Feats of memory anyone can do | Joshua Foer

Μετάφραση: Chryssa Takahashi Επιμέλεια: Stellina Giannitsi

Θα ήθελα να σας ζητήσω να κλείσετε τα μάτια σας.

I'd like to invite you to close your eyes.

Φανταστείτε ότι στέκεστε

Imagine yourself standing outside the front door of your home.

έξω από την εξώπορτα του σπιτιού σας.

Θα ήθελα να παρατηρήσετε το χρώμα της πόρτας,

I'd like you to notice the color of the door,

the material that it's made out of.

το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένη.

Now visualize a pack of overweight nudists on bicycles.

Τώρα φανταστείτε μια ομάδα υπέρβαρων γυμνιστών πάνω σε ποδήλατα.

(Laughter)

Διαγωνίζονται σε μια γυμνή ποδηλατοδρομία,

They are competing in a naked bicycle race,

και κατευθύνονται προς την εξώπορτά σας.

and they are headed straight for your front door.

I need you to actually see this.

Θέλω πραγματικά να το δείτε αυτό.

They are pedaling really hard, they're sweaty,

Κάνουν πετάλι με δυσκολία, είναι ιδρωμένοι,

αναπηδούν πολύ.

they're bouncing around a lot.

Και συγκρούονται κατευθείαν επάνω στη εξώπορτα του σπιτιού σας.

And they crash straight into the front door of your home.

Ποδήλατα πετάγονται παντού, ρόδες κυλούν δίπλα σας,

Bicycles fly everywhere, wheels roll past you,

ακτίνες καταλήγουν σε περίεργα μέρη.

spokes end up in awkward places.

Step over the threshold of your door into your foyer, your hallway,

Περάστε το κατώφλι της πόρτας σας

στο χωλ, στο διάδρομο, οτιδήποτε βρίσκεται στην άλλη μεριά,

whatever's on the other side,

and appreciate the quality of the light.

κι εκτιμήστε την ποιότητα του φωτός.

The light is shining down on Cookie Monster.

Το φως φωτίζει το Μπισκοτοτέρας.

Το Μπισκοτοτέρας σάς χαιρετά

Cookie Monster is waving at you from his perch on top of a tan horse.

από τη θέση του πάνω σε ένα καφετί άλογο.

It's a talking horse.

Είναι ένα άλογο που μιλάει.

You can practically feel his blue fur tickling your nose.

Μπορείς να νιώσεις το γαλάζιο τρίχωμά του να σου γαργαλάει τη μύτη.

You can smell the oatmeal raisin cookie that he's about to shovel into his mouth.

Μπορείς να μυρίσεις το μπισκότο βρώμης και σταφίδας το οποίο θα χώσει μέσα στο στόμα του.

Walk past him.

Προσπεράστε τον. Προσπεράστε τον και μπείτε στο σαλόνι σας.

Walk past him into your living room.

In your living room, in full imaginative broadband,

Στο σαλόνι σας, σε πλήρως φανταστική διάσταση,

picture Britney Spears.

φανταστείτε τη Μπρίτνεϋ Σπίαρς.

She is scantily clad, she's dancing on your coffee table,

Είναι ανεπαρκώς ντυμένη, χορεύει στο τραπεζάκι του σαλονιού,

and she's singing "Hit Me Baby One More Time."

και τραγουδάει το «Χτύπα Με Μωρό Μου Ακόμη Μια Φορά.»

And then, follow me into your kitchen.

Και μετά ακολουθήστε με στην κουζίνα σας.

Στην κουζίνα σας, το πάτωμα έχει πλακοστρωθεί με έναν κίτρινο δρόμο από τούβλα

In your kitchen, the floor has been paved over with a yellow brick road,

and out of your oven are coming towards you Dorothy, the Tin Man,

κι από το φούρνο σας έρχονται καταπάνω σας

η Ντόροθυ, o Τενεκεδένιος,

the Scarecrow and the Lion from "The Wizard of Oz,"

το Σκιάχτρο και το Λιοντάρι από τον «Μάγο του Οζ»,

hand-in-hand, skipping straight towards you.

να χοροπηδούν μαζί καταπάνω σας.

Okay. Open your eyes.

Εντάξει. Ανοίξτε τα μάτια σας.

Θέλω να σας μιλήσω για έναν πολύ παράξενο διαγωνισμό

I want to tell you about a very bizarre contest

that is held every spring in New York City.

που λαμβάνει χώρα κάθε άνοιξη στη Νέα Υόρκη.

It's called the United States Memory Championship.

Ονομάζεται το Πρωτάθλημα Μνήμης των Ηνωμένων Πολιτειών.

And I had gone to cover this contest a few years back

Και είχα πάει να καλύψω αυτόν τον διαγωνισμό πριν από μερικά χρόνια

as a science journalist,

ως επιστημονικός δημοσιογράφος

expecting, I guess, that this was going to be like the Superbowl of savants.

προσδοκώντας, φαντάζομαι, ότι επρόκειτο να είναι

σαν το πρωτάθλημα των σοφών.

Αυτό κάμποσοι άντρες και μερικές κυρίες,

This was a bunch of guys and a few ladies,

widely varying in both age and hygienic upkeep.

με μεγάλη διαφορά στην ηλικία και σε θέματα υγιεινής.

(Laughter)

(Γέλια)

Απομνημόνευαν εκατοντάδες τυχαίους αριθμούς,

They were memorizing hundreds of random numbers,

looking at them just once.

κοιτώντας τους μόνο μία φορά.

