Debunking the myths of OCD - Natascha M. Santos

Giải mã những hiểu lầm về hội chứng OCD - Natascha M. Santos

11,404,521 views

2015-05-19 ・ TED-Ed


New videos

Debunking the myths of OCD - Natascha M. Santos

Giải mã những hiểu lầm về hội chứng OCD - Natascha M. Santos

11,404,521 views ・ 2015-05-19

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Thu Le Reviewer: Sharon Nguyen
00:06
There's a common misconception
0
6608
1661
Có một quan niệm sai lầm
00:08
that if you like to meticulously organize your things,
1
8269
2731
rằng nếu bạn thích tỉ mỉ sắp xếp đồ đạc, giữ tay sạch,
00:11
keep your hands clean,
2
11000
1573
00:12
or plan out your weekend to the last detail,
3
12573
3154
hoặc lên kế hoạch cho cuối tuần chi li tới từng chi tiết,
00:15
you might have OCD.
4
15727
3425
có thể bạn đã mắc chứng OCD.
00:19
In fact, OCD, which stands for obsessive compulsive disorder,
5
19152
4977
Trên thực tế, OCD, viết tắt của chứng Rối loạn Ám ảnh Cưỡng chế,
là một trạng thái tâm thần nghiêm trọng
00:24
is a serious psychiatric condition
6
24129
2219
00:26
that is frequently misunderstood by society
7
26348
2275
thường bị xã hội hiểu sai
00:28
and mental health professionals alike.
8
28623
3116
trong đó có cả các chuyên gia tâm lí.
00:31
So let's start by debunking some myths.
9
31739
2930
Vậy, hãy cùng làm rõ một số hiểu lầm về OCD nhé.
00:34
Myth one: repetitive or ritualistic behaviors are synonymous with OCD.
10
34669
5649
Hiểu lầm 1: OCD là những hành vi lặp đi lặp lại hoặc có tính hình thức.
00:40
As its name suggests,
11
40318
1633
Đúng như tên gọi, OCD có 2 mặt:
00:41
obsessive compulsive disorder has two aspects:
12
41951
3151
sự xâm chiếm của các ý nghĩ, hình ảnh,
00:45
the intrusive thoughts, images, or impulses, known as obsessions,
13
45102
5004
những động lực còn gọi là nỗi ám ảnh,
00:50
and the behavioral compulsions people engage in
14
50106
3307
và sự cưỡng chế phải thực hiện một hành vi nào đó
00:53
to relieve the anxiety the obsessions cause.
15
53413
3529
để giải tỏa cảm giác bồn chồn do nỗi ám ảnh gây ra.
00:56
The kinds of actions that people often associate with OCD,
16
56942
3275
Những hành vi người ta hay liên tưởng khi nói đến OCD,
01:00
like excessive hand washing, or checking things repeatedly,
17
60217
3862
như việc rửa tay liên tục, hay kiểm tra đi kiểm tra lại việc gì đó,
01:04
may be examples of obsessive or compulsive tendencies
18
64079
3950
có thể là ví dụ của khuynh hướng cưỡng chế hay ám ảnh
01:08
that many of us exhibit from time to time.
19
68029
2818
mà rất nhiều người trong chúng ta thường bộc lộ.
01:10
But the actual disorder is far more rare and can be quite debilitating.
20
70847
5417
Nhưng OCD thật ra hiếm gặp hơn nhiều, và dễ gây ra suy nhược tâm lý.
01:16
People affected have little or no control over their obsessive thoughts
21
76264
4015
Bệnh nhân không thể hoặc rất khó kiểm soát những suy nghĩ ám ảnh họ
01:20
and compulsive behaviors,
22
80279
2054
hay những hành vi có tính cưỡng chế,
01:22
which tend to be time consuming
23
82333
1775
điều này thường làm mất thời gian
01:24
and interfere with work, school or social life
24
84108
4297
và ảnh hưởng đến công việc, học tập cũng như đời sống xã hội
01:28
to the point of causing significant distress.
25
88405
2825
