Yann Arthus-Bertrand captures fragile Earth in wide-angle

Translator: Zoran Hristov Reviewer: Dragan Bocevski

I have a big impact on the planet

Имам големо влијание на планетата

to travel here by plane.

со тоа што дојдов овде со авион.

I emitted, in the atmosphere, nine tons of CO2;

Емитирав, во атмосверата, девет тона CO2(јаглерод двооксид).

that is the weight of two elephants.

Тоа е тежина на два слона.

I came here to speak about ecology,

Дојдов овде да зборувам за екологијата,

and I emitted as much CO2

А емитирав толку CO2

as a Frenchman in one year.

колку еден Французин за цела година.

So what do I have to do?

Па што треба да напаравам во врска со тоа?

I have to kill a Frenchman when I come back at home?

Да убијам Французин кога ќе се вратам дома?

(Laughter)

(Смеење)

I have to do my carbon offset in another way,

Не, туку морам да отстранам толку јаглерод на друг начин,

like I do every time.

како што правам секогаш.

(Laughter)

(Смеење)

In fact my work is to show

Всушност мојата работа е да го покажам

our impact on our planet.

нашето влијание на нашата планетата.

I'm going to show you some examples

Ќе ви покажам некои примери

of the last pictures I've done

од последните слики што ги направив

in the last year.

во минатата година.

Alberta sand oil, a lot of pollution.

Алберта, нафтен песок, многу загаденост.

You know the problem;

Го знаете проблемот,

we don't want to believe what we know.

не сакаме да веруваме во тоа што го знаеме.

In Alberta people work nonstop,

Во Алберта луѓето работат цело време,

24 hours by seven

24 часа цела седмица

to extract as much oil

да извадат

as they can.

што повеќе нафта.

We know about the end of oil.

Знаеме за исцрпливоста на нафтата.

Oil sand is not a long-term solution.

Нафтениот песок не е долготрајно решение.

But we use three times more oil

Но користиме три пати повеќе нафта

than we find every year.

отколку што наоѓаме секоја година.

We don't want to believe what we know.

Не сакаме да веруваме во тоа што го знаеме.

Deny.

Докажете обратно.

Coral reef in New Caledonia.

Коралниот гребен во Нова Каледонија.

100 percent of the coral

100 проценти од коралот

may be wiped out before 2050

може да исчезне пред 2050тата

because of global warming.

заради глобалното затоплување.

And you know how coral are very sensitive to temperature,

А знаете колку се коралите чувствителни на температура

and are very important for the biodiversity of the sea.

и колку се важни за биодиверзитетот во морињата.

North Pole. I've done this picture last summer.

Северниот пол. Ја направив фотографијата минатото лето.

It was impossible to do this picture 15 years ago.

Не беше возможно да се направи ваква фотографија пред 15 години.

Now there is a new way open between Atlantic and Pacific.

Сега има отворено нов коридор помеѓу Атлантикот и Пацификот.

The thickness of the Arctic

Дебелината на Арктикот

decreased more than 40 percent

се намали за повеќе од 40 проценти

since 1960.

од 1960тата.

There is a new face of Kilimanjaro without ice.

Килиманџаро има ново лице, без мраз.

Sad picture.

Жална слика.

It lost 80 percent of its ice.

Тој загуби 80 проценти од неговиот лед.

According to scientists,

Според научниците

in 100 years

за 100 години

all the mountain glacier will be gone.

сите планински глечери ќе исчезнат.

Glaciers are very important for the life on earth.

Глечерите се многу важни за животот на земјата.

Like Al Gore told you,

Како што ви кажа Ал Гор,

two billion people live on the water

две милијарди луѓе живеат од вода

from the glacier of Himalaya.

од глечерите на Хималаите.

Return of fish men.

Враќање на рибарот.

One fifth of human kind

Една петина од човечката популација

depend on fish to live.

е зависна од рибата за преживување.

Today now 70 percent

Денес 70 проценти

of the fish stock are over-exploited.

од резервите риба се пре-искористени.

According to FAO,

Според FAO

if we don't change our system of fishing

ако не го смениме нашиот ситем на рибарење

the main sea resources will be gone in 2050.

главните морски резерви од риба ќе се потрошат до 2050тата.