They were memorizing the names of dozens and dozens and dozens of strangers.

Απομνημόνευαν τα ονόματα δεκάδων και δεκάδων και δεκάδων αγνώστων.

Απομνημόνευαν ολόκληρα ποιήματα μέσα σε μόνο μερικά λεπτά.

They were memorizing entire poems in just a few minutes.

Διαγωνίζονταν για να δουν ποιος μπορούσε να απομνημονεύσει

They were competing to see who could memorize

the order of a shuffled pack of playing cards the fastest.

γρηγορότερα τη σειρά των χαρτιών μιας ανακατεμένης τράπουλας.

I was like, this is unbelievable.

Σκεφτόμουν ότι είναι απίστευτο.

Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να είναι φρικιά της φύσης.

These people must be freaks of nature.

And I started talking to a few of the competitors.

Και άρχισα να μιλάω σε μερικούς διαγωνιζόμενους.

This is a guy called Ed Cook, who had come over from England,

Αυτός είναι κάποιος με το όνομα Εντ Κουκ

που είχε έρθει από την Αγγλία

where he had one of the best-trained memories.

όπου είχε μία από τις καλύτερα προπονημένες μνήμες.

Και του είπα «Εντ, πότε συνειδητοποίησες

And I said to him, "Ed, when did you realize

that you were a savant?"

ότι ήσουν σοφός;»

Κι ο Εντ είπε, «Δεν είμαι σοφός.

And Ed was like, "I'm not a savant.

In fact, I have just an average memory.

Στην πραγματικότητα, έχω μια κοινή μνήμη.

Everybody who competes in this contest will tell you

Όλοι όσοι παίρνουν μέρος σε αυτόν το διαγωνισμό

θα σου πουν ότι έχουν απλώς μια κοινή μνήμη.

that they have just an average memory.

We've all trained ourselves to perform these utterly miraculous feats of memory

Όλοι έχουμε προπονηθεί

στην εκτέλεση αυτών των απόλυτα θαυματουργών κατορθώματων της μνήμης

using a set of ancient techniques,

χρησιμοποιώντας ένα σύνολο αρχαίων τεχνικών,

techniques invented 2,500 years ago in Greece,

τεχνικές που εφευρέθηκαν πριν από 2.500 χρόνια στην Ελλάδα,

the same techniques that Cicero had used to memorize his speeches,

οι ίδιες τεχνικές που είχε χρησιμοποιήσει ο Κικέρων

για να απομνημονεύσει τους λόγους του,

that medieval scholars had used to memorize entire books."

που είχαν χρησιμοποιήσει μεσαιωνικοί μελετητές για να απομνημονεύσουν ολόκληρα βιβλία.»

Κι ήμουν σε φάση, «Ώπα. Πώς και δεν το έχω ακούσει αυτό πιο πριν;»

And I said, "Whoa. How come I never heard of this before?"

Και στεκόμασταν έξω από την αίθουσα του διαγωνισμού

And we were standing outside the competition hall,

and Ed, who is a wonderful, brilliant, but somewhat eccentric English guy,

κι ο Εντ, ο οποίος είναι ένας υπέροχος, λαμπρός,

αλλά κατά κάποιο τρόπο εκκεντρικός Άγγλος,

says to me, "Josh, you're an American journalist.

μου λέει, «Τζος, είσαι Αμερικανός δημοσιογράφος.

Do you know Britney Spears?"

Γνωρίζεις τη Μπρίτνεϋ Σπίαρς;»

Κι ήμουν σε φάση, «Τι; Όχι. Γιατί;»

I'm like, "What? No. Why?"

«Γιατί θέλω πραγματικά να διδάξω τη Μπρίτνεϋ Σπίαρς

"Because I really want to teach Britney Spears

how to memorize the order of a shuffled pack of playing cards

πώς να απομνημονεύει τη σειρά των καρτών μιας ανακατεμένης τράπουλας

on U.S. national television.

στην αμερικάνικη τηλεόραση.

It will prove to the world that anybody can do this."

Θα αποδείξει στον κόσμο ότι οποιοσδήποτε μπορεί να το κάνει αυτό.»

(Laughter)

(Γέλια)

I was like, "Well, I'm not Britney Spears,

Και σκέφτηκα: «Λοιπόν δεν είμαι η Μπρίτνεϋ Σπίαρς,

αλλά ίσως θα μπορούσες να διδάξεις εμένα.

but maybe you could teach me.

I mean, you've got to start somewhere, right?"

Θέλω να πω, πρέπει να ξεκινήσεις από κάπου, σωστά;»

Κι αυτό ήταν το ξεκίνημα για ένα πολύ παράξενο ταξίδι για εμένα.

And that was the beginning of a very strange journey for me.

Κατέληξα να περνώ το μεγαλύτερο μέρος της επόμενης χρονιάς

I ended up spending the better part of the next year

not only training my memory,

όχι μόνο εξασκώντας τη μνήμη μου,

but also investigating it,

αλλά επίσης διερευνώντας την,

trying to understand how it works,

προσπαθώντας να κατανοήσω πώς λειτουργεί,

why it sometimes doesn't work,

γιατί μερικές φορές δεν λειτουργεί,

and what its potential might be.

και ποιες μπορεί να είναι οι δυνατότητές της.

And I met a host of really interesting people.

Γνώρισα πολλούς ενδιαφέροντες ανθρώπους.

This is a guy called E.P.

Αυτός είναι ένας τύπος που λέγεται. Ε.Π.

