төлөөлөл болсон
04:51
from 143 countries.
77
291095
2351
гурван жишээ юм.
Бид... (Алга ташилт) Баярлалаа.
04:55
(Applause)
78
295492
1380
04:56
Thank you.
79
296896
1276
04:58
(Applause)
80
298196
1808
Бидэнд аливаа нэг зүйлийг дахин бүтээх хэрэг байсангүй.
05:00
We didn't need to reinvent the wheel.
81
300028
2221
05:02
We just looked at what wasn't working
82
302273
2512
Бид болохгүй зүйлийг судалж
05:04
and used the amazing power of the Internet
83
304809
2739
түүнээс зайлсхийхийн тулд
05:07
to get around it.
84
307572
1296
Интернетийн гайхалтай боломжийг ашигласан.
05:09
We set out to build a model
85
309386
2537
Бид сургалтын нэгэн шинэ төрлийг бий болгохыг зорьж
05:12
that will cut down almost entirely the cost of higher education.
86
312928
3996
үүний тусламжтайгаар дээд боловсрол
эзэмшихэд гарах зардлыг бүхэлд нь
05:17
And that's how we did it.
87
317927
1485
бууруулахыг зорьсон, хийж чадсан.
05:19
First, bricks and mortar cost money.
88
319869
2536
Юуны өмнө танхимын сургалт мөнгө шаарддаг.
Их сургуулиуд зардал өндөртэй байдаг ч
05:23
Universities have expenses that virtual universities don't.
89
323324
5122
виртуаль сургуулиудад их зардал гардаггүй.
05:28
We don't need to pass these expenses on to our students.
90
328470
3146
Манай оюутнууд энэ зардлыг
төлөх шаардлагагүй.
Ийм зардал ч гардаггүй.
05:32
They don't exist.
91
332124
1380
05:33
We also don't need to worry about capacity.
92
333528
3119
Бид мөн багтаамжийн талаар санаа зовдоггүй.
05:36
There are no limits of seats in virtual university.
93
336671
3624
Виртуал их сургуульд
суудлын тоо хязгааргүй байдаг.
05:40
Actually, nobody needs to stand at the back of the lecture hall.
94
340867
3790
Үнэндээ, лекцийн заалны
арын хэсэгт хэн ч зогсох шаардлага байхгүй.
05:45
Textbooks are also something our students don't need to buy.
95
345228
3891
Мөн манай оюутнууд
сурах бичгүүдээ ч худалдан авах шаардлагагүй.
05:49
By using open educational resources
96
349803
2904
Үнэгүй сургалтын материалуудыг
05:52
and the generosity of professors
97
352731
2456
ашиглахын зэрэгцээ өөрсдийн сургалтын материалыг
05:55
who are putting their material up free and accessible,
98
355211
4512
үнэгүйгээр ашиглуулж байгаа
профессоруудын өгөөмөр зангийн тусламжаар
05:59
we don't need to send our students to buy textbooks.
99
359747
2752
бид оюутнуудаа сурах бичиг худалдан авахыг шаарддаггүй.
06:02
All of our materials come free.
100
362523
2296
Бидний ашиглаж байгаа
06:05
Even professors,
101
365635
1606
бүх материал үнэ төлбөргүй.
06:07
the most expensive line in any university balance sheet,
102
367265
3871
Нью-Йоркийн их сургууль, Йэль, Беркели болон
Оксфорд зэрэг шилдэг их сургуулиудын хувьд
06:11
come free to our students.
103
371160
1656
06:12
Over 3,000 of them,
104
372840
2747
хамгийн үнэ цэнэтэй байдаг
06:15
including presidents, vice chancellors, professors and academic advisers
105
375611
6013
ерөнхийлөгчид, дэд захирлууд, профессорууд болон
их дээд сургуулиудын зөвлөхүүд зэрэг 3,000 гаруй
06:21
from top universities such as NYU, Yale, Berkeley and Oxford,
106
381648
5552
хүмүүс манай сургуультай гэрээ хийн ажиллаж
манай оюутнуудад хичээл заадаг.
06:27
came on board to help our students.
107
387224
2278
Эцэст нь, энэ бол бидний харилцан бие биенээсээ суралцах сургалтанд
06:30
Finally, is our belief in peer-to-peer learning.
108
390200
3784
итгэж буй бидний итгэл юм.
06:34
We use this sound pedagogical model
109
394394
3206
Бид энэхүү сургалтын төрлийг
06:37
to encourage our students from all over the world
110
397624
2713
дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн
06:40
to interact and study together,
111
400361
2330
оюутнуудаа бие биедээ нөлөөлж
06:42
and also to reduce the time our professors need
112
402715
5039
хамтран суралцахыг нь дэмжихэд, мөн багш нарын даалгавар
шалгах цагийг нь багасгах зорилгоор ашигладаг.
