Mother and daughter doctor-heroes: Hawa Abdi + Deqo Mohamed

97,310 views ・ 2011-02-09

TED


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Kristine Sargsyan Reviewer: Mariam Hovhannisian
00:16
Hawa Abdi: Many people -- 20 years for Somalia --
0
16260
3000
Հավա Աբդի.«Շատ մարդի 20 տարի է` Սոմալիում
00:19
[were] fighting.
1
19260
2000
կռվում էին:
00:21
So there was no job, no food.
2
21260
4000
Այնպես որ, ո´չ աշխատանք կար, ո´չ էլ ուտելիք:
00:25
Children, most of them,
3
25260
2000
Երեխաները` նրանցից շատերը,
00:27
became very malnourished, like this.
4
27260
3000
շատ հյուծվել էին, այ այսպես»:
00:31
Deqo Mohamed: So as you know,
5
31260
2000
Դեքո Մոհամեդ. «Ինչպես գիտեք,
00:33
always in a civil war,
6
33260
2000
քաղաքացիական պատերազմների ժամանակ միշտ
00:35
the ones affected most [are] the women and children.
7
35260
3000
ամենաշատը կանայք և երեխաներն են տուժում:
00:38
So our patients are women and children.
8
38260
3000
Այսպիսով մեր հիվանդները հիմնականում կանայք և երեխաներ են:
00:41
And they are in our backyard.
9
41260
2000
Եվ նրանք մեր բակում են:
00:43
It's our home. We welcome them.
10
43260
2000
Սա մեր տունն է ու մենք ողջյունում ենք նրանց:
00:45
That's the camp that we have in now
11
45260
3000
Սա այն ճամբարն է, որը մենք ունենք այժմ:
00:48
90,000 people,
12
48260
2000
90,000 մարդ,
00:50
where 75 percent of them are women and children.
13
50260
3000
որոնց 75 տոկոսը կանայք ու երեխաներ են»:
00:53
Pat Mitchell: And this is your hospital. This is the inside.
14
53260
2000
Փեթ Միթչել. «Եվ սա ձեր հիվանդանոցն է: Սա հիվանդանոցի ներսն է»:
00:55
HA: We are doing C-sections and different operations
15
55260
3000
ՀԱ. «Մենք Կեսարյան հատում և տարբեր վիրահատություններ ենք անում,
00:58
because people need some help.
16
58260
3000
քանի որ մարդիկ օգնության կարիք ունեն:
01:01
There is no government to protect them.
17
61260
3000
Չկա կառավարություն, որ պաշտպանի նրանց»:
01:04
DM: Every morning we have about 400 patients,
18
64260
3000
ԴՄ. «Ամեն առավոտ մենք մոտավորապես 400 հիվանդ ենք ունենում,
01:07
maybe more or less.
19
67260
2000
գուցե ավել կամ պակաս:
01:09
But sometimes we are only five doctors
20
69260
3000
Բայց երբեմն մենք միայն հինգ բժիշկ ենք
01:12
and 16 nurses,
21
72260
2000
և 16 բուժքույր,
01:14
and we are physically getting exhausted to see all of them.
22
74260
4000
և մենք ֆիզիկապես հոգնում ենք բոլորին ընդունելու համար:
01:18
But we take the severe ones,
23
78260
2000
Դրա համար, ընդունում ենք ամենածանր հիվանդներին,
01:20
and we reschedule the other ones the next day.
24
80260
3000
և մնացածին հաջորդ օրն ենք կանչում:
01:23
It is very tough.
25
83260
2000
Դա շատ դժվար է:
01:25
And as you can see, it's the women who are carrying the children;
26
85260
3000
Եվ ինչպես տեսնում եք, դրանք այն կանայք են, ովքեր երեխաների են կրում գրկներին,
01:28
it's the women who come into the hospitals;
27
88260
2000
այն կանայք են, ովքեր հիվանդանոց են գալիս,
01:30
it's the women [are] building the houses.
