Why it’s so hard to cure HIV/AIDS - Janet Iwasa

2,909,268 views ・ 2015-03-16

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gaye Yavuz Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:06
In 2008, something incredible happened: a man was cured of HIV.
0
6691
6008
2008'de inanılmaz bir şey oldu: HIV virüslü bir adam tedavi edildi.
00:12
In over 70 million HIV cases, that was a first and, so far, a last.
1
12699
5679
70 milyonun üzerindeki HIV vakalarında bu ilk ve şu ana kadar sondu.
00:18
We don't yet understand exactly how he was cured.
2
18378
3086
Nasıl tedavi olduğunu henüz tam olarak anlamış değiliz.
00:21
We can cure people of various diseases, such as malaria and hepatitis C,
3
21464
4310
Sıtma ve Hepatit C gibi çeşitli hastalıkları tedavi edebiliyorken
00:25
so why can't we cure HIV?
4
25774
2533
neden HIV'i edemiyoruz?
00:28
Well, first let's examine how HIV infects people
5
28307
3248
Önce HIV virüsünün nasıl bulaştığını ve AIDS'e dönüştüğünü inceleyelim.
00:31
and progresses into AIDS.
6
31555
2117
00:33
HIV spreads through exchanges of bodily fluids.
7
33672
3158
HIV vücut sıvılarının etkileşimiyle yayılır.
00:36
Unprotected sex and contaminated needles are the leading cause of transmission.
8
36830
4463
Korunmasız cinsel ilişki ve kullanılmış iğneler yayılmanın başlıca sebepleri.
00:41
It, fortunately, cannot spread through air, water, or casual contact.
9
41293
4560
Neyse ki bu virüs hava, su ya da günlük temaslarla yayılmıyor.
00:45
Individuals of any age, sexual orientation, gender and race
10
45853
3761
Her yaş grubu, cinsel yönelim, cinsiyet ve ırktan birey
00:49
can contract HIV.
11
49614
2474
bu virüsü kapabilir.
Vücuda girdikten sonra, HIV virüsü bağışıklık sistemindeki hücreleri etkiler.
00:52
Once inside the body, HIV infects cells that are part of the immune system.
12
52088
5008
Özellikle, vücudumuzu bakteri ve mantar enfeksiyonlarına karşı
00:57
It particularly targets helper T cells,
13
57096
2349
00:59
which help defend the body against bacterial and fungal infections.
14
59445
4110
koruyan helper T hücrelerini hedef alır.
01:03
HIV is a retrovirus,
15
63555
2115
HIV bir retrovirus.
01:05
which means it can write its genetic code into the genome of infected cells,
16
65670
4338
Bu da hastalıklı hücrenin genomunda kendi genetik kodunu yazabildiği
ve kendini kopyalayabildiği anlamına gelmektedir.
01:10
co-opting them into making more copies of itself.
17
70008
3475
01:13
During the first stage of HIV infection,
18
73483
2306
HIV enfeksiyonun ilk aşamasında,
01:15
the virus replicates within helper T cells,
19
75789
2378
virüs, zamanla çoğunu yok ettiği
01:18
destroying many of them in the process.
20
78167
2804
helper T hücresinin içinde türer.
01:20
During this stage, patients often experience flu-like symptoms,
21
80971
3401
Bu aşamada, ölüm tehlikesi arz etmese de
01:24
but are typically not yet in mortal danger.
22
84372
2831
hastalar, grip gibi belirtiler yaşarlar.
Birkaç aydan senelere kadar değişen bir süreçte
01:27
However, for a period ranging from a few months to several years,
23
87203
3634
01:30
during which time the patient may look and feel completely healthy,
24
90837
3432
hasta tamamen sağlıklı görünebilir ve hissedebilir.
Ancak, virüs çoğalmaya ve T hücrelerini yok etmeye devam eder.
01:34
the virus continues to replicate and destroy T cells.
25
94269
3622
01:37
When T cell counts drop too low,
26
97891
1935
T hücrelerinin sayısı çok azaldığında hastalar,
01:39
patients are in serious danger of contracting deadly infections
27
99826
3410
sağlıklı bir bağışıklık sisteminin normalde başa çıkabileceği enfeksiyonlara
01:43
that healthy immune systems can normally handle.
28
103236
3438
ölümcül şekilde yakalanmada ciddi bir tehlike altındadır.
01:46
This stage of HIV infection is known as AIDS.
29
106674
3793
HIV enfeksiyonunun bu aşaması AIDS olarak bilinir.
01:50
The good news is there are drugs that are highly effective
30
110467
2830
İyi haber şu ki virüsün AIDS'e dönüşmesini,
T hücre sayısının azalmasını engelleyen
01:53
at managing levels of HIV
31
113297
1739
01:55
and preventing T cell counts from getting low enough
32
115036
2584
ve HIV seviyesini yöneten
01:57
for the disease to progress to AIDS.
33
117620
2248
bir hâyli etkili ilaç var.
01:59
With antiretroviral therapy,
34
119868
2221
Antiretroviral terapiyle
HIV pozitif olan hastaların çoğu uzun ve sağlıklı bir yaşam sürebilir
02:02
most HIV-positive people can expect to live long and healthy lives,
35
122089
4401
02:06
and are much less likely to infect others.
36
126490
2667
ve hastalığı bulaştırmaları daha düşük bir ihtimal.