06:47
to labor over class assignments.
113
407778
2252
Хэрэв Интернет нь биднийг
06:53
If the Internet has made us a global village,
114
413006
5202
нэг тосгон болгож байгаа гэвэл
06:58
this model can develop its future leadership.
115
418232
3765
энэ нь ирээдүйн манлайлагч нарыг төрүүлнэ.
07:02
Look how we do it.
116
422378
1267
Бид үүнийг хэрхэн хийж байгааг хар.
07:04
We only offer two programs:
117
424251
2804
Бид ердөө л хоёр хөтөлбөрийг санал болгодог:
07:07
business administration and computer science,
118
427079
2673
бизнесийн удирдлага,
07:09
the two programs most in demand worldwide,
119
429776
4158
компьютерийн шинжлэх ухаан гэсэн
дэлхийд нилээд их эрэлттэй байгаа
07:13
the two programs that are likeliest to help our students find a job.
120
433958
4217
энэ хоёр хөтөлбөр нь оюутнуудад маань ажлын байр олоход нь туслах болно.
07:19
When our students are accepted,
121
439512
2738
Манай сургууль оюутнуудаа
07:22
they are placed in a small classroom of 20 to 30 students,
122
442274
5863
элсүүлээд нэг ангид 20-30 оюутан байхаар хуваарилдаг ба
энэ нь оюутнуудтай тулж ажиллахад дөхөм байдаг.
07:28
to ensure that those who need personalized attention get it.
123
448161
4152
07:32
Moreover, for every nine-week course, they meet a new peer,
124
452827
5763
Мөн нэг хичээл есөн долоо хоногийн турш үргэлжилдэг ба
энэ хугацаанд тэд дэлхийн
07:38
a whole new set of students from all over the world.
125
458614
3491
өнцөг булан бүрээс ирсэн
өөр өөр оюутнуудтай танилцдаг.
07:42
Every week, when they go into the classroom,
126
462129
3256
Долоо хоног бүр манай оюутнууд
07:45
they find the lecture notes of the week,
127
465409
2733
долоо хоногийн хичээлийн лекцийн тэмдэглэл,
07:48
the reading assignment, the homework assignment,
128
468166
2264
унших материал, гэрийн даалгавар болон
07:50
and the discussion question, which is the core of our studies.
129
470454
3927
манай сургалтын үндэс болсон
мэтгэлцээний асуулт даалгавараа авдаг.
07:54
Every week, every student must contribute to the class discussion,
130
474405
4458
Долоо хоног бүр
оюутан тус бүр хичээлийн хэлэлцүүлэгт оролцох ёстой ба
07:58
and also must comment on the contribution of others.
131
478887
4198
бусдын оролцоон дээр
өөрийн санал бодлоо хэлэх ёстой.
08:03
This way, we open our students' minds,
132
483109
3498
Ийм маягаар бид оюутнуудынхаа бодол санааг хэлүүлж,
08:06
we develop a positive shift in attitude toward different cultures.
133
486631
4625
өөр өөр соёлын эерэг хандлагыг
бий болгодог.
08:12
By the end of each week, the students take a quiz,
134
492089
3741
Долоо хоног бүрийн эцэст,
оюутнууд шалгалт өгч,
08:15
hand in their homework,
135
495854
1323
гэрийн даалгавараа хураалгаж,
08:17
which are assessed by their peers under the supervision of the instructors,
136
497201
4202
түүнийг нь багшийн хяналтан дор
бусад оюутнууд нь засч
08:22
get a grade, move to the next week.
137
502292
2250
үнэлгээ өгч дүнгээ аваад дараагийн долоо хоногт шилждэг.
08:24
By the end of the course, they take the final exam,
138
504566
2646
Тухайн хичээлийн эцэст,
08:27
get a grade, and follow to the next course.
139
507236
4168
төгсөлтийн шалгалт өгч дүгнүүлээд, дараагийн курсын хичээлээ үздэг.
08:32
We open the gates for higher education for every qualified student.
140
512703
5172
Бид боловсрол эзэмшихийг хүссэн хүмүүст
дээд боловсрол эзэмших боломжийг олгосон.
08:38
Every student with a high school diploma,
141
518855
2914
Ахлах сургуулийн гэрчилгээтэй, англи хэлний мэдлэгтэй,
08:41
sufficient English and Internet connection
142
521793
3140
Интернет ашиглах боломжтой хүн бүр
08:44
can study with us.
143
524957
1592
манайд суралцах боломжтой.
