The evolution of the book - Julie Dreyfuss

Գրքի էվոլյուցիան - Ջուլի Դրեյֆուս

Translator: Sona Martirossian Reviewer: Tamara Shanoyan

What makes a book a book?

Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում գիրքը:

Is it just anything that stores and communicates information?

Արդյո՞ք դա այն ամենն է,

ինչ տեղեկատվություն է պարունակում և համակարգում:

Or does it have to do with paper,

Գուցե բանը թղթի՞ մեջ է,

binding,

կազմի՞,

font,

ink,

տառատեսակի՞,

թանաքի՞ մեջ,

its weight in your hands,

արդյո՞ք այն ձեռքերիդ մեջ

the smell of the pages?

տեղավորված ծանրությունն է,

թե էջերի հոտը:

Is this a book?

Սա՞ է գիրքը:

Probably not.

Երևի ոչ:

But is this?

Այնուամենայնիվ, գուցե սա է՞:

To answer these questions,

Այս հարցերին պատասխանելու համար,

we need to go back to the start of the book as we know it

պետք է հաշվի առնենք

գրքի ծագումը հենց այդպիսին

and understand how these elements came together to make something

ու հասկանանք՝ ինչպես այս բոլոր տարրերը

միանում են՝ ստեղծելու մի բան,

more than the sum of their parts.

որը ավելին է, քան դրանք միասին վերցրած:

The earliest object that we think of as a book is the codex,

Գրքի առաջին նախատիպը օրինագիրքն է՝

a stack of pages bound along one edge.

էջերի տրցակ՝ մի կողմից իրար կարված:

But the real turning point in book history

Սակայն գրքի պատմության մեջ շրջադարձային եղավ

was Johannes Gutenberg's printing press in the mid-15th century.

Յոհաննես Գուտենբերգի տպագրատունը՝

15-րդ դարի կեսերին կառուցված:

The concept of moveable type had been invented much earlier in Eastern culture,

Շարժական տպարանի գաղափարը

դեռ շուտ էր առաջացել Արևելյան մշակույթում,

but the introduction of Gutenberg's press had a profound effect.

սակայն, Գուտենբերգի տպարանը

հեղափոխական բնույթ ուներ:

Suddenly, an elite class of monks and the ruling class

Մի ակնթարթում բարձրաստիճան

հոգևորականների և իշխանավորների դասը

no longer controlled the production of texts.

զրկվեց տեքստեր տպագրելու իր արտոնությունից:

Messages could spread more easily,

Հաղորդագրությունները ավելի հեշտ կտարածվեին

and copies could constantly be produced,

և հնարավոր էր դրանք

անմիջապես կրկնօրինակել,

so printing houses popped up all over Europe.

այսպիսով, ամբողջ Եվրոպայում

տպագրատներ բացվեցին:

The product of this bibliographic boom is familiar to us in some respects,

Գրքային իրարանցման

արդյունքի հետ մենք ծանոթ ենք,

but markedly different in others.

այսպես թե այնպես:

The skeleton of the book is paper, type, and cover.

Գրքի հիմքը թուղթն է, տպվածքը, կազմը:

More than 2000 years ago, China invented paper as a writing surface,

2000 տարի առաջ Չինաստանում ստեղծվել է թուղթը,

սակայն դրա ակունքները`

which was itself predated by Egyptian papyrus.

պապիրուսների տեսքով, Հին Եգիպտոսում են:

However, until the 16th century,

Մինչ 16-րդ դարը,

Europeans mainly wrote on thin sheets of wood

եվրոպացիները գրում էին փայտի բարակ շերտերի

and durable parchment made of stretched animal skins.

և անասունի կաշիից պատրաստված

դիմացկուն մագաղաթների վրա:

Eventually, the popularity of paper spread throughout Europe,

Հետագայում, թղթի համբավը տարածվեց Եվրապայով մեկ,

և այն տպագրության մեջ փոխարինեց մագաղաթին,

replacing parchment for most printings because it was less expensive in bulk.

քանի որ այն տեղափոխելը ավելի էժան էր:

Inks had been made by combining organic plant and animal dyes

Թանաքը ստանում էին բույսերի

կամ կենդանիների օրգանական ներկանյութերը

with water or wine,

ջրի կամ գինու հետ խառնելիս,

but since water doesn't stick to metal type,

սակայն, քանի որ ջուրը

մետաղական տպատառերին չի կպչում,

use of the printing press required a change to oil-based ink.

տպագրությունը նախընտրում էր

յուղային հիմքով թանաքը:

Printers used black ink made of a mixture of lamp soot,

Տպագրատներում օգտագործում էին լամպերի կերոսինից

turpentine,

բլեկնախեժից,

and walnut oil.

