How we can end sexual harassment at work | Gretchen Carlson

Translator: Julia Kalaputi Reviewer: ALEKSANDAR MITEVSKI

"All I wanted was a much-deserved promotion,

Сè што сакав беше да го добијам заслуженото унапредување,

and he told me to 'Get up on the desk

а тој ми рече: „Качи се на масата

and spread 'em.'"

и рашири ги“.

"All the men in my office wrote down on a piece of paper

Сите мажи во канцеларијата напишаа на лист хартија

the sexual favors that I could do for them.

кои сексуални услуги ги сакаат од мене.

All I had asked for was an office with a window."

Сè што јас побарав беше канцеларија со прозорец.

"I asked for his advice about how I could get a bill out of committee;

„Го прашав за совет како да помине на комисија законот;

he asked me if I brought my kneepads."

тој ме праша дали носам штитници за колена.“

Those are just a few of the horrific stories

Овие се само некои од ужасните приказни

that I heard from women over the last year,

кои ги имам чуено од жени изминативе години,

as I've been investigating workplace sexual harassment.

додека истражував за сексуалното малтретирање на работно место.

And what I found out

Открив дека

is that it's an epidemic across the world.

тоа е епидемија ширум светот.

It's a horrifying reality for millions of women,

Ужасна вистина за милиони жени,

when all they want to do every day

кои единственото нешто кое сакаат

is go to work.

е да одат на работа.

Sexual harassment doesn't discriminate.

Сексуалното малтретирање не дискриминира.

You can wear a skirt,

Можете да носите здолништа,

hospital scrubs,

болнички мантил,

army fatigues.

камуфлажна војничка униформа.

You can be young or old,

Може да сте млади или стари,

married or single,

мажени или немажени,

black or white.

црни или бели.

You can be a Republican, a Democrat or an Independent.

Може да сте демократи или републиканци или независни.

I heard from so many women:

Слушнав од многу жени:

police officers,

полицајки,

members of our military,

припаднички на воени единици,

financial assistants,

финансиски помошнички,

actors, engineers, lawyers,

актерки, инженерки, адвокатки,

bankers, accountants, teachers ...

банкарки, сметководителки, наставнички..

journalists.

новинарки.

Sexual harassment, it turns out,

Излезе дека сексуалното малтретирање

is not about sex.

нема врска со сексот.

It's about power,

Има врска со моќта,

and about what somebody does to you

и она што некој ви го прави

to try and take away your power.

за да ви ја одземе моќта.

And I'm here today

Денес сум тука

to encourage you to know that you can take that power back.

за да ве охрабрам да си ја вратите моќта.

(Applause)

(Аплауз)

On July 6, 2016,

На 6-ти јули, 2016 год.

I jumped off a cliff all by myself.

направив скок во непознато сосема сама.

It was the scariest moment of my life;

Тоа беше најстрашниот миг во мојот живот;

an excruciating choice to make.

мачен избор.

I fell into an abyss all alone,

Паднав во бездна сама,

not knowing what would be below.

без да знам што ме чека долу.

But then, something miraculous started to happen.

Но тогаш нешто чудесно почна да се случува.

Thousands of women started reaching out to me

Илјадници жени стапија во контакт со мене

to share their own stories of pain and agony and shame.

за да ги споделат нивните приказни за срамот, болката и агонијата.

They told me that I became their voice --

Ми велеа дека станав нивниот глас,

they were voiceless.

тие беа безгласни.

And suddenly, I realized that even in the 21st century,

Наеднаш сфатив дека и во XXI-век

every woman still has a story.

секоја жена има своја приказна.

Like Joyce,

Како Џојс,

a flight attendant supervisor

главна стјуардеса

whose boss, in meetings every day,

чиј шеф секојдневно на состаноците

would tell her about the porn that he'd watched the night before

ѝ раскажувал за порно филмовите кои ги гледал претходната ноќ

while drawing penises on his notepad.

притоа цртајќи пениси во роковникот.

She went to complain.

Таа се жалела.

She was called "crazy" and fired.

Ја нарекле луда и добила отказ.

Like Joanne, Wall Street banker.

