Kelli Swazey: Life that doesn't end with death

126,718 views ・ 2013-10-01

TED


Fai dobre clic nos subtítulos en inglés a continuación para reproducir o vídeo.

Translator: Laura Rodríguez López Reviewer: Alicia Ferreiro
00:12
I think it's safe to say
0
12458
1818
Creo que é seguro dicir
00:14
that all humans will be intimate with death
1
14276
3984
que todos os humanos intimarán coa morte
00:18
at least once in their lives.
2
18260
2840
polo menos unha vez nas súas vidas.
00:21
But what if that intimacy began
3
21100
2017
Pero que pasa se esa relación íntima comeza
00:23
long before you faced your own transition
4
23117
2289
moito antes de que te enfrontes á túa propia transción
00:25
from life into death?
5
25406
2794
da vida á morte?
00:28
What would life be like
6
28200
1929
Como sería a vida
00:30
if the dead literally lived alongside you?
7
30129
3596
se os mortos viviran literalmente xunto a ti?
00:33
In my husband's homeland
8
33725
1926
No país natal do meu marido
00:35
in the highlands of Sulawesi island
9
35651
2680
nas terras altas da isla de Sulawesi
00:38
in eastern Indonesia,
10
38331
2027
no este de Indonesia.
00:40
there is a community of people that experience death
11
40358
2469
hai unha comunidade de xente que experimenta a morte
00:42
not as a singular event
12
42827
2621
non como un evento singular
00:45
but as a gradual social process.
13
45448
3752
senón como un proceso social gradual.
00:49
In Tana Toraja,
14
49200
1797
En Tana Toraja,
00:50
the most important social moments in people's lives,
15
50997
3038
os momentos sociais máis importantes nas vidas da xente,
00:54
the focal points of social and cultural interaction
16
54035
3346
os puntos centrais de interacción social e cultural
00:57
are not weddings or births or even family dinners,
17
57381
4715
non son vodas, nacementos ou incluso cenas familiares,
01:02
but funerals.
18
62096
2494
senón os funerais.
01:04
So these funerals are characterized
19
64590
2329
Estes funereais están caracterizados
01:06
by elaborate rituals
20
66919
1911
por rituais elaborados
01:08
that tie people in a system of reciprocal debt
21
68830
3515
que atan á xente nun sistema de deuda recíproca
01:12
based on the amount of animals --
22
72345
2137
basada na cantidade de animais --
01:14
pigs, chickens and, most importantly, water buffalo --
23
74482
4994
porcos, galiñas e, máis importante aínda, búfalo de auga --
01:19
that are sacrificed and distributed
24
79476
2683
que son sacrificados e distribuídos
01:22
in the name of the deceased.
25
82159
2767
no nome do defunto.
01:24
So this cultural complex surrounding death,
26
84926
3737
Polo tanto este complexo cultural que rodea á morte,
01:28
the ritual enactment of the end of life,
27
88663
3628
o ritual de representación do fin da vida,
01:32
has made death the most visible
28
92291
2580
fixo da morte o aspecto máis visible
01:34
and remarkable aspect of Toraja's landscape.
29
94871
4829
e extraordinario da paisaxe de Toraja.
01:39
Lasting anywhere from a few days
30
99700
2428
Durando dende varios días
01:42
to a few weeks,
31
102128
1840
ata varias semanas dependendo do lugar,
01:43
funeral ceremonies are a raucous affair,
32
103968
3142
as ceremonias funerarias son un asunto escandaloso,
01:47
where commemorating someone who's died
33
107110
3042
onde conmemorar a alguén que está morto
01:50
is not so much a private sadness
34
110152
2591
non é tanto unha tristeza privada
01:52
but more of a publicly shared transition.
35
112743
5068
senón unha transición compartida publicamente.
01:57
And it's a transition that's just as much
36
117811
2401
E é unha transición tanto sobre
02:00
about the identity of the living
37
120212
2202
a identidade dos vivos
02:02
as it is about remembrance of the dead.
38
122414
3813
como sobre o recordo dos mortos.
02:06
So every year, thousands of visitors
39
126227
2494
Así que cada ano, milleiros de visitantes
02:08
come to Tana Toraja to see, as it were,
40
128721
2564
van a Tana Toraja para ver, como era,
02:11
this culture of death,
41
131285
2064
esta cultura sobre a morte,
02:13
and for many people these grandiose ceremonies
42
133349
3586
e para moita xente estas ceremonias grandiosas
02:16
and the length of the ceremonies
43
136935
2758
e a súa duración
02:19
are somehow incommensurable
44
139693
2744
son dalgunha maneira inconmensurábeis
02:22
with the way that we face our own mortality in the West.
