My son was a Columbine shooter. This is my story | Sue Klebold | TED

Μετάφραση: Miriela Patrikiadou Επιμέλεια: Lucas Kaimaras

The last time I heard my son's voice

Η τελευταία φορά που άκουσα τη φωνή του γιου μου

was when he walked out the front door

ήταν όταν βγήκε από την εξώπορτα

on his way to school.

για να πάει στο σχολείο.

He called out one word in the darkness:

Είπε μια λέξη στο σκοτάδι:

"Bye."

«Γεια».

It was April 20, 1999.

Ήταν 20 Απριλίου του 1999.

Later that morning, at Columbine High School,

Αργότερα εκείνη την ημέρα, στο Λύκειο του Κόλουμπαϊν,

my son Dylan and his friend Eric

ο γιος μου Ντίλαν και ο φίλος του Έρικ

killed 12 students and a teacher

σκότωσαν 12 μαθητές κι έναν καθηγητή

and wounded more than 20 others before taking their own lives.

και τραυμάτισαν περισσότερα από 20 άτομα προτού αυτοκτονήσουν.

Thirteen innocent people were killed,

Δεκατρείς αθώοι άνθρωποι σκοτώθηκαν,

leaving their loved ones in a state of grief and trauma.

αφήνοντας τους αγαπημένους τους να θρηνούν με ψυχικά τραύματα.

Others sustained injuries,

Άλλοι τραυματίστηκαν.

some resulting in disfigurement and permanent disability.

Κάποιοι απ' αυτούς παραμορφώθηκαν

και κάποιοι έμειναν ανάπηροι.

But the enormity of the tragedy

Όμως το μέγεθος αυτής της τραγωδίας

can't be measured only by the number of deaths and injuries that took place.

δεν μπορεί να υπολογιστεί μόνο σε θανάτους και τραυματισμούς.

There's no way to quantify the psychological damage

Δεν υπάρχει τρόπος να υπολογιστούν οι ψυχολογικές συνέπειες

of those who were in the school,

όσων βρίσκονταν στο σχολείο

or who took part in rescue or cleanup efforts.

ή όσων συμμετείχαν στις πρώτες βοήθειες και στις προσπάθειες καθαρισμού.

Δεν υπάρχει τρόπος να υπολογίσει κανείς

There's no way to assess the magnitude of a tragedy like Columbine,

το μέγεθος μιας τραγωδίας όπως αυτής του Κόλουμπαϊν,

especially when it can be a blueprint

κυριώς επειδή μπορεί να αποτελέσει το προσχέδιο

for other shooters who go on to commit atrocities of their own.

για να κάνουν άλλοι ένοπλοι δράστες τις δικές τους θηριωδίες.

Columbine was a tidal wave,

Το Κόλουμπαϊν ήταν ένα παλιρροϊκό κύμα,

κι όταν τελικά ξέσπασε, χρειάστηκαν να περάσουν χρόνια

and when the crash ended,

it would take years for the community and for society

μέχρι η κοινότητα και η κοινωνία να κατανοήσουν τις συνέπειές του.

to comprehend its impact.

It has taken me years to try to accept my son's legacy.

Κι εμένα μου πήρε χρόνια για ν' αποδεχτώ την κληρονομιά του γιου μου.

The cruel behavior that defined the end of his life

Η βάναυση συμπεριφορά του που όρισε το τέλος της ζωής του,

showed me that he was a completely different person from the one I knew.

μου έδειξε ότι ήταν ένας τελείως διαφορετικός άνθρωπος απ' αυτόν που ήξερα.

Afterwards people asked,

Μετά με ρωτούσαν διάφοροι,

"How could you not know?

«Πώς γίνεται να μην το ήξερες;

What kind of a mother were you?"

Τι μητέρα ήσουν;»

Ακόμα κάνω στον εαυτό μου αυτές τις ερωτήσεις.

I still ask myself those same questions.

Before the shootings, I thought of myself as a good mom.

Πριν τους πυροβολισμούς νόμιζα πως ήμουν καλή μητέρα.

Helping my children become caring,

Βοηθούσα τα παιδιά μου να γίνουν στοργικοί, υγιείς, υπεύθυνοι ενήλικες,

healthy, responsible adults

was the most important role of my life.

