Yann Arthus-Bertrand captures fragile Earth in wide-angle

Trái đất dưới góc nhìn của Yann Arthus-Bertrand

Translator: Quynh Nguyen Reviewer: Minh-Tuan Ta

I have a big impact on the planet

Tôi đã gây ảnh hưởng lớn đến trái đất

to travel here by plane.

bằng việc đi tới đây bằng máy bay.

I emitted, in the atmosphere, nine tons of CO2;

Tôi đã thải vào không thi, 9 tấn CO2.

that is the weight of two elephants.

Tương đương với cân nặng của 2 con voi.

I came here to speak about ecology,

Tôi đến đây để nói về vấn đề sinh thái.

and I emitted as much CO2

Và tôi đã thải ra CO2

as a Frenchman in one year.

tương đương với 1 người Pháp (ý chỉ ông ta) trong 1 năm.

So what do I have to do?

Thế thì tôi phải làm gì?

I have to kill a Frenchman when I come back at home?

Tôi phải giết người Pháp đó khi tôi về tới nhà.

(Laughter)

(Cười)

I have to do my carbon offset in another way,

Tôi phải bù lượng carbon đó bằng một cách khác

like I do every time.

như tôi đã làm mọi lúc

(Laughter)

(Cười)

In fact my work is to show

Công việc của tôi là đưa ra

our impact on our planet.

những ảnh hưởng của con người tới hành tinh.

I'm going to show you some examples

Và sau đây là một vài minh họa

of the last pictures I've done

của những tấm hình tôi vừa chụp

in the last year.

trong năm qua.

Alberta sand oil, a lot of pollution.

Alberta, cát dầu, và ô nhiễm rất nhiều.

You know the problem;

Bạn biết vấn đề rồi đấy,

we don't want to believe what we know.

chúng ta không muốn tin vào những gì chúng ta biết.

In Alberta people work nonstop,

Ở Alberta mọi người làm việc không ngừng nghỉ,

24 hours by seven

24 giờ trong bảy ngày

to extract as much oil

để lọc càng nhiều dầu

as they can.

càng tốt.

We know about the end of oil.

Chúng ta biết sự chấm dứt của dầu mỏ.

Oil sand is not a long-term solution.

Cát dầu không phải là một giải pháp lâu dài.

But we use three times more oil

Nhưng chúng ta đang xài gấp 3 lần lượng dầu mỏ

than we find every year.

hơn là chúng ta tìm thấy mỗi năm.

We don't want to believe what we know.

Chúng ta không muốn tin vào những gì chúng ta biết.

Deny.

Phủ nhận.

Coral reef in New Caledonia.

Dải san hô ở New Caledonia.

100 percent of the coral

100 phần trăm san hô

may be wiped out before 2050

có thể biến mất trước năm 2050

because of global warming.

bởi vì sự nóng lên của trái đất.

And you know how coral are very sensitive to temperature,

Và bạn biết rằng san hô rất nhạy cảm với nhiệt độ,

and are very important for the biodiversity of the sea.

và có vai trò rất lớn trong đa dạng sinh thái biển.

North Pole. I've done this picture last summer.

Cực Bắc. Tôi đã chụp tấm hình này vào hè năm trước.

It was impossible to do this picture 15 years ago.

Tấm hình này không thể có vào 15 năm trước.

Now there is a new way open between Atlantic and Pacific.

Bây giờ có một con đường mới mở ra giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

The thickness of the Arctic

Độ dày của băng ở vùng cực

decreased more than 40 percent

đã bị giảm hơn 40%

since 1960.

từ năm 1960.

There is a new face of Kilimanjaro without ice.

Và đây là Kilimanjaro không có băng tuyết bao phủ.

Sad picture.

Một hình ảnh buồn.

It lost 80 percent of its ice.

80% băng tuyết bao phủ đã biến mất.

According to scientists,

Và theo nhiều nhà khoa học

in 100 years

trong vòng 100 năm

all the mountain glacier will be gone.

tất cả mọi sông băng sẽ biến mất.

