What makes tattoos permanent? - Claudia Aguirre

Czemu tatuaże są trwałe? - Claudia Aguirre

6,430,054 views

2014-07-10 ・ TED-Ed


New videos

What makes tattoos permanent? - Claudia Aguirre

Czemu tatuaże są trwałe? - Claudia Aguirre

6,430,054 views ・ 2014-07-10

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Alicja Wysokińska Korekta: Krystian Aparta
00:06
Tattoos have often been presented
0
6749
1921
Media często prezentują tatuaże
00:08
in popular media as either marks of the dangerous and deviant
1
8693
4009
jako oznakę groźnych, dziwacznych
00:12
or trendy youth fads.
2
12726
1937
lub spowodowanych modą zachcianek młodzieży.
00:14
But while tattoo styles come and go,
3
14687
2314
Jednak podczas gdy styl tatuaży wciąż ulega ewolucji,
00:17
and their meaning has differed greatly across cultures,
4
17025
2718
a ich znaczenie jest różne w różnych kulturach,
00:19
the practice is as old as civilization itself.
5
19767
3321
to sam proces ich tworzenia jest tak stary jak nasza cywilizacja.
00:23
Decorative skin markings have been discovered in human remains
6
23868
3497
Dekoracje na ludzkiej skórze są odkrywane na ludzkich szczątkach
00:27
all over the world,
7
27389
1510
na całym świecie.
00:28
with the oldest found on a Peruvian mummy dating back to 6,000 BCE.
8
28923
5337
Najstarsze znaleziono na mumii sprzed 6 tysięcy lat p.n.e.
Ale na czym tak naprawdę polega tatuaż?
00:35
But have you ever wondered how tattooing really works?
9
35081
2658
00:38
You may know that we shed our skin,
10
38700
2211
Jak wiadomo nasza skóra ulega łuszczeniu,
00:40
losing about 30-40,000 skin cells per hour.
11
40935
3414
tracimy około 30 - 40 tysięcy komórek na minutę.
00:44
That's about 1,000,000 per day.
12
44373
1612
Czyli około milion komórek na dzień.
00:47
So, how come the tattoo doesn't gradually flake off along with them?
13
47199
4264
Więc czemu tatuaż nie schodzi razem z nimi?
00:51
The simple answer is that tattooing involves
14
51487
2751
Barwnik umieszczany jest bowiem głębiej,
00:54
getting pigment deeper into the skin
15
54262
2237
00:56
than the outermost layer that gets shed.
16
56523
2131
gdzie skóra się nie złuszcza.
00:59
Throughout history, different cultures
17
59287
2263
W przeszłości różne kultury używały różnych metod, aby to uzyskać.
01:01
have used various methods to accomplish this.
18
61574
2186
01:03
But the first modern tattooing machine
19
63784
2193
Pierwsze nowoczesne urządzenie do robienia tatuaży
01:06
was modeled after Thomas Edison's engraving machine
20
66001
3373
było zainspirowane maszyną do grawerowania Tomasza Edisona
01:09
and ran on electricity.
21
69398
1216
i napędzał je prąd.
01:11
Tattooing machines used today
22
71532
1895
Dzisiejsze maszynki
01:13
insert tiny needles, loaded with dye, into the skin
23
73451
3852
mają malutkie igły z barwnikiem, którymi nakłuwa się skórę
01:17
at a frequency of 50 to 3,000 times per minute.
24
77327
3328
z prędkością od 50 do 3 tysięcy razy na minutę.
01:20
The needles punch through the epidermis,
25
80679
2668
Igły przechodzą przez naskórek,
01:23
allowing ink to seep deep into the dermis,
26
83371
3576
a barwnik dostaje się do skóry właściwej,
01:26
which is composed of collagen fibers, nerves, glands, blood vessels and more.
27
86971
5857
w której znajdują się włókna kolagenu, nerwy czy naczynia krwionośne.
01:33
Every time a needle penetrates, it causes a wound
28
93420
3271
Igły za każdym ukłuciem powodują rany,
01:36
that alerts the body to begin the inflammatory process,
29
96715
3364
rozpoczyna się proces gojenia,
01:40
calling immune system cells to the wound site
30
100103
2734
a system odpornościowy uruchamia mechanizmy naprawy skóry.
01:42
to begin repairing the skin.
31
102861
1495
01:44
And it is this very process that makes tattoos permanent.
32
104866
3198
Dlatego właśnie tatuaże zostają w skórze na stałe.
01:48
First, specialized cells called macrophages
33
108921
2819
Najpierw wyspecjalizowane komórki, makrofagi,
01:51
eat the invading material in an attempt to clean up the inflammatory mess.
34
111764
5264
oczyszczają skórę, pożerając obcy materiał.
01:57
As these cells travel through the lymphatic system,
35
117052
2633
Przemieszczają się one w systemie limfatycznym.
01:59
some of them are carried back with a belly full of dye into the lymph nodes
36
119709
4278
Niektóre z brzuchami pełnymi tuszu wracają do węzłów chłonnych,
02:04
while others remain in the dermis.
37
124011
2939
inne zostają w skórze właściwej.