đến mức khiến tinh thần của họ sa sút nghiêm trọng.
01:31
This set of diagnostic criteria is what separates people suffering from OCD
26
91230
5276
Đây là thang đo giúp phân biệt những người mắc OCD
01:36
from those who may just be a bit more meticulous
27
96506
3196
và những người có lẽ chỉ hơi
01:39
or hygiene obsessed than usual.
28
99702
2786
kỹ tính hay ưa sạch sẽ hơn mức bình thường.
01:42
Myth two: the main symptom of OCD is excessive hand washing.
29
102488
4751
Hiểu lầm 2: Biểu hiện chính của OCD là rửa tay quá thường xuyên.
01:47
Although hand washing is the most common image of OCD in popular culture,
30
107239
4625
Dù khi nghĩ đến OCD, người ta thường liên tưởng nhiều nhất đến việc rửa tay,
01:51
obsessions and compulsions can take many different forms.
31
111864
3854
song ám ảnh và cưỡng chế có thể tồn tại dưới nhiều dạng.
01:55
Obsessions can manifest as fears of contamination and illness,
32
115718
4129
Ám ảnh có thể biểu lộ qua việc sợ bẩn và đau ốm,
01:59
worries about harming others,
33
119847
2349
lo mình sẽ làm hại người khác,
02:02
or preoccupations with numbers, patterns, morality, or sexual identity.
34
122196
5839
hay quá để ý đến các con số, kiểu hình, đạo đức, hoặc đặc trưng giới tính.
02:08
And compulsions can range from excessive cleaning or double checking,
35
128035
3588
Cưỡng chế có thể biểu hiện từ việc lau chùi hay kiểm tra mọi thứ nhiều lần,
02:11
to the fastidious arrangement of objects,
36
131623
3315
cho đến việc bố trí đồ đạc chi li,
02:14
or walking in predetermined patterns.
37
134938
3596
hay bước đi theo một quy luật định sẵn.
02:18
Myth three:
38
138534
1322
Hiểu lầm 3: người mắc OCD không biết rằng điều mình làm là vô lý.
02:19
individuals with OCD don't understand that they are acting irrationally.
39
139856
5001
02:24
Many individuals with OCD actually understand the relationship
40
144857
3855
Thực ra, có nhiều bệnh nhân OCD nhận thức rất rõ sự liên hệ
02:28
between their obsessions and compulsions quite well.
41
148712
4017
giữa ám ảnh và cưỡng chế của mình.
02:32
Being unable to avoid these thoughts and actions
42
152729
2629
Việc không thể thoát khỏi suy nghĩ và hành động
02:35
despite being aware of their irrationality
43
155358
3086
mà chính mình cũng cảm thấy vô nghĩa
một phần là lý do vì sao OCD lại khiến họ mệt mỏi đến thế.
02:38
is part of the reason why OCD is so distressing.
44
158444
3596
02:42
OCD sufferers report feeling crazy
45
162040
2449
Những người mắc OCD nói rằng họ phát điên lên
02:44
for experiencing anxiety based on irrational thoughts
46
164489
2976
vì bị những ý nghĩ phi lý làm cho căng thẳng
02:47
and finding it difficult to control their responses.
47
167465
3371
và rồi không thể kiểm soát nổi phản ứng của bản thân.
02:50
So what exactly causes OCD?
48
170836
2535
Vậy, chính xác thì, đâu là nguyên nhân của OCD?
02:53
The frustrating answer is we don't really know.
49
173371
2957
Câu trả lời đáng buồn là ta cũng không biết chắc.
02:56
However, we have some important clues.
50
176328
2437
Tuy nhiên, ta lại có được vài dấu hiệu quan trọng.
02:58
OCD is considered a neurobiological disorder.
51
178765
3471
OCD được coi là một loại rối loạn sinh học thần kinh.
03:02
In other words, research suggests that OCD sufferers brains
52
182236
4230
Nói cách khác, nghiên cứu chỉ ra rằng não của bệnh nhân OCD