He's an amnesic who had, very possibly,

Είναι ένας άνθρωπος με αμνησία που είχε, πολύ πιθανά,

the worst memory in the world.

τη χειρότερη μνήμη στον κόσμο.

His memory was so bad,

Η μνήμη του ήταν τόσο κακή

that he didn't even remember he had a memory problem,

που ούτε καν θυμόταν ότι είχε πρόβλημα μνήμης,

κάτι που είναι εκπληκτικό.

which is amazing.

And he was this incredibly tragic figure,

Ήταν αυτή η απίστευτα τραγική φιγούρα,

but he was a window into the extent to which our memories make us who we are.

ήταν όμως ένα παράθυρο στο βαθμό

στον οποίο οι αναμνήσεις μας μάς κάνουν αυτούς που είμαστε.

Το άλλο μέρος του φάσματος: γνώρισα αυτόν τον τύπο.

At the other end of the spectrum, I met this guy.

This is Kim Peek, he was the basis for Dustin Hoffman's character

Αυτός είναι ο Κιμ Πικ.

Σε αυτόν βασιζόταν ο χαρακτήρας του Ντάστιν Χόφμαν στην ταινία «Άνθρωπος της βροχής».

in the movie "Rain Man."

Περάσαμε ένα απόγευμα μαζί

We spent an afternoon together in the Salt Lake City Public Library

στη δημόσια βιβλιοθήκη του Σολτ Λέικ απομνημονεύοντας τηλεφωνικούς καταλόγους,

memorizing phone books,

κάτι που ήταν ιδιοφυές.

which was scintillating.

(Laughter)

(Γέλια)

And I went back and I read a whole host of memory treatises,

Και γύρισα πίσω και διάβασα ένα σωρό συγγράμματα για τη μνήμη,

συγγράμματα γραμμένα πάνω από 2000 χρόνια πριν

treatises written 2,000-plus years ago in Latin,

στα λατινικά κατά την αρχαιότητα

in antiquity, and then later, in the Middle Ages.

και αργότερα στο Μεσαίωνα.

And I learned a whole bunch of really interesting stuff.

Και έμαθα αρκετά πολύ ενδιαφέροντα πράγματα.

One of the really interesting things that I learned

Ένα από τα πραγματικά ενδιαφέροντα πράγματα που έμαθα

is that once upon a time,

είναι ότι κάποτε,

this idea of having a trained, disciplined, cultivated memory

η ιδέα του να έχεις μια εκπαιδευμένη, πειθαρχημένη, καλλιεργημένη μνήμη

δεν ήταν τόσο εξωπραγματική όσο θα μας φαινόταν σήμερα.

was not nearly so alien as it would seem to us to be today.

Κάποτε, ο κόσμος επένδυε στις αναμνήσεις τους,

Once upon a time, people invested in their memories,

in laboriously furnishing their minds.

εξοπλίζοντας με κόπο το μυαλό τους.

Over the last few millenia,

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων χιλιετιών

we've invented a series of technologies --

έχουμε εφεύρει μια σειρά από τεχνολογίες --

from the alphabet, to the scroll,

από το αλφάβητο έως τον πάπυρο

to the codex, the printing press, photography,

τον κώδικα, το τυπογραφικό πιεστήριο, τη φωτογραφία,

the computer, the smartphone --

τον υπολογιστή, το smartphone --

που έχουν καταστήσει σταδιακά όλο και ευκολότερο

that have made it progressively easier and easier

for us to externalize our memories,

το να εξωτερικεύσουμε τις αναμνήσεις μας,

for us to essentially outsource this fundamental human capacity.

ουσιαστικά, δηλαδή, να αναθέτουμε

αυτή τη θεμελιώδη ικανότητα του ανθρώπου.

These technologies have made our modern world possible,

Οι τεχνολογίες αυτές έκαναν τον σύγχρονο κόσμο μας δυνατό,

αλλά επίσης μάς άλλαξαν.

but they've also changed us.

Μας άλλαξαν πολιτιστικά,

They've changed us culturally,

και θα έλεγα ότι μας άλλαξαν και διανοητικά.

and I would argue that they've changed us cognitively.

Having little need to remember anymore,

Έχοντας μικρή ανάγκη πια να θυμόμαστε,

it sometimes seems like we've forgotten how.

μερικές φορές φαίνεται σα να έχουμε ξεχάσει πώς γίνεται.

One of the last places on Earth where you still find

Ένα από τα τελευταία μέρη στη γη

όπου βρίσκετε ακόμα ανθρώπους παθιασμένους με αυτήν την ιδέα

people passionate about this idea of a trained, disciplined, cultivated memory,

μιας εκπαιδευμένης, πειθαρχημένης, καλλιεργημένης μνήμης

is at this totally singular memory contest.

είναι σε αυτόν τον εντελώς μοναδικό διαγωνισμό μνήμης.

It's actually not that singular,

Στην πραγματικότητα δεν είναι και τόσο μοναδικός,

γίνονται διαγωνισμοί σε όλον τον κόσμο.

there are contests held all over the world.

And I was fascinated, I wanted to know how do these guys do it.

Και ήμουν γοητευμένος, ήθελα να ξέρω πώς το καταφέρνουν.

Λίγα χρόνια πριν, μια ομάδα ερευνητών στο University College στο Λονδίνο

A few years back a group of researchers at University College London

brought a bunch of memory champions into the lab.

έφερε στο εργαστήριο μερικούς πρωταθλητές μνήμης.

Ήθελαν να μάθουν:

They wanted to know:

Do these guys have brains that are somehow structurally,

Αυτοί οι τύποι έχουν εγκεφάλους

που είναι κατά κάποιον τρόπο, δομικά, ανατομικά διαφορετικοί από τους υπόλοιπους;

anatomically different from the rest of ours?

The answer was no.

Η απάντηση ήταν όχι.

Are they smarter than the rest of us?

Είναι πιο έξυπνοι από τους υπόλοιπους από εμάς;

They gave them a bunch of cognitive tests, and the answer was: not really.

Τους έδωσαν μερικά γνωστικά τεστ,

και η απάντηση ήταν, όχι και τόσο.

There was, however, one really interesting and telling difference

Ωστόσο, υπήρχε μια πραγματικά ενδιαφέρουσα και χαρακτηριστική διαφορά

between the brains of the memory champions

μεταξύ των εγκεφάλων των πρωταθλητών μνήμης

and the control subjects that they were comparing them to.

και των ατόμων του πειραματικού ελέγχου με τα οποία έκαναν την σύγκριση.

When they put these guys in an fMRI machine,

Όταν τους έβαλαν σε έναν λειτουργικό μαγνητικό τομογράφο,

σκάναραν τους εγκεφάλους τους

scanned their brains while they were memorizing numbers

ενώ απομνημόνευαν αριθμούς και πρόσωπα και εικόνες από νιφάδες χιονιού,

and people's faces and pictures of snowflakes,

they found that the memory champions were lighting up different parts of the brain

διαπίστωσαν ότι στους πρωταθλητές της μνήμης

«άναβαν» διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου

than everyone else.

από τους υπόλοιπους.

Of note, they were using, or they seemed to be using,

Χρησιμοποιούσαν, ή φάνηκε να χρησιμοποιούν

a part of the brain that's involved in spatial memory and navigation.

ένα μέρος του εγκεφάλου που συμμετέχει στην χωρική μνήμη και πλοήγηση.

Why?

Γιατί; Και υπάρχει κάτι που εμείς οι υπόλοιποι μπορούμε να μάθουμε από αυτό;

And is there something that the rest of us can learn from this?

Το άθλημα της ανταγωνιστικής απομνημόνευσης

The sport of competitive memorizing is driven by a kind of arms race where,

καθοδηγείται από ένα είδος κούρσας

every year, somebody comes up with a new way to remember more stuff more quickly,

όπου κάθε χρόνο κάποιος έρχεται

με έναν νέο τρόπο να θυμάται περισσότερα πράγματα πιο γρήγορα,

and then the rest of the field has to play catch-up.

και στη συνέχεια οι υπόλοιποι πρέπει να τον προλάβουν.

Αυτός είναι ο φίλος μου, Μπεν Πρίντμορ.

This is my friend Ben Pridmore,

τρεις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής μνήμης.

three-time world memory champion.

Στο γραφείο του, μπροστά του

On his desk in front of him are 36 shuffled packs of playing cards

είναι 36 πακέτα με ανακατεμένες τράπουλες

that he is about to try to memorize in one hour,

που θα προσπαθήσει να απομνημονεύσει σε μία ώρα,

χρησιμοποιώντας μια τεχνική που εφηύρε και μόνο αυτός έχει μάθει.

using a technique that he invented and he alone has mastered.

He used a similar technique

Χρησιμοποίησε μια παρόμοια τεχνική

για να απομνημονεύσει την ακριβή σειρά

to memorize the precise order of 4,140 random binary digits

4.140 τυχαίων δυαδικών ψηφίων

in half an hour.

σε μισή ώρα.

(Laughter)

Yeah.

Μάλιστα.

And while there are a whole host of ways

Και ενώ υπάρχει μια ολόκληρη σειρά από τρόπους

of remembering stuff in these competitions,

να θυμόμαστε πράγματα σε αυτούς τους διαγωνισμούς,

everything, all of the techniques that are being used,

τα πάντα, όλες οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται,

ultimately come down to a concept

τελικά φτάνουν σε μία έννοια

that psychologists refer to as "elaborative encoding."

που οι ψυχολόγοι αποκαλούν επεξεργαστική κωδικοποίηση.

And it's well-illustrated by a nifty paradox

Και αυτό φαίνεται καθαρά από ένα ενδιαφέρον παράδοξο

known as the Baker/baker paradox, which goes like this:

γνωστό ως παράδοξο Ψωμάς/ψωμάς,

που πάει κάπως έτσι:

If I tell two people to remember the same word,

Εάν πω σε δύο ανθρώπους να θυμηθούν την ίδια λέξη,

if I say to you,

εάν σου πω,

"Remember that there is a guy named Baker."

«Θυμήσου ότι υπάρχει ένας τύπος που ονομάζεται Ψωμάς».

That's his name.

Αυτό είναι το όνομά του.

And I say to you, "Remember that there is a guy who is a baker."

Και σου λέω, «Θυμήσου ότι υπάρχει κάποιος που είναι ψωμάς.»

Okay?

And I come back to you at some point later on,

Και σε κάποια στιγμή αργότερα επιστρέψω,

and I say, "Do you remember that word that I told you a while back?

και σου πω, «Θυμάσαι αυτή τη λέξη

που σου είπα προηγουμένως;

Do you remember what it was?"

Θυμάσαι τι ήταν;»

The person who was told his name is Baker

Το άτομο στο οποίο είπα ότι το όνομά του είναι Ψωμάς

is less likely to remember the same word

είναι λιγότερο πιθανό να θυμάται την ίδια λέξη

than the person was told his job is a baker.

από αυτόν που του είπα ότι η δουλειά του είναι ψωμάς.

Ίδια λέξη, διαφορετικό ποσό ανάμνησης; Αυτό είναι παράξενο.

Same word, different amount of remembering; that's weird.

What's going on here?

Τι συμβαίνει εδώ;

Well, the name Baker doesn't actually mean anything to you.

Το όνομα Ψωμάς δεν σημαίνει κάτι για σας.

It is entirely untethered from all of the other memories

Είναι εξ ολοκλήρου ασύνδετο

από όλες τις άλλες μνήμες που κυκλοφορούν μέσα στο κρανίο σας.

floating around in your skull.

Αλλά, το κοινό ουσιαστικό ψωμάς,

But the common noun "baker" -- we know bakers.

γνωρίζουμε φουρνάρηδες.

Bakers wear funny white hats.

Οι ψωμάδες φοράνε αστεία άσπρα καπέλα.

Bakers have flour on their hands.

Οι ψωμάδες έχουν αλεύρι στα χέρια τους.

Bakers smell good when they come home from work.

Οι ψωμάδες μυρίζουν ωραία όταν γυρίζουν σπίτι από την δουλειά.

Maybe we even know a baker.

Ίσως και να γνωρίζουμε κάποιον ψωμά.

And when we first hear that word,

Και όταν ακούμε για πρώτη φορά αυτήν τη λέξη,

ξεκινάμε να του βάζουμε αυτά τα συνειρμικά άγκιστρα

we start putting these associational hooks into it,

that make it easier to fish it back out at some later date.

που κάνουν ευκολότερο να τα ψαρέψουμε αργότερα.

Η ολόκληρη τέχνη του τι συμβαίνει

The entire art of what is going on in these memory contests,

σε αυτούς τους διαγωνισμούς μνήμης

and the entire art of remembering stuff better in everyday life,

και ολόκληρη η τέχνη του να θυμόμαστε πράγματα καλύτερα στην καθημερινή ζωή

είναι η εξεύρεση τρόπων να μετασχηματίζουμε τους Ψωμάδες με «Ψ» κεφαλάιο

is figuring out ways to transform capital B Bakers

σε ψωμάδες με «ψ» μικρό --

into lower-case B bakers --

να πάρουμε πληροφορίες που δεν έχουν συμφραζόμενα,

to take information that is lacking in context,

in significance, in meaning,

σημασία, έννοια

and transform it in some way,

και να τις μετατρέψουμε με κάποιο τρόπο

so that it becomes meaningful in the light of all the other things

έτσι ώστε να αποκτήσουν νόημα

με βάση όλα τα άλλα πράγματα που έχετε στο μυαλό σας.

that you have in your mind.

One of the more elaborate techniques for doing this

Μία από τις πιο εξεζητημένες τεχνικές για να γίνει αυτό

χρονολογείται 2.500 χρόνια πριν στην αρχαία Ελλάδα.

dates back 2,500 years to Ancient Greece.

It came to be known as the memory palace.

Έγινε γνωστή ως το παλάτι της μνήμης.

Η ιστορία πίσω από τη δημιουργία της πάει κάπως έτσι:

The story behind its creation goes like this:

There was a poet called Simonides, who was attending a banquet.

Υπήρχε ένας ποιητής που ονομαζόταν Σιμωνίδης

που είχε πάει σε ένα συμπόσιο.

Ήταν στην πραγματικότητα ο μισθωμένος ψυχαγωγός,

He was actually the hired entertainment,

because back then, if you wanted to throw a really slamming party,

γιατί τότε, αν ήθελες να κάνεις ένα πραγματικά τρομερό πάρτι,

you didn't hire a D.J., you hired a poet.

δεν προσλαμβάνεις έναν D.J., προσλαμβάνεις έναν ποιητή.

And he stands up, delivers his poem from memory, walks out the door,

Και στέκεται, λέει το ποίημα του απ'έξω, βγαίνει από την πόρτα,

and at the moment he does,

και την στιγμή που το κάνει, η αίθουσα δεξιώσεων καταρρέει,

the banquet hall collapses.

και τους σκοτώνει όλους μέσα.

Kills everybody inside.

Δεν τους σκοτώνει απλά,

It doesn't just kill everybody,

it mangles the bodies beyond all recognition.

κατακρεουργεί τα σώματα τους τόσο που δεν αναγνωρίζονται.

Κανείς δεν μπορεί να πει ποιος ήταν μέσα,

Nobody can say who was inside,

κανείς δεν μπορεί να πει πού κάθονταν.

nobody can say where they were sitting.

The bodies can't be properly buried.

Τα πτώματα δεν μπορούσαν να ταφούν σωστά.

It's one tragedy compounding another.

Είναι μία τραγωδία επάνω στην άλλη.

Simonides, standing outside,

Ο Σιμωνίδης, στέκεται έξω,

the sole survivor amid the wreckage,

ο μοναδικός επιζών μέσα στα συντρίμμια,

closes his eyes and has this realization,

κλείνει τα μάτια του και συνειδητοποιεί,

ότι στο μάτι του μυαλού του,

which is that in his mind's eye,

he can see where each of the guests at the banquet had been sitting.

μπορεί να δει πού καθόταν ο καθένας από τους καλεσμένους στο συμπόσιο.

And he takes the relatives by the hand,

Και παίρνει τους συγγενείς από το χέρι

and guides them each to their loved ones amid the wreckage.

και καθοδηγεί τον καθένα στα αγαπημένα τους πρόσωπα μέσα στα συντρίμμια.