Glaciers are very important for the life on earth.

Sông băng rất quan trọng cho sự sống trên trái đất.

Like Al Gore told you,

Như là Al Gore đã nói,

two billion people live on the water

2 triệu người sống trên mặt nước

from the glacier of Himalaya.

trên dải sông băng của dãy Himalaya.

Return of fish men.

Trở lại với người đánh cá.

One fifth of human kind

1/5 nhân loại

depend on fish to live.

dựa vào cá để sống.

Today now 70 percent

Ngày nay 70%

of the fish stock are over-exploited.

dự trữ cả đang bị khai thác quá mức.

According to FAO,

Theo FAO

if we don't change our system of fishing

nếu chúng ta không thay đổi cách đánh bắt cá

the main sea resources will be gone in 2050.

nguồn dự trữ cá của biển sẽ biến mất vào 2015.

We don't want to believe what we know.

Chúng ta không muốn tin vào những gì chúng ta biết.

The beautiful picture, by [unclear] in Africa.

Bức hình đẹp đẽ này, ở một nơi nào đó trong Châu Phi.

One human of six

Cứ 6 người trên thế giới

have not enough to eat in the world.

thì có một người không có đủ thức ăn.

One billion people have not enough to eat.

Có nghĩa là 1 triệu người không có đủ thức ăn.

In Africa, corn is one of the main foods in many places.

Ở Phi Châu, bắp là thực phẩm chính ở nhiều nơi.

Here in America,

Và ở Mỹ

90 percent of the corn cultivated

90% lượng bắp thu hoạch

is used to feed animals or to do oil.

được dùng để nuôi động vật hoặc làm dầu.

Palm tree plantation in Borneo.

Trồng cọ ở Borneo.

Every year we lose 50 thousand square miles in deforestation.

Mỗi năm chúng ta mất 130 ngàn km2 vì nạn phá rừng.

Refugee camp in Darfur.

Trại tị nạn ở Darfur.

Today we have 20 million refugees in the world.

Ngày nay chúng ta có 20 triệu trại tị nạn trên thế giới.

According to the U.N.,

Theo thông kê của Liên Hiệp Quốc

we speak about 250 million refugees

chúng ta có khoảng 250 triệu trại tị nạn

in 2050.

vào năm 2050

I always show my pictures in the street.

Tôi luôn luôn trình ra tấm hình của tôi ở đường phố.

We have done already 100 exhibitions in the cities.

Chúng tôi đã thực hiện 100 cuộc triển lãm ở thành phố.

But how to understand the world

Nhưng làm sao để hiểu thế giới

without the voice of people?

mà thiếu vắng có âm thanh của con người?

Landscape was not enough.

Phong cảnh không thì chưa đủ.

It was obvious to me to do another work.

Và lẽ đương nhiên, tôi sẽ làm một công việc khác.

I launched a project named Six Billion Others.

Tôi tiến hành dự án "6 triệu người" (Six Billion Others).

I sent around the world six cameramen

Tôi gửi đi khắp thế giới 6 người quay phim

asking the same question,

hỏi cùng một câu hỏi,

the same crucial question,

cùng một câu hỏi quyết định,

about life.

về cuộc sống.

We have done five thousand interviews.

Chúng tôi đã hoàn thành 5000 cuộc phỏng vấn.

I'm going to show you this.

Và tôi sẽ cho bạn xem.

Man: The most beautiful thing that has happened to me in life?

Người đàn ông: thứ đẹp đẽ nhất đã xảy ra với anh trong cuộc sống?

It's when my dad told me, "Here, I give you this girl as your fiance."

Đó là khi cha tôi bảo tôi, "Đây, cha giao cho con người con gái như là vợ của mình."

Woman: Love? Love is nice if you can have it.

Phụ nữ: Tình yêu là gì? Tình yêu thật đẹp nếu bạn có được nó.

Second Man: Romeo and Juliet, Sassi and Panno, Dodi and Diana, Heer and Ranjha,

Người đàn ông thứ 2: Romeo và Juliet, Sassi và Panno, Dodi và Diana, Heer và Ranjha,

this is love! Third Man: My greatest fear is ...

