Why should you read "One Hundred Years of Solitude"? - Francisco Díez-Buzo

3,641,407 views ・ 2018-08-30

TED-Ed


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

Translator: eacanhu e Reviewer: Sundari Enkhtugs
00:06
One day in 1965, while driving to Acapulco for a vacation with his family,
0
6491
5396
Колумбын сэтгүүлч Габриел Гарсиа Маркес 1965 оны нэгэн өдөр
00:11
Colombian journalist Gabriel García Márquez abruptly turned his car around,
1
11887
5519
гэр бүлтэйгээ Акапулко руу аялж байхдаа гэнэт машинаа зогсоон,
00:17
asked his wife to take care of the family’s finances for the coming months,
2
17406
4232
эхнэртээ ирэх хэдэн сарын санхүүгийн асуудлыг хариуцуулаад
00:21
and returned home.
3
21638
2831
буцаад гэртээ харив.
00:24
The beginning of a new book had suddenly come to him:
4
24469
4217
Гэнэт түүний толгойд шинэхэн номын санаа бууж иржээ:
00:28
“Many years later, as he faced the firing squad,
5
28686
3106
"Олон жилийн дараа, буу агссан салаатай нүүр туулан зогсохдоо
00:31
Colonel Aureliano Buendía was to remember that distant afternoon
6
31792
4330
Хурандаа Аркадио Буэнди холын тэртээх тэр нэгэн өдөр
00:36
when his father took him to discover ice.”
7
36122
4061
аавыгаа даган мөс харахаар явж байснаа санагалзлаа."
00:40
Over the next eighteen months,
8
40183
1825
Ийнхүү дараах 18 сард энэ өгүүлбэр
00:42
those words would blossom into One Hundred Years of Solitude.
9
42008
4299
Зуун Жилийн Ганцаардал болон дэлбээлсэн юм.
00:46
A novel that would go on to bring Latin American literature
10
46307
3235
Энэ роман Латин Америк уран зохиолыг дэлхийд дэлгэрүүлж,
00:49
to the forefront of the global imagination,
11
49542
2465
Маркест 1982 оны утга зохиолын Нобелийн шагналыг авчирсан билээ.
00:52
earning García Márquez the 1982 Nobel Prize for Literature.
12
52007
5207
00:57
What makes One Hundred Years of Solitude so remarkable?
13
57214
3648
Чухам яагаад Зуун Жилийн Ганцаардал ийм онцгой юм бэ?
01:00
The novel chronicles the fortunes and misfortunes
14
60862
2969
Энэ роман нь Буэндиагийн гэр бүлийн 7 үеийн
01:03
of the Buendía family over seven generations.
15
63831
3753
баяр хөөр болон зовлон зүдгүүрийг хүүрнэнэ.
01:07
With its lush, detailed sentences,
16
67584
2877
Баялаг нарийвчилсан өгүүлбэр,
01:10
large cast of characters,
17
70461
3645
олон дүр, ээдрээтэй хүүрнэл бүхий энэхүү зохиол
01:14
and tangled narrative,
18
74106
2994
уншихад тийм ч амар ном биш.
01:17
One Hundred Years of Solitude is not an easy book to read.
19
77100
4402
01:21
But it’s a deeply rewarding one,
20
81502
2228
Гэхдээ зохиолд гарах олон өөр хайр дурлалын түүх,
01:23
with an epic assortment of intense romances,
21
83730
3883
иргэний дайн,
01:27
civil war,
22
87613
1455
улс төрийн нууц явуулга,
01:29
political intrigue,
23
89068
1799
дэлхийг тойрон адал явдал эрэгчид
01:30
globe-trotting adventurers,
24
90867
2133
тоогоо алдсан Аурэлиано нэртэй дүрүүд
01:33
and more characters named Aureliano than you’d think possible.
25
93000
4677
номыг үнэхээр гойд бахдам бүтээл гэдгийг мэдрүүлнэ.
01:37
Yet this is no mere historical drama.
26
97677
2317
Мөн энэ бол зүгээр нэг түүхэн драмын зохиол биш.
01:39
One Hundred Years of Solitude is one of the most famous examples
27
99994
3403
Зуун жилийн ганцаардал бол үлгэрийн реализм гэх
01:43
of a literary genre known as magical realism.
28
103397
5692
утга зохиолын төрлийн хамгийн алдартай романуудын нэг юм.
