Why should you read "One Hundred Years of Solitude"? - Francisco Díez-Buzo

3,641,407 views ・ 2018-08-30

TED-Ed


Videoni ijro etish uchun quyidagi inglizcha subtitrlarga ikki marta bosing.

Translator: Arofat Akhundjanova Reviewer: Nazarbek Nazarov
00:06
One day in 1965, while driving to Acapulco for a vacation with his family,
0
6491
5396
1965-yil, kunlarning birida oilasi bilan ta'tilga Akapulkoga yo'l olgan
00:11
Colombian journalist Gabriel García Márquez abruptly turned his car around,
1
11887
5519
kolumbiyalik jurnalist Gabriel Garsiya Markes to'satdan
00:17
asked his wife to take care of the family’s finances for the coming months,
2
17406
4232
mashinasini ortga burib, xotinidan kelasi oylarda oilaning moliyaviy ahvoliga
00:21
and returned home.
3
21638
2831
ko'z-quloq bo'lishni so'raydi va uyga qaytib keladi.
00:24
The beginning of a new book had suddenly come to him:
4
24469
4217
Yangi asar debochasi uning xayoliga kutilmaganda keladi:
00:28
“Many years later, as he faced the firing squad,
5
28686
3106
"Oradan ko'p yillar o'tgach, qatlga hukm etilgan polkovnik
00:31
Colonel Aureliano Buendía was to remember that distant afternoon
6
31792
4330
Aureliano Buendia o'zini otishlarini kutarkan, otasi muz bo'lagini ko'rsatishga
00:36
when his father took him to discover ice.”
7
36122
4061
olib borgan o'sha olis oqshomni eslaydi". Keyingi o'n sakkiz oy
00:40
Over the next eighteen months,
8
40183
1825
ichidabu so'zlar ortidan
00:42
those words would blossom into One Hundred Years of Solitude.
9
42008
4299
"Yolg'izlikning yuz yili" asari dunyoga keladi.
00:46
A novel that would go on to bring Latin American literature
10
46307
3235
Bu Lotin Amerikasi adabiyotini dunyoga tanitgan va
00:49
to the forefront of the global imagination,
11
49542
2465
Garsiya Markesga 1982-yil Adabiyot bo'yicha
00:52
earning García Márquez the 1982 Nobel Prize for Literature.
12
52007
5207
Nobel mukofotini keltirgan roman hisoblanadi.
00:57
What makes One Hundred Years of Solitude so remarkable?
13
57214
3648
"Yolg'izlikning yuz yili" nima uchun bu qadar mashhur?
01:00
The novel chronicles the fortunes and misfortunes
14
60862
2969
Roman Buendiya oilasining yetti avlodi boshidan kechirgan
01:03
of the Buendía family over seven generations.
15
63831
3753
shirin va achchiq qismati yilnomasidir.
01:07
With its lush, detailed sentences,
16
67584
2877
O'zining go'zal, mufassal jumlalari,
01:10
large cast of characters,
17
70461
3645
ko'p sonli qahramonlari va
01:14
and tangled narrative,
18
74106
2994
chigal hikoya ususli bilan
01:17
One Hundred Years of Solitude is not an easy book to read.
19
77100
4402
"Yolg'izlikning yuz yili" ni mutolaa uchun yengil kitob deb bo'lmaydi.
01:21
But it’s a deeply rewarding one,
20
81502
2228
Ammo qizg'in ishqiy munosabatlar,
01:23
with an epic assortment of intense romances,
21
83730
3883
fuqarolik urushi, siyosiy fitna, jahongashtalik va
01:27
civil war,
22
87613
1455
haddan tashqari ko'p Aureliano
01:29
political intrigue,
23
89068
1799
ismli personajlarni
01:30
globe-trotting adventurers,
24
90867
2133
o'z ichiga olgan bu epik manzaradan
01:33
and more characters named Aureliano than you’d think possible.
25
93000
4677
chuqur qoniqish his etasiz.
01:37
Yet this is no mere historical drama.
26
97677
2317
Bu oddiy tarixiy drama emas.
01:39
One Hundred Years of Solitude is one of the most famous examples
27
99994
3403
"Yolg'izlikning yuz yili" sehrli realizm adabiy oqimining
01:43
of a literary genre known as magical realism.
28
103397
5692
eng mashhur namunalaridan biridir.
01:49
Here, supernatural events or abilities
29
109089
2430
Unda g'ayritabiiy voqealar hamda qobiliyatlar
01:51
are described in a realistic and matter-of-fact tone,
30
111519
3565
go'yo hayotiydek tasvirlanadi,
01:55
while the real events of human life and history
31
115084
2577
turmushimiz va tariximizdagi haqiqiy voqealar esa