κάτι που ήταν ο πιο σημαντικός ρόλος της ζωής μου.

But the tragedy convinced me that I failed as a parent,

Όμως η τραγωδία με έπεισε πως είχα αποτύχει σαν γονιός,

and it's partially this sense of failure that brings me here today.

και είναι, εν μέρει, αυτή η αίσθηση της αποτυχίας

που με έφερε εδώ σήμερα.

Εκτός από τον πατέρα του,

Aside from his father,

I was the one person who knew and loved Dylan the most.

ήμουν εκείνη που ήξερε και αγαπούσε τον Ντίλαν περισσότερο απ' όλους.

If anyone could have known what was happening,

Αν κάποιος μπορούσε να ξέρει τι του συνέβαινε,

it should have been me, right?

θα έπρεπε να είμαι εγώ αυτή, σωστά;

But I didn't know.

Όμως δεν ήξερα.

Today, I'm here to share the experience

Σήμερα βρίσκομαι εδώ για να μοιραστώ τι σημαίνει

of what it's like to be the mother of someone who kills and hurts.

να είσαι μητέρα κάποιου που σκότωσε και τραυμάτισε.

For years after the tragedy, I combed through memories,

Για χρόνια μετά την τραγωδία σκάλιζα τη μνήμη μου,

trying to figure out exactly where I failed as a parent.

προσπαθώντας να καταλάβω πού ακριβώς απέτυχα ως γονιός.

But there are no simple answers.

Όμως δεν υπάρχουν απλές απαντήσεις.

I can't give you any solutions.

Δεν μπορώ να σας δώσω κάποια λύση.

All I can do

Το μόνο που μπορώ να κάνω

is share what I have learned.

είναι να μοιραστώ μαζί σας όσα έμαθα.

When I talk to people who didn't know me before the shootings,

Όταν μιλάω με ανθρώπους που δεν με ήξεραν πριν τους πυροβολισμούς,

I have three challenges to meet.

έχω τρεις δοκιμασίες ν' αντιμετωπίσω.

First, when I walk into a room like this,

Η πρώτη είναι πως όταν μπαίνω σε μια αίθουσα όπως αυτή,

I never know if someone there has experienced loss

δεν μπορώ να ξέρω αν υπάρχει κάποιος που να έχει χάσει κάποιον δικό του

because of what my son did.

εξαιτίας του γιου μου.

I feel a need to acknowledge the suffering caused by a member of my family

Έχω την ανάγκη να ομολογήσω τον πόνο

που προκάλεσε κάποιος από την οικογένειά μου

who isn't here to do it for himself.

και που δεν βρίσκεται εδώ για να το ομολογήσει ο ίδιος.

So first, with all of my heart,

Οπότε, κατ' αρχήν, με όλη μου την καρδιά,

σας ζητώ συγνώμη αν σας πλήγωσε ο γιος μου.

I'm sorry if my son has caused you pain.

The second challenge I have

Η δεύτερη δυσκολία που έχω ν' αντιμετωπίσω

is that I must ask for understanding and even compassion

είναι πως πρέπει να ζητήσω κατανόηση, ακόμα και συμπόνοια,

when I talk about my son's death as a suicide.

όταν αναφέρομαι στον θάνατο του γιου μου ως αυτοκτονία.

Two years before he died,

Δύο χρόνια προτού πεθάνει,

he wrote on a piece of paper in a notebook

έγραφε σε μια σελίδα σημειωματάριου

that he was cutting himself.

πως έκανε χαρακιές στον εαυτό του.

He said that he was in agony

Έλεγε πως ζούσε σε αγωνία

and wanted to get a gun so he could end his life.

και πως ήθελε να πάρει ένα όπλο και να δώσει τέλος στη ζωή του.

I didn't know about any of this until months after his death.

Αυτά τα έμαθα μερικούς μήνες μετά τον θάνατό του.

When I talk about his death as a suicide,

Όταν αναφέρομαι στον θάνατό του ως αυτοκτονία,

I'm not trying to downplay the viciousness he showed at the end of his life.

δεν προσπαθώ να μειώσω το κακό που έκανε στο τέλος της ζωής του.

I'm trying to understand

Προσπαθώ να κατανοήσω πώς οι αυτοκτονικές του σκέψεις

how his suicidal thinking

led to murder.

