Debunking the myths of OCD - Natascha M. Santos

11,404,521 views ・ 2015-05-19

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ece Ünalan Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:06
There's a common misconception
0
6608
1661
Genel bir yanlış kanı var:
00:08
that if you like to meticulously organize your things,
1
8269
2731
Eğer eşyalarını titizlikle düzenlemekten hoşlanıyorsan,
00:11
keep your hands clean,
2
11000
1573
ellerini temiz tutuyorsan
00:12
or plan out your weekend to the last detail,
3
12573
3154
ya da hafta sonunu en ince ayrıntısına kadar planlıyorsan
00:15
you might have OCD.
4
15727
3425
OKB hastası olabilirsin.
00:19
In fact, OCD, which stands for obsessive compulsive disorder,
5
19152
4977
Aslında, OKB
ya da obsesif kompulsif bozukluk
00:24
is a serious psychiatric condition
6
24129
2219
ciddi bir psikiyatrik durumdur.
00:26
that is frequently misunderstood by society
7
26348
2275
Sıklıkla da toplum
00:28
and mental health professionals alike.
8
28623
3116
ve akıl sağlığı uzmanları tarafından eşit derecede yanlış anlaşılmaktadır.
00:31
So let's start by debunking some myths.
9
31739
2930
Öyleyse bazı efsaneleri çürüterek işe başlayalım.
00:34
Myth one: repetitive or ritualistic behaviors are synonymous with OCD.
10
34669
5649
Efsane bir:
Tekrarlayıcı ya da törensel davranışlar, OKB ile eş anlamlıdır.
00:40
As its name suggests,
11
40318
1633
Adının da belirttiği gibi,
00:41
obsessive compulsive disorder has two aspects:
12
41951
3151
obsesif kompulsif bozukluğun iki boyutu vardır:
00:45
the intrusive thoughts, images, or impulses, known as obsessions,
13
45102
5004
İşgalci düşünceler, görüntüler ya da dürtüler;
yani obsesyonlar
ve davranışsal kompulsiyonlar,
00:50
and the behavioral compulsions people engage in
14
50106
3307
yani insanların obsesyonların yol açtığı kaygıyı gidermek
00:53
to relieve the anxiety the obsessions cause.
15
53413
3529
için yaptığı davranışlar.
00:56
The kinds of actions that people often associate with OCD,
16
56942
3275
İnsanların sıklıkla OKB ile ilişkilendirdiği eylemler,
01:00
like excessive hand washing, or checking things repeatedly,
17
60217
3862
aşırı el yıkama
veya birşeyi defalarca kontrol etme gibi,
01:04
may be examples of obsessive or compulsive tendencies
18
64079
3950
obsesif ya da kompulsif eğilimlerin örnekleri olabilse de
01:08
that many of us exhibit from time to time.
19
68029
2818
pek çoğumuz zaman zaman bu tür eylemler sergileriz.
01:10
But the actual disorder is far more rare and can be quite debilitating.
20
70847
5417
Ancak gerçek rahatsızlık çok daha nadirdir
ve son derece yıpratıcı olabilir.
01:16
People affected have little or no control over their obsessive thoughts
21
76264
4015
Etkilenen kişilerin obsesif düşünce ve kompulsif davranışları üzerinde
01:20
and compulsive behaviors,
22
80279
2054
kontrolleri ya çok azdır ya da hiç yoktur.
01:22
which tend to be time consuming
23
82333
1775
Bu da zaman tüketici olabilir ve
01:24
and interfere with work, school or social life
24
84108
4297
iş, okul hayatını ya da sosyal hayatı
01:28
to the point of causing significant distress.
25
88405
2825
kaydadeğer şekilde sıkıntıya sokar.
01:31
This set of diagnostic criteria is what separates people suffering from OCD
26
91230
5276
Bu tanı kriterleri OKB'li kişileri
01:36
from those who may just be a bit more meticulous
27
96506
3196
sadece normalden biraz daha titiz
01:39
or hygiene obsessed than usual.
28
99702
2786
ya da temizlik takıntılı olanlardan ayırır.
01:42
Myth two: the main symptom of OCD is excessive hand washing.
29
102488
4751
Efsane iki:
OKB'nin başlıca semptomu aşırı el yıkamadır.
01:47
Although hand washing is the most common image of OCD in popular culture,
30
107239
4625
El yıkamak, OKB'nin popüler kültürde en sık yansıtılan imajı da olsa,
01:51
obsessions and compulsions can take many different forms.
31
111864
3854
obsesyonlar ve kompulsiyonlar pek çok şekil alabilir.
01:55
Obsessions can manifest as fears of contamination and illness,
32
115718
4129
Obsesyonlar kendini pislik ve hastalık korkusu,
01:59
worries about harming others,
33
119847
2349
diğerlerine zarar verme korkusu ya da
02:02
or preoccupations with numbers, patterns, morality, or sexual identity.
34
122196
5839
sayılar, örüntüler, ahlak, cinsel kimlik
konularıyla meşguliyet olarak gösterebilir
02:08
And compulsions can range from excessive cleaning or double checking,
35
128035
3588
ve kompulsiyonlar aşırı temizlik ya da çifte kontrol etmekten
02:11
to the fastidious arrangement of objects,
36
131623
3315
eşyaları aşırı bir titizlikle düzenlemeye
02:14
or walking in predetermined patterns.
37
134938
3596
ya da önceden belirlenmiş bir düzende yürümeye varabilir.
02:18
Myth three:
38
138534
1322
Efsane üç:
02:19
individuals with OCD don't understand that they are acting irrationally.