28
90260
2000
այն կանայք, ովքեր տներ են կառուցում:
01:32
That's their house.
29
92260
2000
Ահա, նրանց տունը:
01:34
And we have a school. This is our bright --
30
94260
3000
Եվ մենք նույնիսկ դպրոց ունենք: Դա մեր պարծանքն է.
01:37
we opened [in the] last two years [an] elementary school
31
97260
3000
մենք վերջին երկու տարիների ընթացքում ենք բացել տարրական դպրոցը,
01:40
where we have 850 children,
32
100260
3000
որտեղ 850 երեխա ունենք,
01:43
and the majority are women and girls.
33
103260
2000
և մեծամասնությունը կանայք և աղջիկներ են»:
01:45
(Applause)
34
105260
6000
(Ծափահարություններ)
01:51
PM: And the doctors have some very big rules
35
111260
3000
ՊՄ. «Եվ բժիշկները շատ մեծ կանոններ ունեն այն մասին,
01:54
about who can get treated at the clinic.
36
114260
2000
թե ովքեր կարող են բուժվել կլինիկայում:
01:56
Would you explain the rules for admission?
37
116260
3000
Կբացատրեք, խնդրեմ, ընդունելության կանոնները»:
01:59
HA: The people who are coming to us,
38
119260
2000
ՀԱ. «Մենք ողջունում ենք բոլոր մարդկանց,
02:01
we are welcoming.
39
121260
2000
ովքեր գալիս են մեզ մոտ:
02:03
We are sharing with them
40
123260
2000
Մենք նրանց հետ կիսում ենք
02:05
whatever we have.
41
125260
2000
այն ամենը, ինչ ունենք:
02:07
But there are only two rules.
42
127260
2000
Բայց կա երկու կանոն:
02:09
First rule:
43
129260
2000
Առաջին կանոնը`
02:11
there is no clan distinguished and political division
44
131260
3000
ոչ մի կլանային կամ քաղաքական առավելություններ չկան
02:14
in Somali society.
45
134260
3000
Սոմալիի հասարակությունում:
02:17
[Whomever] makes those things we throw out.
46
137260
3000
Եվ նրանց, ովքեր նման բաներ են անում, մենք դուրս ենք վռնդում:
02:20
The second:
47
140260
2000
Երկրորդ կանոնը`
02:22
no man can beat his wife.
48
142260
2000
ոչ մի տղամարդ չի կարող ծեծել իր կնոջը:
02:24
If he beat,
49
144260
2000
Եթե ծեծի,
02:26
we will put [him] in jail,
50
146260
2000
մենք նրան բանտ ենք նստեցնում,
02:28
and we will call the eldest people.
51
148260
3000
ե կանչում ենք համայնքի մեծերին:
02:31
Until they identify this case,
52
151260
3000
Մինչև նրանք այս հարցի շուրջ որոշում չկայացնեն,
02:34
we'll never release him.
53
154260
2000
մենք նրանց բաց չենք թողնի:
02:36
That's our two rules.
54
156260
2000
Ահա, մեր երկու կանոնները»:
02:38
(Applause)
55
158260
5000
(Ծափահարություններ)
02:43
The other thing that I have realized,
56
163260
3000
«Մյուս բանը, որ ես հասկացել եմ,
02:46
that the woman is the most strong person
57
166260
3000
այն է, որ կինը ամենաուժեղ մարդն է
02:49
all over the world.
58
169260
2000
ամբողջ աշխարհում:
02:51
Because the last 20 years,
59
171260
2000
Քանի որ վերջին 20 տարիների ընթացքում,
02:53
the Somali woman has stood up.
60
173260
3000
Սոմալիի կանայք ոտքի են կանգնել:
02:56
They were the leaders,
61
176260
2000
Նրանք էին առաջնորդները,
02:58
and we are the leaders
62
178260
2000
և մենք ենք առաջնորդները
03:00
of our community
63
180260
2000
մեր համայքի
03:02
and the hope of our future generations.
