The evolution of the book - Julie Dreyfuss

Sự "tiến hóa" của sách - Julie Dreyfuss

Translator: Thi Bui Reviewer: Y Ngoc Nguyen Diem

What makes a book a book?

Điều gì làm nên một quyển sách?

Is it just anything that stores and communicates information?

Liệu đó có phải là bất cứ thứ gì

miễn có thể lưu trữ và truyền tải thông tin?

Or does it have to do with paper,

Hay nó cần phải liên quan đến giấy, đóng gáy,

binding,

font,

ink,

font chữ,

mực,

its weight in your hands,

trọng lượng khi cầm,

the smell of the pages?

hay mùi của những tờ, trang?

Is this a book?

Đây có phải là một quyển sách? Chắc là không.

Probably not.

But is this?

Vậy còn cái này?

To answer these questions,

Để trả lời các câu hỏi này,

we need to go back to the start of the book as we know it

ta cần trở về thời kì đầu của sách

and understand how these elements came together to make something

và tìm hiểu cách mà những thành tố tụ họp,

more than the sum of their parts.

tạo thành một tổng thể mang giá trị to lớn hơn.

The earliest object that we think of as a book is the codex,

Vật đầu tiên mà chúng ta cho là sách là quyển ghi chép,

a stack of pages bound along one edge.

một cọc giấy được đóng lại với nhau trên một cạnh.

But the real turning point in book history

Nhưng bước ngoặt thật sự của lịch sử của sách

was Johannes Gutenberg's printing press in the mid-15th century.

là công nghệ in ấn của Johannes Gutenberg vào giữa thế kỷ 15.

The concept of moveable type had been invented much earlier in Eastern culture,

Bàn phím động đã được phát minh từ rất sớm ở phương Đông,

but the introduction of Gutenberg's press had a profound effect.

nhưng công nghệ in của Gutenberg ra đời, mang theo một biến chuyển vĩ đại.

Suddenly, an elite class of monks and the ruling class

Bỗng nhiên, tầng lớp tăng lữ và giai cấp thống trị

no longer controlled the production of texts.

không còn kiểm soát được việc phát hành tài liệu.

Messages could spread more easily,

Thông điệp được truyền tải dễ dàng hơn,

and copies could constantly be produced,

và những bản sao được xuất bản ngay lập tức,

so printing houses popped up all over Europe.

thế nên, các nhà in mọc lên như nấm khắp châu Âu.

The product of this bibliographic boom is familiar to us in some respects,

Kết quả của sự phát triển nhanh chóng của ngành in gần gũi với ta ở một vài mặt,

but markedly different in others.

nhưng lại khác biệt hoàn toàn ở một số mặt khác.

The skeleton of the book is paper, type, and cover.

Bộ khung của một cuốn sách là giấy, chữ, và trang bìa.

More than 2000 years ago, China invented paper as a writing surface,

Hơn 200 năm trước, người Trung Quốc đã phát minh ra giấy

như một bề mặt để ghi chép,

which was itself predated by Egyptian papyrus.

và "người tiền nhiệm" của nó là giấy papyrus của Ai Cập.

However, until the 16th century,

Tuy nhiên, cho đến thế kỷ 16,

Europeans mainly wrote on thin sheets of wood

người châu Âu vẫn đa số viết trên những mảnh gỗ mỏng

and durable parchment made of stretched animal skins.

và những tấm da bền được làm từ da động vật.

Eventually, the popularity of paper spread throughout Europe,

Dần dần, giấy phổ biến khắp châu Âu,

replacing parchment for most printings because it was less expensive in bulk.

thay thế cho giấy da nhờ giá thành rẻ.

Inks had been made by combining organic plant and animal dyes

Mực được chế tạo bằng cách kết hợp phẩm nhuộm thực vật và động vật

with water or wine,

với nước hoặc rượu,

but since water doesn't stick to metal type,

nhưng bởi vì nước không thấm vào các vật liệu kim loại,

use of the printing press required a change to oil-based ink.

ngành in ấn đòi hỏi sự chuyển đổi sang mực dầu.