02:09
However, there are two major catches.
37
129157
2443
Ancak iki ana kilit noktası var.
02:11
One is that HIV-positive patients must keep taking their drugs
38
131600
4281
Birincisi, HIV-pozitif hastaları hayatları boyunca
ilaçlarını almaya devam etmeli.
02:15
for the rest of their lives.
39
135881
1628
02:17
Without them, the virus can make a deadly comeback.
40
137509
3253
İlaçsız, virüs ölümcül şekilde geri gelebilir.
02:20
So, how do these drugs work?
41
140762
2182
Peki bu ilaçlar nasıl işliyor?
02:22
The most commonly prescribed ones prevent the viral genome from being copied
42
142944
3950
En yaygın olanı, virüs genomunun kopyalanmasını
02:26
and incorporated into a host cell's DNA.
43
146894
3441
ve hücrenin DNA'sıyla birleşmesini engeller.
Diğer ilaçlar, virüsün olgunlaşıp birleşmesini engeller.
02:30
Other drugs prevent the virus from maturing or assembling,
44
150335
2988
02:33
causing HIV to be unable to infect new cells in the body.
45
153323
4662
Bunu da HIV virüsünün yeni hücrelere girmesini engelleyerek yapar.
02:37
But HIV hides out somewhere our current drugs cannot reach it:
46
157985
3207
Ama HIV, güncel ilaçların ulaşamadığı bir yerde saklanmakta.
02:41
inside the DNA of healthy T cells.
47
161192
2830
"Sağlıklı bir T hücresinin DNA'sı içinde."
Çoğu T hücresi, HIV bulaştıktan kısa bir süre sonra ölür.
02:44
Most T cells die shortly after being infected with HIV.
48
164022
3724
02:47
But in a tiny percentage,
49
167746
1446
Ama küçük bir yüzdelikte,
02:49
the instructions for building more HIV viruses lies dormant,
50
169192
3438
daha fazla HIV virüsü üreten talimatlar
02:52
sometimes for years.
51
172630
1733
bazen yıllarca daha baskın kalıyor.
02:54
So even if we could wipe out every HIV virus from an infected person's body,
52
174363
4114
Yani hastalıklı bir kişiden tüm HIV vürüsünü yok edebilsek bile
02:58
one of those T cells could activate and start spreading the virus again.
53
178477
4141
T hücrelerinden biri bu virüsü aktive edip tekrar yayabilir.
03:02
The other major catch is that not everyone in the world has access to the therapies
54
182618
3988
Diğer ana kilit nokta ise, dünyadaki herkesin
03:06
that could save their lives.
55
186606
2084
hayatlarını kurtaracak tedaviye ulaşamaması.
03:08
In Sub-Saharan Africa, which accounts for over 70% of HIV patients worldwide,
56
188690
5040
Dünyadaki HIV hastalarının %70'in üzerine tekabül eden Sahra altı Afrika'da,
03:13
antiretrovirals reached only about one in three HIV-positive patients in 2012.
57
193730
6140
2012'de antiretroviraller, HIV pozitif hastalarının sadece üçte birine ulaştı.
03:19
There is no easy answer to this problem.
58
199870
2594
Bu probleme verilecek kolay bir cevap yok.
03:22
A mix of political, economic and cultural barriers
59
202464
2891
Siyasi, ekonomik ve kültürel engeller birleşimi
03:25
makes effective prevention and treatment difficult.
60
205355
3539
etkili bir önlem ve tedaviyi zorlaştırıyor.
03:28
And even in the U.S., HIV still claims more than 10,000 lives per year.
61
208894
5655
Ve Amerika'da bile, HIV hâlâ her yıl 10.000'den fazla can alıyor.
03:34
However, there is ample cause for hope.
62
214549
3079
Ancak, umut için kâfi bir sebep var.
03:37
Researchers may be closer than ever to developing a true cure.
63
217628
3541
Araştırmacılar, doğru bir tedaviye hiç olmadıkları kadar yakın olabilirler.
03:41
One research approach involves
64
221169
1468
Bir araştırma, HIV'in genetik bilgisini barındıran tüm hücreleri
03:42
using a drug to activate all cells harboring the HIV genetic information.
65
222637
5326
aktive etmek için ilaç kullanmayı içeriyor.
03:47
This would both destroy those cells and flush the virus out into the open,
66
227963
4125
Bu yöntem, günümüz ilaçlarının etkilediği yerdeki hücreleri
hem yok edip hem temizleyebilir.
03:52
where our current drugs are effective.
67
232088
2240
03:54
Another is looking to use genetic tools
68
234328
2187
Diğeri ise HIV DNA'sını hücre genomuyla
03:56
to cut the HIV DNA out of cells genomes altogether.
69
236515
4786
beraber kesmek için genetik kısımlara bakmak.
Ve 70 milyon vaka içinde bir tedavi berbat bir ihtimal gibi görünse de
04:01
And while one cure out of 70 million cases may seem like terrible odds,
70
241301
4141
04:05
one is immeasurably better than zero.
71
245442
3571
ölçülemez şekilde hiç yoktan iyidir.
Şu an bir tedavinin mümkün olduğunu biliyoruz
04:09
We now know that a cure is possible,
72
249013
2339
04:11
and that may give us what we need to beat HIV for good.
73
251352
4218
ve bu HIV'i yenmek için ihtiyacımız olan şeyi bize verebilir.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7