Како Џоан, вработена во банка на Вол Стрит.

Her male colleagues would call her that vile c-word every day.

Нејзините колеги ја ословувале со погрдниот збор на буквата „п“.

She complained --

Таа се жалела-

labeled a troublemaker,

ја обележаа како проблематична

never to do another Wall Street deal again.

и никогаш повеќе не направила зделка на Вол Стрит.

Like Elizabeth, an army officer.

Како Елизабет, офицерка во армија.

Her male subordinates would wave one-dollar bills in her face,

Нејзините подредени колеги мавтале со банкнота од 1 долар пред неа

and say, "Dance for me!"

и ѝ велеле: „Танцувај ми“.

And when she went to complain to a major,

Кога отишла да се пожали кај мајорот

he said, "What? Only one dollar?

тој рекол: „Што? Само еден долар?

You're worth at least five or ten!"

Вредиш најмалку 5 или 10!“

After reading,

Откако ќе ги прочитав

replying to all

и ќе одговорев на сите

and crying over all of these emails,

плачејќи над мејловите,

I realized I had so much work to do.

сфаќав колку многу треба да направам.

Here are the startling facts:

Еве ги потресните факти:

one in three women -- that we know of --

една од три жени - од тие кои ги знаеме -

have been sexually harassed in the workplace.

била сексуално малтретирана на работно место.

Seventy-one percent of those incidences never get reported.

71 % од инцидентите никогаш не биле пријавени.

Why?

Зошто?

Because when women come forward,

Затоа што кога жените ќе прозборат,

they're still called liars and troublemakers

ги нарекуваат лажливки, проблематични,

and demeaned and trashed

ги понижуваат, отфрлуваат и деградираат,

and demoted and blacklisted

ги ставаат на црна листа

and fired.

и ги отпуштаат.

Reporting sexual harassment can be, in many cases, career-ending.

Пријавување на сексуално малтретирање може да значи крај на кариера за некој.

Of all the women that reached out to me,

Сите овие жени кои ме исконтактираа,

almost none are still today working in their chosen profession,

речиси ниту една не работи во избраната професија,

and that is outrageous.

а тоа е невидено.

I, too, was silent in the beginning.

И јас бев повлечена на почетокот.

It happened to me at the end of my year as Miss America,

Мене ми се случи на крајот на годината кога бев Мис Америка,

when I was meeting with a very high-ranking TV executive

кога се сретнав со ТВ директор на висока позиција

in New York City.

во Њујорк.

I thought he was helping me throughout the day,

Мислев ми помага во текот на денот,

making a lot of phone calls.

кога постојано ми се јавуваше.

We went to dinner,

Излеговме на вечера

and in the back seat of a car, he suddenly lunged on top of me

и на задното седиште наеднаш се нафрли врз мене

and stuck his tongue down my throat.

и ми го вовлече јазикот в грло.

I didn't realize that to "get into the business" -- silly me --

Во својата наивност не сфаќав дека „да се фатиме за работа“-

he also intended to get into my pants.

значи „да посегне по мојот долен веш“ .

And just a week later,

Една недела подоцна,

when I was in Los Angeles meeting with a high-ranking publicist,

ми се случи истото кога се сретнав со високо рангиран издавач во Лос Анџелес,

it happened again.

повторно,

Again, in a car.

во автомобил.

And he took my neck in his hand,

Ме фати за вратот,

and he shoved my head so hard into his crotch,

и толку силно ми ја зари главата во неговото меѓуножје

I couldn't breathe.

што едвај можев да дишам.

These are the events that suck the life out of all of your self-confidence.

Овие се настани кои целосно ја уништуваат вашата самодоверба

These are the events that, until recently,

Овие се настани кои до неодамна

I didn't even call assault.

не ги ни нарекував напади.

And this is why we have so much work to do.

Затоа имаме уште многу да направиме.

After my year as Miss America,

После годините поминати како Мис Америка,

I continued to meet a lot of well-known people,

продолжив да запознавам познати луѓе,

including Donald Trump.

вклучувајќи го и Доналд Трамп.