đó là tình yêu! (Người thứ 3: Nỗi sợ hãi lớn nhất của tôi là ...)

Woman: You're asking me a hard question.

Phụ nữ: Bạn đang hỏi tôi câu hỏi khó.

Fourth Man: I live happily because what else should I do?

Người đàn ông thứ 4: Tôi sống hạnh phúc, vì nếu không thì tôi nên làm gì khác?

Fifth Man: The first thing I remember ... (Sixth Man: That's how I learned, by my mother,)

Người đàn ông thứ 5: Việc đầu tiên tôi nhớ ... (Người thứ 6: Đó là cách tôi đã học, bởi mẹ tôi, )

Fifth Man: ... from my childhood, (Sixth Man: that you should respect humans.)

Người đàn ông thứ 5: ... từ tuổi thơ của tôi, (Người thứ 6: rằng bạn nên tôn trọng con người.)

Fifth Man: we were having fun, biking. (Sixth Man: I will never forget those words.)

Người đàn ông thứ 5: chúng tôi đang vui, đang đi xe đạp. (Người thứ 6: tôi sẽ không quên những lời này.)

Seventh Man: We invented stories, we flew around the world, while remaining in our attic.

Người đàn ông thứ 7: chúng tôi tạo ra câu chuyện, chúng tôi bay khắp thế giới trong khi đang ở tại căn gác.

Eighth Man: I had a big laugh today.

Người đàn ông thứ 8: tôi đã có 1 trận cười hôm nay.

Ninth Man: You see, family is ... it's awful.

Người đàn ông thứ 9: bạn thấy không, gia đình thật là tuyệt vời.

10th Man: In the word life, you have the life.

Người đàn ông thứ 10: trong cuộc sống của con chữ, bạn có cuộc sống.

11th Man: Who am I? Isn't that the biggest question?

Người đàn ông thứ 11: tôi là ai? Có phải đó là câu hỏi lớn nhất?

12th Man: If I was to go back to Iraq

Người đàn ông thứ 12: nếu tôi quay trở lại Iraq

and speak to the people,

và nói với mọi người,

I'd have to bow down and kiss their feet.

Tôi cần phải cúi chào và hôn chân họ.

Just as that woman tried to kiss my feet

Như là 1 người phụ nữ đã cố gắng hôn chân tôi.

when we were taking her sons.

khi tôi đang bắt con trai của cô.

I feel ashamed.

Tôi cảm thấy xấu hổ.

And I feel humbled

Và tôi cảm thấy nhún nhướng

by their strength.

bởi vì sức mạnh của họ.

And I will forever feel a need

Và tôi sẽ mãi thấy rằng cần thiết

to make reparations to Iraq.

phải thay đổi Iraq

Second Woman: Dad, Mom, I grew up.

Người phụ nữ thứ 2: Cha, Mẹ, con đã lớn rồi.

You shouldn't worry about me. Dad doesn't need to go to work.

Cha Mẹ không cần phải lo lắng về con. Cha không cần phải đi làm.

My family ... What can I say?

Gia đình tôi... Nói thế nào nhỉ?

At the moment, my family is very poor,

Hiện tại thì gia đình tôi nghèo,

my life here in Shenzhen is just about showing myself that I can earn more

cuộc sống của tôi ở Shenzhen chỉ là để thấy rằng tôi có thể kiếm được nhiều hơn

and to let my parents stay and have something to live on.

và để Cha Mẹ nghỉ ngơi và có thứ gì đó để sống.

I don't want them to spend their whole lives in poverty.

Tôi không muốn họ có cả đời sống trong nghèo khổ.

If someday I can achieve something, I would like to say thank you daddy and mommy.

Nếu tôi đạt được một điều gì đó, tôi muốn nói cảm ơn tới cha và mẹ tôi.

Thank you.

Cảm ơn.

Thank you for having fed me and raised me,

Cám ơn vì đã nuôi nấng và dưỡng dục con,

and for making my life of today. Thank you.

và cho tôi cuộc sống của con ngày hôm nay. Cám ơn.