We don't want to believe what we know.

Не сакаме да веруваме во тоа што го знаеме.

The beautiful picture, by [unclear] in Africa.

Убава фотографија, од нешто во Африка.

One human of six

Една шестина од луѓето во светот

have not enough to eat in the world.

немаат доволно за храна.

One billion people have not enough to eat.

Една милијарда луѓе нема доволно храна за јадење.

In Africa, corn is one of the main foods in many places.

Во Африка, пченката е една од главните прехрамбени продукти во многу места.

Here in America,

Овде во Америка

90 percent of the corn cultivated

90 проценти од одгледуваната пченка

is used to feed animals or to do oil.

се користи за хранење на животните или за масло.

Palm tree plantation in Borneo.

Палмини полиња во Борнео.

Every year we lose 50 thousand square miles in deforestation.

Секоја година губиме 50 илјади квадратни милји во голосек на шумите.

Refugee camp in Darfur.

Камп за бегалци во Дарфур.

Today we have 20 million refugees in the world.

Денес имаме 20 милиони бегалци во светот.

According to the U.N.,

според Обединетите Нации

we speak about 250 million refugees

заборуваме за околу 250 милиони бегалци

in 2050.

во 2050тата

I always show my pictures in the street.

Секогаш ги изложувам моите фотографии на улица.

We have done already 100 exhibitions in the cities.

Ние досега имаме напревено 100 изложби низ градовите.

But how to understand the world

Но како да се разбере светот

without the voice of people?

без гласот на луѓето?

Landscape was not enough.

Пејзажот не беше доволен.

It was obvious to me to do another work.

Очегледно ми беше дека треба да се заврши друга работа.

I launched a project named Six Billion Others.

Стартував проект со име Другите Шест Милијарди(Six Billion Others).

I sent around the world six cameramen

Пратив низ светот шест камермани

asking the same question,

да поставуваат исто прашање,

the same crucial question,

истото круцијално прашање,

about life.

за животот.

We have done five thousand interviews.

Направивме пет илјади интервјуа.

I'm going to show you this.

Ќе ви го покажам тоа.

Man: The most beautiful thing that has happened to me in life?

Маж: Најубавото нешто што ми се случило во животот?

It's when my dad told me, "Here, I give you this girl as your fiance."

Тоа е кога татко ми ми кажа? „Еве, ти ја давам оваа девојка за вереница“

Woman: Love? Love is nice if you can have it.

Жена: Љубовта? Љубовта е убава ако можеш да ја имаш.

Second Man: Romeo and Juliet, Sassi and Panno, Dodi and Diana, Heer and Ranjha,

Ромео и Јулија, Саси и Пано, Доди и Дијана, Хит и Раниџа

this is love! Third Man: My greatest fear is ...

тоа е љубов! (Мојот најголем страв е . . )

Woman: You're asking me a hard question.

Ми поставуваш тешко прашање.

Fourth Man: I live happily because what else should I do?

Јас живеам среќно бидејки што друго би можел да правам?

Fifth Man: The first thing I remember ... (Sixth Man: That's how I learned, by my mother,)

Првата работа што се сеќавам . .(Така научив, од мајка ми,)

Fifth Man: ... from my childhood, (Sixth Man: that you should respect humans.)

... од детството, ( дека треба да се почитуваат луѓето.)

Fifth Man: we were having fun, biking. (Sixth Man: I will never forget those words.)

се забавувавме, возејки точак. (Нема да ги заборавам тие зборови.)

Seventh Man: We invented stories, we flew around the world, while remaining in our attic.

Ние измислувавме приказни, ние летавме околу светот, не помрднувајќи се од нашето поткровје.

Eighth Man: I had a big laugh today.

Се изнасмеав многу вчера.

Ninth Man: You see, family is ... it's awful.

Гледаш, фамилијата е .... таа е ужасна.

10th Man: In the word life, you have the life.

Во зборот живот, го имаш самиот живот!

11th Man: Who am I? Isn't that the biggest question?

Кој сум јас? Нели е тоа најголемото прашање?

12th Man: If I was to go back to Iraq

Ако треба да се вратам во Ирак

and speak to the people,

и да зборувам со луѓето

I'd have to bow down and kiss their feet.

