Wisdom from great writers on every year of life | Joshua Prager

Translator: Anastasia Volosach Reviewer: Hanna Baradzina

I'm turning 44 next month,

У наступным месяцы мне споўніцца 44,

and I have the sense that 44 is going to be a very good year,

я адчуваю, што гэта будзе добры год,

a year of fulfillment, realization.

год ажыццяўлення планаў і самарэалізацыі.

I have that sense,

Я маю гэта пачуцце

not because of anything particular in store for me,

не таму, што мяне чакае нешта асаблівае,

but because I read it would be a good year

а таму, што я прачытаў аб гэтым

in a 1968 book by Norman Mailer.

у кнізе 1968 года, якую напісаў Норман Мейлер.

"He felt his own age, forty-four ..."

«Ён адчуваў свае сорак чатыры гады...»,

wrote Mailer in "The Armies of the Night,"

пісаў Мейлер у «Арміі ночы»,

"... felt as if he were a solid embodiment

«...адчуваў, нібыта ён быў трывалым увасабленнем

of bone, muscle, heart, mind, and sentiment to be a man,

касцей, мускулаў, сэрца, розуму, каб быць чалавекам,

as if he had arrived."

нібы ён дасягнуў пункту прызначэння».

Yes, I know Mailer wasn't writing about me.

Я ведаю, што Мейлер пісаў не пра мяне.

But I also know that he was;

У той жа час, гэта не так.

for all of us -- you, me, the subject of his book,

Усе мы, як і герой яго кнігі,

age more or less in step,

старымся больш-менш аднолькава,

proceed from birth along the same great sequence:

ад нараджэння ідучы ў адзінай вялікай паслядоўнасці:

through the wonders and confinements of childhood;

праз цуды ды абмежаванні дзяцінства;

the emancipations and frustrations of adolescence;

праз набытую свабоду і расчараванні падлеткавага ўзросту;

the empowerments and millstones of adulthood;

праз паўнамоцтвы і знакавыя падзеі дарослага свету;

the recognitions and resignations of old age.

праз прызнанні і пакору старасці.

There are patterns to life,

У жыцці ёсць мадэлі,

and they are shared.

агульныя для ўсіх.

As Thomas Mann wrote: "It will happen to me as to them."

Томас Ман пісаў: «Гэта здарыцца са мной, як з імі».

We don't simply live these patterns.

Мы не проста пражываем гэтыя мадэлі,

We record them, too.

Мы таксама занатоўваем іх.

We write them down in books, where they become narratives

Мы запісваем іх у кнігі, дзе яны становяцца гісторыямі,

that we can then read and recognize.

якія мы можам спазнаваць, чытаючы.

Books tell us who we've been,

Кнігі распавядаюць аб тым, кім мы былі,

who we are, who we will be, too.

кім мы з'яўляемся, і, таксама, кім мы будзем.

So they have for millennia.

Так адбываецца на працягу тысячагоддзяў.

As James Salter wrote,

Як пісаў Джэймс Сальтэр:

"Life passes into pages if it passes into anything."

«Калі жыццё і сыходзіць куды-небудзь, дык толькі на старонкі кніг».

And so six years ago, a thought leapt to mind:

Такім чынам, шэсць гадоў таму ў мяне з'явілася думка:

if life passed into pages, there were, somewhere,

калі жыццё сыходзіць на старонкі, то дзе-небудзь

passages written about every age.

можна знайсці радкі пра ўсе ўзросты.

If I could find them, I could assemble them into a narrative.

Калі знайсці іх, то можа атрымацца суцэльная гісторыя.

I could assemble them into a life,

Я змог бы скласці цэлае жыццё,

a long life, a hundred-year life,

жыццё даўжынёй у сто гадоў,

the entirety of that same great sequence

поўная працягласць той вялікай паслядоўнасці,

through which the luckiest among us pass.

праз якую праходзяць самыя шчаслівыя з нас.

I was then 37 years old,

У той час мне было 37 гадоў,

"an age of discretion," wrote William Trevor.

«узрост разважлівасці», як пісаў Уільям Трэвар.

I was prone to meditating on time and age.

Я быў схільны да разважанняў аб часе і ўзросце.

An illness in the family and later an injury to me

Хвароба ў сям'і, а потым і траўма, якую атрымаў я,

had long made clear that growing old could not be assumed.

далі зразумець, што надыход старасці нельга прымаць за дадзенасць.

And besides, growing old only postponed the inevitable,

Ды старэнне толькі адкладае непазбежнае.

time seeing through what circumstance did not.

Час давядзе да канца тое, што не здолелі абставіны.

It was all a bit disheartening.

Усё гэта трохі бянтэжыла.

A list, though, would last.

Насамрэч, у спіса больш шанцаў захавацца.

