Debunking the myths of OCD - Natascha M. Santos

11,531,108 views ・ 2015-05-19

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Hiwa Foundation Reviewer: Hiwa Foundation II
00:06
There's a common misconception
0
6608
1661
هەڵە تێگەشتنێکی باو هەیە
00:08
that if you like to meticulously organize your things,
1
8269
2731
کە ئەگەر زۆر بە وریاییەوە شتەکانت ڕێکبخەیت،
00:11
keep your hands clean,
2
11000
1573
دەستەکانت بە پاکی بهێڵیتەوە،
00:12
or plan out your weekend to the last detail,
3
12573
3154
یان بەوپەڕی وردەکارییەوە پلان بۆ پشووی کۆتایی هەفتەت دانێیت،
00:15
you might have OCD.
4
15727
3425
لەوانەیە ئۆ سی دیت هەبێت،
00:19
In fact, OCD, which stands for obsessive compulsive disorder,
5
19152
4977
ڕاستییەکەی ئۆ سیدی، کە کورتکراوەی نەخۆشی بیری کەڵکەڵەپێکەری ڕەفتاری نابەجێپێکەرە،
00:24
is a serious psychiatric condition
6
24129
2219
نەخۆشییەکی دەروونی زۆر قورسە
00:26
that is frequently misunderstood by society
7
26348
2275
کە زۆر جار هەڵەتێگەشتن هەیە بۆی لە کۆمەڵگەدا و
00:28
and mental health professionals alike.
8
28623
3116
لە نێو پسپۆڕەکانی بواری دەروونیشدا.
00:31
So let's start by debunking some myths.
9
31739
2930
کەواتە با بە ڕاستکردنەوەی چەند ئەفسانەیەک دەستپێکەین.
00:34
Myth one: repetitive or ritualistic behaviors are synonymous with OCD.
10
34669
5649
ئەفسانەی یەکەم: ڕەفتاری دووبارەبوو یان نەریتی هاوتایە لەگەڵ ئۆ سی دی.
00:40
As its name suggests,
11
40318
1633
وەک ناوەکە ئاماژەی پێدەکات،
00:41
obsessive compulsive disorder has two aspects:
12
41951
3151
نەخۆشی بیری کەڵکەڵکەپێکەری ڕەفتاری نابەجێکەر دوو بەشی هەیە:
00:45
the intrusive thoughts, images, or impulses, known as obsessions,
13
45102
5004
بیرکردنەوە خۆسەپێنەر، وێنە، یان بزوێنەرەکانی، ناسراون بە کەڵکەڵەپێکەوتن، و
00:50
and the behavioral compulsions people engage in
14
50106
3307
هەروەها ڕەفتارە بەزۆر پێکراوەکانی کەسەکە ناچار دەبێ بیکات
00:53
to relieve the anxiety the obsessions cause.
15
53413
3529
بۆ ڕەواندنەوەی دڵەڕاوکێکەی ئەو بیرە کەڵکەڵەپێکەرە دروستی دەکات.
00:56
The kinds of actions that people often associate with OCD,
16
56942
3275
جۆرە ڕەفتارەکانی زۆرجار خەڵک دەیبەستنەوە بە ئۆ سی دییەوە،
01:00
like excessive hand washing, or checking things repeatedly,
17
60217
3862
وەک زۆر شتنی دەست، یان زۆر دڵنیابوونەوە لە شتەکان،
01:04
may be examples of obsessive or compulsive tendencies
18
64079
3950
لەوانەیە نموونەی مەیلبوون بێت بۆ بیری کەڵکەڵەپێکەر یان ڕەفتاری ناچاری
01:08
that many of us exhibit from time to time.
19
68029
2818
کە زۆرێکمان جار جار خوی ئەیەینێ.
01:10
But the actual disorder is far more rare and can be quite debilitating.
20
70847
5417
بەڵام نەخۆشییە ڕاستەقینەکە زۆر لەوە دەگمەنتر و وێرانکەرترە.
01:16
People affected have little or no control over their obsessive thoughts
21
76264
4015
کەسەکانی تووشی ئەبن کۆنترۆڵێکی کەم یان هیچ کۆنترۆڵیان نییە بەسەر بیری کەڵکەڵەپێکەر و
01:20
and compulsive behaviors,
22
80279
2054
ڕەفتاری بەزۆر پێکەر،
01:22
which tend to be time consuming
23
82333
1775
کە زۆر لە کات دەبات و
01:24
and interfere with work, school or social life
24
84108
4297
کارەکەت، و قوتابخانە و ژیانی کۆمەڵایەتیت لێتێک ئەیات
01:28
to the point of causing significant distress.
25
88405
2825
بە ڕادەیەک کە بێزارییەکی زۆر دیارت بۆ دروست ئەکات.