Ќе треба да се поклонам и да им ги бакнувам стапалата.

Just as that woman tried to kiss my feet

Исто како што таа жена проба да ми ги бакне стопалата

when we were taking her sons.

кога и ги земавме синовите.

I feel ashamed.

Се засрамив.

And I feel humbled

И се почувствував понизно

by their strength.

од нејзината сила.

And I will forever feel a need

И засекогаш ќе чувствувам потреба

to make reparations to Iraq.

да го обештетам Ирак.

Second Woman: Dad, Mom, I grew up.

Тато, Мамо, пораснав.

You shouldn't worry about me. Dad doesn't need to go to work.

Не треба да се грижите за мене. Тато не мора да оди на работа.

My family ... What can I say?

Мојата фамилија ... Што можам да кажам?

At the moment, my family is very poor,

Во моментот, мојата фамилија е многу сиромашна,

my life here in Shenzhen is just about showing myself that I can earn more

мојот живот овде во Шенжен е само да си покажам дека можам да заработам повеќе

and to let my parents stay and have something to live on.

и да им овозможам на родителите да останат и да има за што да живеат.

I don't want them to spend their whole lives in poverty.

Не сакам целиот живот да го поминат во сиромаштија.

If someday I can achieve something, I would like to say thank you daddy and mommy.

Ако еден ден можам да постигнам нешто, би сакал да кажам ви благодарам мамо и тато.

Thank you.

Благодарам.

Thank you for having fed me and raised me,

Благодарам што ме храневте и што ме одгледавте,

and for making my life of today. Thank you.

и што ми го дадовте овој живот денеска. Благодарам.

13th Man: After seven years now of being in a wheelchair,

После седум години во инвалидска количка,

I've done more in life being in a chair

направив повеќе во животот бидувајќи во количка

than out of a chair.

отколку надвор од неа.

I still surf. I sail the world. I freedive.

Сеуште сурфам. Пловам по светот. Нуркам.

After many people said I couldn't do that.

И покрај тоа што многу луѓе кажуваа дека нема да можам да го направам тоа.

And I think that comes from connecting with nature,

И мислам дека тоа дојде од поврзувањето со природата,

connecting with the energy of life,

поврзувањето со енергијата на животот.

because we're all disabled in some way on the planet --

Бидејки сите сме инвалиди на некој начин на планетава.

spiritually, mentally or physically.

Духовно, ментално или физички.

I got the easy part.

Мене ми се падна полесниот дел.

14th Man: Let's say that you and me like each other.

Да речеме дека јас и ти се допаѓаме еден на друг.

You come from elsewhere.

Ти доаѓаш од друго место.

You don't know me. I don't know you.

Ти не ме познаваш, јас не те познавам,

We talk without lying.

Ние разговараме без лажење.

If I do like you, I give you one cow and many other things

Ако ми се допаднеш, ќе ти дадам една крава и многу други работи

and we become friends.

и ќе станеме пријатели.

How can we make it all by ourselves?

Како можеме да го направиме тоа самите?

(Applause)

(Ракоплескање)

YAB: You can also go to the website,

YAB: Можете да ја посетите и веб страницата.

answer -- respond to the questions also.

И да одговорите на прашањата исто така.

Forty crucial questions.

40 најважни прашања.

Now I am going to speak to you about my movie.

Сега ќе ви зборувам за мојот филм.

For the last three years,

Последните три години снимав филм.

I was shooting the earth for the movie.

Ја снимав планетата за филмот.

The name of the movie is "Home" --

Името на фиомот е „Дома“ ("Home").

"Maison."

„Живеалiште(дом)“(на Француски)

It is about the state of the planet.

Се е за состојбата на Земјата.

It's a fantastic story of life on the earth.

Тоа е фантастична приказна за животот на Земјата.

I'm very proud to show you the teaser.

Многу сум горд што можам да ви го покажам промотивното видео.

Video: This Earth is four and a half billion years old.

Видео: Земјата е четири и пол милијарди години стара.

These plants, several hundred million years old.

Овие растенија, се стари неколку стотици милиони години.

And we humans have been walking upright

А ние луѓето одиме исправено

for only 200 thousand years.