45
142437
4923
para a forma en que nos enfrontamos á nosa propia mortalidade no Oeste.
02:27
So even as we share death as a universal experience,
46
147360
5914
Polo que aínda que compartimos a morte como unha experiencia universal,
02:33
it's not experienced the same way the world over.
47
153274
4142
non se sufre da mesma forma ó redor do mundo.
02:37
And as an anthropologist,
48
157416
2268
E como antropóloga,
02:39
I see these differences in experience
49
159684
2462
vexo estas diferencias na experiencia
02:42
being rooted in the cultural and social world
50
162146
4749
que se arraigan nos mundos cultural e social,
02:46
through which we define the phenomena around us.
51
166895
5176
a través do que definimos os fenómenos que nos rodean.
02:52
So where we see an unquestionable reality,
52
172071
4885
Polo tanto, onde vemos unha realidade incuestionable,
02:56
death as an irrefutable biological condition,
53
176956
4923
a morte como unha condición biolóxica irrefutable,
03:01
Torajans see the expired corporeal form
54
181879
3305
os torajanos ven a forma corporal finada
03:05
as part of a larger social genesis.
55
185184
3812
como parte dunha xénesis social máis longa.
03:08
So again, the physical cessation of life
56
188996
4796
De novo, o cesamento físico da vida
03:13
is not the same as death.
57
193792
2949
non é o mesmo que a morte.
03:16
In fact, a member of society is only truly dead
58
196741
3583
De feito, un membro da sociedade só esta realmente morto
03:20
when the extended family can agree upon
59
200324
3434
cando a gran familia se pon de acordo
03:23
and marshal the resources necessary
60
203758
2344
e pon en marcha os recursos necesarios
03:26
to hold a funeral ceremony
61
206102
1786
para levar a cabo o funeral
03:27
that is considered appropriate in terms of resources
62
207888
3652
que se considere apropiado en termos de recursos
03:31
for the status of the deceased.
63
211540
2695
para a posición social do falecido.
03:34
And this ceremony has to take place
64
214235
2272
E esta ceremonia ten que ter lugar
03:36
in front of the eyes of the whole community
65
216507
2162
ante os ollos da comunidade enteira
03:38
with everyone's participation.
66
218669
2607
coa colaboración de todos.
03:41
So after a person's physical death,
67
221276
2870
Así, tras a morte física dunha persoa,
03:44
their body is placed in a special room
68
224146
2739
o seu corpo ponse nunha habitación especial
03:46
in the traditional residence, which is called the tongkonan.
69
226885
3056
na residencia tradicional, chamada tongkonan.
03:49
And the tongkonan is symbolic
70
229941
2148
O tongkonan simboliza
03:52
not only of the family's identity
71
232089
4102
non só a identidade da familia
03:56
but also of the human life cycle from birth to death.
72
236191
3697
senón tamén o ciclo da vida humana dende o nacemento ata a morte.
03:59
So essentially, the shape of the building
73
239888
1899
Esencialmente, a forma do edificio
04:01
that you're born into is the shape
74
241787
2044
no que naces ten a forma
04:03
of the structure which carries you
75
243831
1894
da estrutura que te leva
04:05
to your ancestral resting place.
76
245725
3696
ó teu lugar de descanso ancestral.
04:09
Until the funeral ceremony,
77
249421
2280
Ata a ceremonia do funeral,
04:11
which can be held years after a person's physical death,
78
251701
4947
que pode levarse a cabo anos despois da morte física da persoa,
04:16
the deceased is referred to as "to makala," a sick person,
79
256648
5715
refírense ó falecido como "to makala", unha persoa enferma,
04:22
or "to mama," a person who is asleep,
80
262363
4343
ou "to mama", unha persoa que durme,
04:26
and they continue to be a member of the household.
81
266706
3783
e continúan sendo membros da unidade familiar.
04:30
They are symbolically fed and cared for,
82
270489
3359
Eles son alimentados e coidados simbolicamente,
04:33
and the family at this time
83
273848
1882
e neste momento a familia
04:35
will begin a number of ritual injunctions,
84
275730
2913
comezará un número de requerimientos rituais,
04:38
which communicates to the wider community around them
85
278643
2962
que comunican á amplia comunidade que os rodea
04:41
that one of their members is undergoing the transition
86
281605
2822
que un dos seus membros está experimentando a transición
04:44
from this life into the afterlife
87
284427
3035
de esta vida á vida de despois
04:47
known as Puya.
