Why should you read "One Hundred Years of Solitude"? - Francisco Díez-Buzo

Translator: Thảo Nguyễn Reviewer: Linh Lê

Một ngày năm 1965, khi đưa gia đình đi nghỉ ở Acapulco,

One day in 1965, while driving to Acapulco for a vacation with his family,

Colombian journalist Gabriel García Márquez abruptly turned his car around,

nhà báo người Colombia, Gabriel García Márquez, bất ngờ quay xe

asked his wife to take care of the family’s finances for the coming months,

và yêu cầu vợ mình lo cho gia đình những tháng tới,

and returned home.

rồi quay về nhà.

The beginning of a new book had suddenly come to him:

Ý tưởng khởi đầu cho một quyển sách mới bất chợt đến với ông:

“Many years later, as he faced the firing squad,

"Rất nhiều năm sau này, trước khi bị hành hình,

Colonel Aureliano Buendía was to remember that distant afternoon

đại tá Aureliano Buendía nhớ lại buổi chiều xa xưa ấy,

when his father took him to discover ice.”

khi được cha dẫn đi xem băng."

Over the next eighteen months,

Hơn mười tám tháng sau,

those words would blossom into One Hundred Years of Solitude.

những dòng chữ ấy nở rộ trong tiểu thuyết Trăm Năm Cô Đơn.

A novel that would go on to bring Latin American literature

Một quyển tiểu thuyết đã đưa văn học Mỹ La Tinh

to the forefront of the global imagination,

lên vị trí dẫn đầu nền văn học tưởng tượng toàn cầu,

earning García Márquez the 1982 Nobel Prize for Literature.

mang về cho García Márquez giải Nobel Văn học năm 1982.

What makes One Hundred Years of Solitude so remarkable?

Điều gì khiến tiểu thuyết này trở nên đáng chú ý như vậy?

The novel chronicles the fortunes and misfortunes

Quyển tiểu thuyết ghi lại vận mệnh và sự bất hạnh

of the Buendía family over seven generations.

của dòng họ Buendía qua bảy thế hệ.

With its lush, detailed sentences,

Với những câu văn chi tiết, mới mẻ,

large cast of characters,

nhiều nhân vật,

and tangled narrative,

cùng lối kể truyện rắc rối,

One Hundred Years of Solitude is not an easy book to read.

Trăm Năm Cô Đơn không phải là một quyển sách dễ đọc

But it’s a deeply rewarding one,

nhưng lại cực kỳ đáng xem

with an epic assortment of intense romances,

kết hợp tình yêu mãnh liệt

civil war,

cuộc nội chiến,

political intrigue,

âm mưu chính trị,

globe-trotting adventurers,

các cuộc thám hiểm khắp thế giới,

and more characters named Aureliano than you’d think possible.

và nhiều nhân vật mang tên Aureliano hơn bạn nghĩ.

Tuy nhiên, đó không chỉ là một vở kịch lịch sử.

Yet this is no mere historical drama.

One Hundred Years of Solitude is one of the most famous examples

Trăm Năm Cô Đơn là một trong những ví dụ nổi tiếng nhất

of a literary genre known as magical realism.

về thể loại văn học được biết đến như chủ nghĩa hiện thực huyền ảo.

Here, supernatural events or abilities

Tại đây, các năng lực và hiện tượng siêu nhiên

are described in a realistic and matter-of-fact tone,

được miêu tả một cách chân thực

while the real events of human life and history

trong lúc các sự kiện có thật về lịch sử và cuộc sống

reveal themselves to be full of fantastical absurdity.

phơi bày bản chất ngớ ngẩn và kỳ dị.

Surreal phenomena within the fictional village of Macondo

Các hiện tượng siêu thực trong ngôi làng hư cấu Macondo

intertwine seamlessly with events taking place in the real country of Colombia.

đan xen chặt chẽ với những sự kiện diễn ra tại vùng đất Colombia.

The settlement begins in a mythical state of isolation,

Cuộc định cư bắt đầu tại một quốc gia không có thật bị cô lập,

but is gradually exposed to the outside world,

dần được tiếp xúc với thế giới bên ngoài

facing multiple calamities along the way.

nhưng phải đối mặt với những tai ương suốt hành trình.

As years pass, characters grow old and die,

Nhiều năm trôi qua, các nhân vật già đi rồi chết,

only to return as ghosts,

chỉ trở về như những hồn ma,

or to be seemingly reincarnated in the next generation.

hoặc dường như tái sinh ở những thế hệ sau.

When the American fruit company comes to town,

Cùng với một công ty hoa quả Mỹ

so does a romantic mechanic who is always followed by yellow butterflies.

chàng thợ máy lãng mạn luôn bị bướm vàng theo cũng đến thị trấn Macondo.

A young woman up and floats away.

Một người phụ nữ trẻ bay lên rồi trôi đi.

Although the novel moves forward through subsequent generations,

Dù tiểu thuyết đi xuyên suốt các thế hệ tiếp theo,

time moves in an almost cyclical manner.

thời gian vẫn chuyển động theo gần một chu kỳ.

