What would happen if every human suddenly disappeared? - Dan Kwartler

Translator: Nyein Chan Ko Ko Reviewer: sann tint

Human beings are everywhere.

လူသားတွေက နေရာတိုင်းမှာ ရှိပါတယ်

With settlements on every continent,

တိုက်ကြီးတွေတိုင်းမှာ အခြေချထားပြီး

we can be found in the most isolated corners of Earth’s jungles,

ကမ္ဘာပေါ်က သီးသန့်ဆန်လွန်းတဲ့ တောကြီးတွေ၊ သမုဒ္ဒရာနဲ့

oceans,

ရေခဲပြင်တွေမှာကို

and tundras.

တွေ့နိုင်ပါတယ်

Our impact is so profound, most scientists believe

သက်ရောက်မှုက ကြီးမားလွန်းပြီး သိပ္ပံပညာရှင်တွေကဆိုရင် လူသားတွေဟာ

humanity has left a permanent mark on Earth’s geological record.

ကမ္ဘာ့ဘူမိမှတ်တမ်းပေါ်မှာ ဖျောက်မရတဲ့ အမှတ်အသားတွေချန်သွားပြီလို့ ယုံကြည်ကြပါတယ်

So what would happen if suddenly, every human on Earth disappeared?

ဒါဆို ရုတ်တရက်ကြီး ကမ္ဘာ့လူသားတွေအားလုံး ပျောက်ဆုံးသွားခဲ့ရင် ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ

With no one maintaining them, some of our creations backfire immediately.

ထိန်းသိမ်းမယ့်သူမရှိတော့ ကျွန်ုပ်တို့ ဖန်တီးမှုတွေက ချက်ချင်း ပြောင်းပြန်ဖြစ်သွားမယ်

Hours after we disappear, oil refineries malfunction,

ပျောက်ကွယ်ပြီး နာရီပိုင်းအတွင်းမှာ ရေနံတွင်းတွေဟာ ချို့ယွင်းလာမယ်

producing month-long blazes at plants like the ones in western India,

အနောက်အိန္ဒိယ၊ တောင်အမေရိက နဲ့ တောင်ကိုရီးယားတို့မှာရှိတဲ့

the southern United States,

စက်ရုံတွေမှာ လနဲ့ချီပြီး မီးတွေ

and South Korea.

လောင်ကျွမ်းကြလိမ့်မယ်

In underground rail systems like those in London,

လန်ဒန်၊နယူးယောက်မြို့နဲ့

Moscow,

မော်စကိုမှာ ရှိတဲ့

and New York City,

မြေအာက် မီးရထားစနစ်တွေမှာ

hundreds of drainage pumps are abandoned, flooding the tunnels in just three days.

ရာနဲ့ချီတဲ့ ရေစုပ်စက်တွေ စွန့်ပစ်ခံရပြီး ၃ရက်အတွင်းလှိုဏ်ခေါင်းတွေ ရေလွှမ်းသွားပါလိမ့်မယ်

By the end of the first week, most emergency generators have shut down,

ပထမအပတ်ကုန်လွန်တဲ့အခါ အရေးပေါ်မီးစက်တွေ ရပ်ကုန်ကြပြီ

and once the fires have gone out,

မီးတွေလောင်ကျွမ်းလို့ကုန်ရင်တော့

the earth goes dark for the first time in centuries.

ကမ္ဘာကြီးဟာ ရာစုနှစ်များစွာအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်မှောင်မဲသွားပါလိမ့်မယ်

After the first catastrophic month, changes come more gradually.

ပထမလကျော်လွန်တဲ့အခါပြောင်းလဲမှုတွေက ပိုပြီးဖြည်းဖြည်းဖြစ်လာပါတယ်

Within 20 years, sidewalks have been torn apart by weeds and tree roots.

အနှစ်၂၀ကြာတဲ့အခါ၊လူသွားစင်္ကြတွေဟာ မြက်တွေ သစ်ပင်အမြစ်တွေနဲ့ ဖျက်ဆီးခံရပါတယ်

Around this time,

ဒီအချိန်အတွင်းမှာ

flooded tunnels erode the streets above into urban rivers.

ရေမြုပ်လှိုဏ်ခေါင်းတွေက အပေါ်မှာရှိတဲ့ လမ်းတွေကိုမြစ်ထဲ တိုက်စားပစ်လိုက်တယ်

In temperate climates,

သမပိုင်း ရာသီတွေမှာ

the cycle of seasons freezes and thaws these waterways,

ဥတုလည်ပတ်တာက ဒီရေကြောင်းတွေကို ခဲလိုက်အရည်ပျော်လိုက်လုပ်ပစ်ပြီး

cracking pavement and concrete foundations.