88
287462
2260
conocida como Puya.
04:49
So I know what some of you must be thinking right now.
89
289722
2722
Sei o que algún de vós debe estar pensando agora mesmo.
04:52
Is she really saying that these people live
90
292444
2776
¿Está a dicir realmente que esa xente vive
04:55
with the bodies of their dead relatives?
91
295220
3068
cós corpos dos seus familiares mortos?
04:58
And that's exactly what I'm saying.
92
298288
3072
E isto é exactamente o que estou a dicir.
05:01
But instead of giving in to the sort of visceral reaction
93
301360
3480
Pero en lugar de caer no tipo de reacción visceral
05:04
we have to this idea of proximity to bodies,
94
304840
3538
que temos ante esta idea de proximidade ós corpos,
05:08
proximity to death,
95
308378
2134
proxiidade á morte,
05:10
or how this notion just does not fit
96
310512
2520
ou como esta noción simplemente non encaixa
05:13
into our very biological or medical
97
313032
3252
no soto tipo de definición de morte
05:16
sort of definition of death,
98
316284
2804
biolóxica ou médica,
05:19
I like to think about what the Torajan way
99
319088
3087
gústame pensar sobre o que a forma Torajana
05:22
of viewing death encompasses of the human experience
100
322175
4756
de ver a morte inclúe da experiencia humana
05:26
that the medical definition leaves out.
101
326931
5033
que a definición médica deixa fóra.
05:31
I think that Torajans socially recognize
102
331964
3741
Creo que os Torajanos recoñecen socialmente
05:35
and culturally express
103
335705
3130
e expresan culturalmente
05:38
what many of us feel to be true
104
338835
2462
o que moitos de nós sentimos como verdadeiro
05:41
despite the widespread acceptance
105
341297
2424
a pesar da xeralizada aceptación
05:43
of the biomedical definition of death,
106
343721
4747
da definición biomédica da morte,
05:48
and that is that our relationships with other humans,
107
348468
3895
o que significa que as nosas relacións con outros humanos,
05:52
their impact on our social reality,
108
352363
3506
o seu impacto na nosa realidade social,
05:55
doesn't cease with the termination
109
355869
2476
non cesan có fin
05:58
of the physical processes of the body,
110
358345
3981
dos procesos físicos do corpo,
06:02
that there's a period of transition
111
362326
2643
senón que hai un periodo de transición
06:04
as the relationship between the living and the dead
112
364969
4221
polo que a relación entre o vivo e o morto
06:09
is transformed but not ended.
113
369190
4853
transfórmase pero non termina.
06:14
So Torajans express this idea of this enduring relationship
114
374043
4838
Así, os Torajanos expresan esta idea de relación duradera
06:18
by lavishing love and attention
115
378881
1842
prodigando amor e atención
06:20
on the most visible symbol of that relationship,
116
380723
3270
no símbolo máis visible de esa relación,
06:23
the human body.
117
383993
1777
o corpo humano.
06:25
So my husband has fond memories
118
385770
2824
O meu marido recorda con cariño
06:28
of talking to and playing with
119
388594
2546
falar, xogar
06:31
and generally being around his deceased grandfather,
120
391140
3461
e, en xeral, estar arredor do seu avó falecido,
06:34
and for him there is nothing unnatural about this.
121
394601
3275
e para el non hai nada antinatural nisto.
06:37
This is a natural part of the process
122
397876
2929
Esta é unha parte natural do proceso
06:40
as the family comes to terms with the transition
123
400805
3469
xa que a familia chega a un acordo coa transición
06:44
in their relationship to the deceased,
124
404274
2692
na súa relación có falecido,
06:46
and this is the transition from relating to the deceased
125
406966
2489
e esta é a transición dende a relación có falecido
06:49
as a person who's living
126
409455
2270
como unha persoa que vive
06:51
to relating to the deceased
127
411725
1902
á relación có falecido
06:53
as a person who's an ancestor.
128
413627
1826
como unha persoa que é un antecesor.
06:55
And here you can see these wooden effigies
129
415453
2185
E aquí podes ver estas efixies de madeira
06:57
of the ancestors,
130
417638
1203
dos antecesores,
06:58
so these are people who have already been buried,
131
418841
1591
polo tanto son persoas que xa foron soterradas,
07:00
already had a funeral ceremony.