01:57
reveal themselves to be full of fantastical absurdity.
32
117661
4150
xayoliy bema'nilikka to'la holda aks etadi.
02:01
Surreal phenomena within the fictional village of Macondo
33
121811
3823
Badiiy to'qima mahsuli – Makondo qishlog'ida yuz bergan afsonaviy hodisalar
02:05
intertwine seamlessly with events taking place in the real country of Colombia.
34
125634
5652
Kolumbiyada ro'y bergan hayotiy voqealar bilan mushtaraklik hosil qiladi.
02:11
The settlement begins in a mythical state of isolation,
35
131286
3243
Yakkalangan afsonaviy manzilgoh asta-sekin tashqi dunyo bilan
02:14
but is gradually exposed to the outside world,
36
134529
3114
aloqaga kirishadi va buning asnosida
02:17
facing multiple calamities along the way.
37
137643
2738
ko'plab musibatlarga duch keladi.
02:20
As years pass, characters grow old and die,
38
140381
3239
Yillar o'tishi bilan qahramonlar qarib, dunyodan o'tadilar,
02:23
only to return as ghosts,
39
143620
2143
ammo ularning sharpasi yana qishloqqa qaytadi
02:25
or to be seemingly reincarnated in the next generation.
40
145763
3959
yoki keyingi avlod qiyofasida qayta tug'iladilar.
02:29
When the American fruit company comes to town,
41
149722
2596
Shaharga Amerika meva kompaniyasi bilan birga doim sariq
02:32
so does a romantic mechanic who is always followed by yellow butterflies.
42
152318
4613
kapalaklar qurshovida yuruvchi xayolparast mexanik ham kirib keladi.
02:36
A young woman up and floats away.
43
156931
2211
Yosh qiz parvoz etib, uzoqlarga g'oyib bo'ladi.
02:39
Although the novel moves forward through subsequent generations,
44
159142
4072
Garchi roman voqealari avlodlar almashinuvi bilan davom etsa-da,
02:43
time moves in an almost cyclical manner.
45
163214
3193
unda vaqt davriy harakatlanadi. Ko'pgina qahramonlar ismlari
02:46
Many characters have similar names and features to their forebears,
46
166407
3776
va xususiyatlari ajdodlarinikiga o'xshash bo'lib, [Xose Arkadio]
02:50
whose mistakes they often repeat.
47
170183
2699
ota-bobolarining xatolarini tez-tez takrorlaydilar.
02:52
Strange prophecies and visits from mysterious gypsies
48
172882
3210
[Arkadio, Aurliano] Sirli lo'lilarning g'ayrioddiy bashoratlari
02:56
give way to the skirmishes and firing squads of repeated civil wars.
49
176092
5037
va Makondoga tashriflari [Remedios] fuqarolik urushlariga qayta-qayta
03:01
An American fruit company opens a plantation near the village
50
181129
3522
yo'l ochadi. Amerika meva kompaniyasi qishloq yaqinida plantatsiyaga asos
03:04
and ends up massacring thousands of striking workers,
51
184651
3222
soladi va natijada ish tashlagan minglab ishchilar qatl etiladi.
03:07
mirroring the real-life ‘Banana Massacre’ of 1928.
52
187873
4860
Bu bilan 1928-yilgi "Banan qirg'ini" ga ishora qilinadi.
03:12
Combined with the novel’s magical realism,
53
192733
2269
Sehrli realizm bilan uyg'unlashgan bu tarixiy
03:15
this produces a sense of history as a downward spiral
54
195002
4063
haqiqatlar qahramonlar chetlab o'tolmagan tanazzulga eltuvchi
03:19
the characters seem powerless to escape.
55
199065
2427
yo'l sifatida gavdalanadi.
03:21
Beneath the magic is a story about the pattern of Colombian
56
201492
3524
Sehr ortida Kolumbiya va Lotin Amerikasining mustamlakachilik davridan
03:25
and Latin American history from colonial times onward.
57
205016
3795
to hozirgacha bo'lgan tarixi yashiringan.
03:28
This is a history that the author experienced firsthand.
58
208811
3901
Bu muallif o'z boshidan kechirgan tarixdir.
03:32
Gabriel García Márquez grew up in a Colombia torn apart by civil conflict
59
212712
4985
Gabriel Garsiya Markes konservativ va liberal siyosiy partiyalar o'rtasidagi
03:37
between its Conservative and Liberal political parties.
60
217697
3200
fuqarolik urushidan parchalangan Kolumbiyada voyaga yetgan.
03:40
He also lived in an autocratic Mexico
