Shilo Shiv Suleman: Using tech to enable dreaming

Translator: YSLU MA translators 2010-2012 Reviewer: Lily Tsarukyan

My story begins right here actually in Rajasthan

Իմ պատմությունը սկսվել է հենց այստեղ` Ռաջաստանում,

about two years ago.

մոտավորապես 2 տարի առաջ:

I was in the desert, under the starry skies

Ես անապատում էի ու Սուֆի երգիչ Մուխտիար Ալիի հետ

with the Sufi singer Mukhtiar Ali.

աստղալից երկնքի տակ

And we were in conversation

զրուցում էի այն մասին, թե ինչպես է պատահել,

about how nothing had changed

որ ոչինչ չի փոխվել դեռ հնդկական

since the time of the ancient Indian epic "The Mahabharata."

հին էպոս «Մահաբհարատայի » ժամանակներից:

So back in the day, when us Indians wanted to travel

Դեռ այն ժամանակ, երբ մենք`հնդիկներս ցանկանում էինք ճանապարհորդել,

we'd jump into a chariot and we'd zoom across the sky.

մենք ցատկում էինք կառքի մեջ և սլանում առաջ:

Now we do the same with airplanes.

Հիմա մենք նույնն անում ենք ուղղաթիռներով:

Back then,

Այն ժամանակ,

when Arjuna, the great Indian warrior prince,

հենց որ հնդիկ զինվոր- արքայազն Արջունան ծարավում էր,

when he was thirsty, he'd take out a bow,

հանում էր իր նետը, խրում գետնի մեջ,

he'd shoot it into the ground and water would come out.

և ջուրը դուրս էր ցայտում:

Now we do the same

Հիմա մենք նույնն անում ենք

with drills and machines.

գայլիկոններով և հաստոցներով:

The conclusion that we came to

Եվ մենք եկանք այն եզրակացության,

was that magic had been replaced

որ կախարդանքը փոխարինվել է

by machinery.

մեքենայացված սարքերով:

And this made me really sad.

Դա ինձ իրոք տխրեցրեց:

I found myself becoming a little bit of a technophobe.

Ես հասկացա, որ կարծես տեխնոֆոբ էի դառնում:

I was terrified by this idea

Վախենում էի, որ կկորցնեմ մայրամուտը

that I would lose the ability

վայելելու և գնահատելու կարողությունը,

to enjoy and appreciate the sunset

եթե իմ ձեռքում չունենամ տեսախցիկ

without having my camera on me, without tweeting it to my friends.

կամ դրա մասին չթվիթեմ ընկերներիս:

And it felt like technology

Բայց իրականում տեխնոլոգիան պետք է

should enable magic, not kill it.

ի կատար ածեր կախարդանքը, այլ ոչ թե վերացներ այն:

When I was a little girl,

Երբ ես դեռ փոքրիկ աղջնակ էի,

my grandfather gave me his little silver pocket watch.

պապիկս տվեց ինձ իր գրպանի փոքրիկ արծաթե ժամացույցը:

And this piece of 50-year-old technology

Ու այդ 50 տարեկան տեխնոլոգիան

became the most magical thing to me.

ինձ համար դարձավ ամենակախարդական բանը.

It became a gilded gateway

այն ինձ համար մի ոսկեզօծ դարպաս էր

into a world full of pirates and shipwrecks

դեպի երևակայական աշխարհ` լի ծովահեններով,

and images in my imagination.

նավաբեկություններով և երևակայական պատկերներով:

So I felt like our cellphones

Այսպիսով, սկսեցի մտածել, որ մեր բջջային

and our fancy watches and our cameras

հեռախոսները , շքեղ ժամացույցները,

had stopped us from dreaming.

տեսախցիկները չեն թողնում, որ մենք երազենք:

They stopped us from being inspired.