132
420432
1466
xa tiveron o seu funeral.
07:01
These are called tau tau.
133
421898
2910
A estes chámaselles tau tau.
07:04
So the funeral ceremony itself
134
424808
2520
Polo tanto o propio funeral
07:07
embodies this relational perspective on death.
135
427328
3896
personifica esta perspectiva relacional da morte.
07:11
It ritualizes the impact of death on families
136
431224
4383
ritualiza o impacto da morte nas familias
07:15
and communities.
137
435607
2223
e comuidades.
07:17
And it's also a moment of self-awareness.
138
437830
3168
E tamén é un momento de autoconciencia.
07:20
It's a moment when people think about who they are,
139
440998
3129
É un momento no que a xente pensa sobre quen son,
07:24
their place in society,
140
444127
3505
o seu lugar na sociedade,
07:27
and their role in the life cycle
141
447632
2303
e o seu papel no ciclo da vida
07:29
in accordance with Torajan cosmology.
142
449935
4193
de acordo coa cosmoloxía Torajana.
07:34
There's a saying in Toraja
143
454128
1654
Hai un dito en Toraja
07:35
that all people will become grandparents,
144
455782
3134
que dí que todo o mundo se convertirá en avó,
07:38
and what this means is that after death,
145
458916
2381
e o que isto significa é que despois da morte,
07:41
we all become part of the ancestral line
146
461297
2849
todos volvémonos parte da liña ancestral
07:44
that anchors us between the past and the present
147
464146
3808
que nos ancora entre o pasado e o presente
07:47
and will define who our loved ones are into the future.
148
467954
4989
e definirá quen son os nosos seres queridos no futuro.
07:52
So essentially, we all become grandparents
149
472943
2789
Así que esencialmente, todos nos convertemos en avós
07:55
to the generations of human children
150
475732
2414
para as xeracións de nenos
07:58
that come after us.
151
478146
3014
que veñen tras de nós.
08:01
And this metaphor of membership
152
481160
2229
E esta metáfora de ser membros
08:03
in the greater human family
153
483389
2130
dunha familia humana máis ampla
08:05
is the way that children also describe
154
485519
1845
é a forma na que os nenos tamén describen
08:07
the money that they invest
155
487364
1578
o diñeiro que investen
08:08
in these sacrificial buffaloes
156
488942
1971
nos búfalos que sacrifican
08:10
that are thought to carry people's soul
157
490913
2042
xa que se cree que levan a alma da xente
08:12
from here to the afterlife,
158
492955
2170
de aquí á outra vida,
08:15
and children will explain
159
495125
1586
e os nenos explicarán
08:16
that they will invest the money in this
160
496711
2579
que eles investirán o diñeiro nisto
08:19
because they want to repay their parents
161
499290
2427
porque queren devolverlles ós seus pais
08:21
the debt for all of the years their parents spent
162
501717
3245
a débeda por todos os anos que pasaron
08:24
investing and caring for them.
163
504962
2514
investindo neles and coidándoos
08:27
But the sacrifice of buffalo
164
507476
2710
Pero o sacrificio dun búfalo
08:30
and the ritual display of wealth
165
510186
2687
e a exposición de riquezas
08:32
also exhibits the status of the deceased,
166
512873
3055
tamén expoñen a posición social do finado,
08:35
and, by extension, the deceased's family.
167
515928
3292
e, por extensión, da súa familia.
08:39
So at funerals, relationships are reconfirmed
168
519220
4128
Polo tanto nos funerais, reafírmanse as relacións
08:43
but also transformed
169
523348
2313
pero tamén se transforman
08:45
in a ritual drama that highlights
170
525661
2640
nun drama ritual que resalta
08:48
the most salient feature about death in this place:
171
528301
3778
o feito máis destacable sobre a morte neste sitio:
08:52
its impact on life and the relationships of the living.
172
532079
5266
o seu impacto na vida e nas relacións dos vivos.
08:57
So all of this focus on death
173
537345
2815
Entón, que todo isto se centre na morte
09:00
doesn't mean that Torajans don't aspire
174
540160
2636
non significa que os Torajanos non aspiren
09:02
to the ideal of a long life.
175
542796
2676
ó ideal dunha vida longa.
09:05
They engage in many practices
176
545472
2069
Eles involúcranse en moitas prácticas
09:07
thought to confer good health
177
547541
2128
que creen que traen boa saúde
09:09
and survival to an advanced age.
178
549669
2864
e a supervivencia ata unha avanzada idade.
