What makes tattoos permanent? - Claudia Aguirre

Dövmeleri kalıcı yapan nedir? - Claudia Aguirre

Çeviri: Sevkan Uzel Gözden geçirme: Eren Gokce

Tattoos have often been presented

Popüler medyada dövme, çoğunlukla

in popular media as either marks of the dangerous and deviant

ya tehlike ve sapkınlık işareti ya da

or trendy youth fads.

modaya uygun gençlik hevesi olarak gösterilir.

But while tattoo styles come and go,

Dövme stilleri değişip dursa ve

and their meaning has differed greatly across cultures,

anlamları kültürden kültüre farklılık gösterse de,

the practice is as old as civilization itself.

uygulamanın kendisi uygarlık kadar eskidir.

Decorative skin markings have been discovered in human remains

Dekoratif deri işaretlemeleri, dünyanın her yerindeki

insan kalıntılarında görülmektedir.

all over the world,

with the oldest found on a Peruvian mummy dating back to 6,000 BCE.

En eskisi M.Ö. 6000 yılından kalma bir Peru mumyasıdır.

Peki dövmenin tam olarak ne olduğunu hiç merak ettiniz mi?

But have you ever wondered how tattooing really works?

You may know that we shed our skin,

Derimizin sürekli döküldüğünü belki de bilirsiniz;

losing about 30-40,000 skin cells per hour.

saatte 30 ilâ 40 bin arasında deri hücresi kaybederiz.

That's about 1,000,000 per day.

Bu da günde yaklaşık 1 milyon eder.

So, how come the tattoo doesn't gradually flake off along with them?

Peki öyleyse nasıl oluyor da dövme onlarla gitmiyor?

The simple answer is that tattooing involves

Basitçe yanıtlamak gerekirse, dövme yaparken pigmentler

getting pigment deeper into the skin

than the outermost layer that gets shed.

derinin dökülen dış katmanından daha derinlere aktarılır.

Throughout history, different cultures

Tarih boyunca, farklı kültürler bunu sağlamak için çeşitli yöntemler kullanmıştır.

have used various methods to accomplish this.

But the first modern tattooing machine

İlk çağdaş dövme makinesi ise,

was modeled after Thomas Edison's engraving machine

Thomas Edison'un oymacılık makinesinden esinlenilmiş

and ran on electricity.

ve elektrikle çalıştırılmıştır.

Tattooing machines used today

Günümüzde kullanılan dövme makineleri,

insert tiny needles, loaded with dye, into the skin

renk dolu minik iğneleri deriye

at a frequency of 50 to 3,000 times per minute.

dakikada 50 ilâ 3000 kez batırır.

The needles punch through the epidermis,

Epidermisi delen iğneler,

allowing ink to seep deep into the dermis,

boyanın dermis derinliğine kadar sızmasını sağlar.

which is composed of collagen fibers, nerves, glands, blood vessels and more.

Orada kolajen fiberler, sinirler, bezeler, kan damarları ve başka yapılar bulunur.

Every time a needle penetrates, it causes a wound

Her bir iğne batışında yara oluşur ve

that alerts the body to begin the inflammatory process,

bedenin iltihap sürecini tetikleyerek

calling immune system cells to the wound site

bağışıklık sistemi hücrelerini yaralı bölgeye deriyi onarmak üzere gönderir.

to begin repairing the skin.

And it is this very process that makes tattoos permanent.

İşte dövmeyi kalıcı duruma getiren süreç budur.

First, specialized cells called macrophages

İlk önce, makrofaj denilen özel hücreler

eat the invading material in an attempt to clean up the inflammatory mess.

iltihabı temizlemek amacıyla işgalci maddeyi yer.

As these cells travel through the lymphatic system,

Bu hücreler lenfatik sistemde ilerlerken, bir kısmı

some of them are carried back with a belly full of dye into the lymph nodes

karınları boya dolu hâlde lenf bezlerine geri taşınır,

while others remain in the dermis.

diğerleri ise dermiste kalır.