Αυτό που κατάλαβε ο Σιμωνίδης εκείνη τη στιγμή

What Simonides figured out at that moment,

είναι κάτι που πιστεύω ότι όλοι μας γνωρίζουμε διαισθητικά,

is something that I think we all kind of intuitively know,

which is that, as bad as we are at remembering names and phone numbers,

που είναι ότι, όσο κακοί είμαστε

στο να θυμόμαστε ονόματα και αριθμούς τηλεφώνου

and word-for-word instructions from our colleagues,

και οδηγίες λέξη προς λέξη από τους συναδέλφους μας,

we have really exceptional visual and spatial memories.

έχουμε πραγματικά εξαιρετική οπτική και χωρική μνήμη.

Εάν σας ζητούσα να απαριθμήσετε τις 10 πρώτες λέξεις

If I asked you to recount the first 10 words of the story

that I just told you about Simonides,

της ιστορίας που μόλις σας είπα για τον Σιμωνίδη,

οι πιθανότητες είναι ότι θα δυσκολευτείτε.

chances are you would have a tough time with it.

Αλλά, βάζω στοίχημα

But, I would wager that if I asked you to recall

ότι εάν σας ζητούσα να θυμηθείτε

who is sitting on top of a talking tan horse

ποιος κάθεται πάνω στο καφέ άλογο που μιλάει

στο χωλ σας αυτήν τη στιγμή,

in your foyer right now,

θα μπορείτε να το δείτε.

you would be able to see that.

The idea behind the memory palace

Η ιδέα πίσω από το παλάτι της μνήμης

is to create this imagined edifice in your mind's eye,

είναι να δημιουργήσετε ένα φανταστικό οικοδόμημα στο μάτι του μυαλού σας

and populate it with images of the things that you want to remember --

και να το γεμίστε με εικόνες

με πράγματα που θέλετε να θυμάστε --

the crazier, weirder, more bizarre,

όσο πιο τρελή, πιο περίεργη, πιο παράξενη,

funnier, raunchier, stinkier the image is,

πιο αστεία, πιο πρόστυχη, πιο βρωμερή είναι η εικόνα,

the more unforgettable it's likely to be.

τόσο πιο αξέχαστη είναι πιθανό να είναι.

This is advice that goes back 2,000-plus years

Αυτό είναι μια συμβουλή που πάει πίσω πάνω από 2.000 χρόνια

στις πρώτες πραγματείες μνήμης στα λατινικά.

to the earliest Latin memory treatises.

So how does this work?

Λοιπόν, πώς λειτουργεί αυτό;

Let's say that you've been invited to TED center stage to give a speech,

Ας πούμε ότι έχετε προσκληθεί

στην κεντρική σκηνή του TED για να δώσετε μια ομιλία

και θέλετε να την κάνετε από μνήμης,

and you want to do it from memory,

και θέλετε να την κάνετε με τον τρόπο που θα την έκανε ο Κικέρωνας

and you want to do it the way that Cicero would have done it,

if he had been invited to TEDxRome 2,000 years ago.

εάν τον είχαν προσκαλέσει στο TEDxRome 2.000 χρόνια πριν.

(Laughter)

What you might do

Αυτό που μπορείτε να κάνετε

is picture yourself at the front door of your house.

είναι να φανταστείτε τον εαυτό σας στη μπροστινή πόρτα του σπιτιού σας.

Και θα σκεφτείτε κάποια

And you'd come up with some sort of crazy, ridiculous, unforgettable image,

απόλυτα τρελή, γελοία, αξέχαστη εικόνα

to remind you that the first thing you want to talk about

για να σας υπενθυμίσει ότι το πρώτο πράγμα για το οποίο θέλετε να μιλήσετε

is this totally bizarre contest.

είναι αυτός ο εντελώς περίεργος διαγωνισμός.

(Laughter)

Και στη συνέχεια θα πάτε μέσα στο σπίτι σας,

And then you'd go inside your house,

and you would see an image of Cookie Monster on top of Mister Ed.

και θα δείτε μια εικόνα με το Μπισκοτοτέρας

πάνω στον Κύριο Εντ (το άλογο που μιλάει).

And that would remind you

Και αυτό θα σας υπενθυμίσει

that you would want to then introduce your friend Ed Cook.

ότι θα θέλατε τότε να συστήσετε το φίλο σας τον Εντ Κουκ.

Και τότε θα δείτε μια εικόνα της Μπρίτνεϋ Σπίαρς

And then you'd see an image of Britney Spears

to remind you of this funny anecdote you want to tell.

για να σας υπενθυμίσει αυτό το αστείο ανέκδοτο που θέλετε να πείτε.

And you'd go into your kitchen,

Και πάτε στην κουζίνα σας,

and the fourth topic you were going to talk about

και το τέταρτο θέμα για το οποίο θα μιλήσω

ήταν αυτό το παράξενο ταξίδι που κάνατε για έναν χρόνο,

was this strange journey that you went on for a year,

and you'd have some friends to help you remember that.

και έχετε κάποιους φίλους που σας βοηθήσουν να το θυμάστε.

Έτσι απομνημόνευαν οι ρωμαίοι ρήτορες τις ομιλίες τους--

This is how Roman orators memorized their speeches --

not word-for-word, which is just going to screw you up,

όχι λέξη προς λέξη, που απλά θα σας μπερδέψει,

but topic-for-topic.

αλλά θέμα προς θέμα.