64
182260
2000
և հույսը մեր գալիք սերունդների:
03:04
We are not just the helpless
65
184260
2000
Մենք անօգնական չենք
03:06
and the victims of the civil war.
66
186260
2000
և ոչ էլ` քաղաքացիական պատերազմի զոհեր:
03:08
We can reconcile.
67
188260
2000
Մենք կարող ենք հաշտեցնել:
03:10
We can do everything.
68
190260
2000
Մենք ամեն ինչ կարող ենք անել»:
03:12
(Applause)
69
192260
6000
(Ծափահարություններ)
03:18
DM: As my mother said, we are the future hope,
70
198260
2000
ԴՄ. «Ինչպես նշեց իմ մայրը, մենք ենք ապագայի հույսը.
03:20
and the men are only killing in Somalia.
71
200260
3000
Սոմալիում տղամարդիկ միայն զբաղված են սպանելով:
03:23
So we came up with these two rules.
72
203260
2000
Եվ դրա համար էլ այս երկու կանոնները ստեղծեցինք:
03:25
In a camp with 90,000 people,
73
205260
2000
Մի ճամբարում, որտեղ 90,000 մարդ կա,
03:27
you have to come up with some rules or there is going to be some fights.
74
207260
3000
պետք է ինչ-որ կանոններ ունենալ, թե չէ անընդհատ վեճեր են լինելու:
03:30
So there is no clan division,
75
210260
2000
Ոչ մի կլանային տարանջատում չկա,
03:32
and no man can beat his wife.
76
212260
2000
և ոչ մի տղամարդ չի կարող ծեծել իր կնոջը:
03:34
And we have a little storage room
77
214260
2000
Եվ մենք մի փոքր պահեստ ունենք,
03:36
where we converted a jail.
78
216260
2000
որը բանտի ենք վերածել:
03:38
So if you beat your wife, you're going to be there.
79
218260
2000
Եթե մեկը ծեծում է իր կնոջը, ապա բանտում է հայտնվում»:
03:40
(Applause)
80
220260
2000
(Ծափահարություններ)
03:42
So empowering the women and giving the opportunity --
81
222260
3000
«Աջակցելով կանանց ու տալով նրանց հնարավորություն`
03:45
we are there for them. They are not alone for this.
82
225260
4000
մենք նրանց հետ ենք, նրանք մենակ չեն»:
03:49
PM: You're running a medical clinic.
83
229260
2000
ՓՄ. «Դուք կառավարում եք այս բժշկական կլինիկան:
03:51
It brought much, much needed medical care
84
231260
3000
Այն շատ անհրաժեշտ բժշկական խնամք է տրամաբրում
03:54
to people who wouldn't get it.
85
234260
2000
այն մարդկանց, ովքեր նման աջակցություն չէին ստանա:
03:56
You're also running a civil society.
86
236260
2000
Դուք նաև կառավարում եք քաղաքացիական հասարակությանը:
03:58
You've created your own rules,
87
238260
2000
Դուք ձեր սեփական կանոններն եք ստեղծել,
04:00
in which women and children
88
240260
2000
որտեղ կանայք և երեխաները
04:02
are getting a different sense of security.
89
242260
3000
անվտանգության այլ մակարդակի զգացողություն են ստանում:
04:05
Talk to me about your decision, Dr. Abdi,
90
245260
3000
Պատմե´ք ձեր որոշման մասին, Բժիշկ Աբդի´,
04:08
and your decision, Dr. Mohamed,
91
248260
2000
և ձեր որոշման մասին, Բժիշկ Մոհամե´դ`
04:10
to work together --
92
250260
2000
ինչպես որոշեցիք միասին աշխատել
04:12
for you to become a doctor
93
252260
2000
և բժիշկ դառնալ
04:14
and to work with your mother in these circumstances.
94
254260
3000
ու աշխատել Ձեր մոր հետ այս պայմաններում»:
04:17
HA: My age --
95
257260
2000
ՀԱ. «Իմ տարիներին`
04:19
because I was born in 1947 --
96
259260
3000
ես ծնվել եմ 1947 թվականին,
04:22
we were having, at that time,
97
262260
2000
մենք այն ժամանակ ունեինք
04:24
government, law and order.
98
264260
3000
կառավարություն, օրենք և կանոն:
04:28
But one day, I went to the hospital --
99
268260
3000
Բայց մի օր, ես գնացի հիվանդանոց.
04:31
my mother was sick --
100
271260
2000
մայրս հիվանդ էր,
04:33
and I saw the hospital, how they [were] treating the doctors,
101
273260
3000
և տեսա հիվանդանոցը, ինչպես էին վերաբերվում բժիշկներին,
04:36
how they [are] committed
102
276260
2000
ինչպես էին նրանք ցանկանում
04:38
to help the sick people.
103
278260
3000
օգնել հիվանդներն:
04:41
I admired them,
104
281260
2000
Ես հիացա նրանցով,
04:43
and I decided to become a doctor.
105
283260
2000
և որոշեցի բժիշկ դառնալ:
04:45
My mother died, unfortunately,
106
285260
2000
Մայրս, ցավոք, մահացավ,
04:47
when I was 12 years [old].
107
287260
2000
երբ ես 12 տարեկան էի:
04:49
Then my father allowed me
108
289260
4000
Հետո հայրս թույլ տվեց
04:53
to proceed [with] my hope.
109
293260
3000
գնալ երազանքիս հետևից:
04:56
My mother died
110
296260
2000
Մայրս մահացավ
04:58
in [a] gynecology complication,
111
298260
2000
գինեկոլոգիական խնդիրներից,
05:00
so I decided to become
112
300260
2000
ու ես որոշեցի դառնալ
05:02
a gynecology specialist.
113
302260
3000
գինեկոլոգ:
05:05
That's why I became a doctor.
114
305260
3000
Ահա, թե ինչու ես բժիշկ դարձա:
05:08
So Dr. Deqo has to explain.
115
308260
3000
Այսպիսով, հիմա Բժիշկ Դեքոն պիտի բացատրի»:
05:11
DM: For me, my mother was preparing [me] when I was a child
116
311260
3000
ԴՄ. «Մայրս ինձ նախապատրաստում էր, երբ ես դեռ փոքր էի,
05:14
to become a doctor, but I really didn't want to.
117
314260
3000
որ բժիշկ դառնամ, բայց ես իսկապես չէի ցանկանում:
05:17
Maybe I should become an historian,
118
317260
2000
Միգուցե ես պատմաբան դառնայի,
05:19
or maybe a reporter.
119
319260
2000
կամ լրագրող:
05:21
I loved it, but it didn't work.
120
321260
2000
Ես դա շատ էի սիրում, բայց ոչինչ չստացվեց:
05:23
When the war broke out -- civil war --
121
323260
2000
Երբ պատերազմը (քաղաքացիական պատերազմը) վերջացավ,
05:25
I saw how my mother was helping
122
325260
2000
ես տեսա, թե ինչպես է մայրս օգնում
05:27
and how she really needed the help,
123
327260
2000
և ինչպես նա ինքն օգնության կարիք ունի,
05:29
and how the care is essential to the woman
124
329260
3000
և ինչքան կարևոր է կնոջ խնամքը
05:32
to be a woman doctor in Somalia
125
332260
2000
Սոմալիում բժիշկ դառնալու
05:34
and help the women and children.
126
334260
2000
և կանանց ու երեխաներին օգնելու համար:
05:36
And I thought, maybe I can be a reporter and doctor gynecologist.
127
336260
3000
Եվ մտածեցի, որ միգուցե ինձ հաջողվի դառնալ և´ լրագրող, և´ գինեկոլոգ»:
05:39
(Laughter)
128
339260
2000
(Ծիծաղ)
05:41
So I went to Russia, and my mother also,
129
341260
2000
«Այսպիսով, ես և մայրս գնացինք Ռուսաստան
05:43
[during the] time of [the] Soviet Union.
130
343260
2000
Սովետական միության ժամանակաշրջանում:
05:45
So some of our character,
131
345260
3000
Եվ մեր բնավորության որոշ գծեր
05:48
maybe we will come with a strong Soviet background of training.
132
348260
3000
միգուցե գալիս են սովետական խիստ մոտեցումներից:
05:52
So that's how I decided [to do] the same.
133
352260
2000
Ահա` ինչպես որոշեցի նույն գործով զբաղվել:
05:54
My sister was different.
134
354260
2000
Քրոջս դեպքում այլ էր:
05:56
She's here. She's also a doctor.
135
356260
2000
Նա այստեղ է, նա էլ է բժիշկ:
05:58
She graduated in Russia also.
136
358260
2000
Նա էլ է ավարտել Ռուսաստանում»:
06:00
(Applause)
137
360260
2000
(Ծափահարություններ)
06:02
And to go back and to work with our mother
138
362260
2000
«Եվ եթե վերադառնամ այն բանին, թե ինչպես սկսեցի աշխատել մորս հետ,
06:04
is just what we saw in the civil war --
139
364260
2000
դա պարզապես այն էր, ինչ տեսել էինք պատերազմի ժամանակ,
06:06
when I was 16, and my sister was 11,
140
366260
3000
երբ ես 16, իսկ քույրս 11 տարեկան էինք,
06:09
when the civil war broke out.
141
369260
3000
երբ պատերազմն ավարտվեց:
06:12
So it was the need and the people we saw
142
372260
3000
Դրա կարիքը կար և մարդիկ, որոնց տեսնում էինք
06:15
in the early '90s --
143
375260
2000
վաղ 90-ականներին.
06:17
that's what made us go back
144
377260
2000
դա էր, որ մեզ հետ վերադարձրեց,
06:19
and work for them.
145
379260
3000
որ աշխատենք նրանց համար»:
06:22
PM: So what is the biggest challenge
146
382260
3000
ՓՄ. «Այսպիսով ո՞րն է ամենամեծ դժվարությունը,
06:25
working, mother and daughter,
147
385260
2000
երբ մայր և դուստր աշխատում են
06:27
in such dangerous
148
387260
2000
նման վտանգավոր
06:29
and sometimes scary situations?
149
389260
2000
և երբեմն սարսափելի պայմաններում»:
06:31
HA: Yes, I was working in a tough situation,
150
391260
4000
ՀԱ. «Այո´, ես աշխատում էի դժվար
06:35
very dangerous.
151
395260
3000
և վտանգավոր պայմաններում:
06:38
And when I saw the people who needed me,
152
398260
3000
Եվ երբ տեսնում էի մարդկանց, ովքեր իմ կարիքն ունեն,
06:41
I was staying with them to help,
153
401260
2000
մնում էի նրանց հետ` նրանց օգնելու համար,
06:43
because I [could] do something for them.
154
403260
3000
որովհետև գիտեի, որ կարող եմ օգնել նրանց:
06:46
Most people fled abroad.
155
406260
4000
Շատերը մեկնեցին արտասահման:
06:50
But I remained with those people,
156
410260
3000
Բայց ես մնացի այդ մարդկանց հետ
06:53
and I was trying to do something --
157
413260
3000
և փորձում էի ինչ-որ կերպ օգնել,
06:56
[any] little thing I [could] do.
158
416260
3000
նույնիսկ մի փոքր:
06:59
I succeeded in my place.
159
419260
3000
Ես դրանում հաջողության հասա:
07:02
Now my place is 90,000 people
160
422260
4000
Հիմա իմ համայնքում 90,000 մարդ կա,
07:06
who are respecting each other,
161
426260
2000
ովքեր հարգում են միմյանց,
07:08
who are not fighting.
162
428260
3000
ովքեր չեն կռվում:
07:11
But we try to stand on our feet,
163
431260
4000
Բայց մենք փորձում ենք ոտքի կանգնել`
07:15
to do something, little things, we can for our people.