With no way to dispose of the pigment,

Pigmentten kurtulmak mümkün olmadığından

the dyes inside them remain visible through the skin.

içlerindeki boya deri üzerinde görünür kalır.

Boya parçacıklarının birazı dermisin jelimsi yapısında asılı kalırken,

Some of the ink particles are also suspended

in the gel-like matrix of the dermis,

while others are engulfed by dermal cells called fibroblasts.

diğerleri fibroblast denilen deri hücrelerince yutulur.

Initially, ink is deposited into the epidermis as well,

Başlangıçta boya epidermiste de bulunmaktadır,

but as the skin heals, the damaged epidermal cells are shed

ama deri iyileşirken, hasarlı epidermal hücreler dökülür

and replaced by new, dye-free cells

ve yeni, boyasız hücrelerle değiştirilirlerken

with the topmost layer peeling off like a heeling sunburn.

en üst katmanda güneş yanığı benzeri bir soyulma oluşur.

Blistering or crusting is not typically seen with professional tattoos

Profesyonel dövmelerde, kabarma ve kabuklanma genelde

and complete epidermal regeneration requires 2-4 weeks,

görülmez ve tam epidermal yenilenme 2-4 hafta arasında sürer.

during which excess sun exposure and swimming

Bu esnada güneşten ve yüzmeden kaçınmak, solmayı engeller.

should be avoided to prevent fading.

Dermal hücreler ise ölene dek yerlerinde kalırlar.

Dermal cells, however, remain in place until they die.

When they do, they are taken up, ink and all, by younger cells nearby,

Öldüklerinde de, yakındaki genç hücreler tarafından, boyalarıyla beraber yutulurlar;

so the ink stays where it is.

dolayısıyla boya olduğu yerde kalır.

But with time, tattoos do fade naturally

Fakat zaman içinde, beden yabancı pigment parçacıklarına tepki gösterdikçe dövmeler doğal olarak solar.

as the body reacts to the alien pigment particles,

slowly breaking them down to be carried off

Yavaşça parçalanarak, bağışıklık sisteminin makrofajları tarafından dışarı taşınırlar.

by the immune system's macrophages.

Bu pigment parçalanmasında, ultaviyole ışınımın da rolü büyüktür.

Ultraviolet radiation can also contribute to this pigment breakdown,

though it can be mitigated by the use of sunblock.

Ancak güneşten korunarak etkisi azaltılabilir.

Ama dermal hücreler nispeten durağan olduklarından,

But since the dermal cells are relatively stable,

much of the ink will remain deep in the skin for a person's whole life.

boyanın büyük bölümü, kişinin yaşamı boyunca derinin derinliklerinde kalır.

Peki eğer dövme deride yaşam boyu kalacak şekilde yapılıyorsa, onu silmenin bir yolu olabilir mi?

But if tattoos are embedded in your skin for life, is there any way to erase them?

Technically, yes.

Teknik olarak, evet.

Today, a laser is used to penetrate the epidermis

Günümüzde lazer kullanarak epidermise ulaşılmakta ve

and blast apart underlying pigment colors of various wavelengths,

alttaki renkli pigmentler farklı dalga boylarıyla parçalanmaktadır.

black being the easiest to target.

En kolay silinen renk siyahtır.

The laser beam breaks the ink globules into smaller particles

Lazer ışını, boya küreciklerini makrofajların taşıyabileceği

that can then be cleared away by the macrophages.

küçük parçalara ayırır.

Bazı renk boyaları atmak, diğerlerinden daha zordur

But some color inks are harder to remove than others,

and there could be complications.

ve komplikasyonlar olabilir.

For this reason, removing a tattoo is still more difficult than getting one,

Bu nedenle, bir dövmeyi sildirmek hâlâ yaptırmaktan çok daha zor;

but not impossible.

ama imkânsız değil.

So a single tattoo may not truly last forever,

Bir dövme belki sonsuza kadar kalmaz,

but tattoos have been around longer than any existing culture.

ama dövmeler varolan tüm kültürlerden daha uzun süredir var.

And their continuing popularity means that the art of tattooing is here to stay.

Süren popülerlikleri de, dövmenin hep var olacağını gösteriyor.