13th Man: After seven years now of being in a wheelchair,

Người đàn ông 13: sau 7 năm ngồi trên xe lăn,

I've done more in life being in a chair

tôi đã làm được nhiều thứ hơn trong cuộc sống

than out of a chair.

so với trước kia.

I still surf. I sail the world. I freedive.

Tôi vẫn lướt sóng. Tôi nói với thế giới rằng tôi là thợ lặn tự do.

After many people said I couldn't do that.

Sau khi nhiều người nói rằng tôi không thể làm nó.

And I think that comes from connecting with nature,

Và tôi nghĩ rằng nó đến từ mối liên kết với tự nhiên,

connecting with the energy of life,

liên kết với nguồn năng lượng của cuộc sống.

because we're all disabled in some way on the planet --

Bởi vì chúng ta đều tật nguyền ở 1 phương diện nào đó trên hành tinh này.

spiritually, mentally or physically.

Về tâm hồn, về tinh thần, hay về thể xác.

I got the easy part.

Tôi có phần nhẹ nhàng nhất.

14th Man: Let's say that you and me like each other.

Người đàn ông thứ 14: Hãy nói rằng tôi và bạn giống nhau.

You come from elsewhere.

Bạn đến từ nơi nào đó.

You don't know me. I don't know you.

Bạn không biết tôi. Tôi cũng không biết bạn.

We talk without lying.

Chúng ta nói chuyện thẳng thắn.

If I do like you, I give you one cow and many other things

Nếu tôi thích bạn, tôi cho bạn 1 con bò và nhiều thứ khác

and we become friends.

và chúng ta thành bạn bè.

How can we make it all by ourselves?

Chúng ta đã làm tất cả những thứ đó như thế nào?

(Applause)

(Vỗ tay)

YAB: You can also go to the website,

YAB: Bạn có thể vào website

answer -- respond to the questions also.

Và trả lời câu hỏi đó.

Forty crucial questions.

40 câu hỏi cốt yếu.

Now I am going to speak to you about my movie.

Bây giờ tôi sẽ nói với các bạn về bộ phim của tôi.

For the last three years,

Trong 3 năm qua,

I was shooting the earth for the movie.

Tôi đã chụp hình trái đất cho bộ phim.

The name of the movie is "Home" --

Tên của bộ phim là "Home."

"Maison."

"Maison."

It is about the state of the planet.

Đó là bộ phim về tình trạng của trái đất.

It's a fantastic story of life on the earth.

Là một câu chuyện lớn về cuộc sống trên hành tinh này.

I'm very proud to show you the teaser.

Tôi rất tự hào để chiếu cho các bạn.

Video: This Earth is four and a half billion years old.

Video: Trái đất này đã được 4.5 tỉ năm.

These plants, several hundred million years old.

những cây này đã được mấy triệu năm tuổi.

And we humans have been walking upright

Và con người chúng ta mới chỉ biết đi thẳng

for only 200 thousand years.

từ 200 000 năm qua.

We've managed to adapt,

Chúng ta thay đổi để thích nghi.

and have conquered the whole planet.

Và đã thống lĩnh cả hành tinh.

For generations, we've been raising our children,

Qua nhiều thế hệ, chúng ta nuôi nấng con cái,

not unlike millions of other species living beside us.

không khác gì những loài khác đang sinh sống bên cạnh chúng ta.

For the past 30 years

Trong vòng 30 năm qua

I've been closely watching the earth and its dwellers

Tôi đã quan sát trái đất và con người một cách tỉ mỉ

from high up in the sky.

từ bầu trời trên cao kia.

Our life is tied to the well-being of our planet.

Cuộc sống của chúng ta được gắn chặt với tình trạng của trái đất.

We depend on water,

Chúng ta phụ thuộc vào nước,

forests,

rừng,

deserts,

sa mạc,

oceans.

biển khơi.