01:31
This set of diagnostic criteria is what separates people suffering from OCD
26
91230
5276
ئەم پێوەرانەی ناسینەوە ئەوەنانەن کە نەخۆشەکانی ئۆ سی دی جیا ئەکەنەوە
01:36
from those who may just be a bit more meticulous
27
96506
3196
لەوانەی کە لەوانەیە تەنیا خۆیان هەر بە وریاییەوە بجوڵێنەوە
01:39
or hygiene obsessed than usual.
28
99702
2786
یان زۆر حەز بە پاکی بکەن.
01:42
Myth two: the main symptom of OCD is excessive hand washing.
29
102488
4751
ئەفسانەی دووەم: نیشانەی سەرەکی ئۆ سی دی زۆر دەست شتنە.
01:47
Although hand washing is the most common image of OCD in popular culture,
30
107239
4625
هەرچەندە دەست شتن باوترین وێنەی ئۆ سی دییە لەناو کلتوری خەڵکدا،
01:51
obsessions and compulsions can take many different forms.
31
111864
3854
بیری کەڵکەڵەپێکەر و ڕەفتاری بەزۆر پێکەر دەکرێت چەندین شێوەی جیاواز وەرگرێت.
01:55
Obsessions can manifest as fears of contamination and illness,
32
115718
4129
بیری کەڵکەڵەپێکەر دەکرێت وەک ترسی پیسبوون یان نەخۆشکەوتن دەرکەوێت،
01:59
worries about harming others,
33
119847
2349
نیگەرانبوون لە ئازاردانی خەڵکی تر،
02:02
or preoccupations with numbers, patterns, morality, or sexual identity.
34
122196
5839
یان سەرقاڵبوون بە ژمارەکان، شێوەکان، ڕەوشت، یان ناسنامەی سێکسی.
02:08
And compulsions can range from excessive cleaning or double checking,
35
128035
3588
ڕەفتاری بەزۆر پێکەریش چەندین شێوە دەگرێت لە زۆر پاککردنەوە یان دووبارە کردنەوە
02:11
to the fastidious arrangement of objects,
36
131623
3315
بۆ ڕێکخستنی شت و مەک بە وریاییەوە،
02:14
or walking in predetermined patterns.
37
134938
3596
یان ڕۆشتن بە شێوازێکی پێشوەخت دیاریکراودا.
02:18
Myth three:
38
138534
1322
ئەفسانەی سێیەم:
02:19
individuals with OCD don't understand that they are acting irrationally.
39
139856
5001
کەسەکانی ئۆ سی دییان هەیە لەوە تێناگەن کە بە شێوەیەکی نابەجێ دەجوڵێنەوە.
02:24
Many individuals with OCD actually understand the relationship
40
144857
3855
زۆرێک لە کەسەکانی ئۆ سی دیان هەیە ڕاستییەکەی تێئەگەن لە پەیوەندی
02:28
between their obsessions and compulsions quite well.
41
148712
4017
نێوان بیری کەڵکەڵەپێکەر و ڕەفتاری بەزۆر پێکەر.
02:32
Being unable to avoid these thoughts and actions
42
152729
2629
نەتوانین بۆ خۆلادان لەم بیرکردنەوە و هەڵسوکەوتانە
02:35
despite being aware of their irrationality
43
155358
3086
سەرەڕای ئاگاداربوون لەوەی کە هەڵسوکەوتی نابەجێن
02:38
is part of the reason why OCD is so distressing.
44
158444
3596
بەشێکە لە هۆکاری ئەوەی بۆچی ئۆ سی دی هێندە بێزارکەرە.
02:42
OCD sufferers report feeling crazy
45
162040
2449
توشبووانی ئۆ سی دی دەڵێن هەست بە شێتبوون دەکەن
02:44
for experiencing anxiety based on irrational thoughts
46
164489
2976
بەهۆی ئەزموونکردنی دڵەڕاوکێ بەهۆی بیرکردنەوەی نابەجێوە و
02:47
and finding it difficult to control their responses.
47
167465
3371
قورسە بەلایانەوە کۆنترۆڵی ڕەفتارە دڵەڕاوکێ ڕەوێنەرەوەکانیان بکەن.
02:50
So what exactly causes OCD?
48
170836
2535
کەواتە چی ئەبێتە هۆی ئۆ سی دی؟
02:53
The frustrating answer is we don't really know.
49
173371
2957
وەڵامە ناخۆشەکە ئەوەیە کە بەڕاستی نایزانین.
02:56
However, we have some important clues.
50
176328
2437
بەڵام، چەند سەرەداوێکی گرنگمان هەیە.
02:58
OCD is considered a neurobiological disorder.
51
178765
3471
ئۆ سی دی بە نەخۆشییەکی دەماری زیندەیی دادەنرێت.