τον οδήγησαν στον φόνο.

After a lot of reading and talking with experts,

Μετά από πολύ διάβασμα και μιλώντας με ειδικούς,

I have come to believe

κατέληξα να πιστέψω πως η συμμετοχή του στους πυροβολισμούς

that his involvement in the shootings was rooted not in his desire to kill

δεν είχε τις ρίζες της στην επιθυμία του να σκοτώσει,

αλλά στην επιθυμία του να πεθάνει.

but in his desire to die.

The third challenge I have when I talk about my son's murder-suicide

Η τρίτη δυσκολία που έχω όταν μιλάω για τη φονική αυτοκτονία του γιου μου,

is that I'm talking about mental health --

είναι πως μιλάω για την ψυχική υγεία

excuse me --

-με συγχωρείτε-

is that I'm talking about mental health,

είναι πως μιλάω για την ψυχική υγεία

or brain health, as I prefer to call it, because it's more concrete.

ή την εγκεφαλική υγεία, όπως προτιμώ να την αποκαλώ,

επειδή αυτό είναι πιο συγκεκριμένο.

And in the same breath, I'm talking about violence.

Και την ίδια στιγμή μιλάω για τη βία.

The last thing I want to do is to contribute to the misunderstanding

Το τελευταίο που θέλω να κάνω είναι να συμβάλλω στην παρεξήγηση

that already exists around mental illness.

που ήδη υπάρχει γύρω από τις ψυχικές ασθένειες.

Only a very small percent of those who have a mental illness

Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό όσων πάσχουν από ψυχικές ασθένειες

are violent toward other people,

γίνονται βίαιοι προς κάποιον άλλο.

but of those who die by suicide,

Όμως, απ' όσους αυτοκτονούν,

it's estimated that about 75 to maybe more than 90 percent

υπολογίζεται πως περίπου το 75% έως και πάνω από 90%,

have a diagnosable mental health condition of some kind.

είχε μια ψυχική πάθηση που θα μπορούσε να είχε διαγνωστεί.

As you all know very well,

Όπως πολύ καλά γνωρίζετε,

our mental health care system is not equipped to help everyone,

το σύστημα φροντίδας ψυχικής υγείας που έχουμε

δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένο για να βοηθήσει όλους,

and not everyone with destructive thoughts

και δεν έχουν όλοι όσοι κάνουν καταστροφικές σκέψεις

fits the criteria

τα συμπτώματα που θα οδηγήσουν σε μια συγκεκριμένη διάγνωση.

for a specific diagnosis.

Πολλοί από εκείνους που έχουν επίμονα συναισθήματα φόβου,

Many who have ongoing feelings

of fear or anger or hopelessness

θυμού ή απελπισίας,

are never assessed or treated.

δεν έχουν ποτέ διαγνωστεί, ούτε έχουν λάβει θεραπεία.

Too often, they get our attention only if they reach a behavioral crisis.

Πολύ συχνά, τραβούν την προσοχή μας μόνο όταν εκδηλώσουν κάποια κρίση.

If estimates are correct

Αν είναι σωστοί οι υπολογισμοί,

that about one to two percent of all suicides

ότι περίπου στο 1-2% των αυτοκτονιών,

involves the murder of another person,

συμπεριλαμβάνεται και ο φόνος κάποιου άλλου ατόμου,

when suicide rates rise, as they are rising for some populations,

όταν αυξάνονται τα ποσοστά αυτοκτονιών,

όπως αυξάνονται σε κάποιες πληθυσμιακές ομάδες,

the murder-suicide rates will rise as well.

τα ποσοστά αυτοκτονιών με φόνους αυξάνονται κι αυτά.

I wanted to understand what was going on in Dylan's mind prior to his death,

Ήθελα να καταλάβω τι γινόταν στο μυαλό του Ντίλαν πριν τον θάνατό του,

so I looked for answers from other survivors of suicide loss.

έτσι έψαξα για απαντήσεις σε άλλους που είχαν απώλειες από αυτοκτονίες.

I did research and volunteered to help with fund-raising events,

Έκανα έρευνα και έγινα εθελόντρια σε διοργανώσεις ανεύρεσης πόρων,

and whenever I could,

και όποτε μπορούσα μιλούσα με εκείνους

I talked with those who had survived their own suicidal crisis

που είχαν επιβιώσει από τις δικές τους αυτοκτονικές κρίσεις ή απόπειρες.

or attempt.

