Which is better: Soap or hand sanitizer? - Alex Rosenthal and Pall Thordarson

Translator: Yanawut Manmana Reviewer: Supanat Termchaianan

Your hands, up close, are anything but smooth.

เมื่อมองเข้าไปใกล้ ๆ มือของคุณ จะมีอะไรนอกจากความเรียบ

With peaks and valleys, folds and rifts,

แต่ก็เต็มไปด้วยยอดและหุบเขา รอยพับและรอยแยก

there are plenty of hiding places for a virus to stick.

ซึ่งมีที่ซ่อนมากมายให้แก่ไวรัสมาเกาะ

If you then touch your face, the virus can infect you.

และหากคุณเผลอสัมผัสใบหน้า คุณก็สามารถติดเชื้อจากไวรัสได้

But there are two extraordinarily simple ways you can keep that from happening:

แต่มีสองวิธีที่แสนง่ายดายที่คุณ สามารถใช้ป้องกันการติดเชื้อไม่ให้เกิดขึ้น

soap and water, and hand sanitizer.

นั่นคือ น้ำกับสบู่ และเจลล้างมือ

So which is better?

แล้ววิธีไหนล่ะที่ดีกว่ากัน

The coronavirus that causes COVID-19

ไวรัสโคโรนาที่ทำให้เกิดโรคโควิด-19 นั้น

is one of many viruses whose protective outer surface is made of a lipid bilayer.

เป็นหนึ่งในไวรัสที่มีพื้นผิวป้องกันด้านนอก ที่ทำมาจากชั้นไขมันสองชั้น (lipid bilayer)

These lipids are pin shaped molecules whose heads are attracted to water,

ไขมันเหล่านี้มีโมเลกุลลักษณะคล้ายเข็ม ซึ่งหัวของมันจะดึงดูดกับโมเลกุลน้ำ

and tails are repulsed by it.

ในขณะที่หางจะเกิดแรงผลักกับน้ำ

So in water-rich environments, lipids naturally form a shell like this,

ดังนั้นในสภาพแวดล้อมที่มีน้ำมาก ไขมันชนิดนี้จะจับตัวเป็นชั้นแบบนี้

with the heads outside and the tails inside.

โดยที่ส่วนหัวจะอยู่ด้านนอก และส่วนหางจะอยู่รวมกันภายใน

Their shared reaction to water makes the lipids stick loosely together—

และปฏิกิริยาของน้ำต่อไขมันทำให้ ไขมันเลือกที่จะรวมกลุ่มกันอย่างหลวม ๆ

this is called the hydrophobic effect.

ลักษณะนี้เรียกว่า ปรากฏการณ์ไฮโดรโฟบิก

This outer structure helps the molecular machinery of the virus

โครงสร้างด้านนอกของไขมันนี้ จะช่วยให้ส่วนประกอบของไวรัส

break through cellular membranes and hijack our cells.

สามารถทำลายเยื่อหุ้มเซลล์ และบุกเข้ามาในเซลล์ของเรา

But it has thousands upon thousands of weak points

แต่โครงสร้างไขมันก็มีจุดอ่อน นับพันจุด

where the right molecules could pry it apart.

ซึ่งเป็นจุดที่หากใช้โมเลกุลที่เหมาะสม ก็จะสามารถแยกไขมันออกจากกันได้

และนั่นคือที่มาของสบู่

And this is where soap comes in.

A single drop of any brand of soap contains quadrillions of molecules

สบู่เพียงหยดเดียวในทุกยี่ห้อ มีโมเลกุลเกินล้านล้านโมเลกุล

called amphiphiles, which resemble biological lipids.

ซึ่งเรียกว่า แอมฟิไฟล์ โดยมีลักษณะคล้ายกับไขมันในธรรมชาติ

Their tails, which are similarly repulsed by water,

หางของพวกแอมฟิไฟล์นั่นก็ผลักกับ น้ำเหมือนไขมัน

compete for space with the lipids that make up the virus’s shell.

และจะเข้าไปแย่งชิงพื้นที่ในชั้นไขมัน ที่ทำหน้าที่เป็นเปลือกของไวรัส

But they’re just different enough to break up the regularity of the virus’s membrane,

แต่ด้วยความแตกต่างของรูปร่าง แอมฟิไฟล์จะ เข้าไปทำลายความสม่ำเสมอของเยื่อหุ้มไวรัส

making the whole thing come crashing down.