61
220897
2488
U, shuningdek, avtoritar Meksikada yashagan va
03:43
and covered the 1958 Venezuelan coup d’état as a journalist.
62
223385
4606
1958-yil jurnalist sifatida Venesueladagi davlat to'ntarishini yoritgan. Ammo
03:47
But perhaps his biggest influences were his maternal grandparents.
63
227991
4365
ona tomondan buvi-buvasi uning ijodiga eng katta ta'sir ko'rsatgan bo'lsa ajab emas.
03:52
Nicolás Ricardo Márquez was a decorated veteran of the Thousand Days War
64
232356
4775
Bobosi Nikolas Rikardo Markes Ming Kunlik Urush qahramoni bo'lib,
03:57
whose accounts of the rebellion against Colombia's conservative government
65
237131
3925
uning Kolumbiya konservativ hukumatiga qarshi isyonlar haqidagi hikoyalari
04:01
led Gabriel García Márquez to a socialist outlook.
66
241056
3827
Markesning sotsialistik qarashlarini shakllantirdi.
04:04
Meanwhile, Doña Tranquilina Iguarán Cotes’ omnipresent superstition
67
244883
4850
Buvisi Donya Trankilina Iguaran Koutsning sehr-joduga bo'lgan munosabati
04:09
became the foundation of One Hundred Years of Solitude’s style.
68
249733
4005
"Yolg'izlikning yuz yili" uslubining asosiga aylandi.
04:13
Their small house in Aracataca where the author spent his childhood
69
253738
3397
Makondo shahrini yaratishda muallif bolaligi o'tgan Arakatakadagi
04:17
formed the main inspiration for Macondo.
70
257135
3445
kichkina uylaridan ilhomlanadi.
04:20
With One Hundred Years of Solitude,
71
260580
1888
"Yolg'izlikning yuz yili" ni yozish asnosida
04:22
Gabriel García Márquez found a unique way
72
262468
2593
Markes Lotin Amerikasining noyob tarixini
04:25
to capture the unique history of Latin America.
73
265061
3083
hikoya qilishning o'ziga xos usulini topdi. U o'tmish
04:28
He was able to depict the strange reality of living in a post-colonial society,
74
268144
4998
fojialarini qayta boshdan kechirishga mahkum mustamlakachilikdan keyingi davr
04:33
forced to relive the tragedies of the past.
75
273142
3603
jamiyatidagi murakkab hayot voqeligini ochib berishga muvaffaq bo'ldi.
04:36
In spite of all this fatalism, the novel still holds hope.
76
276745
3476
Achchiq taqdir haqiqati yoritilsa-da, romandan kelajakka umid uchqunlarini
04:40
At his Nobel Lecture,
77
280221
1602
topish mumkin. Nobel mukofotini
04:41
García Marquez reflected on Latin America’s long history
78
281823
3570
topshirish marosimidagi nutqida Markes Lotin Amerikasidagi fuqarolik
04:45
of civil strife and rampant iniquity.
79
285393
3159
kurashi va adolatsizlikning uzoq o'tmishi haqida to'xtalib o'tadi.
04:48
Yet he ended the speech by affirming the possibility of building a better world,
80
288552
4900
U “Hech kim birov uchun oʻlish yoki yashash qarorini qabul qilmaydigan,
04:53
to quote, “where no one will be able to decide for others how they die,
81
293452
4638
muhabbati haqiqiy, baxti amalga oshadigan, yuz yil yolgʻizlikka
04:58
where love will prove true
82
298090
1827
mahkum etilgan xalqlar esa,
04:59
and happiness be possible,
83
299917
1855
oxir-oqibat, baxtli yashash huquqini
05:01
and where the races condemned to one hundred years of solitude
84
301772
3426
qo'lga kiritadigan" yanada farovon dunyo qurish
05:05
will have, at last and forever, a second chance on earth."
85
305198
4576
imkoni borligiga ishonch bildirib o'z nutqiga yakun yasaydi.
Ushbu veb-sayt haqida

Ushbu sayt sizni ingliz tilini o'rganish uchun foydali bo'lgan YouTube videolari bilan tanishtiradi. Dunyo bo'ylab eng yaxshi o'qituvchilar tomonidan o'qitiladigan ingliz tili darslarini ko'rasiz. Videoni u yerdan o'ynash uchun har bir video sahifasida ko'rsatilgan inglizcha subtitrlarga ikki marta bosing. Subtitrlar video ijrosi bilan sinxronlashtiriladi. Agar sizda biron bir fikr yoki so'rov bo'lsa, iltimos, ushbu aloqa formasi orqali biz bilan bog'laning.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7