One of the most helpful conversations I had

Μία από τις πιο χρήσιμες συζητήσεις που έκανα

was with a coworker

ήταν με μια συνάδελφο που με άκουσε να μιλάω με κάποιον στο γραφείο μου.

who overheard me talking to someone else

in my office cubicle.

She heard me say that Dylan could not have loved me

Με άκουσε να λέω πως δεν γινόταν να με αγαπούσε ο Ντίλαν

if he could do something as horrible as he did.

αφού μπόρεσε να κάνει κάτι τόσο τρομερό.

Later, when she found me alone,

Αργότερα, όταν με πέτυχε μόνη μου,

she apologized for overhearing that conversation,

μου ζήτησε συγγνώμη που άκουσε αυτή τη συζήτηση,

but told me that I was wrong.

αλλά μου είπε πως έκανα λάθος.

She said that when she was a young, single mother

Μου είπε πως όταν ήταν μια νεαρή μητέρα χωρίς σύζυγο,

with three small children,

με τρία μικρά παιδιά,

she became severely depressed and was hospitalized to keep her safe.

έπαθε βαριά κατάθλιψη και νοσηλεύτηκε για την ασφάλειά της.

At the time, she was certain

Εκείνη την περίοδο ήταν βέβαιη

πως θα ήταν καλύτερο για τα παιδιά της αν πέθαινε,

that her children would be better off if she died,

so she had made a plan to end her life.

έτσι, είχε σχεδιάσει να βάλει τέλος στη ζωή της.

She assured me that a mother's love was the strongest bond on Earth,

Με διαβεβαίωσε πως η αγάπη της μάνας είναι ο πιο ισχυρός δεσμός στη Γη,

and that she loved her children more than anything in the world,

και πως αγαπούσε τα παιδιά της περισσότερο απ' οτιδήποτε στον κόσμο,

but because of her illness,

όμως, λόγω της ασθένειάς της,

she was sure that they would be better off without her.

ήταν σίγουρη πως τα παιδιά της θα ήταν καλύτερα χωρίς αυτήν.

What she said and what I've learned from others

Αυτό που μου είπε και που το έμαθα και από άλλους,

is that we do not make the so-called decision or choice

είναι πως δεν παίρνουμε απόφαση, ούτε επιλέγουμε

to die by suicide

να πεθάνουμε αυτοκτονώντας,

in the same way that we choose what car to drive

με τον ίδιο τρόπο που επιλέγουμε τι αμάξι θα οδηγήσουμε

or where to go on a Saturday night.

ή πού θα πάμε το Σάββατο βράδυ.

When someone is in an extremely suicidal state,

Όταν κάποιος έχει ακραίες αυτοκτονικές τάσεις,

they are in a stage four medical health emergency.

η επείγουσα κατάσταση της υγείας του βρίσκεται στο στάδιο 4.

Their thinking is impaired and they've lost access to tools of self-governance.

Η σκέψη τους έχει παραλύσει

και δεν έχουν πια πρόσβαση στην αυτοκυριαρχία τους.

Even though they can make a plan and act with logic,

Παρ' όλο που μπορούν να κάνουν σχέδια και να δράσουν λογικά,

their sense of truth is distorted by a filter of pain

η αίσθηση της αλήθειας παραμορφώνεται από ένα φίλτρο πόνου

through which they interpret their reality.

μέσα από το οποίο ερμηνεύουν την πραγματικότητα.

Some people can be very good at hiding this state,

Μερικοί άνθρωποι μπορούν να κρύβονται πολύ καλά όταν είναι έτσι

and they often have good reasons for doing that.

και συχνά έχουν καλό λόγο που το κάνουν.

Many of us have suicidal thoughts at some point,

Πολλοί από εμάς κάνουμε κάποια στιγμή αυτοκτονικές σκέψεις,

but persistent, ongoing thoughts of suicide

αλλά κάποιος που έχει συνεχείς, επίμονες αυτοκτονικές σκέψεις

and devising a means to die

και ψάχνει τρόπο για να πεθάνει,

are symptoms of pathology,

παρουσιάζει συμπτώματα παθολογίας,

and like many illnesses,

και όπως με πολλές άλλες ασθένειες,

the condition has to be recognized and treated

η πάθηση πρέπει να διαγνωστεί και να θεραπευτεί

before a life is lost.

