What makes tattoos permanent? - Claudia Aguirre

6,430,054 views ・ 2014-07-10

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Gaylan Hashm Reviewer: halo fariq
00:06
Tattoos have often been presented
0
6749
1921
تاتۆ زۆرجار پێشکەشکراوە
00:08
in popular media as either marks of the dangerous and deviant
1
8693
4009
لە میدیای خەڵکی وەکو نیشانەیەکی ترسناک و خراپ
00:12
or trendy youth fads.
2
12726
1937
یان مۆدێلێکی گەنجانەیە.
00:14
But while tattoo styles come and go,
3
14687
2314
بەڵام لەهەمان کاتدا شێوازەکانی تاتۆ دێت و دەڕوا،
00:17
and their meaning has differed greatly across cultures,
4
17025
2718
و بەمانەی جیاوازی گەورەی کلتورەکان دێت
00:19
the practice is as old as civilization itself.
5
19767
3321
ڕاهێنانەکە ئەوەندە کۆنە وەکو شارستانێتی.
00:23
Decorative skin markings have been discovered in human remains
6
23868
3497
نیشانەی ڕازاندنەوەی پێست دۆزرایەوە لەسەر مرۆڤ
00:27
all over the world,
7
27389
1510
لەسەرووی هەموو جیهان،
00:28
with the oldest found on a Peruvian mummy dating back to 6,000 BCE.
8
28923
5337
کۆنترینیان دۆزرایەوە لەسەرمۆمیای پیرۆڤیەک کە دەگەڕێتەوە بۆ ٦،٠٠٠ ساڵ پێش زاین.
00:35
But have you ever wondered how tattooing really works?
9
35081
2658
بەڵام ئایا تا ئێستا پرسیوتە تاتۆ چۆن بەڕاستی کاردەکات؟
00:38
You may know that we shed our skin,
10
38700
2211
تۆ ڕەنگە بزانیت کە ئێمە دەیڕێژینە سەر پێستمان،
00:40
losing about 30-40,000 skin cells per hour.
11
40935
3414
نزیکەی ٣٠-٤٠،٠٠٠ خانەی پێستمان لە یەک کاتژمێر لەدەست دەدەین.
00:44
That's about 1,000,000 per day.
12
44373
1612
ئەوە نزیکەی ١،٠٠٠،٠٠٠ لەهەر ڕۆژێک دا.
00:47
So, how come the tattoo doesn't gradually flake off along with them?
13
47199
4264
چۆن تاتۆ بەرەبەرە ڕەشنابێتەوە بەهۆی ئەوانە؟
00:51
The simple answer is that tattooing involves
14
51487
2751
وەڵامە سادەکە ئەوەیە تاتۆ
00:54
getting pigment deeper into the skin
15
54262
2237
ڕەنگەکان لەقوڵای پێستەکە
00:56
than the outermost layer that gets shed.
16
56523
2131
لە دوورترین توێژاڵ دەڕێژێ و جێگیردەبێت.
00:59
Throughout history, different cultures
17
59287
2263
بەدرێژای مێژوو، جیاوزی کلتورەکان
01:01
have used various methods to accomplish this.
18
61574
2186
ڕێگای جیاوازیان بەکارهێناوە بۆ بەدەستهێنانی.
01:03
But the first modern tattooing machine
19
63784
2193
بەڵام یەکەم ئامێری دروستکردنی تاتۆ
01:06
was modeled after Thomas Edison's engraving machine
20
66001
3373
نموونەی بوو پاش ئامێرە هەڵکۆڵینەکەی تۆماس ئەدیسۆن
01:09
and ran on electricity.
21
69398
1216
و بەکاردەهێنرا بۆ کارەبا.
01:11
Tattooing machines used today
22
71532
1895
ئامێرەکانی تاتۆ ئەمڕۆ بەکاردەهێندرێن
01:13
insert tiny needles, loaded with dye, into the skin
23
73451
3852
بە بردنە ناوەوەی دەرزییەکی بچووک، پڕکردنی لەڕەنگ، بۆ ناو پێستەکە
01:17
at a frequency of 50 to 3,000 times per minute.
24
77327
3328
بە لەرەیەکی ٥٠ بۆ ٣،٠٠٠ جار لە یەک خولەکدا.
01:20
The needles punch through the epidermis,
25
80679
2668
دەرزییەکان پێستت کون دەکەن،
01:23
allowing ink to seep deep into the dermis,
26
83371
3576
ڕێگەدەدەن مەرەکەبەکە بچێتە قوڵای بەشی ناوەی پێست،
01:26
which is composed of collagen fibers, nerves, glands, blood vessels and more.