09:12
But they don't put much stock
179
552533
2167
Pero non poñen moito empeño
09:14
in efforts to prolong life in the face of debilitating illness
180
554700
4999
en esforzarse por alongar a vida no caso de enfermidades debilitantes
09:19
or in old age.
181
559699
2655
ou de moita idade.
09:22
It's said in Toraja that everybody has
182
562354
1863
Díse en Toraja que todo o mundo ten
09:24
sort of a predetermined amount of life.
183
564217
2737
com unha cantidade determinada de vida.
09:26
It's called the sunga'.
184
566954
1978
Chámase "sunga".
09:28
And like a thread, it should be allowed to unspool
185
568932
3068
E como un fío, deberíamos deixar que se desenrede
09:32
to its natural end.
186
572000
2940
ata o seu final natural.
09:34
So by having death as a part
187
574940
2548
Polo tanto, tendo a morte como unha parte
09:37
of the cultural and social fabric of life,
188
577488
4169
da fábirca cultural e social da vida,
09:41
people's everyday decisions about their health
189
581657
2973
afecta ás decisións da xente do día a día sobre a súa saúde
09:44
and healthcare are affected.
190
584630
3301
e sobre a asistencia médica.
09:47
The patriarch of my husband's maternal clan,
191
587931
3127
O patriarca do clan materno do meu marido,
09:51
Nenet Katcha,
192
591058
2072
Nenet Katcha,
09:53
is now approaching the age of 100, as far as we can tell.
193
593130
5653
está chegando ós 100 anos, polo que podemos decir.
09:58
And there are increasing signs
194
598783
2102
E cada vez hai máis sinais
10:00
that he is about to depart on his own journey for Puya.
195
600885
4643
sobre que está a punto de partir no seu propio viaxe por Puya.
10:05
And his death will be greatly mourned.
196
605528
4931
A súa morte será enormemente lamentada.
10:10
But I know that my husband's family
197
610459
2216
Pero sei que a familia do meu marido
10:12
looks forward to the moment
198
612675
2218
está desexando o momento
10:14
when they can ritually display
199
614893
3657
no que poder dispoñer en forma de ritual
10:18
what his remarkable presence has meant to their lives,
200
618550
4733
o que a súa notable presenza significou nas súas vidas,
10:23
when they can ritually recount
201
623283
1738
cando poidan relatar ritualmente
10:25
his life's narrative,
202
625021
2015
a historia da súa vida,
10:27
weaving his story
203
627036
1764
convertindo a súá historia
10:28
into the history of their community.
204
628800
4022
na historia da súa comunidade.
10:32
His story is their story.
205
632822
3832
A súa historia é a historia de todos.
10:36
His funeral songs will sing them a song about themselves.
206
636654
5772
Unha das cancións do seu funeral será sobre eles.
10:42
And it's a story that has no discernible beginning,
207
642426
3785
Esta é unha historia que non ten un principio discernible,
10:46
no foreseeable end.
208
646211
2621
nin un final predecible.
10:48
It's a story that goes on
209
648832
1936
É unha historia que segue
10:50
long after his body no longer does.
210
650768
4652
moito despois de que o seu corpo non o faga.
10:55
People ask me if I'm frightened or repulsed
211
655420
4520
A xente pregúntame se estou asustada ou asqueada
10:59
by participating in a culture
212
659940
2720
por participar nunha cultura
11:02
where the physical manifestations of death
213
662660
2671
onde as manifestacións físicas da morte
11:05
greet us at every turn.
214
665331
1779
salúdannos a cada paso.
11:07
But I see something profoundly transformative
215
667110
3230
Pero eu vexo algo profundamente transformador
11:10
in experiencing death as a social process
216
670340
3415
en experimentar a morte como un proceso social
11:13
and not just a biological one.
217
673755
3256
e non só un proceso biolóxico.
11:17
In reality, the relationship between the living and the dead
218
677011
4064
En realidade, a relación entre os vivos e os mortos
11:21
has its own drama in the U.S. healthcare system,
219
681075
3290
ten o seu propio drama no sistema de saúde de EE.UU.,
11:24
where decisions about how long to stretch
220
684365
2543
onde se toman decisións sobre cánto tempo alongar
11:26
the thread of life are made based on our emotional
221
686908
3273
o fío da vida basadas nos nosos lazos emocionais
11:30
and social ties with the people around us,
222
690181
2625
e sociais coa xente que nos rodea,
11:32
not just on medicine's ability to prolong life.