προτού χαθεί κάποια ζωή.

But my son's death was not purely a suicide.

Όμως ο θάνατος του γιου μου δεν ήταν καθαρή αυτοκτονία.

It involved mass murder.

Συμπεριέλαβε και μαζική δολοφονία.

I wanted to know how his suicidal thinking became homicidal.

Ήθελα να μάθω πώς οι αυτοκτονικές σκέψεις του

έγιναν φονικές.

But research is sparse and there are no simple answers.

Όμως δεν έχουν γίνει αρκετές έρευνες και δεν υπάρχουν απλές απαντήσεις.

Yes, he probably had ongoing depression.

Ναι, πιθανότατα έπασχε από χρόνια κατάθλιψη.

He had a personality that was perfectionistic and self-reliant,

Ως προσωπικότητα ήταν τελειομανής και αυτόνομος

and that made him less likely to seek help from others.

και αυτό τον δυσκόλευε να ζητήσει βοήθεια από άλλους.

He had experienced triggering events at the school

Όλα ξεκίνησαν με κάποια γεγονότα που βίωσε στο σχολείο,

that left him feeling debased and humiliated and mad.

που τον έκαναν να αισθανθεί άχρηστος, εξευτελισμένος και θυμωμένος.

And he had a complicated friendship

Και είχε μια πολύπλοκη φιλία μ' ένα αγόρι,

with a boy who shared his feelings of rage and alienation,

που αισθανόταν κι αυτό οργισμένο και απομονωμένο

and who was seriously disturbed,

και που ήταν εξαιρετικά διαταραγμένο,

controlling and homicidal.

ελεγκτικό, με φονικές τάσεις.

And on top of this period in his life

Επιπλέον, σ΄αυτή την περίοδο της ζωής του

of extreme vulnerability and fragility,

που ήταν εξαιρετικά ευάλωτος και ευαίσθητος,

Dylan found access to guns

ο Ντίλαν απέκτησε πρόσβαση σε όπλα,

even though we'd never owned any in our home.

παρ' όλο που δεν είχαμε ποτέ όπλα στο σπίτι.

It was appallingly easy for a 17-year-old boy to buy guns,

Ήταν εξωφενικά εύκολο για ένα 17χρονο αγόρι

ν' αγοράσει όπλα τόσο νόμιμα όσο και παράνομα,

both legally and illegally, without my permission or knowledge.

χωρίς να το γνωρίζω και χωρίς να έχω δώσει την άδειά μου.

And somehow, 17 years and many school shootings later,

Και παρ' όλα αυτά, μετά από 17 χρόνια

και μετά από πολλές ένοπλες επιθέσεις σε σχολεία,

it's still appallingly easy.

εξακολουθεί να είναι εξωφρενικά εύκολο.

What Dylan did that day broke my heart,

Αυτό που έκανε ο Ντίλαν εκείνη τη μέρα μου ράγισε την καρδιά,

και όπως συμβαίνει συχνά με τις τραυματικές εμπειρίες,

and as trauma so often does,

it took a toll on my body and on my mind.

είχε συνέπειες στο σώμα και στο μυαλό μου.

Two years after the shootings, I got breast cancer,

Δυο χρόνια μετά τους πυροβολισμούς έπαθα καρκίνο του στήθους,

and two years after that, I began to have mental health problems.

και δύο χρόνια μετά απ' αυτό, άρχισα να έχω ψυχολογικά προβλήματα.

On top of the constant, perpetual grief

Εκτός από το να θρηνώ ασταμάτητα,

I was terrified that I would run into a family member

έτρεμα και μήπως πέσω πάνω σε κάποιο μέλος των οικογενειών

of someone Dylan had killed,

των θυμάτων του Ντίλαν,

or be accosted by the press

ή πως θα με κυνηγούσαν οι εφημερίδες

or by an angry citizen.

ή κάποιος οργισμένος πολίτης.

I was afraid to turn on the news,

Φοβόμουν να δω ειδήσεις,

afraid to hear myself being called a terrible parent or a disgusting person.

