Daniel Kraft invents a better way to harvest bone marrow

28,836 views ・ 2009-07-15

TED


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: suzan sarmad Reviewer: Sarhand Rasul
00:18
So I am a pediatric cancer doctor
0
18330
3000
من دکتۆری شێرپەنجەی مناڵانم
00:21
and stem-cell researcher at Stanford University
1
21330
4000
و لێکۆڵەرم لە ڕەگە خانە لە زانکۆی ستانفۆرد
00:25
where my clinical focus has been bone marrow transplantation.
2
25330
3000
کە زیاتر گرنگیم بە چاندنی مۆخی ئێسکداوە.
00:28
Now, inspired by Jill Bolte Taylor last year,
3
28330
2000
لە ژێر کاریگەری بەجیڵ بۆڵت تایلەرساڵی ڕابردوو،
00:30
I didn't bring a human brain,
4
30330
2000
،مێشکی مرۆڤێکم نەهێناوە
00:32
but I did bring a liter of bone marrow.
5
32330
3000
لیترێک مۆخی ئێسکم هێناوە.
00:35
And bone marrow is actually what we use
6
35330
3000
مۆخی ئێسک ئەوەیە کە بەکاریدێنین
00:38
to save the lives of tens of thousands of patients,
7
38330
2000
بۆ ڕزگارکردنی ژیانی دەیان هەزار نەخۆش،
00:40
most of whom have advanced malignancies like leukemia and lymphoma
8
40330
3000
زۆرلەوانەی شێرپەنجەی پێشکەوتویان هەیە وەکوشێرپەنجەی خوێن و لیمف
00:43
and some other diseases.
9
43330
2000
.و هەندێ نەخۆشی تر
00:45
So, a few years ago, I'm doing my transplant fellowship at Stanford.
10
45330
4000
بۆیە، چەن ساڵێک لەمەوبەر، کرداری چاندنم دەکرد لە سانفۆرد.
00:49
I'm in the operating room. We have Bob here,
11
49330
2000
من لە ژوری نەشتەرگەریم بۆب لێرە لەگەڵمانە،
00:51
who is a volunteer donor.
12
51330
2000
کە بەخشەرێکی خۆبەخشە،
00:53
We're sending his marrow across the country to save the life
13
53330
2000
مۆخی ئەو بۆ هەموو ناوچەکە دەنێرین بۆ ڕزگارکردنی ژیانی
00:55
of a child with leukemia.
14
55330
2000
.منداڵیک کە شیرپەنجەی خوێنی هەیە
00:57
So actually how do we harvest this bone marrow?
15
57330
2000
لەڕاستیدا چۆن ئەو مۆخە وەرگرین؟
00:59
Well we have a whole O.R. team, general anesthesia, nurses,
16
59330
4000
هەموو تیمی ئۆ ئاڕ لەگەڵمانن، سڕکردنی گشتی ،پەرستارەکان،
01:03
and another doctor across from me.
17
63330
2000
دکتۆرێکی تریش لەولا منەوە.
01:05
Bob's on the table, and we take this sort of small needle,
18
65330
2000
بۆب لەسەر مێزەکە، ئەم جۆرە دەرزیە دێنین،
01:07
you know, not too big.
19
67330
2000
.دەزانی، زۆر گەورە نەبێ
01:09
And the way we do this is we basically
20
69330
2000
وئەو ڕێگایەی پێدەکەین ئەوەیە لەبنەڕەتدا
01:11
place this through the soft tissue,
21
71330
2000
ئەمە دەخەینە ناو شانەی نەرمەوە،
01:13
and kind of punch it into the hard bone,
22
73330
2000
و بەجۆرێک دایدەگرینە ناو ئێسکی ڕەق،
01:15
into the tuchus -- that's a technical term --
23
75330
2000
--بەرەو توچوس -- کە چەمکێکی تەکنیکیە
01:17
and aspirate about 10 mls of bone marrow out,
24
77330
4000
و دەرهاویشتنی نزیکەی ۱۰ میل لە مۆخ بۆ دەرەوە،
01:21
each time, with a syringe.
25
81330
2000
.هەرجارێک بە سرنج
01:23
And hand it off to the nurse. She squirts it into a tin.
26
83330
3000
ودەیدەینە دەست پەرستارێک. دەیخاتە ناو قوتویەک.
01:26
Hands it back to me. And we do that again and again.
27
86330
3000
دەداتەوە من. ئەمە دووبارە و دووبارە دەکەینەوە.
01:29
About 200 times usually.
28
89330
2000
.بۆ نزیکەی ۲۰۰ جار
01:31
And by the end of this my arm is sore, I've got a callus on my hand,
29
91330
2000
لەکۆتایی ئەمە قۆڵم ژاندەکا ،دەستم شل دەبێ،
01:33
let alone Bob,
30
93330
2000
بۆب تەنیا جێدێڵم،
01:35
whose rear end looks something more like this,
31
95330
2000
بەشی دواوەی بەشتێک دەچێ زۆر وەکو ئەمە،
01:37
like Swiss cheese.