223
692806
5119
non só na habilidade da medicina para prolongar a vida.
11:37
We, like the Torajans,
224
697925
2725
Nós, como os Torajanos,
11:40
base our decisions about life
225
700650
2795
basamos as nosas decisións sobre a vida
11:43
on the meanings and the definitions
226
703445
3648
nos significados e nas definicións
11:47
that we ascribe to death.
227
707093
2264
que nós atribuímos á morte.
11:49
So I'm not suggesting that anyone in this audience
228
709357
3543
Non estou suxerindo que ninguén do público
11:52
should run out and adopt the traditions
229
712900
2232
saia correndo e adopte as tradicións
11:55
of the Torajans.
230
715132
1622
dos Torajanos.
11:56
It might be a little bit difficult
231
716754
1592
Sería un pouco difícil
11:58
to put into play in the United States.
232
718346
3334
poñelo en práctica nos Estados Unidos.
12:01
But I want to ask what we can gain
233
721680
1881
Pero quero preguntar o que podemos gañar
12:03
from seeing physical death not only as a biological process
234
723561
4439
vendo a morte física non só como un proceso biolóxico
12:08
but as part of the greater human story.
235
728000
4492
senón como parte dunha historia humana máis ampla.
12:12
What would it be like to look on
236
732492
2531
Como sería ver
12:15
the expired human form with love
237
735023
3449
a forma humana finada con amor
12:18
because it's so intimately a part of who we all are?
238
738472
3724
porque é unha parte moi íntima do que todos nós somos?
12:22
If we could expand our definition of death
239
742196
2887
Se puideramos ampliar a nosa definición de morte
12:25
to encompass life,
240
745083
2411
para incluír a vida,
12:27
we could experience death as part of life
241
747494
3914
poderiamos experimentar a morte como parte da vida
12:31
and perhaps face death
242
751408
2262
e quizáis afrontar a morte
12:33
with something other than fear.
243
753670
4463
con algo máis que medo.
12:38
Perhaps one of the answers to the challenges
244
758133
2943
Quizáis unha das respostas ós retos
12:41
that are facing the U.S. healthcare system,
245
761076
2853
que están afrontando no sistema sanitario dos Estados Unidos,
12:43
particularly in the end-of-life care,
246
763929
2426
particularmente nos coidados finais da vida,
12:46
is as simple as a shift in perspective,
247
766355
3030
é tan simple como un cambio na perspectiva,
12:49
and the shift in perspective in this case
248
769385
2017
e o cambio na perspectiva neste caso
12:51
would be to look at the social life of every death.
249
771402
5628
sería ver a vida social de cada morto.
12:57
It might help us recognize that the way we limit
250
777030
3485
Debería axudarnos a recoñecer que na forma en que limitamos
13:00
our conversation about death
251
780515
1676
a nosa conversa sobre a morte
13:02
to something that's medical or biological
252
782191
3035
a algo médico ou biolóxico
13:05
is reflective of a larger culture that we all share
253
785226
3823
reflexa unha cultura máis ampla que todos compartimos
13:09
of avoiding death, being afraid of talking about it.
254
789049
5650
de evitar a morte, tendo medo de falar sobre iso.
13:14
If we could entertain and value
255
794699
4440
Se puideramos considerar e valorar
13:19
other kinds of knowledge about life,
256
799139
3123
outros tipos de coñecemento sobre a vida,
13:22
including other definitions of death,
257
802262
3674
incluíndo outras definicións de morte,
13:25
it has the potential to change the discussions
258
805936
2202
teriamos o potencial para cambiar os debates
13:28
that we have about the end of life.
259
808138
3747
que temos sobre o final da vida.
13:31
It could change the way that we die,
260
811885
4093
Podería cambiar a forma na que morremos,
13:35
but more importantly,
261
815978
2012
pero máis importante,
13:37
it could transform the way that we live.
262
817990
7102
podería transformar a forma na que vivimos.
13:45
(Applause)
263
825101
4000
(Aplausos)
About this website

Este sitio presentarache vídeos de YouTube que son útiles para aprender inglés. Verás clases de inglés impartidas por profesores de primeiro nivel de todo o mundo. Fai dobre clic nos subtítulos en inglés que aparecen en cada páxina de vídeo para reproducir o vídeo desde alí. Os subtítulos desprázanse sincronizados coa reprodución do vídeo. Se tes algún comentario ou solicitude, póñase en contacto connosco a través deste formulario de contacto.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7