When this picture was taken in 1988,

Кога е направена фотографијава во 1988 год.

nobody could have ever predicted where we'd be today.

никој не предвидуваше каде ќе стигнеме денес.

(Laughter)

(Смеа)

Me, fighting to end sexual harassment in the workplace;

Јас, во борба да се запре сексуалното малтретирање на работно место:

he, president of the United States

тој, претседател на САД

in spite of it.

и покрај тоа.

And shortly thereafter, I got my first gig in television news

Веднаш потоа го добив првиот ангажман во ТВ вестите

in Richmond, Virginia.

во Ричмонд, Вирџинија.

Check out that confident smile with the bright pink jacket.

Обрнете внимание на сигурната насмевка во розевото палто.

Not so much the hair.

Не гледајте ја косата.

(Laughter)

(Смеа)

I was working so hard to prove that blondes have a lot of brains.

Работев напорно да докажам дека русокосите се многу паметни.

But ironically, one of the first stories I covered

Но,која иронија-една од првите вести за кои известував

was the Anita Hill hearings in Washington, DC.

беше сослушувањето на Анита Хил во Вашингтон.

And shortly thereafter,

Набрзо потоа,

I, too, was sexually harassed in the workplace.

и јас бев сексуално малтретирана.

I was covering a story in rural Virginia,

Известував од руралниот дел на Вирџинија

and when we got back into the car,

и кога се вративме во возилото

my cameraman started saying to me,

камерманот почна да ми зборува

wondering how much I had enjoyed when he touched my breasts

колку сум уживала додека ми ги допирал градите

when he put the microphone on me.

додека ми го местеше микрофонот.

And it went downhill from there.

Од тој момент состојбата се влоши.

I was bracing myself against the passenger door --

Се потпирав на совозачката врата -

this was before cellphones.

ова беше пред мобилните телефони.

I was petrified.

Се скаменив.

I actually envisioned myself rolling outside of that door

Замислував како излетувам низ вратата

as the car was going 50 miles per hour like I'd seen in the movies,

при брзина од 80 км на час како што гледав во филмовите,

and wondering how much it would hurt.

прашувајќи се колку ќе боли.

When the story about Harvey Weinstein came to light --

Кога се обелодени приказната за Харви Вајнстин-

one the most well-known movie moguls in all of Hollywood --

еден од најпознатите филмски магнати во Холивуд-

the allegations were horrific.

обвинувањата беа ужасни.

But so many women came forward,

Но толку многу жени проговорија

and it made me realize what I had done meant something.

што сфатив дека она што го направив вредеше.

(Applause)

(Аплауз)

He had such a lame excuse.

Неговото оправдување звучеше бедно.

He said he was a product of the '60s and '70s,

Рече дека бил производ на 60-те и 70-те

and that that was the culture then.

и дека тогаш тоа било вообичаено.

Yeah, that was the culture then,

Да, тоа било вообичаено тогаш,

and unfortunately, it still is.

и за жал, се`уште е.

Why?

Зошто?

Because of all the myths

Поради сите митови

that are still associated with sexual harassment.

кои се поврзани со сексуалното малтретирање.

"Women should just take another job and find another career."

„Жените треба да си најдат друга работа и друга кариера.“

Yeah, right.

Да, секако.

Tell that to the single mom working two jobs,

Кажете ѝ на самохрана мајка која работи 2 работи

trying to make ends meet,

во обид да врзе крај со крај

who's also being sexually harassed.

и била сексуално малтретирана.

"Women --

„Жени-

they bring it on themselves."

сами си го бараат.“

By the clothes that we wear

Поради облеката која ја носиме

and the makeup that we put on.

и шминката што ја користиме.

Yeah, I guess those hoodies that Uber engineers wear in Silicon Valley

Да, оние дуксерките што ги носат Убер инженерите во Силициумската Долина

are just so provocative.

се исто провокативни.

"Women make it up."

„Жените измислуваат“.

Yeah, because it's so fun and rewarding

Да, зашто е забавно и вреди

to be demeaned and taken down.

да си отпуштена и деградирана.

I would know.

Јас го знам тоа.

"Women bring these claims because they want to be famous and rich."