Printers used black ink made of a mixture of lamp soot,

Máy in sử dụng mực đen làm từ hỗn hợp muội đèn,

turpentine,

nhựa thông,

and walnut oil.

và dầu óc chó.

And what about font size and type?

Còn cỡ chữ và loại chữ thì sao?

The earliest movable type pieces consisted of reversed letters

Những mẫu bàn phím động đầu tiên bao gồm những mảnh chữ cái ngược

cast in relief on the ends of lead alloy stocks.

được xếp vào một khay hợp kim chì.

They were handmade and expensive,

Chúng được làm thủ công và rất đắt tiền,

and the designs were as different as the people who carved their molds.

và mỗi thiết kế khác nhau tùy theo người thợ khắc khuôn.

Standardization was not really possible until mass manufacturing

Đồng bộ là điều không tưởng cho đến khi sản xuất hàng loạt

and the creation of an accessible word processing system.

và hệ thống xử lý chữ trở nên phổ biến.

As for style, we can thank Nicolas Jenson for developing two types of Roman font

Về mặt kiểu chữ, ta có thể cảm ơn Nicolas Jenson

vì đã phát triển hai loại font Roman,

that led to thousands of others,

làm tiền đề cho hàng ngàn loại font khác,

including the familiar Times Roman.

bao gồm cả font Times Roman quen thuộc.

Something had to hold all this together,

Giờ thì ta cần một thứ liên kết tất cả những thứ này.

and until the late 15th century,

Cho đến tận cuối thế kỷ 15,

covers consisted of either wood,

những trang bìa, hoặc được làm bằng gỗ,

or sheets of paper pasted together.

hoặc được làm từ những trang giấy dán,

These would eventually be replaced by rope fiber millboard,

dần được thay thế bởi những miếng bìa bằng xơ thừng,

originally intended for high quality bindings in the late 17th century,

với mục đích ban đầu nhằm nâng cao chất lượng vào cuối thế kỷ 17,

but later as a less expensive option.

và sau đó là để hạ giá thành.

Ngày nay, trong khi việc sản xuất hàng loạt bìa minh họa

And while today's mass produced cover illustrations are marketing tools,

là một công cụ để tiếp thị,

the cover designs of early books were made to order.

mẫu bìa của những cuốn sách đầu tiên được làm theo đơn đặt hàng.

Even spines have a history.

Ngay cả gáy sách cũng có lịch sử của riêng nó.

Initially, they were not considered aesthetically important,

Ban đầu, chúng không được xem trọng về mặt mỹ thuật,

and the earliest ones were flat, rather than rounded.

và những chiếc gáy đầu tiên có dạng dẹt, thay vì tròn.

The flat form made the books easier to read

Dạng dẹt giúp đọc sách dễ hơn

by allowing the book to rest easily on a table.

vì người đọc có thể đặt sách lên bàn.

But those spines were damaged easily from the stresses of normal use.

Nhưng gáy dẹt thường dễ hư khi sử dụng thường xuyên.

A rounded form solved that issue,

Dạng tròn giải quyết được vấn đề này,

although new problems arose,

nhưng lại làm nảy sinh các vấn đề khác,

like having the book close in on itself.

ví dụ như việc để sách tự đóng lại.

But flexibility was more important,

Nhưng sự linh động là quan trọng hơn cả,

especially for the on-the-go reader.

đặc biệt là với những độc giả hay di chuyển.

As the book evolves and we replace bound texts

Khi mà sách "tiến hoá" và ta thay thế bản in

with flat screens and electronic ink,

bằng những màn hình phẳng và mực điện tử,

are these objects and files really books?

những dụng cụ hay tài liệu này có thật sự là sách?

Does the feel of the cover

Liệu bề mặt của bìa hay mùi giấy mới

or the smell of the paper add something crucial to the experience?

có đóng góp vào trải nghiệm đọc?

Or does the magic live only within the words,

Hay phép màu thật sự chỉ nằm ở những con chữ,

no matter what their presentation?

dù hình thức trình bày có là gì đi nữa?