01:49
Here, supernatural events or abilities
29
109089
2430
Энэ төрөл нь ер бусын үйл явдал, хүний чадвар зэргийг
01:51
are described in a realistic and matter-of-fact tone,
30
111519
3565
бодит байдал, байдаг л үнэн мэт өнгө аястай хүүрнэх бол,
01:55
while the real events of human life and history
31
115084
2577
хүний амьдралын жинхэнэ үйл явдал, түүх
01:57
reveal themselves to be full of fantastical absurdity.
32
117661
4150
уран зөгнөлт төсөөлөл мэтээр буусан байдаг.
02:01
Surreal phenomena within the fictional village of Macondo
33
121811
3823
Макондо гэх зохиомол тосгонд болж буй этгээд үзэгдлүүд
02:05
intertwine seamlessly with events taking place in the real country of Colombia.
34
125634
5652
Колумб улсын бодит түүхтэй нарийн уялдаатай өрнөнө.
02:11
The settlement begins in a mythical state of isolation,
35
131286
3243
Зохиол эхлэхэд Макондо тосгон үлгэрийн гэмээр байдлаар
02:14
but is gradually exposed to the outside world,
36
134529
3114
ертөнцөөс тусгаарлагдсан байх ба тоо тоймгүй гай барцдыг үзсээр
02:17
facing multiple calamities along the way.
37
137643
2738
бага багаар гадаад ертөнцтэй бат холбоотой болно.
02:20
As years pass, characters grow old and die,
38
140381
3239
Цаг хугацаа өнгөрөхөд дүрүүд хөгширч нас барах ч
02:23
only to return as ghosts,
39
143620
2143
сүнс болон буцаж ирнэ эсвэл
02:25
or to be seemingly reincarnated in the next generation.
40
145763
3959
дараагийн төрөл болон эргэн ирдэг.
02:29
When the American fruit company comes to town,
41
149722
2596
Америкийн Жимсний Компани тосгонд ирэхэд
02:32
so does a romantic mechanic who is always followed by yellow butterflies.
42
152318
4613
үргэлжид шар эрвээхийнүүд даган явдаг романтик механикч ч мөн хамт ирдэг.
02:36
A young woman up and floats away.
43
156931
2211
Залуу эмэгтэй дээшлээд хөвж оддог.
02:39
Although the novel moves forward through subsequent generations,
44
159142
4072
Романы явцад Буэндиагийн удмын олон үе гарч ирэх ч,
02:43
time moves in an almost cyclical manner.
45
163214
3193
цаг хугацаа бараг л тойрог хэлбэрээр нэг цэгтээ эргэж ирсээр байна.
02:46
Many characters have similar names and features to their forebears,
46
166407
3776
Маш олон дүрүүд өвөг дээдэстэйгээ зан байдлаараа ч, нэрээрээ ч ижил ба
02:50
whose mistakes they often repeat.
47
170183
2699
гаргасан алдаануудыг ч ан цав давтдаг.
02:52
Strange prophecies and visits from mysterious gypsies
48
172882
3210
Далдыг харагч болон нууцлаг цыгануудын айлчлал нь
02:56
give way to the skirmishes and firing squads of repeated civil wars.
49
176092
5037
хэд хэдэн иргэний дайн, гал агссан салаануудыг дагуулна.
03:01
An American fruit company opens a plantation near the village
50
181129
3522
Америкийн жимсний компани тосгоны ойр тариалан эхлүүлж,
03:04
and ends up massacring thousands of striking workers,
51
184651
3222
бослого гаргасан мянга мянган ажилчдыг хороодог нь
03:07
mirroring the real-life ‘Banana Massacre’ of 1928.
52
187873
4860
1928 оны "Гадилын хядлага"-ыг дүрслэн үзүүлж буй хэрэг юм.
03:12
Combined with the novel’s magical realism,
53
192733
2269
Уг тууж үлгэрийн реализмтай нэгдсэнээр
03:15
this produces a sense of history as a downward spiral
54
195002
4063
бодит амьдралыг зохиолын дүрүүд зугтаж үл чадах
03:19
the characters seem powerless to escape.
55
199065
2427
эргүүлэг мэтээр дүрсэлсэн байдаг.
03:21
Beneath the magic is a story about the pattern of Colombian
56
201492
3524
Үлгэр цаагуураа Колумб болон Латин Америкийн
03:25
and Latin American history from colonial times onward.
57
205016
3795
колоничлол эхэлснээс хойш туулсан гашуун түүхийг өгүүлнэ.
03:28
This is a history that the author experienced firsthand.
58
208811
3901
Энэ бол зохиолч өөрийн биеэр туулж өнгөрүүлсэн түүхэн цаг хугацаа билээ.