само 200 илјади години.

We've managed to adapt,

Успеавме да се прилагодиме.

and have conquered the whole planet.

И ја покоривме целата планета.

For generations, we've been raising our children,

Со генерации, одгледуваме деца,

not unlike millions of other species living beside us.

исто како милиони други видови кои живеат покрај нас.

For the past 30 years

Минатите 30 години

I've been closely watching the earth and its dwellers

јас внимателно ги набљудував земјата и нејзиното население

from high up in the sky.

високо од небото.

Our life is tied to the well-being of our planet.

Нашиот живот е поврзан со благосостојбата на нашата планета.

We depend on water,

Ние зависиме од водата,

forests,

шумите,

deserts,

пустините,

oceans.

океаните.

Fishing,

Рибарењето,

breeding,

одгледувањето растенија,

farming

одгледувањето животни

are still the world's foremost human occupations.

сеуште се најраспространетите човечки занимања.

And what binds us together

И тоа што не поврзува заедно

is far greater than what divides us.

и многу поголемо од тоа што не разделува.

We all share the same need for the earth's gifts --

Ние ја делиме иста потреба за плодовите од земјата,

the same wish to rise above ourselves,

истата желба да се надминеме себеси,

and become better.

и да станеме подобри.

And yet we carry on raising walls

И сеуште креваме ѕидови

to keep us apart.

за да не разделат.

Today our greatest battle

Денеска нашата најголема битка

is to protect the natural offerings of our planet.

е да ја заштитиме природната понуда од нашата планета.

In less than 50 years

За помалку од 50 години

we've altered it more thoroughly

ние ја сменивме толку

than in the entire history of mankind.

колку што е сменета во целата историја на човештвото.

Half of the world's forests have vanished.

Половина од светските шуми исчезнаа.

Water resources are running low.

Изворите на вода се намалуваат.

Intensive farming is depleting soils.

Интензивното земјоделство ја осиромашува земјата.

Our energy sources are not sustainable.

Нашите извори на енергија не се одржливи.

The climate is changing.

Климата се менува.

We are endangering ourselves.

Ние самите се ставаме во опасност.

We're only trying to improve our lives.

Ние само се трудиме да си ги унапредиме животите.

But the wealth gaps are growing wider.

Но јазот меѓу богатите и сиромашните се повеќе се шири.

We haven't yet understood

Се уште не разбираме

that we're going at a much faster pace

дека одиме со побрз ритам

than the planet can sustain.

од што планетата може да издржи.

We know that solutions are available today.

Ние денес знаеме дека решенија постојат.

We all have the power to change this trend

Ние сите имаме сила да ја смениме насоката

for the better.

кон подобро.

So what are we waiting for?

Па што чекаме?

(Applause)

(Ракоплескање)

YAB: Luc Besson is the producer of the movie.

YAB: Лук Бесон е продуцентот на овој филм.

But it is not a normal movie.

Но тоа не е обичен филм.

The film is going to be distributed free.

Овој филм ќе се раздава бесплатно.

This film has no copyright.

Филмот нема авторски права.

On the five of June,

На петти Јуни,

the environment day,

денот на животната средина,

everybody can download the movie on Internet.

секој ќе може да го превземе филмот од Интернет.

The film is given for free

Филмот ќе биде даден бесплатно

to the distributor for TV and theater

за емитување на телевизијата и во кината

to show it the fifth of June.

за да се прикаже на петти Јуни.

There is no business on this movie.

Нема заработка од овој филм.

It is also available for school,

Тој е на располагање и за школите,

cities, NGOs and you.

градовите, невладините организации и за вас.

We have to believe what we know.

Ние мораме да веруваме во тоа што го знаеме.

Let me tell you something.

Да ви кажам нешто.

It's too late to be pessimistic --

Да се биде песимист е касно.

really too late.

Многу касно.

We have all a part of the solutions.

Ние сите сме дел од решението.

To finish,

Да завршам,

I would like to welcome

би сакал да му посакам добредојде

the 4,700th baby

на 4700тото бебе

born since the beginning of this talk.

родено од почетокот на овој говор.

Merci beaucoup. I love you.

Ви благодарам. Ве сакам.

(Applause)

(Ракоплескање)