32
97330
2000
پەنیری سویسری.
01:39
So I'm thinking, you know, this procedure hasn't changed in about 40 years.
33
99330
4000
وا بیردەکەمەوە، دەزانن، ئەم پڕۆسەیە گۆڕانکاری بەسەردا نەهاتوە بۆنزیکەی ٤۰ ساڵ.
01:43
And there is probably a better way to do this.
34
103330
2000
لەوانەیە ڕێگایەکی باشتر هەبێ بۆکردنی ئەمە.
01:45
So I thought of a minimally invasive approach,
35
105330
3000
بۆیە بیرم کردەوە لەڕێگایەکی ئاسنتر،
01:48
and a new device that we call the Marrow Miner.
36
108330
2000
و ئامێرێکی نوێ کە پێی دەلێن ماڕۆ ماینەر.
01:50
This is it.
37
110330
2000
ئەمەیە.
01:52
And the Marrow Miner, the way it works is shown here.
38
112330
3000
ڕێگای ،کارکردنەکەی لێرە پیشاندراوە.
01:55
Our standard see-through patient.
39
115330
2000
شێوازی ستانداردمان بینینی-ناوەوەی نەخۆشەکە.
01:57
Instead of entering the bone dozens of times,
40
117330
2000
،لەجیاتی چونە ناو ئێسکەکە بۆ چەندەها جار،
01:59
we enter just once, into the front of the hip or the back of the hip.
41
119330
2000
تەنها یەکجاردەچین، بۆ پێشەوە یان دواوەی حەوز.
02:01
And we have a flexible, powered catheter
42
121330
3000
و قەستەڕەی، بەهێزمان پێیە
02:04
with a special wire loop tip that stays inside the crunchy part of the marrow
43
124330
3000
وایەرێکی پێوەیە دەمێنێتەوە لە بەشە خرماویەکەی مۆخ
02:07
and follows the contours of the hip, as it moves around.
44
127330
3000
بە پێی ئەو هێڵە دەڕوا، کاتێ دەیجوڵێنی.
02:10
So it enables you to very rapidly aspirate,
45
130330
2000
وادەکا بە خێرایی دەریبێنی،
02:12
or suck out, rich bone marrow very quickly through one hole.
46
132330
3000
یان مژینی، مۆخی ئێسک بە خێرایی لە یەک کونەوە
02:15
We can do multiple passes through that same entry.
47
135330
2000
.چەند هاتوچونێک لەوێوەدەکەین
02:17
No robots required.
48
137330
2000
پێویست بە ڕۆبۆتەکان ناکا.
02:19
And, so, very quickly, Bob can just get one puncture, local anesthesia,
49
139330
3000
،بۆیە، بۆب تەنها کونێکی تێدەکرێ، لەگەڵ بەنج
02:22
and do this harvest as an outpatient.
50
142330
4000
ئەم بەرهەمە دەبەخشێت وەکو نەخۆشی دەرەوە.
02:26
So I did a few prototypes. I got a small little grant at Stanford.
51
146330
3000
هەندێ نمونەی سەرەتاییم کرد، شتی کەمم بۆ دەرکەوت لە ستانفۆڕد.
02:29
And played around with this a little bit.
52
149330
2000
کەمێک پێوەی سەرقاڵبوم.
02:31
And our team members developed this technology.
53
151330
2000
ئەندامانی تیم ئەم تەکنەلۆجیایەیان پێشخست.
02:33
And eventually we got two large animals, and pig studies.
54
153330
4000
بە ڕێکەوت دوو ئاژەڵی گەورەمان هێنا، لەگەڵ و لێکۆڵینەوە لە بەراز،
02:37
And we found, to our surprise, that we not only got bone marrow out,
55
157330
2000
، سەرسام بووین، بەوەی نەک تەنها مۆخمان دەستکەوتووە،
02:39
but we got 10 times the stem cell activity
56
159330
3000
بگرە دە هێندەش ڕەگەخانەی چالاکمان دەستکەوتووە.
02:42
in the marrow from the Marrow Miner, compared to the normal device.
57
162330
2000
لە ماڕۆ ماینەر، بەراورد لەگەڵ ئامێرە ئاساییکە،
02:44
This device was just FDA approved in the last year.
58
164330
3000
.ئامێرەکە ساڵی ڕابردوو ف د ئەی پەسەندیکرد.
02:47
Here is a live patient. You can see it following the flexible curves around.
59
167330
3000
ڕاستەوخۆ نەخۆشێکی هەیە. دەتوانن بیبینن چەماوە جوڵۆکەکان.
02:50
There will be two passes here, in the same patient, from the same hole.