03:32
Gabriel García Márquez grew up in a Colombia torn apart by civil conflict
59
212712
4985
Габриел Гарсиа Маркес нь
консерватив болон ардчилсан талуудын хоорондын
03:37
between its Conservative and Liberal political parties.
60
217697
3200
иргэний дайнд нэрвэгдсэн Колумб улсад төрж өсжээ.
03:40
He also lived in an autocratic Mexico
61
220897
2488
Тэрээр мөн Мексик улсад хэмжээгүй эрхт засаглалтай байх үед амьдарч,
03:43
and covered the 1958 Venezuelan coup d’état as a journalist.
62
223385
4606
1958 оны Венесуэлийн төрийн эргэлтийн үед сэтгүүлчээр ажиллаж байв.
03:47
But perhaps his biggest influences were his maternal grandparents.
63
227991
4365
Гэвч түүнд хамгийн их нөлөөлсөн хүмүүс нь ээжийнх нь аав ээж байсан болов уу.
03:52
Nicolás Ricardo Márquez was a decorated veteran of the Thousand Days War
64
232356
4775
Николас Рикардо Маркес Мянган Өдрийн Дайны гавьяат дайчин ба
03:57
whose accounts of the rebellion against Colombia's conservative government
65
237131
3925
Колумбын консерватив төрийн эсрэг босогч байсан нь
04:01
led Gabriel García Márquez to a socialist outlook.
66
241056
3827
Габриел Гарсиа Маркесыг социалист үзэл бодолтой болгож төлөвшүүлжээ.
04:04
Meanwhile, Doña Tranquilina Iguarán Cotes’ omnipresent superstition
67
244883
4850
Харин эмээ Дония Транкүилина Игуаран Котезийн сүсэг бишрэл нь
04:09
became the foundation of One Hundred Years of Solitude’s style.
68
249733
4005
зохиолын үлгэрийн мэт хэв маягийн суурь болсон аж.
04:13
Their small house in Aracataca where the author spent his childhood
69
253738
3397
Зохиолчийн бага насаа өнгөрүүлсэн Аракатака тосгон дахь жижиг байшин нь
04:17
formed the main inspiration for Macondo.
70
257135
3445
Макондо хотын үндсэн төсөөллийг өгсөн байна.
04:20
With One Hundred Years of Solitude,
71
260580
1888
Зуун жилийн ганцаардлаар дамжуулан
04:22
Gabriel García Márquez found a unique way
72
262468
2593
Габриел Гарсиа Маркес
Латин Америкийн гойд түүхийг ер бусын аргаар хүүрнэжээ.
04:25
to capture the unique history of Latin America.
73
265061
3083
04:28
He was able to depict the strange reality of living in a post-colonial society,
74
268144
4998
Тэрээр түүхийн уй гашуунаас үл ангижирч, ашид харуусах
04:33
forced to relive the tragedies of the past.
75
273142
3603
колоничлолын дараах үеийн бодит амьдралыг буулгасан.
04:36
In spite of all this fatalism, the novel still holds hope.
76
276745
3476
Зовлон шаналлаар дүүрэн ч
романы найдлага дүүрэн өнгө аяс үл замхарна.
04:40
At his Nobel Lecture,
77
280221
1602
Нобелийн илтгэлдээ
04:41
García Marquez reflected on Latin America’s long history
78
281823
3570
Гарсиа Маркес Латин Америкт өрнөсөн иргэний тэмцэл,
тэгш бус байдлын гашуун түүхийг эргэцүүлсэн байдаг.
04:45
of civil strife and rampant iniquity.
79
285393
3159
04:48
Yet he ended the speech by affirming the possibility of building a better world,
80
288552
4900
Гэвч тэрээр илтгэлдээ илүү сайхан дэлхийг бий болгох боломжтой гэдгийг магадлан,
04:53
to quote, “where no one will be able to decide for others how they die,
81
293452
4638
"хэн ч бусдын хэрхэн үхэхийг шийддэггүй,
үнэн хайр оршдог,
04:58
where love will prove true
82
298090
1827
аз жаргалтай амьдрах бүрэн боломжтой,
04:59
and happiness be possible,
83
299917
1855
зуун жилийн ганцаардалд нэрвэгдсэн улсууд
05:01
and where the races condemned to one hundred years of solitude
84
301772
3426
эцсийн эцэст дэлхийд түүхээ шинээр бичих цаг
05:05
will have, at last and forever, a second chance on earth."
85
305198
4576
ирэх болно." хэмээн төгсгөсөн байдаг.
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7