08:46
We don't use audio, we don't use video.
144
526573
2908
Бид аудио болон видео бичлэг ашигладаггүй.
08:49
Broadband is not necessary.
145
529505
2360
Өргөн зурвастай байх шаардлагагүй.
08:51
Any student from any part of the world with any Internet connection
146
531889
4579
Интернетэд холбогдох боломжтой л бол
дэлхийн хаанаас ч гэсэн
08:56
can study with us.
147
536492
1399
манай сургуульд суралцах боломжтой.
08:58
We are tuition free.
148
538798
1372
Манай сургууль төлбөргүй.
Бид оюутнуудаасаа шалгалтын төлбөр
09:01
All we ask our students to cover is the cost of their exams,
149
541202
3617
төлөхийг л шаарддаг бөгөөд
09:04
100 dollars per exam.
150
544843
2079
нэг шалгалтын төлбөр 100 доллар.
09:07
A full-time bachelor's degree student taking 40 courses
151
547396
4600
Дөрвөн жил суралцан бакалаварын зэрэг авах гэж буй оюутан
40 хичээл үзэх ёстой ба
09:12
will pay 1,000 dollars a year,
152
552020
1997
жилд 1,000 доллар төлөх бөгөөд
09:14
4,000 dollars for the entire degree.
153
554867
2630
нийт суралцах хугацаандаа нийт 4,000 доллар төлөх ба
09:17
And for those who cannot afford even this,
154
557521
3576
үүнийг төлөх чадваргүй оюутнуудад
09:21
we offer them a variety of scholarships.
155
561121
2750
бид төрөл бүрийн тэтгэлэг санал болгодог.
09:23
It is our mission that nobody will be left behind
156
563895
3054
Бидний эрхэм зорилго бол санхүүгийн асуудлаас болж
09:26
for financial reasons.
157
566973
1450
хэн нэгэн хоцрох ёсгүй гэж үздэг.
09:29
With 5,000 students in 2016, this model is financially sustainable.
158
569058
6056
2016 онд 5,000 оюутан
санхүүгийн тусламжтайгаар суралцах боломжтой.
09:37
Five years ago, it was a vision.
159
577352
3606
Таван жилийн өмнө энэ нь төсөөлөл төдий байсан.
09:41
Today, it is a reality.
160
581813
2326
Өнөөдөр энэ нь бодит ажил болжээ.
09:44
Last month, we got the ultimate academic endorsement to our model.
161
584862
4783
Өнгөрсөн сар бид сургалтын энэ төрлөөрөө
их дээд сургуулийн зөвшөөрлөө авсан.
09:50
University of the People is now fully accredited.
162
590325
3573
Хүмүүсийн Их Сургууль маань одоо
бүрэн магадлан итгэмжлэгдсэн.
09:54
(Applause)
163
594743
1262
(Алга ташилт)
09:56
Thank you.
164
596029
1224
09:57
(Applause)
165
597277
3948
Баярлалаа.
10:01
With this accreditation, it's our time now to scale up.
166
601386
4150
Магадлан итгэмжлэлийг авсанаар
бид үйл ажиллагаагаа эрчимжүүлэх цаг нь болжээ.
10:06
We have demonstrated that our model works.
167
606179
3145
Манай сургалтын энэ төрөл үр дүнтэйг харуулсан.
Их сургуулиудыг, хамгийн гол нь
10:10
I invite universities and, even more important,
168
610404
2988
хөгжиж байгаа орнуудын засгийн газрыг
10:13
developing countries' governments,
169
613416
1669
дээд боловсрол эзэмших
10:15
to replicate this model
170
615109
1906
боломж бий гэдгийг баталсан энэ төрлийг
10:17
to ensure that the gates of higher education will open widely.
171
617039
4531
хуулбарлан ашиглаасай гэж хүсч байна.
10:22
A new era is coming --
172
622490
1325
Шинэ эрин үе ирж байна.
10:24
an era that will witness the disruption of the higher education model
173
624450
5293
Өнөөгийн бидний санааг зовоож байгаа
дээд боловсролын энэ төрлийн систем
10:29
as we know it today,
174
629767
1444
нуран унаж, цөөн хэдэн хүмүүсийн эдэлдэг
10:31
from being a privilege for the few
175
631931
2796
давуу эрхээс хүн бүрт хүртээмжтэй эдлэх
10:35
to becoming a basic right, affordable and accessible for all.
176
635658
5393
үндсэн эрх нь болж чадах
шинэ эрин үе ирж байна.
10:41
Thank you.
177
641779
1319
Баярлалаа.
10:43
(Applause)
178
643122
4222
(Алга ташилт)
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7