164
435260
4000
մեր մարդկանց որևէ` թեկուզ փոքր բանով օգնելու համար:
07:19
And I'm thankful for my daughters.
165
439260
3000
Եվ ես շատ շնորհակալ եմ իմ աղջիկներից:
07:22
When they come to me,
166
442260
2000
Նրանք ինձ
07:24
they help me to treat the people,
167
444260
2000
օգնում են բուժել մարդկանց ու
07:26
to help.
168
446260
2000
օգնել նրանց:
07:28
They do everything for them.
169
448260
2000
Նրանք նրանց համար ամեն ինչ անում են:
07:30
They have done what I desire to do for them.
170
450260
3000
Նրանք անում են այն, ինչ ես ցանկանում էի անել նրանց համար»:
07:34
PM: What's the best part
171
454260
2000
ՓՄ. «Ո՞րոնք են Ձեր մոր հետ
07:36
of working with your mother,
172
456260
2000
աշխատելու ամենալավ
07:38
and the most challenging part for you?
173
458260
3000
և ամենադժվար բաները»:
07:41
DM: She's very tough; it's most challenging.
174
461260
3000
ԴՄ. «Նա շատ խիստ է, դա ամենադժվարն է:
07:44
She always expects us to do more.
175
464260
3000
Նա միշտ մեզնից ակնկալում է ավելին:
07:47
And really when you think [you] cannot do it,
176
467260
2000
Եվ իսկապես, նույնիսկ երբ ես մտածում եմ, որ չեմ կարող անել ինչ-որ բան,
07:49
she will push you, and I can do it.
177
469260
2000
նա ինձ խրախուսում է, և ինձ մոտ ստացվում է:
07:51
That's the best part.
178
471260
2000
Դա էլ ամենալավ բանն է:
07:53
She shows us, trains us how to do
179
473260
2000
Նա մեզ սովորեցնում է` ինչպես աշխատել
07:55
and how to be better [people]
180
475260
2000
և ավելի լավը լինել
07:57
and how to do long hours in surgery --
181
477260
2000
և ինչպես երկար վիրահատություններին դիմանալ.
07:59
300 patients per day,
182
479260
3000
300 հիվանդ օրական,
08:02
10, 20 surgeries,
183
482260
2000
10, 20 վիրահատություն,
08:04
and still you have to manage the camp --
184
484260
2000
և դեռ ճամբարն էլ պիտի ղեկավարենք.
08:06
that's how she trains us.
185
486260
3000
ահա, թե ինչպես է մեզ վարժեցնում:
08:09
It is not like beautiful offices here,
186
489260
2000
Այն նման չէ այստեղի հարմարավետ գրասենյակներին`
08:11
20 patients, you're tired.
187
491260
2000
20 հիվանդ, և դու հոգնում ես:
08:13
You see 300 patients, 20 surgeries
188
493260
3000
Ունենում ես 300 հիվանդ, 20 վիրահատություն
08:16
and 90,000 people to manage.
189
496260
3000
և դեռ 90,000 մարդու պիտի կառավարես»:
08:19
PM: But you do it for good reasons.
190
499260
2000
ՓՄ. «Բայց դուք դա անում եք լավ նպատակի համար»:
08:21
(Applause)
191
501260
4000
(Ծափահարություններ)
08:25
Wait. Wait.
192
505260
2000
«Սպասե´ք, սպասե´ք»:
08:27
HA: Thank you.
193
507260
2000
ՀԱ. «Շնորհակալություն»:
08:29
DM: Thank you.
194
509260
2000
ԴՄ. «Շնորհակալություն»:
08:31
(Applause)
195
511260
4000
(Ծափահարություններ)
08:35
HA: Thank you very much. DM: Thank you very much.
196
515260
2000
ՀԱ. «Շատ շնորհակալություն»: ԴՄ. «Շատ շնորհակալություն»:
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7