27
86971
5857
کە پێکهاتەی فایبەرەکانی کۆلاجین، دەمارەکان ،لیکەڕژێنەکان، خوێنبەرەکان وهیتر.
01:33
Every time a needle penetrates, it causes a wound
28
93420
3271
هەمووکاتێک بڕینی دەرزییەک، دەبێتە هۆکاری برینێک
01:36
that alerts the body to begin the inflammatory process,
29
96715
3364
کە جەستە ئاگەداردەکاتەوە بۆ دەستکردن بە هەڵاوسان ،
01:40
calling immune system cells to the wound site
30
100103
2734
بەرگری لەش ئاگاداردەکاتەوە خانەکان بچن بۆ شوێنی برینەکە
01:42
to begin repairing the skin.
31
102861
1495
بۆ چاکردنەوەی پێستەکە.
01:44
And it is this very process that makes tattoos permanent.
32
104866
3198
و ئەوە ئەو رێگەیەیە کە وادەکات دروست بوونی تاتۆ هەمیشەی بێت.
01:48
First, specialized cells called macrophages
33
108921
2819
یەکەم ،خانەکان تایبەتمەند دەبن پێی دەڵێن مایکرۆفەیج
01:51
eat the invading material in an attempt to clean up the inflammatory mess.
34
111764
5264
ماددەکان دەخوات هەوڵێك بۆ پاکردنەوەی هەڵاوسانەکە.
01:57
As these cells travel through the lymphatic system,
35
117052
2633
گەشتکردنی ئەوخانانە لە ناو سیستەمی لمف،
01:59
some of them are carried back with a belly full of dye into the lymph nodes
36
119709
4278
هەندێک لەوانە دەگەڕێنەوە لەگەڵ کۆمەڵە ڕەنگێک بۆ ناو گرێی لیمفەکان
02:04
while others remain in the dermis.
37
124011
2939
لە کاتێکدا ئەوانی دی لە بەشی ناوەوەی پێست دەمێنەوە.
02:06
With no way to dispose of the pigment,
38
126974
1903
هیچ ڕێگەیەک نییە بۆ دابەشکردنیان،
02:08
the dyes inside them remain visible through the skin.
39
128901
2829
ڕەنگەکانی ناوەوە لە سەر ڕووی پێست دەبینرێن.
02:12
Some of the ink particles are also suspended
40
132245
2477
هەروەها هەندێک بەشی مەرەکەبەکان نامێنن
02:14
in the gel-like matrix of the dermis,
41
134746
2307
لەناو قاڵبی جەلی بەشی ناوەوەی پێستن،
02:17
while others are engulfed by dermal cells called fibroblasts.
42
137077
4302
بەڵام ئەوانی تر نوقم دەبن بە هۆی خانەکانی پێست پێی دەڵێن دایکە ڕیشاڵەخانە.
02:22
Initially, ink is deposited into the epidermis as well,
43
142053
3560
سەرەتا، مەرەکەبەکە دابەشدەبێت لەناو زمانە چکۆلە،
02:25
but as the skin heals, the damaged epidermal cells are shed
44
145637
3753
بەڵام وەکو چاک بوونەوەی پێست، لەناوبردنی خانەکانی زمانە چکۆلە دەیڕێژێت
02:29
and replaced by new, dye-free cells
45
149414
2853
و جێگرتنەوەی بە خانەی نوێ، خانە ئازادەکان ڕەنگ دەکات
02:32
with the topmost layer peeling off like a heeling sunburn.
46
152291
3231
لەگەڵ لابردنی بەرزترین چین وەکو چاک بوونەوە لەسووتانەوی بەر خۆر.
02:35
Blistering or crusting is not typically seen with professional tattoos
47
155546
4018
سوربوونەوەی توێکڵی دەرەوە نابینرێ ئەگەر بە تاتۆکردنێکی کارامە بکرێت
02:39
and complete epidermal regeneration requires 2-4 weeks,
48
159588
4151
و نوێ بوونەوەی پێست بەتەوای پێویستی بە ٢بۆ ٤ حەفتەیە،
02:43
during which excess sun exposure and swimming
49
163763
2463
لەم ماوەیەدا زۆر خۆدانە بەرخۆر و مەلەکردن
02:46
should be avoided to prevent fading.
50
166250
1979
پێویستە دووربکەویتەوە نەیکەیت.