60
170330
3000
دوو ڕێجکە لێرە هەیە، لە هەمان نەخۆش، لە هەمان کونەوە.
02:53
This was done under local anesthesia, as an outpatient.
61
173330
2000
بەنجی خۆماڵی، کراوە، وەکو نەخۆشی دەرەکی.
02:55
And we got, again, about three to six times more stem cells
62
175330
3000
دووبارە دەستمانکەوت، بەڵام سێ بۆ شەش جار ڕەگە خانەی زیاتر
02:58
than the standard approach done on the same patient.
63
178330
3000
زیاتر لە ڕێگایە ستانداردەکە لەسەر هەمان نەخۆش.
بۆ گرنگی پێدەدەی ؟ مۆخی ئێسک سەرچاوەیەکی ڕەگە خانەی گەشەکردووە.
03:01
So why should you care? Bone marrow is a very rich source of adult stem cells.
64
181330
3000
03:04
You all know about embryonic stem cells.
65
184330
2000
هەمووتان دەربارەی خانەی کۆرپەلە دەزانن.
03:06
They've got great potential but haven't yet entered clinical trials.
66
186330
3000
گرنگی زۆریان پێ دەدرێ بەڵام هێشتا نەهاتونەەتە تاقیگەی کلینیکی،
03:09
Adult stem cells are throughout our body,
67
189330
2000
ڕەگە خانە ی گەشەکردوو لەناو لەشمانن،
03:11
including the blood-forming stem cells in our bone marrow,
68
191330
2000
بە ڕەگەخانەکانی ،خوێنیشەوە لە مۆخی ئێسک-
03:13
which we've been using as a form of stem-cell therapy
69
193330
2000
بەکاریدێنین وەکو بەشێک لەچارەسەری ڕەگە خانە
03:15
for over 40 years.
70
195330
2000
بۆ زیاتر لە ٤۰ ساڵ.
03:17
In the last decade there's been an explosion of use
71
197330
3000
لە دەیەی ڕابردوو بەکارهێنانی زور زیادبوو
03:20
of bone marrow stem cells to treat the patient's other diseases
72
200330
3000
لە ڕەگە خانە مۆخی ئێسک بۆ چارەسەری نەخۆشیەکانی تر
03:23
such as heart disease, vascular disease,
73
203330
2000
وەکو نەخۆشی دڵ ،نەخۆشی دەمارەکان،
03:25
orthopedics, tissue engineering,
74
205330
2000
،دکتۆری ئێسک، ئەندازیاری شانە
03:27
even in neurology to treat Parkinson's
75
207330
2000
تەنانەت لە دەمارزانی بۆ چارەسەری لەرزۆکی
03:29
and diabetes.
76
209330
2000
و شەکرە.
03:31
We've just come out, we're commercializing, this year,
77
211330
2000
تازەگەشتینە ئەوەی کە، بەڕێوەی دەبەین، ئەمساڵ،
03:33
generation 2.0 of the Marrow Miner.
78
213330
2000
نەوەی ۲.۰ لە ماڕۆ ماینەر،
03:35
The hope is that this gets more stem cells out,
79
215330
2000
ئومێدەوارین ڕەگە خانەی زیاتر بێنێتە دەرەوە،
03:37
which translates to better outcomes.
80
217330
2000
کە دەبێتە دەسکەوتی باشتر،
03:39
It may encourage more people to sign up to be
81
219330
2000
لەوانەیە خەڵکی زیاتر هانبدان ببنە
03:41
potential live-saving bone marrow donors.
82
221330
2000
بەخشەری- مۆخی ئیسک ی ڕزگاری ژیان.
03:43
It may even enable you to bank
83
223330
2000
لەوانەیە وا لەتۆ بکا هەڵگری
03:45
your own marrow stem cells, when you're younger and healthier,
84
225330
2000
ڕەگەخانەی مۆخی خۆت بیت ،کە گەنجی و تەندروستی
03:47
to use in the future should you need it.
85
227330
3000
بۆ بەکارهێنانی لە داهاتودا.
03:50
And ultimately -- and here's a picture of our
86
230330
2000
لێرە -- وێنەیەک هەیە لە
03:52
bone marrow transplant survivors,
87
232330
2000
ڕزگاربوانی چاندنی مۆخی ئێسک،
03:54
who come together for a reunion each year at Stanford.
88
234330
2000
کە پێکەوەبۆیەکگرتنەوە .هەرساڵێک لەستانفۆڕد
03:56
Hopefully this technology will let us
89
236330
2000
هیوادارین ئەم تەکنەلۆجیایە وابکا
03:58
have more of these survivors in the future.
90
238330
2000
ڕزگاربوی زیاترمان هەبێ لە داهاتودا.
04:00
Thanks.
91
240330
2000
سوپاس.
04:02
(Applause)
92
242330
6000
(چەپڵە لێدان)
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7