Դրանք թույլ չեն տալիս, որ ներշնչվենք:

And so I jumped in, I jumped into this world of technology,

Եվ այսպես ես ներխուժեցի տեխնոլոգիայի այս աշխարհը,

to see how I could use it to enable magic

որպեսզի տեսնեի, թե ինչքանով կարող էի այն

as opposed to kill it.

օգտագործել կախարդանքն իրականացնելու, ոչ թե այն սպանելու համար:

I've been illustrating books since I was 16.

Ես 16 տարեկանից գրքեր եմ նկարազարդում:

And so when I saw the iPad,

Եվ այսպես, երբ ես տեսա iPad- ը,

I saw it as a storytelling device

նայում էի դրան որպես պատմություններ պատմող մի սարք,

that could connect readers all over the world.

որը կարող էր կապել ամբողջ աշխարհի ընթերցողներին:

It can know how we're holding it.

Այն կարող է իմանալ, թե ինչպես ենք մենք նրան բռնում:

It can know where we are.

Կարող է իմանալ, թե որտեղ ենք մենք:

It brings together image and text

Այն միավորում է և՛ պատկերը,և՛ տեքստը,

and animation and sound and touch.

և՛ անիմացիան, և՛ հնչյունը, և՛ հպումը:

Storytelling is becoming

Պատմություններ պատմելը դառնում է

more and more multi-sensorial.

ավելի ու ավելի բազմունակ:

But what are we doing with it?

Բայց ի՞նչ ենք մենք անում դրանով:

So I'm actually just going to go in and launch Khoya,

Այսպիսով, ես պատրաստվում եմ գործի դնել Խոյան`

an interactive app for the iPad.

iPad-ի համար մի ինտերակտիվ ծրագիր:

So it says, "Place your fingers

Այն ասում է. «Դրե'ք Ձեր մատները

upon each light."

յուրաքանչյուր լույսի վրա»:

And so --

Եվ այսպես…

(Music)

(Երաժշտություն)

It says, "This box belongs to ... "

Այն ասում է. «Այս արկղը պատկանում է...» :

And so I type in my name.

Ու ես հավաքում եմ իմ անունը:

And actually I become a character in the book.

Եվ փաստորեն ես դառնում եմ այս գրքի մի մասը:

At various points, a little letter drops down to me --

Տարբեր կետերում մի փոքրիկ

and the iPad knows where you live because of GPS --

նամակ է հասնում ինձ, որն ուղղված է հենց ինձ …

which is actually addressed to me.

iPad-ը GPS-ի շնորհիվ գիտի, թե որտեղ եք ապրում:

The child in me is really excited

Իմ մեջ ապրող երեխան, իրոք,

by these kinds of possibilities.

ոգևորվում է այս տեսակ հնարավորություններից:

Now I've been talking a lot about magic.

Այնպես ստացվեց, որ ես շատ խոսեցի կախարդանքի մասին:

And I don't mean wizards and dragons,

Բայց նկատի չունեմ կախարդներին ու վիշապներին,

I mean the kind of childhood magic,

ես նկատի ունեմ մանկության կախարդանքը, այն մտքերը,

those ideas that we all harbored as children.

որոնք ունեցել ենք , երբ դեռ երեխա էինք:

This idea of fireflies in a jar, for some reason,

Օրինակ՝ կուժի միջի լուսատտիկների միտքը

was always really exciting to me.

ինչ-որ պատճառով ինձ միշտ հետաքրքրել է:

And so over here you need to tilt your iPad,

Դրա համար այստեղ պետք է շրջեք ձեր iPad- ը

take the fireflies out.

և հանեք այդ լուսատտիկները:

And they actually illuminate your way through the rest of the book.

Ու նրանք փաստորեն լուսավորում են այդ ուղին ամբողջ գրքի մեջ:

Another idea that really fascinated me as a child

Մեկ այլ միտք, որն ինձ` որպես երեխայի իրոք գրավեց,

was that an entire galaxy could be contained

այն էր, որ ամբողջ տիեզերքը կարող է տեղավորվել

within a single marble.

միայն մեկ մարմարե քարի մեջ:

And so over here,

Եվ այսպես, այստեղ,

each book and each world

յուրաքանչյուր գիրք, յուրաքանչյուր աշխարհ

becomes a little marble

դառնում է մի փոքրիկ մարմարե քար,

that I drag in

որը ես տանում եմ դեպի այս կախարդական սարքը,

to this magical device within the device.

էլ գտնվում է մեկ այլ սարքի մեջ:

And it opens up a map.

Եվ այն բացում է մի քարտեզ:

All along, all fantasy books have always had maps,

Ընդհանուր առմամբ, բոլոր երևակայական գրքերը միշտ էլ ունեցել են

but these maps have been static.

քարտեզներ, բայց դրանք միշտ անփոփոխ են եղել:

This is a map that grows and glows

Սա քարտեզ է, որը մեծանում-մեծանում է,

and becomes your navigation for the rest of the book.

և դառնում է ձեր ուղեցույցը գրքի մնացած մասերի համար:

It reveals itself to you at certain points in the book as well.

Այն բացահայտում է իրեն որոշակի կետերում նաև գրքի մեջ:

So I'm just going to enter in.

Այսպիսով, ես պատրաստվում եմ պարզապես մուտք գործել:

Another thing that's actually really important to me

Մեկ այլ բան, որ իրոք կարևոր է ինձ համար,

is creating content that is Indian

այն է, որ ստեղծվի այնպիսի բովանդակություն,

and yet very contemporary.

որը հնդկական է, բայց նաև ժամանակակից:

Over here, these are the Apsaras.

Ահա, սրանք Ապսարաներն են:

So we've all heard about fairies and we've all heard about nymphs,

Դե, մենք բոլորս լսել ենք փերիների, հավերժահարսերի մասին,

but how many people outside of India

բայց քանի՞ հոգի Հնդկաստանից դուրս

know about their Indian counterparts, the Apsaras?

գիտի հնդկական փերիների՝ Ապսարաների մասին:

These poor Apsaras have been trapped inside Indra's chambers for thousands of years

Այս խեղճ Ապսարաները թակարդի մեջ են եղել Ինդրայի պալատներում

in an old and musty book.

ալատներում հազարավոր տարիների ընթացքում հին և բորբոսնած գրքերի մեջ:

And so we're bringing them back

Եվ այսպիսով, մենք վերադարձնում ենք դրանք

in a contemporary story for children.

երեխաների համար ժամանակակից մի պատմության միջոցով.

And a story that actually deals with new issues

պատմություն, որը հիմնականում վերաբերում էր այնպիսի

like the environmental crisis.

նոր հիմնախնդիրների, ինչպիսին է շրջակա միջավայրի ճգնաժամը:

(Music)

(Երաժշտություն)

Speaking of the environmental crisis,

Խոսելով շրջակա միջավայրի ճգնաժամի մասին`

I think a big problem has been in the last 10 years

պետք է ասեմ, որ կարծում եմ՝ վերջին տասը տարիների ընթացում

is that children have been locked inside their rooms,

մեծ խնդիր է այն, որ երեխաները փակվում են իրենց սենյակներում,

glued to their PCs, they haven't been able to get out.

կպչում իրենց անձնական համակարգիչներին և չեն կարողանում դուրս գալ այնտեղից:

But now with mobile technology,

Բայց այժմ բջջային տեխնոլոգիայի միջոցով

we can actually take our children outside into the natural world

մենք կարող ենք երեխաներին դուրս հանել դեպի բնություն

with their technology.

իրենց տեխնոլոգիայի հետ միասին:

One of the interactions in the book

Գրքի ինտերակտիվ գործողություններից մեկն այն է,

is that you're sent off on this quest

որ ձեզ ուղարկում են այս առաջադրանքով,

where you need to go outside,

երբ դուք պետք է դուրս գաք

take out your camera on the iPad

միացնեք ձեր iPad-ի տեսախցիկը

and collect pictures of different natural objects.

և տարբեր բնական օբյեկտներ նկարեք:

When I was a child, I had multiple collections

Երբ դեռ փոքր էի, փայտիկների, քարերի,

of sticks and stones and pebbles and shells.

գետաքարերի, խեցիների բազմաթիվ հավաքածուներ ունեի:

And somehow kids don't do that anymore.

Եվ չգիտես ինչու երեխաները դա հիմա չեն անում:

So in bringing back this childhood ritual,

Այսպես, ետ բերելով այս մանկության ավանդույթները`

you need to go out

պետք է դուրս գաք

and, in one chapter, take a picture of a flower

և առաջին գլխում նկարեք մի ծաղիկ,

and then tag it.

այնուհետև պիտակավորեք այն:

In another chapter, you need to take a picture of a piece of bark

Մյուս գլխում պիտի նկարեք որևէ ծառի կեղև

and then tag that.

ու պիտակավորեք այն:

And what happens

Եվ ի՞նչ է տեղի ունենում.

is that you actually create a digital collection of photographs

դուք փաստորեն ստեղծում եք թվային նկարների հավաքածու,

that you can then put up online.

ապա դնում եք դրանք առցանց:

A child in London puts up a picture of a fox

Լոնդոնից մի երեխա դնում է աղվեսի նկար

and says, "Oh, I saw a fox today."

և ասում. «Ես այսօր աղվես եմ տեսել»:

A child in India says, "I saw a monkey today."

Հնդկաստանից մի երեխա ասում է. «Ես այսօր կապիկ եմ տեսել»:

And it creates this kind of social network

Եվ դա ստեղծում է ձեր`

around a collection of digital photographs

արդեն նկարած թվային նկարների

that you've actually taken.

հավաքածուի սոցիալական ցանցը:

In the possibilities of linking together

Կախարդանքը, երկիրը և տեխնոլոգիան

magic, the earth and technology,

միավորելու համար

there are multiple possibilities.

կան բազմաթիվ հնարավորություններ:

In the next book, we plan on having an interaction

Հաջորդ գրքում մենք նախատեսում ենք ունենալ մի գործողություն,

where you take your iPad out with the video on

որտեղ դուք, հանելով ձեր iPad-ը` միացրած տեսախցիկով

and through augmented reality,

և չափազանցված իրականությամբ, կարող եք տեսնել,

you see this layer of animated pixies

որ այս անիմացված փերիների շերտը հայտնվում է

appear on a houseplant that's outside your house.

մի տնային բույսի վրա, որը գտնվում է ձեր բակում:

At one point, your screen is filled up with leaves.

Այս կետում ձեր էկրանը լցված է տերևներով:

And so you need to make the sound of wind and blow them away

Դուք պետք է ստեղծեք քամու սուլոց, հեռու փչեք տերևներն

and read the rest of the book.

ու կարդաք գրքի մնացած մասը:

We're moving, we're all moving here,

Մենք ձգտում ենք, բոլորս ձգտում ենք

to a world where the forces of nature

դեպի այն աշխարհը, որտեղ բնության ուժերը

come closer together to technology,

մոտենում են տեխնոլոգիային, և կախարդանքն

and magic and technology can come closer together.

ու տեխնոլոգիան կարող են ավելի մոտենալ միմյանց:

We're harnessing energy from the sun.

Մենք օգտագործում ենք արևից ստացված էներգիան:

We're bringing our children and ourselves

Ավելի մոտեցնում ենք մեզ ու մեր երեխաներին

closer to the natural world

բնական աշխարհին և

and that magic and joy

այդ կախարդանքին, ուրախությանն ու

and childhood love that we had

մանկական սիրուն, որը մենք

through the simple medium of a story.

ունեինք մի պարզ պատմության ընթացքում:

Thank you.

Շնորհակալություն

(Applause)

(Ծափահարություններ)