How to build a fictional world - Kate Messner

Kurgusal bir dünyayı nasıl yaratırsınız - Kate Messner

Çeviri: Sevay Ipek AYDIN Gözden geçirme: Burak Karakuş

J.R.R.'ın dünyasında,

In J.R.R.'s world,

Gandalf is one of five wizards sent by the Valar

Gandalf, Valar tarafından

to guide the inhabitants of Middle Earth

Orta Dünya'da yaşayanlara

in their struggles against the dark force of Sauron.

Sauron'un karanlık güçlerine karşı sürdürdükleri savaşlarında rehberlik etmek üzere gönderilen beş büyücüden biridir

Gandalf's body was mortal,

Gandalf'ın bedeni ölümlüdür

subject to the physical rules of Middle Earth,

Orta Dünyanın fizik kurallarına göre,

but his spirit was immortal,

fakat ruhu ölümsüzdür,

as seen when he died as Gandalf the Grey

Gri büyücü Gandalf olarak öldüğünde

and resurrected as Gandalf the White.

Beyaz Büyücü Gandalf olarak dirilişinde görüldüğü gibi.

According to the Wachowski's script,

Wachowski'nin senaryosuna göre,

an awakened human only has to link up

aydınlanmış insanın sadece bağlantı kurması

and hack the neon binary code of the Matrix

ve Matrix'in, bir helikopteri uçurabilmeyi saniyeler

to learn how to fly a helicopter in a matter of seconds.

içerisinde öğrenmek için neon

ikilik kodunu kırması gerekir.

Or if you are the One, or one of the Ones,

Ya da eğer siz seçilmiş olansanız, "Bir" iseniz

ya da o "Bir"lerden biri iseniz,

you don't even need a helicopter, you just need a cool pair of shades.

bir helikoptere ihtiyacınız bile olmaz,

sadece size eşlik edecek bir çift gölgeye ihtiyaç duyarsınız.

Cheshire cats can juggle their own heads.

Cheshire kedileri kendi kafalarını havaya atıp tutabilirler.

iPads are rudimentary.

Ipad'ler ilkeldir.

No Quidditch match ends until the Golden Snitch is caught.

Hiçbir Quidditch maçı

Altın Snitch yakalanmadan sona ermez.

And the answer to the ultimate question of life, the universe,

Ve yaşamın, evrenin ve her şeyin nihai

and everything

sorusunun

yanıtı,

is most certainly 42.

kesinlikle 42'dir.

Just like real life, fictional worlds operate consistently

Tıpkı gerçek hayat gibi,

kurgusal dünyalar sürekli

within a spectrum of physical and societal rules.

toplumsal ve toplumsal kurallar izgesi içerisinde devinir.

That's what makes these intricate worlds

Bu karmaşık dünyaları

believable, comprehensible, and worth exploring.

inanılır,

anlaşılır,

ve keşfetmeye değer yapan da budur.

In real life, the Law of Gravity holds seven book sets of "Harry Potter"

Gerçek hayatta,

Harry Potter'ın yedi kitaplık serisini

to millions of bookshelves around the world.

dünyanın her yerindeki milyonlarca kitap rafında yerçekimi kanunu sabitler.

We know this to be true, but we also know

Biz bunun doğru olduğunu biliyoruz,

fakat aynı zamanda biliyoruz ki

that ever since J.K. typed the words

J.K. eğer

wizard, wand, and "Wingardium Leviosa,"

büyücü,

asa,

ve "Wingardiım Leviosa" kelimelerini yazarsa

that Law of Gravity has ceased to exist

Yerçekimi Kanunu

on the trillions of pages resting between those bookends.

kitap ayraçları arasında dinlenen

trilyonlarca sayfa için geçerliliğini bir süre için yitirir.

Authors of science fiction and fantasy literally build worlds.

Bilim kurgu ve fantastik roman yazarları

gerçek anlamda dünyalar yaratırlar.

They make rules, maps, lineages,

Kurallar koyarlar,

haritalar,

soy ağaçları,

languages, cultures, universes,

diller,

kültürler

evrenler,

alternate universes within universes,

evren içre alternatif evrenler

and from those worlds sprout story, after story, after story.

ve bu dünya filizlerinden

hikayeler, ardından hikayeler, hikayeler.

When it's done well,

Tüm bunlar tamamlandığında,

readers can understand fictional worlds and their rules

okuyucular kurgusal dünyaları

ve onların kurallarını anlayabilir

just as well as the characters that live in them do

tıpkı o kurallara göre yaşayan karakterler

gibi

and sometimes, just as well or even better

ve bazen,

onlar gibi ya da hatta okuyucu

than the reader understands the world outside of the book.

kitabın dışındaki dünyayı

daha iyi anlar.

But how?

Ama nasıl?

How can human-made squiggles on a page

Nasıl olur da bir sayfa üzerindeki insan yapımı karalamalar

reflect lights into our eyes that send signals to our brains

gözlerinizin içine yansır

ve beyninize gönderdiği sinyallerle

that we logically and emotionally decode as complex narratives

mantıksal ve duygusal kod çözümlemelerle bu sinyalleri

karmaşık anlatılarla

that move us to fight,

bizi kavga,

cry, sing, and think,

ağlamak,

şarkı söylemek,

ve düşünmek

that are strong enough

sadece

not only to hold up a world

bir dünyaya tutunmak değil

that is completely invented by the author,

tamamen bir yazar tarafından icat edilmiş

but also to change the reader's perspective

ve aynı zamanda okuyucunun bakış açısını değiştirmek için

on the real world that resumes

eriştiği son noktada gerçek dünyayla

only when the final squiggle is reached?

