How blood pressure works - Wilfred Manzano

Hoe bloeddruk werkt - Wilfred Manzano

17,263,650 views ・ 2015-07-23

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Heleen van Maanen Nagekeken door: Dick Stada
00:06
If you lined up all the blood vessels in your body,
0
6828
4560
Als je alle bloedvaten in je lichaam achter elkaar zou leggen,
00:11
they'd be 95,000 kilometers long
1
11388
4041
zouden ze 95.000 kilometer lang zijn.
00:15
and everyday, they carry the equivalent of over 7,500 liters of blood,
2
15429
6555
Dagelijks transporteren ze het equivalent van meer dan 7.500 liter bloed,
00:21
though that's actually the same four or five liters recycled over and over,
3
21984
5524
hoewel dat in feite dezelfde vier of vijf liter is, die hergebruikt wordt.
00:27
delivering oxygen, and precious nutrients
4
27508
2533
Het brengt zuurstof en waardevolle voedingsstoffen,
00:30
like glucose and amino acids to the body's tissues.
5
30041
4919
zoals glucose en aminozuren, naar de lichaamsweefsels.
00:34
All that blood exerts a force on the muscular walls of the blood vessels.
6
34960
5280
Al dat bloed oefent kracht uit op de gespierde celwanden van de bloedvaten.
00:40
That force is called blood pressure,
7
40240
2826
Die kracht wordt bloeddruk genoemd
en stijgt en daalt met elke hartslag.
00:43
and it rises and falls with the phases of the heartbeat.
8
43066
3933
00:46
It's highest during systole,
9
46999
1996
Hij is het hoogst tijdens de systole,
00:48
when the heart contracts to force blood through the arteries.
10
48995
3859
als het hart samentrekt om het bloed door de vaten te persen.
00:52
This is your systolic blood pressure.
11
52854
2342
Dat is je systolische druk.
Als het hart in rust is tussen de slagen,
00:55
When the heart is at rest between beats,
12
55196
2498
00:57
blood pressure falls to its lowest value, the diastolic pressure.
13
57694
4742
daalt de bloeddruk naar zijn laagste waarde, de diastolische druk.
01:02
A typical healthy individual produces a systolic pressure
14
62436
3426
Als je gezond bent, is je systolische druk
01:05
between 90 and 120 millimeters of mercury,
15
65862
4486
tussen de 90 en 120 millimeter kwikdruk
en je diastolische druk tussen de 60 en 80.
01:10
and diastolic pressure between 60 and 80.
16
70348
3762
Samengevat is een normale waarde iets minder dan 120 over 80.
01:14
Taken together, a normal reading is a bit less than 120 over 80.
17
74110
5462
01:19
The blood traverses the landscape of the body
18
79572
2319
Het bloed reist het hele lichaam door
01:21
through the pipes of the circulatory system.
19
81891
3086
via de vaten van de bloedsomloop.
01:24
In any plumbing system,
20
84977
1500
Ik elk buizenstelsel kunnen diverse dingen
01:26
several things can increase the force on the walls of the pipes:
21
86477
3468
de kracht op de buiswanden verhogen:
01:29
the properties of the fluid,
22
89945
1611
de vloeistofeigenschappen,
01:31
extra fluid,
23
91556
1152
extra vloeistof,
01:32
or narrower pipes.
24
92708
2052
of nauwere buizen.
01:34
So if the blood thickens,
25
94760
1430
Als het bloed dikker wordt,
is er meer druk nodig om het erdoor te duwen.
01:36
a higher pressure is needed to push it, so the heart will pump harder.
26
96190
5247
Het hart gaat dan harder pompen.
01:41
A high-salt diet will lead to a similar result.
27
101437
3345
Een zoutrijk dieet leidt tot hetzelfde.
01:44
The salt promotes water retention,
28
104782
2151
Het zout bevordert het vasthouden van vocht
01:46
and the extra fluid increases the blood volume and blood pressure,
29
106933
4464
en die extra vloeistof verhoogt het bloedvolume en de bloeddruk.
01:51
and stress, like the fight or flight response,
30
111397
3059
Door stress, zoals bij vecht- of vluchtreacties,
01:54
releases hormones, like epinephrine and norepinephrine
31
114456
3909
komen hormonen vrij, zoals adrenaline en noradrenaline,
01:58
that constrict key vessels,
32
118365
2185
die de belangrijke vaten doen samentrekken,
02:00
increasing the resistance to flow and raising the pressure upstream.
33
120550
4661
wat zorgt voor grotere weerstand en de druk stroomopwaarts verhoogt.
Bloedvaten kunnen deze veranderingen meestal makkelijk aan.
02:05
Blood vessels can usually handle these fluctuations easily.
34
125211
3561
02:08
Elastic fibers embedded in their walls make them resilient,
35
128772
4749
Door elastische vezels in hun wanden zijn ze veerkrachtig,
02:13
but if your blood pressure regularly rises above about 140 over 90,
36