39
139856
5001
OKB hastası bireyler mantık dışı davrandıklarını anlamazlar.
02:24
Many individuals with OCD actually understand the relationship
40
144857
3855
Aslında OKB'li pek çok kişi
02:28
between their obsessions and compulsions quite well.
41
148712
4017
obsesyonları ve kompulsiyonları arasındaki ilişkiyi oldukça iyi anlar.
02:32
Being unable to avoid these thoughts and actions
42
152729
2629
Bu düşünce ve davranışlardan
02:35
despite being aware of their irrationality
43
155358
3086
onların mantıksızlığının farkında olduğu halde kaçınamamak
02:38
is part of the reason why OCD is so distressing.
44
158444
3596
OKB'nin bu kadar sıkıntı verici olmasının nedenlerindendir.
02:42
OCD sufferers report feeling crazy
45
162040
2449
OKB hastaları
mantıksız düşüncelere bağlı kaygı yaşadıkları için
02:44
for experiencing anxiety based on irrational thoughts
46
164489
2976
çıldırmış hissettiklerini
02:47
and finding it difficult to control their responses.
47
167465
3371
ve tepkilerini kontrol etmede zorlandıklarını belirtmektedir.
02:50
So what exactly causes OCD?
48
170836
2535
Peki OKB'ye tam olarak ne yol açar?
02:53
The frustrating answer is we don't really know.
49
173371
2957
Düş kırıklığı yaratan cevap şu ki bunu kesin olarak bilmiyoruz.
02:56
However, we have some important clues.
50
176328
2437
Ama elimizde bazı önemli ip uçları var.
02:58
OCD is considered a neurobiological disorder.
51
178765
3471
OKB'nin nörobiyolojik bir hastalık olduğu düşünülüyor.
03:02
In other words, research suggests that OCD sufferers brains
52
182236
4230
Başka bir ifadeyle,
araştırmalar OKB'li hastaların beyinlerinin gerçekten de
03:06
are actually hardwired to behave in a certain fashion.
53
186466
3762
belli bir şekilde davranmaya programlı olduğunu gösteriyor.
03:10
Research has implicated three regions of the brain
54
190228
2473
Araştırmalar beyinde üç bölgenin
03:12
variously involved in social behavior and complex cognitive planning,
55
192701
4199
sosyal davranış ve kompleks zihinsel planlama,
03:16
voluntary movement,
56
196900
1675
istemli hareket ve
03:18
and emotional and motivational responses.
57
198575
3686
duygusal ve motivasyonel cevaplarla ilgili olduğunu gösteriyor.
03:22
The other piece of the puzzle
58
202261
1828
Bulmacanın diğer parçası
03:24
is that OCD is associated with low levels of serotonin,
59
204089
4182
OKB'nin düşük serotonin seviyeleriyle ilişkili olmasıdır.
03:28
a neurotransmitter that communicates between brain structures
60
208271
3752
Serotonin beyin yapıları arasında bağlantı kuran bir nörotransmitterdir
03:32
and helps regulate vital processes,
61
212023
2571
ve yaşamsal süreçlerin kontrolüne yardımcı olur.
03:34
such as mood, aggression, impulse control,
62
214594
2823
Duygudurum, saldırganlık, dürtü kontrolü,
03:37
sleep, appetite, body temperature and pain.
63
217417
4788
uyku, iştah, vücut sıcaklığı ve ağrı gibi.
03:42
But are serotonin and activity in these brain regions the sources of OCD
64
222205
4523
Ama bu beyin bölgelerindeki serotonin ve aktivite
OKB'nin kaynağı mı
03:46
or symptoms of an unknown underlying cause of the disorder.
65
226728
4499
yoksa hastalığın altta yatan bilinmeyen bir nedeninin
yol açtığı semptomlar mı?
03:51
We probably won't know until
66
231227
1541
Bunu muhtemelen
03:52
we have a much more intimate understanding of the brain.
67
232768
3958
beyni çok daha yakından inceleyip anlayana kadar bilemeyeceğiz.
03:56
The good news is there are effective treatments for OCD,
68
236726
3528
İyi haber,
OKB için etkili tedaviler bulunmakta.
04:00
including medications, which increase serotonin in the brain
69
240254
3208
Beyindeki serotonini arttıran ilaçlar gibi,
04:03
by limiting its reabsorption by brain cells,
70
243462
3051
bunlar serotoninin beyin hücrelerine geri alınmasını engelliyor.
04:06
behavioral therapy that gradually desensitizes patients to their anxieties,
71
246513
5004
Hastayı aşamalı olarak kaygılarına duyarsızlaştıran
davranışsal terapi
04:11
and in some cases, electroconvulsive therapy,
72
251517
3143
ya da bazı durumlarda elektrokonvulsif terapi
04:14
or surgery, when OCD doesn't respond to other forms of treatment.
73
254660
4528
ya da ameliyat; OKB diğer tedavilere cevap vermediğinde.
04:19
Knowing that your own brain is lying to you
74
259188
2574
Kendi beyninin sana yalan söylediğini bilirken
04:21
while not being able to resist its commands can be agonizing.
75
261762
4238
onun emirlerine direnememek çok acı verici olabilir.
Ama hastalık hakkında bilgi ve anlayışla birlikte yardım arama gücü gelir
04:26
But with knowledge and understanding comes the power to seek help,
76
266000
4105
04:30
and future research into the brain
77
270105
1645
ve beyinle ilgili daha ileri araştırmalar
04:31
may finally provide the answers we're looking for.
78
271750
3212
sonunda bize aradığımız cevabı sağlayabilir.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7