03:06
are actually hardwired to behave in a certain fashion.
53
186466
3762
được mặc định hoạt động theo một hướng nhất định.
03:10
Research has implicated three regions of the brain
54
190228
2473
Theo các nghiên cứu, 3 vùng của não bộ
03:12
variously involved in social behavior and complex cognitive planning,
55
192701
4199
liên quan mật thiết đến hành vi xã hội và tiến trình nhận thức phức tạp,
03:16
voluntary movement,
56
196900
1675
hành động do ý chí,
03:18
and emotional and motivational responses.
57
198575
3686
và các phản ứng cảm xúc và động cơ.
03:22
The other piece of the puzzle
58
202261
1828
Mặt khác của vấn đề
03:24
is that OCD is associated with low levels of serotonin,
59
204089
4182
là OCD có liên quan đến sự suy giảm hàm lượng serotonin,
03:28
a neurotransmitter that communicates between brain structures
60
208271
3752
một chất dẫn truyền thần kinh liên kết giữa các phần não bộ
03:32
and helps regulate vital processes,
61
212023
2571
và góp phần điều khiển các quá trình trọng yếu,
03:34
such as mood, aggression, impulse control,
62
214594
2823
như tâm trạng, tính nóng nảy, kiểm soát tính bốc đồng
03:37
sleep, appetite, body temperature and pain.
63
217417
4788
giấc ngủ, sự thèm ăn, nhiệt độ cơ thể và cảm giác đau đớn.
03:42
But are serotonin and activity in these brain regions the sources of OCD
64
222205
4523
Nhưng có phải serotonin và hoạt động của 3 phần não bộ gây ra OCD?
03:46
or symptoms of an unknown underlying cause of the disorder.
65
226728
4499
Hay triệu chứng của một nguyên nhân tiềm ẩn khác gây ra nó?
03:51
We probably won't know until
66
231227
1541
Có lẽ ta vẫn chưa thể biết
03:52
we have a much more intimate understanding of the brain.
67
232768
3958
một khi chưa có nhiều hiểu biết chuyên sâu hơn về bộ não.
03:56
The good news is there are effective treatments for OCD,
68
236726
3528
Tin tốt là đã có các phương pháp điều trị hiệu quả chứng OCD,
04:00
including medications, which increase serotonin in the brain
69
240254
3208
như sử dụng thuốc để tăng hàm lượng serotonin trong não,
04:03
by limiting its reabsorption by brain cells,
70
243462
3051
hạn chế các tế bào não tái hấp thu serotonin,
04:06
behavioral therapy that gradually desensitizes patients to their anxieties,
71
246513
5004
hoặc trị liệu hành vi, giúp bệnh nhân quen dần với những nỗi căng thẳng,
04:11
and in some cases, electroconvulsive therapy,
72
251517
3143
hoặc trong một số trường hợp là liệu pháp sốc điện,
04:14
or surgery, when OCD doesn't respond to other forms of treatment.
73
254660
4528
hay phẫu thuật, khi các phương pháp khác không mang lại hiệu quả.
04:19
Knowing that your own brain is lying to you
74
259188
2574
Nhận thức được rằng bộ não đang đánh lừa mình
04:21
while not being able to resist its commands can be agonizing.
75
261762
4238
song lại không thể làm trái ý nó có lẽ rất khổ sở.
04:26
But with knowledge and understanding comes the power to seek help,
76
266000
4105
Nhưng khi có kiến thức và hiểu biết, bạn có thể tìm kiếm sự giúp đỡ,
và những nghiên cứu triển vọng về não
04:30
and future research into the brain
77
270105
1645
04:31
may finally provide the answers we're looking for.
78
271750
3212
có lẽ sẽ cho ta câu trả lời hằng kiếm tìm.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7