„Жените обвинуваат зашто сакаат да станат познати и богати.

Our own president said that.

Нашиот претседател го изјави ова.

I bet Taylor Swift,

Се обложувам дека Тејлор Свифт

one of the most well-known and richest singers in the world,

една од најпознатите и најбогати пејачки во светот,

didn't need more money or fame

не сакала повеќе слава или пари

when she came forward with her groping case

кога поднесе тужба за несакано допирање,

for one dollar.

барајќи само 1 долар отштета.

And I'm so glad she did.

Многу ми е драго што го направи тоа.

Breaking news:

Најнова вест:

the untold story about women and sexual harassment in the workplace:

нераскажана приказна за жените и сексуалното малтретирање на работно место:

women just want a safe, welcoming

жените сакаат само безбедно и пријатно место

and harass-free environment.

без сексуално малтретирање.

That's it.

Толку.

(Applause)

(Аплауз)

So how do we go about getting our power back?

Па, како да си ја вратиме моќта?

I have three solutions.

Имам 3 решенија.

Number one:

Прво:

we need to turn bystanders and enablers into allies.

мора да ги претвориме набљудувачите и соучесниците во сојузници.

Ninety-eight percent of United States corporations right now

98% од корпорациите во САД денес имаат

have sexual harassment training policies.

обуки против сексуално малтретирање.

Seventy percent have prevention programs.

70% имаат програми за спречување.

But still, overwhelmingly,

Но, сепак кај повеќето случаи

bystanders and witnesses don't come forward.

набљудувачите и сведоците не ги пријавуваат случаите.

In 2016,

Во 2016 год.

the Harvard Business Review called it the "bystander effect."

Харвардското списание за бизнис го нарече тоа „апатија на набљудувачот“.

And yet -- remember 9/11.

Сепак, сетете се на 9/11.

Millions of times we've heard,

Милиони пати слушнавме:

"If you see something,

„Ако видите нешто,

say something."

речете нешто.“

Imagine how impactful that would be if we carried that through

Замислете какво влијание би имало ако тоа се примени

to bystanders in the workplace regarding sexual harassment --

на набљудувачите на сексуалното малтретирање-

to recognize and interrupt these incidences;

ако се препознаат и прекинат инцидентите,

to confront the perpetrators to their face;

да можеме директно да им се спротиставиме на сторителите

to help and protect the victims.

и да им помогнеме и да ги заштитиме жртвите.

This is my shout-out to men:

Ова е мојот повик до мажите:

we need you in this fight.

потребни ни сте во борбата.

And to women, too --

Но и до жените-

enablers to allies.

да ги претвориме соучесниците во сојузници.

Number two:

Второ:

change the laws.

да се изменат законите.

How many of you out there know

Колкумина од вас знаат

whether or not you have a forced arbitration clause

дали постои регулатива за присилна арбитража

in your employment contract?

во вашиот договор за работа?

Not a lot of hands.

Не гледам многу раце.

And if you don't know, you should,

Ако не знаете, треба да дознаете.

and here's why.

Еве зошто.

TIME Magazine calls it,

списанието Тајм го нарекува,

right there on the screen,

таму погледнете на екранот,

"The teeny tiny little print in contracts

„оние мали, ситни букви во договорот

that keeps sexual harassment claims unheard."

кои овозможуваат никој да не чуе за сексуалните малтретирања.

Here's what it is.

Еве за што се работи.

Присилната арбитража го одзема уставно загарантираното право

Forced arbitration takes away your Seventh Amendment right

to an open jury process.

на јавно судење со порота.

It's secret.

Тајно е.

You don't get the same witnesses or depositions.

Не ги добивате истите сведоци и сведочења.

In many cases, the company picks the arbitrator for you.

Во многу случаи, компанијата ги бира арбитрите за вас.

There are no appeals,

Нема жалби,

and only 20 percent of the time does the employee win.

и речиси само во 20% од случаите победува вработената.

But again, it's secret,

Но, повторно-тајно е.

so nobody ever knows what happened to you.

Никој не знае што ви се случило.