Many characters have similar names and features to their forebears,

Nhiều nhân vật có tên và khả năng giống với tổ tiên,

whose mistakes they often repeat.

thậm chí, lặp lại sai lầm của tổ tiên.

Strange prophecies and visits from mysterious gypsies

Những lời tiên tri kỳ lạ và những chuyến thăm của người gypsy bí ẩn

give way to the skirmishes and firing squads of repeated civil wars.

nhường chỗ cho những cuộc chạm trán và đội hành hình của các cuộc nội chiến.

An American fruit company opens a plantation near the village

Công ty hoa quả Mỹ mở một khu đất trồng cây gần ngôi làng

and ends up massacring thousands of striking workers,

và mở ra cuộc thảm sát hàng ngàn công nhân bãi công,

mirroring the real-life ‘Banana Massacre’ of 1928.

phản ánh sự kiện "Thảm sát công nhân trồng chuối" có thật năm 1928.

Combined with the novel’s magical realism,

Kết hợp với chủ nghĩa hiện thực huyền ảo,

this produces a sense of history as a downward spiral

điều này làm nên ý nghĩa lịch sử như một sự xuống dốc không phanh

the characters seem powerless to escape.

các nhân vật gần như không thoát ra được.

Beneath the magic is a story about the pattern of Colombian

Bên dưới sự kỳ diệu là một câu chuyện về hình mẫu lịch sử người Colombia

and Latin American history from colonial times onward.

và Mỹ Latinh thời thuộc địa trở đi.

This is a history that the author experienced firsthand.

Một giai đoạn lịch sử mà chính tác giả đã trực tiếp trải qua.

Gabriel García Márquez grew up in a Colombia torn apart by civil conflict

Gabriel lớn lên ở Colombia, một quốc gia bị phân chia bởi xung đột dân sự

between its Conservative and Liberal political parties.

giữa phe bảo thủ và các đảng chính trị tự do.

He also lived in an autocratic Mexico

Ông cũng sống tại quốc gia tự trị Mexico

and covered the 1958 Venezuelan coup d’état as a journalist.

và đưa tin về cuộc đảo chính Venezuela năm 1958 với vai trò nhà báo.

But perhaps his biggest influences were his maternal grandparents.

Nhưng có lẽ ảnh hưởng lớn nhất với ông là ông bà ngoại.

Nicolás Ricardo Márquez was a decorated veteran of the Thousand Days War

Nicolás Ricardo Márquez, cựu chiến binh với huân chương cuộc chiến Một ngàn ngày

whose accounts of the rebellion against Colombia's conservative government

có công chống lại phe bảo thủ của Colombia

led Gabriel García Márquez to a socialist outlook.

đã dẫn dắt Gabriel García Márquez đến với quan điểm về chủ nghĩa xã hội.

Meanwhile, Doña Tranquilina Iguarán Cotes’ omnipresent superstition

Trong lúc ấy, việc mê tín dị đoan khắp nơi của Doña Tranquilina Iguarán Cotes’

became the foundation of One Hundred Years of Solitude’s style.

đã trở thành nền tảng cho phong cách của Trăm Năm Cô Đơn.

Their small house in Aracataca where the author spent his childhood

Ngôi nhà nhỏ tại Aracataca nơi tác giả trải qua thời thơ ấu

formed the main inspiration for Macondo.

đã hình thành nguồn cảm hứng chủ yếu cho ngôi làng Macondo.

With One Hundred Years of Solitude,

Với Trăm Năm Cô Đơn,

Gabriel García Márquez found a unique way

Gabriel García Márquez đã tìm ra con đường độc nhất

to capture the unique history of Latin America.

để ghi lại lịch sử độc đáo của Mỹ La Tinh.

He was able to depict the strange reality of living in a post-colonial society,

Ông có thể mô tả thực tế lạ kỳ của cuộc sống trong xã hội hậu thực dân,

forced to relive the tragedies of the past.

buộc phải hồi tưởng những bi kịch trong quá khứ.

In spite of all this fatalism, the novel still holds hope.

Mặc tất cả thuyết định mệnh này, tiểu thuyết vẫn giữ niềm hy vọng.

At his Nobel Lecture,

Phát biểu tại giải Nobel,

García Marquez reflected on Latin America’s long history

García Marquez đã khơi lại câu chuyện dài của Mỹ La Tinh

of civil strife and rampant iniquity.

về xung đột dân sự và tội ác tày trời.

Yet he ended the speech by affirming the possibility of building a better world,

Ông kết thúc bài phát biểu bằng khẳng định khả năng dựng xây một thế giới tốt hơn

to quote, “where no one will be able to decide for others how they die,

rằng: "nơi không ai có thể định đoạt cái chết của người khác,

nơi tình yêu sẽ chứng giám sự thật

where love will prove true

and happiness be possible,

và hạnh phúc là điều có thể,

and where the races condemned to one hundred years of solitude

và nơi những dòng họ bị kết án trăm năm cô đơn

will have, at last and forever, a second chance on earth."

cuối cùng và mãi mãi có được cơ hội thứ hai

để tái sinh trên mặt đất này."