Στην πραγματικότητα, η φράση «topic sentence» (πρόταση-θέμα)

In fact, the phrase "topic sentence" --

προέρχεται από την ελληνική λέξη «τόπος»,

that comes from the Greek word "topos,"

which means "place."

που σημαίνει «μέρος».

That's a vestige of when people used to think about oratory and rhetoric

Αυτό είναι ένα απομεινάρι

από πότε που άνθρωποι συνήθιζαν να σκέφτονται για τη ρητορεία και τη ρητορική

σε τέτοιους χωρικούς όρους.

in these sorts of spatial terms.

The phrase "in the first place,"

Η φράση «στην πρώτη θέση»,

είναι όπως στην πρώτη θέση στο παλάτι της μνήμης σας.

that's like "in the first place of your memory palace."

I thought this was just fascinating,

Σκέφτηκα ότι ήταν απλά συναρπαστικό,

and I got really into it.

και πραγματικά άρχισα να ασχολούμαι με αυτό.

And I went to a few more of these memory contests,

Και πήγα σε μερικούς ακόμη διαγωνισμούς μνήμης.

and I had this notion that I might write something longer

Και είχα την ιδέα ότι θα μπορούσα να γράψω κάτι περισσότερο

about this subculture of competitive memorizers.

για αυτή την υποκουλτούρα των ανταγωνιστικών απομνημονευτών.

Αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα.

But there was a problem.

The problem was that a memory contest

Το πρόβλημα ήταν ότι ένας διαγωνισμός μνήμης

is a pathologically boring event.

είναι ένα παθολογικά βαρετό γεγονός.

(Laughter)

(Γέλια)

Πραγματικά, είναι σα να έχεις μερικούς ανθρώπους που κάθονται και δώσουν πανελλαδικές.

Truly, it is like a bunch of people sitting around taking the SATs --

I mean, the most dramatic it gets

Θέλω να πω, το πιο δραματικό συμβάν

is when somebody starts massaging their temples.

είναι όταν κάποιος αρχίζει να τρίβει τους κροτάφους του.

Και είμαι δημοσιογράφος, χρειάζομαι κάτι να γράψω.

And I'm a journalist, I need something to write about.

Ξέρω ότι υπάρχουν απίστευτα πράγματα που συμβαίνουν στο μυαλό των ανθρώπων αυτών,

I know that there's incredible stuff happening in these people's minds,

but I don't have access to it.

αλλά δεν έχω πρόσβαση σε αυτά.

And I realized, if I was going to tell this story,

Και συνειδητοποίησα ότι εάν ήθελα να πω αυτήν την ιστορία,

I needed to walk in their shoes a little bit.

έπρεπε να μπω πραγματικά στη θέση τους.

Και έτσι άρχισα προσπαθώντας να περάσω 15 ή 20 λεπτά

And so I started trying to spend 15 or 20 minutes

every morning, before I sat down with my New York Times,

κάθε πρωί πριν καθίσω με την εφημερίδα μου

just trying to remember something.

απλώς προσπαθώντας να θυμηθώ κάτι.

Ίσως ήταν ένα ποίημα.

Maybe it was a poem,

maybe it was names from an old yearbook that I bought at a flea market.

Ίσως ήταν ονόματα από μια παλιά επετηρίδα

που αγόρασα σε μια υπαίθρια αγορά.

Και βρήκα ότι ήταν συγκλονιστικά διασκεδαστικό.

And I found that this was shockingly fun.

I never would have expected that.

Ποτέ δεν θα το περίμενα αυτό.

It was fun because this is actually not about training your memory.

Ήταν διασκεδαστικό, επειδή στην πραγματικότητα δεν εκπαιδεύετε την μνήμη σας.

Αυτό που κάνετε είναι να προσπαθείτε να γίνετε όλο και καλύτεροι

What you're doing, is you're trying to get better and better

στο να δημιουργείτε, να φαντάζεστε

at creating, at dreaming up,

these utterly ludicrous, raunchy, hilarious,

αυτές τις εντελώς γελοίες, πρόστυχες, ξεκαρδιστικές

and hopefully unforgettable images in your mind's eye.

και ας ελπίσουμε αξέχαστες εικόνες στο μάτι του μυαλού σας.

And I got pretty into it.

Και ασχολήθηκα αρκετά με αυτό.

This is me wearing my standard competitive memorizer's training kit.

Αυτός είμαι εγώ φορώντας την τυπική στολή εκπαίδευσης ανταγωνιστικού απομνημονευτή.

(Laughter)

Είναι ένα ζευγάρι ωτοασπίδες

It's a pair of earmuffs

and a set of safety goggles that have been masked over

και ένα ζευγάρι προστατευτικά γυαλιά που έχουν έχουν καλυφθεί

εκτός από δύο μικρές τρυπούλες,

except for two small pinholes,

because distraction is the competitive memorizer's greatest enemy.

γιατί η απόσπαση της προσοχής είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του ανταγωνιστικού απομνημονευτή.

Κατέληξα να επιστρέφω στον ίδιο διαγωνισμό που είχα καλύψει ένα χρόνο νωρίτερα.

I ended up coming back to that same contest

that I had covered a year earlier,

and I had this notion that I might enter it,

Και είχα αυτή την ιδέα ότι θα μπορούσα να πάρω μέρος,

sort of as an experiment in participatory journalism.

σαν ένα πείραμα στη συμμετοχική δημοσιογραφία.

It'd make, I thought, maybe a nice epilogue to all my research.

Θα έκανε, σκέφτηκα, ίσως έναν ωραίο επίλογο σε όλη την έρευνά μου.