This is why I've been working so diligently

Затоа работев толку напорно

on Capitol Hill in Washington, DC

во Капитол Хил во Вашингтон, ДЦ

to change the laws.

за да се сменат законите.

And here's what I tell the Senators:

На сенаторите им велам

sexual harassment is apolitical.

дека сексуалното малтретирање е аполитично.

Before somebody harasses you,

Пред да ве малтретира некој,

they don't ask you if you're a Republican or Democrat first.

не ве прашува дали сте за демократ или републиканец.

They just do it.

Едноставно ве малтретираат.

And this is why we should all care.

Затоа треба сите да сме загрижени.

Number three:

Трето:

be fierce.

бидете решителни.

It starts when we stand tall,

Почнува кога сме сигурни

and we build that self-confidence.

и градиме самодоверба.

And we stand up and we speak up,

Се спротиставувуваме и зборуваме

and we tell the world what happened to us.

и му кажуваме на светот што ни се случило.

I know it's scary,

Знам дека изгледа страшно,

but let's do it for our kids.

но да го сториме тоа за нашите деца.

Let's stop this for the next generations.

Да го запреме тоа заради следните генерации.

I know that I did it for my children.

Знам дека го направив тоа за моите деца.

They were paramount in my decision-making

Тие беа најважните во мојата одлука

about whether or not I would come forward.

дали да проговорам или не.

My beautiful children,

Моите прекрасни деца,

my 12-year-old son, Christian,

мојот 12-годишен син Кристијан

my 14-year-old daughter, Kaia.

и мојата 14-годишна Каја.

And boy, did I underestimate them.

Колку само ги имав потценето.

Првиот училишен ден лани

The first day of school last year

happened to be the day my resolution was announced,

беше денот кога ја донесов одлуката.

and I was so anxious about what they would face.

Бев загрижена што ќе им се случи.

My daughter came home from school and she said,

Ќерка ми се врати од училиште и рече:

"Mommy, so many people asked me what happened to you over the summer."

„Мама, многумина ме прашаа што ти се случи летово.“

Then she looked at me in the eyes

Потоа ме погледна в очи

and she said, "And mommy,

и ми рече: „Мама,

I was so proud

многу бев горда

to say that you were my mom."

кога им реков дека ти си мојата мајка.“

And two weeks later,

Две недели подоцна.

when she finally found the courage to stand up to two kids

кога конечно се охрабри да им се спротистави на 2 момчиња

who had been making her life miserable,

кои ја задеваа,

she came home to me and she said,

и кога си дојде дома ми рече:

"Mommy, I found the courage to do it

„Мама, собрав храброст да го направам тоа

because I saw you do it."

зашто видов дека и ти го направи.“

(Applause)

(Аплауз)

You see, giving the gift of courage is contagious.

Гледате, дарувањето на храброста е заразно.

And I hope that my journey has inspired you,

Се надевам дека моето искуство ве инспирира

because right now, it's the tipping point.

бидејќи токму сега е мигот на пресврт.

We are watching history happen.

Сведоци сме на создавањето на историјата.

More and more women are coming forward and saying,

Сè повеќе жени излегуваат и велат:

"Enough is enough."

„Доста беше.“

(Applause)

(Аплауз)

Here's my one last plea to companies.

Ова е мојата последна молба упатена до компаниите.

Let's hire back all those women whose careers were lost

Да ги вработиме пак оние жени чии кариери се изгубени

because of some random jerk.

поради некој случаен кретен.

Because here's what I know about women:

Еве што знам јас за жените:

we will not longer be underestimated, intimidated or set back;

нема да бидеме потценети, заплашувани и спречени.

we will not be silenced by the ways of the establishment

Нема да нè замолчат поради вообичаените начини на однесување

or the relics of the past.

или остатоците од минатото.

No.

Не!

We will stand up and speak up

Ќе се спротиставиме и ќе проговориме

and have our voices heard.

и ќе допреме до сите.

We will be the women we were meant to be.

Ќе бидеме такви какви што треба да сме.

And above all,

И пред сè,

we will always be fierce.

секогаш ќе бидеме решителни.

Thank you.

Благодарам!

(Applause)

(Аплауз)