และทำให้ทุกอย่างพังทลาย

Those amphiphiles then form bubbles of their own around particles

จากนั้นแอมฟิไฟล์เหล่านั้นจะรวมตัวกัน เป็นฟองล้อมรอบอนุภาคต่างๆ

including the virus’s RNA and proteins.

รวมถึงอาร์เอ็นเอของไวรัสและโปรตีน

Apply water, and you’ll wash that whole bubble away.

และเมื่อคุณล้างด้วยน้ำ ฟองเหล่านั้นก็จะถูกล้างหมดไป

Hand sanitizers work less like a crowbar, and more like an earthquake.

ในขณะที่เจลล้างมือทำงานไม่เหมือนสบู่ที่ทำ งานเป็นชะแลง แต่จะคล้ายการเกิดแผ่นดินไหว

When you surround a coronavirus with water,

เมื่อคุณล้อมรอบไวรัสโคโรนาด้วยน้ำ

the hydrophobic effect gives the bonds within the membrane their strength.

ปรากฏการณ์ไฮโดรโฟบิกทำให้พันธะของไขมัน ของเยื่อหุ้มเซลล์แข็งแกร่งขึ้น

That same effect also holds the big proteins

ปรากฏการณ์เช่นเดียวกันนี้ ยังเกิดกับโปรตีนขนาดใหญ่

that form coronavirus’s spikes in place

นั้นทำให้เกิดลักษณะของหนามบนเยื่อหุ้ม

and in the shape that enables them to infect your cells.

ซึ่งเป็นส่วนที่ช่วยให้ไวรัส สามารถแพร่เชื้อในเซลล์ของคุณ

If you dry the virus out in air, it keeps its stability.

หากคุณพยายามเป่าไวรัสให้แห้งในอากาศ มันจะยังสามารถคงรูปร่างได้

But now surround it with a high concentration of an alcohol,

แต่ถ้าล้อมรอบมัน ด้วยแอลกอฮอล์ความเข้มข้นสูง

like the ethanol or isopropanol found in most hand-sanitizers.

เช่นเอทานอลหรือไอโซโพรพานอล ซึ่งสามารถพบได้ในเจอล้างมือส่วนใหญ่

This makes the hydrophobic effect disappear,

สิ่งนี้จะทำให้ปรากฏการณ์ไฮโดรโฟบิกหายไป

and gives the molecules room to move around.

และทำให้โมเลกุลต่าง ๆ ขยับเขยื้อนไปรอบ ๆ

The overall effect is like removing all of the nails and mortar from a house

ผลกระทบทั้งหมดจะเหมือนการดึงตะปูและปูน ทั้งหมดออกจากบ้าน

and then hitting it with an earthquake.

จากนั้นก็กระแทกมันด้วยแผ่นดินไหว

The cell’s membrane collapses and those spike proteins crumble.

เยื่อหุ้มเซลล์จะพังทลาย และหนามโปรตีนเหล่านั้นก็จะสลาย

In either method, the actual process of destroying the virus

โดยในทั้งสองกระบวนการ ทำลายไวรัสนี้

happens in just a second or two.

สามารถเกิดขึ้นได้ในเวลาเพียงไม่กี่วินาที

But doctors recommend at least 20 seconds of hand-washing

แต่แพทย์แนะนำให้เราล้างมือ อย่างน้อย 20 วินาที

because of the intricate landscape that is your hand.

เนื่องจากลักษณะพื้นผิวที่ซับซ้อน บนมือของคุณ

Soap and sanitizer need to get everywhere, including your palms, fingertips,

สบู่และเจลล้างมือจำเป็นจะต้องเข้าถึงทุกที่ รวมถึงบริเวณฝ่ามือ ปลายนิ้ว

the outsides of your hands, and between your fingers,

ด้านนอกของมือ และระหว่างนิ้วมือของคุณ

to protect you properly.

เพื่อการปกป้องอย่างสะอาดหมดจด

And when it comes to a coronavirus outbreak,

และเมื่อพูดถึงการระบาด ของไวรัสโคโรนา

doctors recommend washing your hands with soap and water whenever possible.

แพทย์แนะนำให้ล้างมือ ด้วยสบู่และน้ำทุกครั้งที่สามารถทำได้

Even though both approaches are similarly effective at killing the virus,

แม้ว่าแนวทางทั้งสองจะมีประสิทธิภาพ คล้ายกันในการฆ่าไวรัส

soap and water has two benefits:

สบู่กับน้ำมีประโยชน์สองข้อ:

first it washes away any dirt which could otherwise hide virus particles.

ข้อแรกคือมันจะทำการล้างสิ่งสกปรกอื่น ๆ ซึ่งสามารถซ่อนอนุภาคไวรัสออกได้

But more importantly,

แต่ที่สำคัญกว่านั้นคือ

it’s simply easier to fully cover your hands with soap and water

มันง่ายกว่าที่จะล้างมือของคุณ ด้วยสบู่กับน้ำให้สะอาดในทุกซอกทุกมุม

for 20 seconds.

ภายในเวลา 20 วินาที

Of course, hand sanitizer is more convenient to use on the go.

แน่นอนว่าเจลทำความสะอาดมือ สะดวกกว่าที่จะใช้ในระหว่างการเดินทาง

In the absence of a sink, use the sanitizer as thoroughly as possible

ในกรณีที่ไม่มีอ่างล้างมือให้ใช้ ควรใช้ เจลล้างมือให้บ่อยที่สุดเท่าที่จะทำได้

and rub your hands together until they’re dry.

และถูมือของคุณเข้าด้วยกัน จนกว่าเจลล้างมือจะแห้ง

Unfortunately, there are billions of people

แต่โชคร้ายที่มีผู้คนเป็นพันล้าน

who don’t have access to clean drinking water,

ที่ไม่สามารถเข้าถึงน้ำดื่มที่สะอาด

which is a huge problem at any time but especially during an outbreak.

ซึ่งนั่นเป็นปัญหาใหญ่ตลอดที่ผ่านมา และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเกิดโรคระบาด

Researchers and aid groups are working to provide solutions for these communities.

นักวิจัยและกลุ่มผู้ช่วยเหลือกำลังทำงาน เพื่อแก้ปัญหาสำหรับชุมชนเหล่านี้

One example is a device that uses salt, water, and a car battery

หนึ่งในตัวอย่างคืออุปกรณ์ที่ใช้เกลือ น้ำ และแบตเตอรี่รถยนต์

to make chlorinated water that kills harmful pathogens

เพื่อทำน้ำผสมคลอรีน ที่สามารถฆ่าเชื้อโรคอันตรายได้

and is safe for hand-washing.

และปลอดภัยสำหรับการล้างมือ

So wherever possible, soap and water are recommended for a coronavirus,

ดังนั้นเมื่อเป็นไปได้ ควรล้างมือ ด้วยสบู่กับน้ำเพื่อกำจัดไวรัสโคโรนา

but does that mean it's best for every viral outbreak?

แต่สบู่และน้ำจะดีที่สุดสำหรับ การระบาดของไวรัสทุกชนิดหรือไม่

Not necessarily.

คำตอบคือไม่จำเป็น

Many common colds are caused by rhinoviruses

เช่นโรคหวัดที่พบบ่อยมักจะเกิด จากไรโนไวรัส

that have a geometric protein structure called a capsid

ซึ่งมีโครงสร้างโปรตีนรูปทรงเรขาคณิต ที่เรียกว่า แคปซิด

instead of a lipid membrane.

ห่อหุ้มแทนที่ของเยื่อหุ้มไขมัน

The capsid doesn't have nearly as many weak points

แคปซิดไม่ได้มีจุดอ่อนมากขนาดนั้น

where soap amphiphiles can pry it apart,

ที่จะให้โมเลกุลแอมฟิไฟล์ของสบู่สามารถ แทรกเข้าไปได้

so it takes longer for soap to be effective.

ดังนั้นสบู่จึงต้องใช้เวลานานกว่า ถึงจะเห็นผล

However some of its surface proteins are still vulnerable

อย่างไรก็ตามบางส่วนบนพื้นผิวของ โปรตีนก็ยังคงมีช่องโหว่

to the destabilizing effect of hand sanitizer.

ทำให้เจลล้างมือ สามารถทำลายเสถียรภาพของไวรัสได้

In this and similar cases, hand sanitizer may be more effective,

โดยในกรณีนี้หรือคล้ายกัน เจลล้างมืออาจมีประสิทธิภาพมากกว่า

especially if you then wash your hands to remove residual particles.

โดยเฉพาะเมื่อคุณล้างมือ เพื่อกำจัดสิ่งตกค้างต่อ

The best way to know which to use for any given outbreak

วิธีที่จะรู้ว่าสิ่งไหนเหมาะสมสำหรับ การระบาดของโรคใด ๆ ที่สุด

is to do what's best for all things illness-related:

คือทำทุกอย่างให้ดีที่สุด ที่สามารถบรรเทาความเจ็บป่วยได้

follow the advice of accredited medical professionals.

และทำตามคำแนะนำ ของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่เชื่อถือได้