The evolution of the book - Julie Dreyfuss

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Rysia Wand

What makes a book a book?

Co sprawia, że książka jest książką?

Is it just anything that stores and communicates information?

Czy książką jest wszystko, co przechowuje i przekazuje informacje?

Or does it have to do with paper,

Czy ma to związek z papierem,

binding,

oprawą,

font,

ink,

czcionką,

atramentem,

its weight in your hands,

ciężarem w rękach,

the smell of the pages?

zapachem stron?

Is this a book?

Czy to jest książka?

Probably not.

Prawdopodobnie nie.

But is this?

A to?

To answer these questions,

Żeby odpowiedzieć na te pytania,

we need to go back to the start of the book as we know it

musimy cofnąć się do początków książek

and understand how these elements came together to make something

i zrozumieć, jak te elementy po połączeniu stworzyły coś więcej

more than the sum of their parts.

niż sumę różnych części.

The earliest object that we think of as a book is the codex,

Najstarszym przedmiotem, który uważamy za książkę jest kodeks,

a stack of pages bound along one edge.

stos stron zszytych wzdłuż jednego boku.

But the real turning point in book history

Ale prawdziwym punktem zwrotnym w historii książki

was Johannes Gutenberg's printing press in the mid-15th century.

była prasa drukarska Johannesa Gutenberga w połowie XV wieku.

The concept of moveable type had been invented much earlier in Eastern culture,

Ideę ruchomej czcionki wynaleziono dużo wcześniej w kulturze wschodniej,

but the introduction of Gutenberg's press had a profound effect.

ale wprowadzenie prasy Gutenberga było kluczowe.

Suddenly, an elite class of monks and the ruling class

Nagle elitarna klasa mnichów i klasa rządząca

no longer controlled the production of texts.

straciła kontrolę nad produkcją tekstów.

Messages could spread more easily,

Wiadomości łatwiej rozpowszechniano,

and copies could constantly be produced,

stale kopiowano,

so printing houses popped up all over Europe.

drukarnie pojawiały się w całej Europie.

The product of this bibliographic boom is familiar to us in some respects,

W pewnych aspektach znamy wynik tego wzrostu popularności,

but markedly different in others.

ale nie we wszystkich.

The skeleton of the book is paper, type, and cover.

Szkieletem książki jest papier, czcionka i okładka.

More than 2000 years ago, China invented paper as a writing surface,

Ponad 2000 lat temu Chińczycy wynaleźli papier jako powierzchnię do pisania,

which was itself predated by Egyptian papyrus.

którą wcześniej był papirus używany w Egipcie.

However, until the 16th century,

Jednak do XVI wieku Europejczycy pisali głównie

Europeans mainly wrote on thin sheets of wood

na cienkich drewnianych arkuszach

and durable parchment made of stretched animal skins.

i wytrzymałym pergaminie

zrobionym z rozciągniętej skóry zwierząt.

Eventually, the popularity of paper spread throughout Europe,

W końcu papier stał się popularny w Europie,

replacing parchment for most printings because it was less expensive in bulk.

zastępując pergamin, bo był tańszy w hurcie.

Inks had been made by combining organic plant and animal dyes

Atrament wytwarzano mieszając barwniki roślinne i zwierzęce

with water or wine,

z wodą lub winem.

but since water doesn't stick to metal type,

Woda nie przywierała do metalowej czcionki drukarskiej,

use of the printing press required a change to oil-based ink.

więc używanie prasy drukarskiej wymagało przejścia na atrament o oleistej bazie.

Printers used black ink made of a mixture of lamp soot,

Drukarze używali atramentu z mieszaniny sadzy z lamp,

turpentine,

terpentyny

and walnut oil.

i oleju z drzewa orzechowego.

And what about font size and type?

A co z rozmiarem i rodzajem czcionki?

The earliest movable type pieces consisted of reversed letters

Pierwsze ruchome czcionki składały się z odwróconych liter

cast in relief on the ends of lead alloy stocks.

odlanych ze stopów ołowiu.

They were handmade and expensive,

Były robione ręcznie i drogie,

and the designs were as different as the people who carved their molds.

a wzory tak różne, jak ludzie, którzy rzeźbili ich formy.

Standardization was not really possible until mass manufacturing

Standaryzacja była niemożliwa aż do czasu masowej produkcji

and the creation of an accessible word processing system.

i stworzenia łatwo dostępnego systemu przetwarzania tekstu.

As for style, we can thank Nicolas Jenson for developing two types of Roman font

Style stworzył Nicolas Jenson.

Rozwinął dwa rodzaje rzymskiej czcionki,

that led to thousands of others,

co doprowadziło do powstania wielu innych,

including the familiar Times Roman.

w tym znanej Times Roman.

Something had to hold all this together,

Coś musiało to wszystko trzymać.

and until the late 15th century,

Jeszcze pod koniec XV wieku

covers consisted of either wood,

okładki były drewniane

or sheets of paper pasted together.

lub ze sklejonych razem stron.

These would eventually be replaced by rope fiber millboard,

Później zastąpiono je tekturowymi włóknami,

originally intended for high quality bindings in the late 17th century,

pierwotnie przeznaczonymi do opraw wysokiej jakości pod koniec XVII wieku,

but later as a less expensive option.

a później jako tańszy odpowiednik.

And while today's mass produced cover illustrations are marketing tools,

Dziś okładki są elementem reklamy,

the cover designs of early books were made to order.

ale kiedyś robiono je na zamówienie.

Even spines have a history.

Nawet grzbiet książki ma swoją historię.

Initially, they were not considered aesthetically important,

Początkowo nie uznawano ich za estetycznie ważne.

and the earliest ones were flat, rather than rounded.

Pierwsze grzbiety były płaskie, a nie zaokrąglone.

The flat form made the books easier to read

Książki łatwiej się czytało,

by allowing the book to rest easily on a table.

bo leżały płasko na stole.

But those spines were damaged easily from the stresses of normal use.

Jednak takie grzbiety łatwo ulegały zniszczeniu w codziennym użytku.

A rounded form solved that issue,

Zaokrąglone grzbiety rozwiązały ten problem,

although new problems arose,

choć powstały inne problemy,

like having the book close in on itself.

bo książki same się zamykały.

But flexibility was more important,

Jednak elastyczność była ważniejsza,

especially for the on-the-go reader.

szczególnie dla zajętego czytelnika.

As the book evolves and we replace bound texts

Książki rozwijają się i zamieniamy oprawione strony

with flat screens and electronic ink,

na płaskie wyświetlacze i elektroniczny tusz.

are these objects and files really books?

Czy te przedmioty i pliki są książkami?

Does the feel of the cover

Czy dotyk okładki

or the smell of the paper add something crucial to the experience?

lub zapach stron dodaje czegoś do doświadczenia?

Or does the magic live only within the words,

Czy magia jest zaklęta tylko w słowach,

no matter what their presentation?

niezależnie od ich prezentacji?