03:02
In other words, research suggests that OCD sufferers brains
52
182236
4230
بە واتایەکی تر، توێژینەوەکان ئاماژەن کە مێشکی توشبووانی ئۆ سی دی
03:06
are actually hardwired to behave in a certain fashion.
53
186466
3762
بە شێوەیەک بەستراوە کە بەشێوەیەکی دیاریکراو هەڵسوکەوت بکات.
03:10
Research has implicated three regions of the brain
54
190228
2473
توێژینەوەکان تیشکیان خستۆتە سەر سێ بەشی مێشک
03:12
variously involved in social behavior and complex cognitive planning,
55
192701
4199
بەشێوەیەکی هەمەجۆر بەرپرسیارن لە ڕەفتاری کۆمەڵایەتی و پلاندانانی ئاڵۆز، و
03:16
voluntary movement,
56
196900
1675
جوڵەی خۆویست، و
03:18
and emotional and motivational responses.
57
198575
3686
کاردانەوە سۆزی و پاڵپێوەنراوەکان.
03:22
The other piece of the puzzle
58
202261
1828
بەشەکەی تری مەتەڵەکە
03:24
is that OCD is associated with low levels of serotonin,
59
204089
4182
ئەوەیە کە ئۆ سی دی پەیوەندی هەیە بە کەمی ڕێژەی سیرۆتۆنینەوە،
03:28
a neurotransmitter that communicates between brain structures
60
208271
3752
گەیەنەرێکی دەماری کە بۆ پەیوەندی نێوان بەشە جیاکانی مێشکە و
03:32
and helps regulate vital processes,
61
212023
2571
یارمەتیدەرە لە ڕێکخستنی پرۆسە هەستیارەکاندا،
03:34
such as mood, aggression, impulse control,
62
214594
2823
وەک مەزاج، توڕەبوون، کۆنترۆڵکردنی هێزە پاڵنەرەکان،
03:37
sleep, appetite, body temperature and pain.
63
217417
4788
نوستن، ئارەزوی خواردن، پلەی گەرمای لەش و ئازار.
03:42
But are serotonin and activity in these brain regions the sources of OCD
64
222205
4523
بەڵام ئایا سیرۆتۆنین و چالاکییەکان لەم بەشانەی مێشکدا سەرچاوەی ئۆ سی دی
03:46
or symptoms of an unknown underlying cause of the disorder.
65
226728
4499
یان نیشانەکانی هۆکارێکی نەناسراوی ئەم نەخۆشییەن.
03:51
We probably won't know until
66
231227
1541
لەوانەیە ئەوە نەزانین
03:52
we have a much more intimate understanding of the brain.
67
232768
3958
هەتا تێگەشتنێکی باشترمان دەبێت بۆ مێشک.
03:56
The good news is there are effective treatments for OCD,
68
236726
3528
هەواڵە خۆشەکە ئەوەیە کە چارەسەری باش هەیە بۆ ئۆ سی دی،
04:00
including medications, which increase serotonin in the brain
69
240254
3208
وەک دەرمان، کە سیرۆتۆنینی مێشک زیاد دەکات
04:03
by limiting its reabsorption by brain cells,
70
243462
3051
بە کەمکردنەوەی هەڵمژینی لەلایەن خانەکانی مێشکەوە،
04:06
behavioral therapy that gradually desensitizes patients to their anxieties,
71
246513
5004
چارەسەری ڕەفتاری بە وردە وردە کەمکردنەوەی هەستیاری نەخۆش بۆ دڵەڕاوکێکانیان، و
04:11
and in some cases, electroconvulsive therapy,
72
251517
3143
هەندێک جاریش چارەسەری لێدانی کارەبا،
04:14
or surgery, when OCD doesn't respond to other forms of treatment.
73
254660
4528
یان نەشتەرگەری، کاتێک ئۆ سی دی بە ڕێگاکانی تر چارەسەر نابێت.
04:19
Knowing that your own brain is lying to you
74
259188
2574
زانینی ئەوەی کە مێشکی خۆت درۆت لەگەڵدا دەکات
04:21
while not being able to resist its commands can be agonizing.
75
261762
4238
لەکاتێکدا کە ناتوانیت بەرهەڵستی فەرمانەکانی بکەیت زۆر وەڕسکەرە.
04:26
But with knowledge and understanding comes the power to seek help,
76
266000
4105
بەڵام بە زانیاری و تێگەشتن هێزی داواکردنی یارمەتی یەت، و
04:30
and future research into the brain
77
270105
1645
توێژینەوەکانی داهاتوو لە مێشکدا
04:31
may finally provide the answers we're looking for.
78
271750
3212
لەوانەیە دواجار ئەو وەڵامانە دابین بکات کە بۆی دەگەڕێین.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7