02:49
Dermal cells, however, remain in place until they die.
51
169086
3455
خانەکانی پێست، پاشماوەی لە شوێنەکە دەمێنێت تاوەکو دەمرن.
02:52
When they do, they are taken up, ink and all, by younger cells nearby,
52
172565
4741
کاتێک دەیکەن، خوی پێوەدەگرن، مەرەکەب و هەمووی، لە نزیک خانە نوێترەکان دادەنێن،
02:57
so the ink stays where it is.
53
177330
1900
هەروەها مەرەکەبەکە لەوێ دەمێنێتەوە.
02:59
But with time, tattoos do fade naturally
54
179254
2583
بەڵام لەگەڵ کاتدا، سروشتییانە کاڵ دەبێتەوە
03:01
as the body reacts to the alien pigment particles,
55
181861
3331
وەکو جەستەکە وەڵامدانەوەیەک بۆ جیاوزی بە شەکەکانی ڕەنگ،
03:05
slowly breaking them down to be carried off
56
185216
2274
لەسەرخۆ لە کار دەکەون بۆ ئەوەی سەربکەوێت بەسەری
03:07
by the immune system's macrophages.
57
187514
2044
بە سیستەمی بەرگری مایکرۆفەیج.
03:10
Ultraviolet radiation can also contribute to this pigment breakdown,
58
190203
3905
هەروەها تیشکی سەروو بنەوشەیی بەشداری دەکات لە کاڵ کردنەوەی ئەم ڕەنگە،
03:14
though it can be mitigated by the use of sunblock.
59
194132
2480
هەرچەندە دەتوانی ئازارەکەی بشکێنی بە بەکارهێنانی دژەخۆر.
03:17
But since the dermal cells are relatively stable,
60
197041
2556
بەڵام لەو ماوەیەدا خانەی پێستەکان جێگیردەبن،
03:19
much of the ink will remain deep in the skin for a person's whole life.
61
199621
3809
زۆربەی مەرەکەبەکان لە قوڵای پێستی کەسەکە دەمێنێتەوە لە تەواوی ژیانی.
03:24
But if tattoos are embedded in your skin for life, is there any way to erase them?
62
204131
4739
بەڵام ئەگەرتاتۆ چەسپ کرابێت لە سەر پێستت بۆ تەواوی ژیانت,
هیچ ڕێگەیەک هەیە بۆ سڕینەوەی؟
03:28
Technically, yes.
63
208894
1117
بەڵێ،
03:30
Today, a laser is used to penetrate the epidermis
64
210366
3443
ئەمڕۆ، لەیزەرێک بەکاردەهێندرێت بۆ چوونە ناو پێست
03:33
and blast apart underlying pigment colors of various wavelengths,
65
213833
4121
و ڕەشکردنەوەی بەشەکانی ژێرەوەی ڕەنگی جیاوازی درێژی شەپۆل،
03:37
black being the easiest to target.
66
217978
2076
ڕەش دەبێتە ئاسانترین ئامانج.
03:40
The laser beam breaks the ink globules into smaller particles
67
220715
3394
لیزەرەکە تیشکەکەی دڵۆپە مەرەکەبەکە دەشکێنێت بۆ بەشی بچووکتر
03:44
that can then be cleared away by the macrophages.
68
224133
2810
کە دواتر لادەبردێت لەلایەن مایکرۆفەیج.
03:47
But some color inks are harder to remove than others,
69
227329
3309
بەڵام هەندێک ڕەنگ مەرەکەبەکانی قورسترە لابردنیان لەوانی تر،
03:50
and there could be complications.
70
230662
1832
و ئاڵۆزدەبێت.
03:52
For this reason, removing a tattoo is still more difficult than getting one,
71
232518
4138
بۆ ئەم مەبەستە، لابردنی تاتۆ زۆر زەحمەتترە لە دروسکردنی،
03:56
but not impossible.
72
236680
1225
بەڵام مەحاڵیش نییە.
03:58
So a single tattoo may not truly last forever,
73
238175
3192
هەروەها یەک تاتۆ ڕەنگە نەمێنێت بۆ هەتاهەتایە،
04:01
but tattoos have been around longer than any existing culture.
74
241391
3274
بەڵام تاتۆکان لەهەر کلتورێک زیاتر ماونەتەوە.
04:04
And their continuing popularity means that the art of tattooing is here to stay.
75
244975
4372
و بەردەوام بوونی گەلێتی واتا هونەری تاتۆ لێرە دەمێنێتەوە.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7