To chronicle a life year by vulnerable year

Весці хроніку ўразлівых гадоў...

would be to clasp and to ground what was fleeting,

Гэта значыць — схапіць мімалётнае,

would be to provide myself and others a glimpse into the future,

даць магчымасць зазірнуць у будучыню,

whether we made it there or not.

незалежна ад таго, ці будзем мы там.

And when I then began to compile my list, I was quickly obsessed,

Працэс складання спіса хутка апанаваў мяне:

searching pages and pages for ages and ages.

я гадзінамі шукаў патрэбныя старонкі.

Here we were at every annual step through our first hundred years.

Вось яны, прыступкі першай сотні гадоў.

"Twenty-seven ... a time of sudden revelations,"

«Дваццаць сем ... час раптоўных адкрыццяў»,

"sixty-two, ... of subtle diminishments."

«Шэсцьдзесят два ... час няўлоўных абясцэньванняў».

I was mindful, of course, that such insights were relative.

Вядома, я разумеў, што гэтыя знаходкі — адносныя.

For starters, we now live longer, and so age more slowly.

Па-першае, зараз мы жывем даўжэй і старымся не так хутка.

Christopher Isherwood used the phrase "the yellow leaf"

Крыстафер Ішырвуд выкарыстоўваў фразу «жоўты ліст»,

to describe a man at 53,

каб апісаць мужчыну 53 гадоў.

only one century after Lord Byron used it to describe himself at 36.

Усяго стагоддзе да таго лорд Байран апісваў такім чынам сябе ў 36 гадоў.

(Laughter)

(Смех)

I was mindful, too, that life can swing wildly and unpredictably

Я таксама разумеў, што жыццё можа непрадказальна змяніцца

from one year to the next,

ўсяго толькі за год,

and that people may experience the same age differently.

а людзі могуць адчуваць сябе па-рознаму ў адным узросце.

But even so, as the list coalesced,

Нават у такім выпадку, спіс зрастаўся,

so, too, on the page, clear as the reflection in the mirror,

і на старонках, як ў люстэрку, было відаць

did the life that I had been living:

жыццё, якое я пражыў:

finding at 20 that "... one is less and less sure of who one is;"

у 20 зразумеў, што « ... усё менш ясна, хто ты»;

emerging at 30 from the "... wasteland of preparation into active life;"

у 30 перайшоў з « ... пусткі падрыхтоўкі да актыўнага жыцця»;

learning at 40 "... to close softly the doors to rooms

у 40 навучыўся «мякка зачыняць дзверы ў пакоі,

[I would] not be coming back to."

куды больш не вярнуся».

There I was.

Я прайшоў праз гэта.

Of course, there we all are.

Зразумела, як і ўсе мы.

Milton Glaser, the great graphic designer

Выбітны графічны дызайнер Мільтан Глэйсер,

whose beautiful visualizations you see here,

які зрабіў прыгожую візуалізацыю, што вы тут пабачылі,

and who today is 85 --

мужчына 85 гадоў,

all those years "... a ripening and an apotheosis," wrote Nabokov --

гадоў «... выспявання і апафеозу» па словах Набокава,

noted to me that, like art and like color,

зазначыў мне, што разам з мастацтвам і колерам,

literature helps us to remember what we've experienced.

літаратура дапамагае памятаць пра тое, што мы перажылі.

And indeed, when I shared the list with my grandfather,

Насамрэч, калі я паказаў спіс свайму дзядулю,

he nodded in recognition.

ён выказаў сваю згоду.

He was then 95 and soon to die,

Яму было 95 тады, і ён быў блізкі да смерці.

which, wrote Roberto Bolaño,

Быць у такім ўзросце, пісаў Раберта Баланьё,

"... is the same as never dying."

«... усё роўна, што быць бессмяротным».

And looking back, he said to me that, yes,

Азіраючыся назад, дзядуля пагадзіўся з Прустам:

Proust was right that at 22, we are sure we will not die,

у 22 гады мы ўпэўненыя, што ніколі не памрэм.

just as a thanatologist named Edwin Shneidman was right

Таксама ён згадзіўся з танатолагам Эдвінам Шнейдманам:

that at 90, we are sure we will.

у 90 гадоў мы ўпэўненыя, што абавязкова памрэм.

It had happened to him,

Гэта здарылася з ім,

as to them.

як і з іншымі людзьмі.

Now the list is done:

Зараз спіс скончаны.

a hundred years.

У ім змешчаны сто гадоў.

And looking back over it,

Праглядаючы гэты спіс,

I know that I am not done.

я ведаю, што я яшчэ не скончыў.

I still have my life to live,

Наперадзе ў мяне жыццё,

still have many more pages to pass into.

мноства старонак, якія трэба пражыць.

And mindful of Mailer,

Памятаючы словы Мейлера,

I await 44.

я чакаю свае 44 гады.

Thank you.

Дзякуй.

(Applause)

(Воплескі)