φοβόμουν πως θ' άκουγα να με αποκαλούν φριχτή μητέρα

ή απαίσιο άτομο.

I started having panic attacks.

Άρχισα να παθαίνω κρίσεις πανικού.

The first bout started four years after the shootings,

Οι πρώτες κρίσεις άρχισαν τέσσερα χρόνια μετά τους πυροβολισμούς,

when I was getting ready for the depositions

όταν προετοιμαζόμουν για τις καταθέσεις

and would have to meet the victims' families face to face.

και θα έπρεπε να βρεθώ πρόσωπο με πρόσωπο με τις οικογένειες των θυμάτων.

The second round started six years after the shootings,

Ο δεύτερος γύρος ξεκίνησε έξι χρόνια μετά τους πυροβολισμούς,

when I was preparing to speak publicly about murder-suicide

όταν ετοιμαζόμουν να κάνω μια δημόσια ομιλία για τους φόνους-αυτοκτονίες

for the first time at a conference.

για πρώτη φορά σε ένα συνέδριο.

Both episodes lasted several weeks.

Και τα δύο επεισόδια κράτησαν για αρκετές εβδομάδες.

The attacks happened everywhere:

Οι κρίσεις συνέβαιναν παντού:

in the hardware store, in my office,

στα μαγαζιά, στο γραφείο μου,

or even while reading a book in bed.

ακόμα κι όταν διάβαζα ένα βιβλίο στο κρεβάτι.

My mind would suddenly lock into this spinning cycle of terror

Το μυαλό μου εγκλωβιζόταν μέσα σ' έναν κύκλο τρόμου,

and no matter how I hard I tried

και όσο κι αν προσπαθούσα να ηρεμήσω

to calm myself down or reason my way out of it,

ή να σκεφτώ λογικά για να βγω απ' αυτό,

I couldn't do it.

δεν τα κατάφερνα.

It felt as if my brain was trying to kill me,

Αισθανόμουν σαν να προσπαθούσε το μυαλό μου να με σκοτώσει,

and then, being afraid of being afraid

και μετά, ο φόβος του φόβου κυριαρχούσε σ' όλες τις σκέψεις μου.

consumed all of my thoughts.

That's when I learned firsthand

Τότε είναι που έμαθα από πρώτο χέρι πώς είναι να δυσλειτουργεί το μυαλό σου.

what it feels like to have a malfunctioning mind,

and that's when I truly became a brain health advocate.

Τότε είναι που έγινα πραγματικά υπέρμαχος της ψυχικής υγείας.

With therapy and medication and self-care,

Με θεραπεία, φάρμακα και φροντίδα του εαυτού μου

life eventually returned

η ζωή μου τελικά ξανάγινε φυσιολογική

to whatever could be thought of as normal under the circumstances.

στον βαθμό που γινόταν, υπό τις υπάρχουσες συνθήκες.

When I looked back on all that had happened,

Όταν έκανα αναδρομή των γεγονότων,

I could see that my son's spiral into dysfunction

μπόρεσα να δω πως η δυσλειτουργία του γιου μου

probably occurred over a period of about two years,

πιθανώς να εξελίχθηκε μέσα σε δύο, περίπου, χρόνια,

διάστημα που ήταν αρκετό για να λάβει βοήθεια,

plenty of time to get him help,

if only someone had known that he needed help

αν κάποιος είχε καταλάβει πως χρειαζόταν βοήθεια

and known what to do.

και ήξερε τι έπρεπε να κάνει.

Every time someone asks me,

Κάθε φορά που κάποιος με ρωτάει,

"How could you not have known?",

«Πώς γίνεται να μην το είχες καταλάβει;»

it feels like a punch in the gut.

αισθάνομαι σαν να μου ρίχνουν γροθιά στο στομάχι.

It carries accusation and taps into my feelings of guilt

Εμπεριέχει κατηγορία και τροφοδοτείται από τις ενοχές μου,

από τις οποίες, όση θεραπεία κι αν κάνω,

that no matter how much therapy I've had

I will never fully eradicate.

δεν θα μπορέσω ποτέ ν' απαλλαγώ πλήρως.