Problem was, the experiment went haywire.

Το πρόβλημα ήταν ότι το πείραμα τρελάθηκε.

I won the contest --

Κέρδισα τον διαγωνισμό,

(Laughter)

which really wasn't supposed to happen.

που πραγματικά δεν έπρεπε να συμβεί.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

Now, it is nice to be able to memorize speeches

Τώρα είναι ωραία

να είμαι σε θέση να απομνημονεύω ομιλίες

and phone numbers and shopping lists,

και τηλέφωνα και λίστες με ψώνια,

αλλά στην πραγματικότητα αυτό δεν είναι το θέμα.

but it's actually kind of beside the point.

Πρόκειται για απλά κόλπα.

These are just tricks.

Είναι κόλπα που λειτουργούν

They work because they're based on some pretty basic principles

γιατί βασίζονται σε ορισμένες πολύ βασικές αρχές

about how our brains work.

σχετικά με το πώς λειτουργούν οι εγκέφαλοί μας.

Και δεν ειναι απαραίτητο να χτίσετε παλάτια μνήμης

And you don't have to be building memory palaces

or memorizing packs of playing cards

ή να απομνημονεύσετε πακέτα από τράπουλες

to benefit from a little bit of insight about how your mind works.

για να επωφεληθείτε από ένα μικρό κομμάτι της διορατικότητας

σχετικά με το πώς λειτουργεί το μυαλό σας.

We often talk about people with great memories

Μιλάμε συχνά για τους ανθρώπους με σπουδαία μνήμη

σαν να ήταν κάποιο είδος έμφυτου δώρου,

as though it were some sort of an innate gift,

but that is not the case.

αλλά δεν είναι έτσι.

Great memories are learned.

Οι σπουδαίες μνήμες διδάσκονται.

Στο πιο βασικό επίπεδο, θυμόμαστε όταν προσέχουμε.

At the most basic level, we remember when we pay attention.

Θυμόμαστε όταν είμαστε βαθύτατα προσηλωμένοι.

We remember when we are deeply engaged.

We remember when we are able to take a piece of information and experience,

Θυμόμαστε όταν είμαστε σε θέση

να πάρουμε ένα κομμάτι των πληροφοριών και εμπειριών

and figure out why it is meaningful to us,

και να καταλάβουμε γιατί έχει σημασία για μας,

why it is significant, why it's colorful,

γιατί είναι σημαντικό, γιατί είναι πολύχρωμο,

when we're able to transform it in some way that makes sense

όταν είμαστε σε θέση να το μετατρέψουμε με κάποιο τρόπο

ώστε να είναι λογικό

in the light of all of the other things floating around in our minds,

μαζί με όλα τα άλλα πράγματα που επιπλέουν γύρω στο μυαλό μας,

when we're able to transform Bakers into bakers.

όταν είμαστε σε θέση να μετατρέψουμε τους Φουρνάρηδες σε φουρνάρηδες.

Το παλάτι της μνήμης, αυτές οι τεχνικές της μνήμης,

The memory palace, these memory techniques --

είναι απλά συντομεύσεις.

they're just shortcuts.

In fact, they're not even really shortcuts.

Στην πραγματικότητα, δεν είναι καν συντομεύσεις.

They work because they make you work.

Λειτουργούν, επειδή σας κάνουν να δουλέψετε.

Αναγκάζουν ένα είδος βάθους επεξεργασίας,

They force a kind of depth of processing,

a kind of mindfulness,

ένα είδος συναίσθησης,

that most of us don't normally walk around exercising.

που οι περισσότεροι από εμάς κανονικά δεν το εξασκούν.

But there actually are no shortcuts.

Αλλά, στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν συντομεύσεις.

Έτσι γίνονται τα πράγματα αξέχαστα.

This is how stuff is made memorable.

Και νομίζω ότι, εάν υπάρχει ένα πράγμα που θέλω να σας αφήσω,

And I think if there's one thing that I want to leave you with,

είναι αυτό που μου άφησε ο Ε.Π.,

it's what E.P., the amnesic who couldn't even remember he had a memory problem,

αυτός με την αμνησία που δεν μπορούσε καν να θυμηθεί

left me with,

ότι είχε πρόβλημα μνήμης,

which is the notion that our lives are the sum of our memories.

που είναι η ιδέα

ότι η ζωή μας είναι το άθροισμα των αναμνήσεων μας.

How much are we willing to lose

Πόσο είμαστε διατεθειμένοι να χάσουμε

από την ήδη σύντομη ζωή μας

from our already short lives,

by losing ourselves in our Blackberries, our iPhones,

χάνοντας τους εαυτούς μας στα Blackberries, τα iPhones μας,

by not paying attention to the human being across from us

μη δίνοντας προσοχή στον άνθρωπο απέναντί μας

who is talking with us,

που μιλάει μαζί μας,

by being so lazy that we're not willing to process deeply?

με το να είμαστε τόσο τεμπέληδες που δεν θέλουμε

να κάνουμε βαθιά επεξεργασία;

Έμαθα από πρώτο χέρι

I learned firsthand

that there are incredible memory capacities

ότι υπάρχουν ικανότητες απίστευτης μνήμης

latent in all of us.

κρυμμένες σε όλους μας.

Αλλά, εάν θέλετε να ζήσετε μια αξέχαστη ζωή,

But if you want to live a memorable life,

θα πρέπει να είστε το είδος του ατόμου

you have to be the kind of person

who remembers to remember.

που θυμάται να θυμηθεί.

Thank you.

Ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)