133521
5085
maar als je bloeddruk regelmatig boven ongeveer 140 over 90 komt,
02:18
what we call hypertension, and stays there,
37
138606
3240
wat we hoge bloedruk noemen, en dat blijft zo,
02:21
it can cause serious problems.
38
141846
2124
kan dat ernstige problemen veroorzaken.
02:23
That's because the extra strain on the arterial wall
39
143970
2724
Dat komt omdat extra druk op de aderwand
02:26
can produce small tears.
40
146694
1762
kleine scheurtjes kan veroorzaken.
02:28
When the injured tissue swells up,
41
148456
2163
Als het aangedane weefsel opzwelt,
02:30
substances that respond to the inflammation,
42
150619
2595
kunnen substanties op de ontsteking reageren,
02:33
like white blood cells, collect around the tears.
43
153214
3369
zoals witte bloedlichaampjes, en zich rond de scheuren verzamelen.
02:36
Fat and cholesterol floating in the blood latch on, too,
44
156583
4431
Vet en cholesterol dat in het bloed drijft, koekt ook aan,
tot zich een soort plaque vormt
02:41
eventually building up to form a plaque
45
161014
2572
02:43
that stiffens and thickens the inner arterial wall.
46
163586
4108
die de binnenwand van het vat dikker en stugger maakt.
02:47
This condition is called atherosclerosis,
47
167694
2804
Dit heet atheromatose of aderverkalking
02:50
and it can have dangerous consequences.
48
170498
2148
en kan gevaarlijke consequenties hebben.
02:52
If the plaque ruptures, a blood clot forms on top of the tear,
49
172646
4046
Als de plaque scheurt, vormt zich een bloedprop op de scheur
02:56
clogging the already narrowed pipe.
50
176692
2913
die de al vernauwde buis nog meer verstopt.
02:59
If the clot is big enough,
51
179605
1317
Als de prop groot genoeg is,
03:00
it can completely block the flow of oxygen and nutrients to cells downstream.
52
180922
5823
kan die de aanvoer van zuurstof en brandstof naar cellen volledig blokkeren.
03:06
In vessels that feed the heart,
53
186745
1629
In de hartvaten veroorzaakt dat een hartaanval
03:08
that will cause a heart attack,
54
188374
2027
03:10
when oxygen-deprived cardiac muscle cells start to die.
55
190401
4491
als spierweefsel met zuurstoftekort af begint te sterven.
03:14
If the clot cuts off blood flow to the brain,
56
194892
2684
Als de prop de bloedtoevoer naar de hersenen belemmert,
03:17
it causes a stroke.
57
197576
2690
veroorzaakt dat een beroerte.
03:20
Dangerously clogged blood vessels can be widened
58
200266
2725
Gevaarlijk verstopte bloedvaten kunnen verwijd worden
03:22
by a procedure called an angioplasty.
59
202991
2806
met een techniek die angioplastiek of dotteren heet.
03:25
There, doctors thread a wire through the vessel
60
205797
3073
Artsen leiden dan een draad door het vat
03:28
to the obstructed site,
61
208870
1959
naar de belemmerde plek
03:30
and then place a deflated balloon catheter over the wire.
62
210829
4074
en schuiven dan een lege ballonkatheter over de draad heen.
03:34
When the balloon is inflated, it forces the passageway open again.
63
214903
3991
Als de ballon opgeblazen is, duwt die de toevoer weer open.
03:38
Sometimes a rigid tube called a stent
64
218894
2939
Soms wordt een stijve buis, stent genaamd,
03:41
is placed in a vessel to held hold it open,
65
221833
3285
in het vat geplaatst om dat open te houden,
en het bloed te laten stromen
03:45
letting the blood flow freely
66
225118
1629
03:46
to replenish the oxygen-starved cells downstream.
67
226747
3533
om weer zuurstof bij de snakkende cellen stroomafwaarts te brengen.
03:50
Staying flexible under pressure is a tough job for arteries.
68
230280
3631
Flexibel blijven onder druk is een zware klus voor slagaders.
03:53
The fluid they pump is composed of substances
69
233911
2762
De vloeistof die ze pompen, bestaat uit substanties
03:56
that can get sticky and clog them,
70
236673
2605
die plakkerig kunnen worden en kunnen klonteren.
03:59
and your typical healthy heart beats about 70 times a minute,
71
239278
3652
Je hart zal ongeveer 70 keer per minuut slaan.
04:02
and at least 2.5 billion times during an average lifetime.
72
242930
4793
Minstens 2,5 miljard keer tijdens een gemiddeld leven.
04:07
That may sound like an insurmountable amount of pressure,
73
247723
3176
Dat klinkt misschien als een onoverkomelijke hoeveelheid druk,
04:10
but don't worry, your arteries are well suited for the challenge.
74
250899
4209
maar maak je geen zorgen, je slagaders zijn goed uitgerust voor deze uitdaging.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7