02:06
With no way to dispose of the pigment,
38
126974
1903
Nie mogą pozbyć się barwnika,
02:08
the dyes inside them remain visible through the skin.
39
128901
2829
pozostaje on więc widoczny przez skórę.
Niektóre jego cząstki są włączane do żelopodobnej macierzy skóry właściwej,
02:12
Some of the ink particles are also suspended
40
132245
2477
02:14
in the gel-like matrix of the dermis,
41
134746
2307
02:17
while others are engulfed by dermal cells called fibroblasts.
42
137077
4302
inne są pochłaniane przez komórki skórne zwane fibroblastami.
02:22
Initially, ink is deposited into the epidermis as well,
43
142053
3560
Na początku barwnik dostaje się też do naskórka,
02:25
but as the skin heals, the damaged epidermal cells are shed
44
145637
3753
jednak gdy skóra się goi, naskórek złuszcza się
02:29
and replaced by new, dye-free cells
45
149414
2853
i zastępują go nowe komórki.
02:32
with the topmost layer peeling off like a heeling sunburn.
46
152291
3231
Naskórek schodzi wówczas jak po poparzeniu słonecznym.
02:35
Blistering or crusting is not typically seen with professional tattoos
47
155546
4018
Przy profesjonalnych tatuażach zwykle nie pojawiają się strupki lub bąble,
02:39
and complete epidermal regeneration requires 2-4 weeks,
48
159588
4151
a regeneracja naskórka zajmuje od dwóch do czterech tygodni.
02:43
during which excess sun exposure and swimming
49
163763
2463
Wówczas należy unikać słońca lub pływania, aby tatuaż nie wypłowiał.
02:46
should be avoided to prevent fading.
50
166250
1979
Komórki skóry pozostają na swoim miejscu aż do ich śmierci.
02:49
Dermal cells, however, remain in place until they die.
51
169086
3455
02:52
When they do, they are taken up, ink and all, by younger cells nearby,
52
172565
4741
Są wtedy zastępowane przez pigment i komórki młode,
02:57
so the ink stays where it is.
53
177330
1900
barwnik zostaje więc na swoim miejscu.
02:59
But with time, tattoos do fade naturally
54
179254
2583
Tatuaże płowieją jednak naturalnie,
03:01
as the body reacts to the alien pigment particles,
55
181861
3331
03:05
slowly breaking them down to be carried off
56
185216
2274
Są one rozkładane i przenoszone przez makrofagi.
03:07
by the immune system's macrophages.
57
187514
2044
Promieniowanie ultrafioletowe również może powodować blednięcie barwnika.
03:10
Ultraviolet radiation can also contribute to this pigment breakdown,
58
190203
3905
03:14
though it can be mitigated by the use of sunblock.
59
194132
2480
Można to ograniczyć, stosując filtry UV.
Komórki skóry są jednak dosyć stabilne,
03:17
But since the dermal cells are relatively stable,
60
197041
2556
03:19
much of the ink will remain deep in the skin for a person's whole life.
61
199621
3809
większość pigmentu pozostaje więc w skórze do końca życia.
Czy jest więc jakiś sposób, aby pozbyć się tatuażu?
03:24
But if tattoos are embedded in your skin for life, is there any way to erase them?
62
204131
4739
03:28
Technically, yes.
63
208894
1117
Teoretycznie, tak.
03:30
Today, a laser is used to penetrate the epidermis
64
210366
3443
Używa się do tego lasera, który przechodzi przez naskórek
03:33
and blast apart underlying pigment colors of various wavelengths,
65
213833
4121
i rozbija różne pigmenty różnymi długościami fal.
03:37
black being the easiest to target.
66
217978
2076
Czarny kolor najłatwiej wywabić.
03:40
The laser beam breaks the ink globules into smaller particles
67
220715
3394
Promień lasera rozbija drobinki tuszu na mniejsze części,
03:44
that can then be cleared away by the macrophages.
68
224133
2810
które makrofagi są w stanie pochłonąć.
Niektóre kolory trudniej jednak wywabić
03:47
But some color inks are harder to remove than others,
69
227329
3309
03:50
and there could be complications.
70
230662
1832
i często powoduje to komplikacje.
03:52
For this reason, removing a tattoo is still more difficult than getting one,
71
232518
4138
Dlatego trudniej jest usunąć tatuaż niż go zrobić,
03:56
but not impossible.
72
236680
1225
nie jest to jednak niemożliwe.
03:58
So a single tattoo may not truly last forever,
73
238175
3192
Tatuaż nie musi więc być wieczny.
04:01
but tattoos have been around longer than any existing culture.
74
241391
3274
Tatuaże są starsze od wszystkich istniejących dziś kultur,
04:04
And their continuing popularity means that the art of tattooing is here to stay.
75
244975
4372
a ich niesłabnąca popularność oznacza, że przetrwają jeszcze dłużej.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7