ընկույզի յուղից պատրաստված սև ներկ:

And what about font size and type?

Իսկ տառատեսակների չափը և ձև՞ը:

The earliest movable type pieces consisted of reversed letters

Ամենավաղ նմուշները իրենցից

ներկայացնում էին շրջված տառատեսակներ,

cast in relief on the ends of lead alloy stocks.

ռելիեֆով փորագրված կապարե

կամ ալյումինե աղյուսների վրա:

They were handmade and expensive,

Դրանք ձեռքի աշխատանք էին և բավականին թանկ,

and the designs were as different as the people who carved their molds.

իսկ ոճերը տարբեր էին,

քանի որ դրանք տարբեր մարդիկ էին պատրաստում:

Standardization was not really possible until mass manufacturing

Սրանց միաօրինակությունը

միայն ապահովվեց զանգվածային արտադրության և

and the creation of an accessible word processing system.

տպատառերի ընդհանուր համակարգի

ստեղծման ժամանակ:

As for style, we can thank Nicolas Jenson for developing two types of Roman font

Իսկ ոճի համար պետք է երախտապարտ լինենք Նիկոլաս Ջենսոնին,

որի մշակած երկու Roman տառատեսակները

that led to thousands of others,

հիմք դարձան մի շարք այլ տառատեսակների,

including the familiar Times Roman.

այդ թվում քաջ հայտնի Times Roman-ի:

Something had to hold all this together,

Այս ամենը համատեղող մի լուծում էր պետք,

and until the late 15th century,

և մինչ 15-րդ դարը,

covers consisted of either wood,

գրքերի կազմերը պատրասվում էին կա՛մ փայտից

or sheets of paper pasted together.

կա՛մ թղթի հաստ տրցակներից:

These would eventually be replaced by rope fiber millboard,

Սրանց հետագայում կփոխարինեն

մանրաթելային հաստ ստվարաթղթերը,

originally intended for high quality bindings in the late 17th century,

որոնք 17-րդ դարում նախատեսված էին

բարձրորակ կազմերի համար,

but later as a less expensive option.

հետագայում նաև գերադասելի

իրենց էժան լինելու պատճառով:

And while today's mass produced cover illustrations are marketing tools,

Այսօր գրքերի կազմերի զանգվածային

արտադրությունը տնտեսական գործիք է,

the cover designs of early books were made to order.

սակայն վաղ գրքերի կազմերը պատվերով էին հյուսվում:

Even spines have a history.

Անգամ գրքերի կռնակները երկար պատմություն ունեն:

Initially, they were not considered aesthetically important,

Սկզբում, դրանք համարվում էին

գեղագիտական ավելորդություն,

and the earliest ones were flat, rather than rounded.

և առաջին կռնակները ուղիղ էին և ոչ թե կուռ:

The flat form made the books easier to read

Ուղիղ կռնակը հնարավորություն է տալիս

ավելի հեշտ գիրք կարդալ՝

by allowing the book to rest easily on a table.

թույլ տալով այն հանգիստ սեղանին դնել:

But those spines were damaged easily from the stresses of normal use.

Սակայն գրքերի կռնակները հեշտությամբ

ջարդվում էին ամենօրյան օգտագործումից:

A rounded form solved that issue,

Կուռ կազմերը լուծեցին այս խնդիրը, և

although new problems arose,

ավելին, մեկ այլ խնդիր ստեղծեցին`

like having the book close in on itself.

գիրքը անընդհատ փակվում էր:

But flexibility was more important,

Սակայն ճկունությունը ավելի կարևոր էր,

especially for the on-the-go reader.

մանավանդ ակտիվ գրաքասերների համար:

As the book evolves and we replace bound texts

Գրքի և հրատարակությունների

էվոլյուցիայի արդյունքում, իսկական գրքերը

with flat screens and electronic ink,

փոխարինվում են տափակ էկրաններով

և թվային տառերով,

are these objects and files really books?

բայց արդյո՞ք այս առարկաները

կփոխարինեն իսկական գրքերը:

Does the feel of the cover

Արդյո՞ք շոշափելի էջերը կամ թղթի բույրը

or the smell of the paper add something crucial to the experience?

ընթերցանության ժամանակ

առանձնահատուկ հաճույք են պատճառում:

Or does the magic live only within the words,

Գուցե՞ գրքի կախարդանքը

միայն բովանդակության մեջ է

no matter what their presentation?

և բացարձակապես կապ չունի

դրա արտաքին ձևի հետ: