How to read music - Tim Hansen

Hoe lezen we muziek - Tim Hansen

6,796,737 views ・ 2013-07-18

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Desiree Kramer Nagekeken door: Christel Foncke
Als we naar een film of toneelstuk kijken,
weten we dat de acteurs
hun tekst van een script hebben geleerd,
wat in feite aangeeft
wat ze moeten zeggen
en wanneer ze het moeten zeggen.
00:14
When we watch a film or a play,
0
14079
1792
00:15
we know that the actors
1
15871
1125
Een stuk geschreven muziek
is op precies hetzelfde principe gebaseerd.
00:17
probably learned their lines from a script,
2
17038
2000
In elementaire zin
00:19
which essentially tells them what to say and when to say it.
3
19038
3291
toont het de muzikant wat hij moet spelen
en wanneer hij het moet spelen.
00:23
A piece of written music operates on exactly the same principle.
4
23079
3167
Esthetisch gezien is er een wereld van verschil
00:26
In a very basic sense,
5
26746
1333
tussen laten we zeggen Beethoven
00:28
it tells a performer what to play and when to play it.
6
28121
3042
en Justin Bieber.
Maar beide artiesten gebruikten
dezelfde bouwstenen bij het creëren van hun muziek:
00:31
Aesthetically speaking, there's a world of difference
7
31913
2499
noten.
00:34
between, say, Beethoven and Justin Bieber,
8
34454
2917
Alhoewel het eindresultaat
vrij ingewikkeld kan klinken,
is de logica achter de muzieknoten
00:37
but both artists have used
9
37412
1209
00:38
the same building blocks to create their music:
10
38662
2500
eigenlijk best eenvoudig.
Laten we eens kijken naar
00:41
notes.
11
41162
1042
de fundamentele elementen van het notenschrift
00:42
And although the end result can sound quite complicated,
12
42246
2625
en hoe de noten op elkaar inwerken en kunst creëren.
00:44
the logic behind musical notes is actually pretty straightforward.
13
44912
3500
Muziek wordt geschreven op vijf horizontale lijnen
00:48
Let's take a look
14
48454
1000
00:49
at the foundational elements to music notation
15
49454
2208
die over een bladzijde lopen.
00:51
and how they interact to create a work of art.
16
51662
2959
Deze vijf lijnen vormen een notenbalk
en een notenbalk werkt met twee assen:
00:55
Music is written on five parallel lines that go across the page.
17
55662
3667
van beneden naar boven
en van links naar rechts.
00:59
These five lines are called a staff,
18
59829
2083
De op-en-neer as laat de muzikant
01:01
and a staff operates on two axes:
19
61912
2292
de toonhoogte van een noot zien
of welke noot hij moet spelen,
en de van-links-naar-rechts as geeft
01:04
up and down
20
64204
1292
01:05
and left to right.
21
65496
1208
het ritme van de noot aan,
01:07
The up-and-down axis tells the performer
22
67246
1917
of wanneer de noot gespeeld moet worden.
01:09
the pitch of the note or what note to play,
23
69204
2709
We beginnen met de toonhoogte.
We gebruiken een piano,
01:11
and the left-to-right axis
24
71913
1500
maar dit systeem werkt voor bijna
01:13
tells the performer the rhythm of the note
25
73454
2084
elk instrument dat je kunt bedenken.
01:15
or when to play it.
26
75538
1375
In de westerse muziek
01:17
Let's start with pitch.
27
77413
1583
01:18
To help us out, we're going to use a piano,
28
78996
2042
worden de tonen vernoemd
naar de eerste zeven letters van het alfabet.
01:21
but this system works for pretty much any instrument you can think of.
29
81038
3333
A,
B,
C,
D,
E,
F,
01:25
In the Western music tradition,
30
85163
1625
en de G.
01:26
pitches are named after the first seven letters of the alphabet,
31
86829
3375
De cyclus herhaalt zich:
A,
B,
C,
D,
E,
01:30
A, B, C,
32
90246
1458
F,
G,
A,
B,
01:31
D, E, F, and G.
33
91704
1959
C,
D,
E,
F,
G,
enzovoort.
Hoe komen deze tonen aan hun naam?
01:34
After that, the cycle repeats itself:
34
94454
2125
Als je bijvoorbeeld een F speelt
01:36
A, B, C, D, E, F, G,
35
96621
2000
01:38
A, B, C, D, E, F, G,
36
98663
1333
en daarna weer een F,
01:39
and so on.
37
99996
1083
hoger of lager op de piano,
01:41
But how do these pitches get their names?
38
101579
2084
dan hoor je dat ze bijna hetzelfde klinken,
vergeleken met de B bijvoorbeeld.
01:44
Well, for example, if you played an F
39
104204
2042
We gaan nu terug naar de notenbalk,
01:46
and then played another F
40
106288
1208
elke lijn en elke ruimte tussen twee lijnen
01:47
higher or lower on the piano,
41
107496
1708
01:49
you'd notice that they sound pretty similar
42
109204
2042
vertegenwoordigt een afzonderlijke toonhoogte.
01:51
compared to, say, a B.
43
111288
1791
Als we een noot schrijven op zo een lijn
01:53
Going back to the staff,
44
113746
1208
of tussen de lijnen
01:54
every line and every space between two lines
45
114954
2709
weet de muzikant dat hij die toon moet spelen.
01:57
represents a separate pitch.
46
117663
1666
Hoe hoger de noot op de notenbalk,
des te hoger de toonhoogte.
02:00
If we put a note on one of these lines or one of these spaces,
47
120038
3083
Er bestaan duidelijk veel meer tonen
02:03
we're telling a performer to play that pitch.
48
123121
2542
dan de negen plekken die we op en tussen deze lijnen gebruiken.
02:05
The higher up on the staff a note is placed,
49
125663
2333
Een vleugel bijvoorbeeld
02:08
the higher the pitch.
50
128038
1375
heeft 88 noten.
02:09
But there are obviously many, many more pitches
51
129413
2500
Hoe persen we die 88 noten samen op één notenbalk?
02:11
than the nine that these lines and spaces gives us.
52
131913
2666
We gebruiken een muzieksleutel.
02:14
A grand piano, for example,
53
134621
1500
02:16
can play 88 separate notes.
54
136163
1666
Een muzieksleutel is een raar uitziend teken
aan het begin van de notenbalk
02:18
So how do we condense 88 notes onto a single staff?
55
138288
3000
en het werkt als een referentiepunt.
Het laat ons zien dat een bepaalde lijn of ruimte
02:21
We use something called a clef,
56
141788
2208
overeenkomt met een specifieke noot op je instrument.
02:23
a weird-looking figure placed at the beginning of the staff,
57
143996
2958
Als we noten willen spelen die niet op de notenbalk staan
02:26
which acts like a reference point,
58
146996
1667
spelen we een beetje vals en tekenen wat extra lijntjes
02:28
telling you that a particular line or space
59
148704
2084
die we hulplijntjes noemen,
02:30
corresponds to a specific note on your instrument.
60
150829
2750
en waar we de noten op schrijven.
02:33
If we want to play notes that aren't on the staff,
61
153621
2333
Als we zoveel hulplijntjes moeten tekenen,
02:35
we kind of cheat and draw extra little lines
62
155996
2125
wordt het verwarrend
en gebruiken we een andere muzieksleutel.
02:38
called ledger lines
63
158121
1208
02:39
and place the notes on them.
64
159371
1708
Er zijn twee hoofdelementen die de muzikant laten zien
02:41
If we have to draw so many ledger lines that it gets confusing,
65
161079
3375
wanneer hij de noten moet spelen:
02:44
then we need to change to a different clef.
66
164454
2292
het tempo
en het ritme.
Het tempo van een muziekstuk
02:47
As for telling a performer when to play the notes,
67
167871
2333
is op zichzelf nogal saai.
02:50
two main elements control this:
68
170246
1833
Het klinkt zo.
02:52
the beat and the rhythm.
69
172121
1917
02:54
The beat of a piece of music is,
70
174454
1584
Je hoort dat het niet verandert,
het tikt gewoon vrolijk mee.
02:56
by itself, kind of boring.
71
176079
1917
Het kan langzaam gaan
02:58
It sounds like this.
72
178038
1666
03:00
(Ticking)
73
180329
1250
of snel,
03:02
Notice that it doesn't change,
74
182163
1500
hoe je het maar wilt.
03:03
it just plugs along quite happily.
75
183663
2291
Het punt is dat net zoals de secondewijzer op de klok
03:05
It can go slow
76
185996
1042
een minuut in zestig seconden verdeelt,
03:08
or fast
77
188538
1083
waarbij elke seconde even lang is,
03:10
or whatever you like, really.
78
190496
1417
03:11
The point is that just like the second hand on a clock
79
191913
2666
het tempo een muziekstuk verdeelt
in kleine stukjes tijd
03:14
divides one minute into sixty seconds,
80
194621
2542
die allemaal even lang duren,
03:17
with each second just as long as every other second,
81
197204
2959
de tellen.
Met de vaste tellen als uitgangspunt
03:20
the beat divides a piece of music
82
200204
1750
kunnen we ritmes toevoegen aan de tonen
03:21
into little fragments of time that are all the same length:
83
201996
3083
en dat is hoe we muziek maken.
03:25
beats.
84
205121
1000
Dit is een kwartnoot.
03:26
With a steady beat as a foundation,
85
206829
1709
Deze is vaak de basis van het ritme
03:28
we can add rhythm to our pitches,
86
208579
1625
en is gelijk aan een tel.
03:30
and that's when music really starts to happen.
87
210204
2167
Dit is een halve noot en duurt twee tellen.
03:33
This is a quarter note.
88
213413
1625
Die hele noot hier is vier tellen,
03:35
It's the most basic unit of rhythm,
89
215038
1708
en deze kleine noten zijn achtste noten,
03:36
and it's worth one beat.
90
216788
1500
die een halve noot waard zijn.
03:38
This is a half note, and it's worth two beats.
91
218746
2542
Je denkt: "Mooi, wat betekent het eigenlijk?"
03:41
This whole note here is worth four beats,
92
221329
2084
Misschien heb je opgemerkt
dat over de lengte van de notenbalk
03:43
and these little guys are eighth notes,
93
223413
1916
strepen staan die de notenbalk opsplitsen in kleinere gedeeltes.
03:45
worth half a beat each.
94
225371
1333
03:47
"Great," you say, "what does that mean?"
95
227413
2416
Dat zijn de maatstrepen
en elk gedeelte wordt een maat genoemd.
03:49
You might have noticed that across the length of a staff,
96
229829
2709
Aan het begin van het muziekstuk,
03:52
there are little lines dividing it into small sections.
97
232538
2666
net achter de muzieksleutel
wordt de maatsoort aangeduid,
03:55
These are bar lines
98
235246
1667
03:56
and we refer to each section as a bar.
99
236954
2417
deze toont de muzikant hoeveel tellen er in een maat zitten.
03:59
At the beginning of a piece of music,
100
239954
1750
Het geeft aan dat er twee tellen in een maat zitten,
04:01
just after the clef,
101
241746
1083
04:02
is something called the time signature,
102
242871
2083
hier drie,
hier vier,
04:04
which tells a performer how many beats are in each bar.
103
244954
3042
enzovoort.
Het onderste getal geeft aan welke noot
04:07
This says there are two beats in each bar,
104
247996
2167
gebruikt wordt als basiseenheid voor de tel.
04:10
this says there are three,
105
250163
1333
Eén komt overeen met een hele noot,
04:11
this one four, and so on.
106
251538
2041
twee met een halve noot,
04:13
The bottom number tells us what kind of note
107
253579
2292
vier met een kwartnoot
04:15
is to be used as the basic unit for the beat.
108
255871
2458
en acht met een achtste noot,
enzovoort.
Dus deze maatsoort geeft aan
04:18
One corresponds to a whole note,
109
258788
1708
dat er vier kwartnoten in elke maat zitten,
04:20
two to a half note,
110
260496
1125
04:21
four to a quarter note,
111
261621
1917
een,
twee,
04:23
and eight to an eighth note, and so on.
112
263579
1959
drie,
vier;
een,
twee,
drie,
04:25
So this time signature here
113
265954
1334
vier,
enzovoort.
Maar zoals ik al eerder zei,
04:27
tells us that there are four quarter notes in each bar,
114
267329
2750
als we hetzelfde tempo aanhouden,
wordt het nogal saai,
04:30
one, two, three, four;
115
270121
1917
dus vervangen we enkele kwartnoten
04:32
one, two, three, four,
116
272079
1542
door andere ritmes.
04:33
and so on.
117
273621
1083
Let op: ook al verandert het aantal noten
04:35
But like I said before,
118
275163
1166
04:36
if we just stick to the beat,
119
276371
1417
04:37
it gets kind of boring,
120
277829
1542
in een maat,
het aantal tellen in de maat blijft hetzelfde.
04:39
so we'll replace some quarter notes with different rhythms.
121
279371
2875
Hoe klinkt onze muzikale creatie?
04:42
Notice that even though the number of notes
122
282913
2000
04:44
in each bar has changed,
123
284913
1500
04:46
the total number of beats in each bar hasn't.
124
286413
2583
Het klinkt niet slecht, misschien wat magertjes.
04:50
So, what does our musical creation sound like?
125
290121
3208
Laten we een ander instrument toevoegen
met zijn eigen toon en ritme.
04:53
(Music)
126
293371
2375
Dit klinkt als muziek.
04:55
Eh, sounds okay, but maybe a bit thin, right?
127
295746
3292
Natuurlijk moeten we oefenen
04:59
Let's add another instrument with its own pitch and rhythm.
128
299079
2875
om het snel te leren lezen
en om ons instrument te bespelen,
05:02
Now it's sounding like music.
129
302413
2208
maar met een klein beetje tijd en geduld
zou je de volgende Beethoven kunnen worden
05:05
Sure, it takes some practice to get used to reading it quickly
130
305788
2958
of
Justin Bieber.
05:08
and playing what we see on our instrument,
131
308788
2000
05:10
but, with a bit of time and patience,
132
310829
1750
05:12
you could be the next Beethoven
133
312621
1750
05:14
or Justin Bieber.
134
314371
2125

Original video on YouTube.com
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7