örtüşmek için yeterince güçlü bir boyuta eriştirir?

I'm not sure anyone knows the answer to that question,

Bu sorunun yanıtını kimsenin

bildiğinden emin değilim,

yet fantastical, fictional worlds are created everyday

oysa düşüncelerimizde, bilgisayarlarımızda, hatta caddenin

in our minds, on computers,

aşağısındaki

lokantadaki

even on napkins at the restaurant down the street.

peçetelerde her gün kurgusal ve fantastik dünyalar yaratılıyor.

The truth is your imagination and a willingness to, figuratively,

Gerçek sizin hayal ettiğiniz ve

mecazi olarak

live in your own world

kendi dünyanızda

are all you need to get started writing a novel.

bir romanı yazmaya başlamak için duyacağınız istekliliktir.

I didn't dream up Hogwarts or the Star Wars' Cantina,

Ben Hogwarts'ı hayal etmedim,

ya da Stra Wars'un Cantina'sını,

but I have written some science thrillers for kids and young adults.

fakat çocuklar ve genç yetişkinler için

birkaç bilimsel polisiye yazdım.

Here are some questions and methods I've used

İşte kitapların içerisinde konumlanacağı

to help build the worlds in which those books take place.

dünyaları inşa etmek için kullandığım

bazı sorular ve metodlar.

Basit bir mekan ve zaman ile başlarım.

I start with a basic place and time.

Whether that's a fantasy world or a futuristic setting in the real world,

Bu bir fantastik dünya olsa bile

ya da gerçek dünya içi fütüristik ayarlar

it's important to know where you are and whether you're working in the past,

önemli olan nerede olduğunuzu bilmektir

ister geçmişte

present, or future.

ister bugün

ya da gelecek hakkında çalışıyor olsanız bile.

I like to create a timeline

Bir zaman akışı yaratmaktan hoşlanırım

showing how the world came to be.

ki bu akış bana o dünyanın nasıl geldiğini gösterir.

What past events have shaped the way it is now?

Geçmişteki ne gibi olaylar bu dünyanın şu anki şeklini almasını sağlamıştır?

Then I brainstorm answers to questions

Ardından sorular ve yanıtları içeren bir beyin fırtınası yaparım

that draw out the details of my fictional world.

böylece kurgusal dünyamın detaylarını çizme imkanım olur.

What rules are in place here?

Hangi kurallar orada yer almakta?

This covers everything from laws of gravity,

Bu, yerçekimi kanunundan tutup toplumsal kurallara

or not,

ve onları

to the rules of society

çiğneyenlerin cezalarına

and the punishments for individuals who break them.

kadar her şeyi kapsar. (ya da kapsamaz).

What kind of government does this world have?

Bu kurgusal dünyada ne tür bir yönetim egemen?

Who has power, and who doesn't?

Güç kimin elinde,

ve kimin elinde değil?

What do people believe in here?

Burada insanlar nelere inanır?

And what does this society value most?

Ve bu toplum nelere değer verir?

Then it's time to think about day-to-day life.

Ve ardından gün be gün oradaki yaşamı düşünme vakti gelir.

What's the weather like in this world?

Bu dünyada iklim nasıldır?

Where do the inhabitants live and work and go to school?

Canlılar nerede yaşar

nerede çalışır

ve okula gider?

What do they eat

Ne yerler

ve nasıl oynarlar?

and how do they play?

How do they treat their young and their old?

Gençlerine nasıl davranırlar

ve tabii yaşlılarına?

What relationships do they have with the animals and plants of the world?

O dünyadaki hayvanlar ve bitkilerle

ne tür ilişkileri vardır?

And what do those animals and plants look like?

Ve bu hayvanlar ve bitkiler neye benzer?

What kind of technology exists?

Ne tür bir teknoloji mevcuttur?

Transportation?

Ulaşım?

Communication?

İletişim?

Access to information?

Bilgiye erişim?

There's so much to think about!

Düşünecek çok şey var!

So, spend some time living in those tasks and the answers to those questions,

Öyleyse, bu konular içerisinde yaşamak için ve

bunları cevaplamak için biraz zaman harcayın

and you're well on your way to building your own fictional world.

ve kendi kurgusal dünyanızın inşası

yolunda iyi gidiyorsunuz demektir.

Once you know your world as well as you hope your reader will,

Bir kez dünyanızı bildiğinizde

okuyucunuzun da aynı derece bileceğine olan umutla,

set your characters free in it and see what happens.

karakterlerinizi özgür bırakın

ve görün neler oluyor.

And ask yourself,

Ve kendinize sorun,

"How does this world you created shape the individuals who live in it?

Yarattığınız bu dünya

içerisinde yaşayanları nasıl şekillendirmekte?

And what kind of conflict is likely to emerge?"

Ve ne tür bir çatışma gün ışığına çıkabilir?

Answer those questions, and you have your story.

Bu soruları yanıtlayın,

ve artık bir hikayeniz var.

Good luck, future world-builder!

İyi şanslar geleceğin dünya-yaratıcısı!