Fishing,

Đánh bắt cá,

breeding,

chăn nuôi,

farming

nuôi trồng

are still the world's foremost human occupations.

vẫn là những công việc chính của con người.

And what binds us together

Và những thứ gắn kết chúng ta lại

is far greater than what divides us.

thì lớn hơn rất nhiều những gì chia rẽ chúng ta.

We all share the same need for the earth's gifts --

Chúng ta cùng có chung đòi hỏi với món quà của trái đất.

the same wish to rise above ourselves,

Ước muốn chung để phát triển lên

and become better.

và trở thành người tốt hơn.

And yet we carry on raising walls

Và chúng ta lại dựng nên những bức tường cao

to keep us apart.

để giữ chúng ta cách xa nhau

Today our greatest battle

Ngày nay trận chiến lớn nhất của chúng ta

is to protect the natural offerings of our planet.

là bảo vệ những gì thiên nhiên mang lại

In less than 50 years

Trong chưa đầy 50 năm

we've altered it more thoroughly

chúng ta thay đổi hoàn toàn trái đất

than in the entire history of mankind.

nhiều hơn là toàn bộ lịch sử loài người.

Half of the world's forests have vanished.

Một nửa diện tích rừng của thế giới đã biến mất.

Water resources are running low.

Nguồn cung cấp nước ngày càng giảm.

Intensive farming is depleting soils.

Thâm canh trong trồng trọt hút hết dinh dưỡng đất đai.

Our energy sources are not sustainable.

Nguồn năng lượng không thể bảo đảm cho dài lâu.

The climate is changing.

Khí hậu đang thay đổi.

We are endangering ourselves.

Chúng ta đang gây nguy hiểm cho chính chúng ta.

We're only trying to improve our lives.

Chúng ta chỉ cố gắng cải thiện cuộc sống.

But the wealth gaps are growing wider.

Nhưng khoảng cách giàu nghèo đang ngày càng rộng ra.

We haven't yet understood

Chúng ta vẫn chưa hiểu

that we're going at a much faster pace

rằng chúng ta đang phát triển với tốc độ nhanh hơn

than the planet can sustain.

khả năng của trái đất có thể đáp ứng.

We know that solutions are available today.

Chúng ta biết những cách giải quyết.

We all have the power to change this trend

Chúng ta có khả năng để thay đổi xu hướng

for the better.

cho một thứ tốt đẹp hơn.

So what are we waiting for?

Thế thì chúng ta đợi gì?

(Applause)

(Vỗ tay)

YAB: Luc Besson is the producer of the movie.

YAB: Luc Besson là nhà sản xuất của bộ phim.

But it is not a normal movie.

Nhưng nó không giống như những bộ phim thông thường.

The film is going to be distributed free.

Bộ phim sẽ được phân phát miễn phí.

This film has no copyright.

Không có bản quyền.

On the five of June,

Và vào 05/06,

the environment day,

ngày môi trường,

everybody can download the movie on Internet.

mọi người có thể download bộ phim trên Internet.

The film is given for free

Bộ phim này được phát miễn phí

to the distributor for TV and theater

tới những kênh truyền hình và rạp chiếu phim

to show it the fifth of June.

để chiếu nó vào ngày 05/06.

There is no business on this movie.

Không có kinh doanh trong bộ phim này.

It is also available for school,

Và bộ phim cũng được phân phát tới trường học,

cities, NGOs and you.

thành phố, NGOs và các bạn.

We have to believe what we know.

Chúng ta phải tin những gì chúng ta biết.

Let me tell you something.

Cho tôi nói với bạn điều này.

It's too late to be pessimistic --

Quá muộn để có thể bi quan.

really too late.

Rất muộn rồi.

We have all a part of the solutions.

Chúng ta có mọi phần của lời giải.

To finish,

Để kết thúc,

I would like to welcome

Tôi muốn các bạn chào đón

the 4,700th baby

em bé thứ 4,700

born since the beginning of this talk.

được sinh ra từ khi bắt đầu buổi nói chuyện.

Merci beaucoup. I love you.

Xin cám ơn. Tôi yêu các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)