But here's something I've learned:

Όμως να κάτι που έμαθα:

if love were enough

Αν η αγάπη αρκούσε για να αποτρέψει κάποιον που είναι αυτοκτονικός

to stop someone who is suicidal

from hurting themselves,

από το να κάνει κακό στον εαυτό του,

suicides would hardly ever happen.

θα υπήρχαν ελάχιστες αυτοκτονίες.

But love is not enough,

Όμως η αγάπη δεν αρκεί,

και γίνονται συχνά αυτοκτονίες.

and suicide is prevalent.

It's the second leading cause of death

Είναι η δεύτερη αιτία θανάτου για νέους 10 εως 34 ετών

for people age 10 to 34,

and 15 percent of American youth

και 15% των νέων στην Αμερική έχουν αναφέρει

report having made a suicide plan

πως την προηγούμενη χρονιά είχαν σχεδιάσει ν' αυτοκτονήσουν.

in the last year.

I've learned that no matter how much we want to believe we can,

Έμαθα πως ανεξάρτητα από το πόσο πολύ θέλουμε να πιστεύουμε πως μπορούμε,

we cannot know or control

δεν γίνεται να γνωρίζουμε ή να ελέγχουμε

everything our loved ones think and feel,

όλα όσα σκέφτονται ή αισθάνονται τα αγαπημένα μας πρόσωπα.

and the stubborn belief that we are somehow different,

Κι αν πιστεύουμε πεισματικά ότι εμείς με κάποιο τρόπο διαφέρουμε,

that someone we love would never think of hurting themselves

ότι κάποιος που εμείς αγαπάμε δεν θα σκεφτόταν ποτέ

να κάνει κακό στον εαυτό του ή σε κάποιον άλλο,

or someone else,

can cause us to miss

μπορεί να είναι η αιτία που δεν θα δούμε αυτό που βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας.

what's hidden in plain sight.

And if worst case scenarios do come to pass,

Κι αν συμβεί το χειρότερο,

we'll have to learn to forgive ourselves for not knowing

πρέπει να μάθουμε να συγχωρούμε τον εαυτό μας

που είχε άγνοια, που δεν έκανε τις σωστές ερωτήσεις

or for not asking the right questions

or not finding the right treatment.

ή που δεν βρήκε τη σωστή θεραπεία.

We should always assume

Πρέπει πάντα να υποθέτουμε πως κάποιος που αγαπάμε

that someone we love may be suffering,

μπορεί να υποφέρει,

regardless of what they say

ανεξάρτητα απ' το τι λέει

or how they act.

ή το πώς συμπεριφέρεται.

We should listen with our whole being,

Πρέπει ν' ακούμε μ' όλη μας την ψυχή,

without judgments,

χωρίς κριτική,

and without offering solutions.

και χωρίς να προσφέρουμε λύσεις.

I know that I will live with this tragedy,

Ξέρω πως θα ζήσω με αυτή την τραγωδία,

with these multiple tragedies,

με αυτές τις πολλαπλές τραγωδίες,

for the rest of my life.

για το υπόλοιπο της ζωής μου.

I know that in the minds of many,

Ξέρω ότι στο μυαλό πολλών,

what I lost can't compare to what the other families lost.

η δική μου απώλεια δεν μπορεί να συγκριθεί

με τις απώλειες των άλλων οικογενειών.

I know my struggle doesn't make theirs any easier.

Ξέρω πως ο δικός μου αγώνας δεν κάνει τον δικό τους πιο εύκολο.

I know there are even some who think I don't have the right to any pain,

Ξέρω πως υπάρχουν και κάποιοι που θεωρούν

πως δεν έχω δικαίωμα στον πόνο,

but only to a life of permanent penance.

αλλά μόνο σε μια ζωή μετάνοιας.

In the end what I know comes down to this:

Τελικά, αυτό που ξέρω συνοψίζεται στο εξής:

the tragic fact is that even the most vigilant and responsible of us

Το τραγικό είναι πως ακόμα και οι πιο προσεχτικοί

και υπεύθυνοι από εμάς,

may not be able to help,

ίσως να μην μπορούν να βοηθήσουν,

but for love's sake,

αλλά για χάρη της αγάπης,

we must never stop trying

πάντα πρέπει να προσπαθούμε να μάθουμε αυτό που δεν ξέρουμε.

to know the unknowable.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)