ပလက်ဖောင်းနဲ့ အောက်ခံကွန်ကရစ်တွေကို အက်ကွဲစေတယ်

Leaking pipes cause the same reaction in concrete buildings,

ကွန်ကရစ်အဆောက်အဦးတွေမှာ ယိုနေတဲ့ ပိုက်တွေကလည်းအလားတူအဖြစ်မျိုး ဖြစ်စေတယ်

and within 200 winters, most skyscrapers buckle and tumble down.

ဆောင်းရာသီအခါ၂၀လောက်ကြုံပြီးတဲ့အခါ မိုးမျှော်တိုက်ကြီးအများစုဟာ ပြိုလဲကုန်ပြီ

In cities built in river deltas like Houston,

ဟူစတန်လိုမျိုး မြစ်ဝကျွန်းပေါ်နားက မြို့တွေမှာတော့

these buildings eventually wash away completely -

ဒီအဆောက်အဦးတွေက လုံးဝ ရေထဲပါသွားပြီး

filling nearby tributaries with crushed concrete.

ကြေမွနေတဲ့ ကွန်ကရစ်တွေက အနီးအနားက မြစ်လက်တက်တွေကို ရောက်ရှိကုန်တယ်

Rural and suburban areas decay more slowly,

ဆင်ခြေဖုံးနဲ့ နယ်ပိုင်းဒေသတွေကတော့ ယိုယွင်းမှုက ပိုနှေးကွေးပေမဲ့

but in largely unsurprising ways.

ကြီးမားပြီး မထင်မှတ်ထားတဲ့ နည်းတွေနဲ့ဖြစ်ပေါ်တယ်

Leaks, mold, bug and rodent infestations -

အိမ်ပိုင်ရှင်တွေအတွက် ဘုံရန်သူတွေဖြစ်တဲ့

all the usual enemies of the homeowner-

​ြကွက်၊ပိုးကောင်နဲ့ အပေါက်တွေ ပြန့်ပွားလာမှုက

now go uncontested.

အခုတော့ ပြိုင်ဘက်မရှိတော့ဘူး

Within 75 years, most houses' supporting beams have rotted and sagged,

၇၅နှစ်အတွင်း၊ ထုပ်တန်းတွေဟာ ဆွေးမြေ့ပြီး အိကျလာတယ်

and the resulting collapsed heap is now home to local rodents and lizards.

ပြိုကျလာတဲ့အပုံကြီးဟာ ဝန်းကျင်က ကြွက်တွေ၊ ပုတ်သင်တွေအတွက် အိမ်ကြီးဖြစ်လာတော့တယ်

But in this post-human world, “local” has a new meaning.

လူသားတွေမရှိတော့တဲ့ကမ္ဘာမှာ ဒေသခံဆိုတာ အဓိပ္ပါယ်အသစ်ရှိပါတယ်

Our cities are full of imported plants,

မြို့ကြီးတွေမှာ တင်သွင်းလာတဲ့သစ်ပင်တွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေပြီး

which now run wild across their adopted homes.

သူတို့နေရာယူထားတဲ့အိမ်တွေမှာ အထိန်းအကွပ်မရှိ ကြီးထွားနေပါတော့တယ်

Water hyacinth coat the waterways of Shanghai in a thick green carpet.

ဗေဒါပင်တွေဟာ ရှန်ဟိုင်းမြို့ ရေကြောင်းမှာ အစိမ်းရောင်ကော်ဇောထူကြီးလိုပဲ ဖုံးအုပ်နေပါလိမ့်မယ်

Poisonous giant hogweeds overgrow the banks of London’s Thames River.

အဆိပ်ရှိတဲ့ hogweedsအပင်တွေဟာ လန်ဒန် သိမ်းမြစ်ရဲ့ ကမ်းပါးမှာကြီးထွားနေလိမ့်မယ်

Chinese Ailanthus trees burst through New York City streets.

Chinese Alianthusပင်တွေလည်း နယူးယောက်လမ်း တွေမှာ အပြိုင်းအရိုင်း ပေါက်နေကြလိမ့်မယ်

And as sunken skyscrapers add crumbled concrete to the new forest floor,

မြုပ်နေတဲ့ မိုးမျှော်တိုက်တွေက ကွန်ကရစ်ပုံတွေက သစ်တောရဲ့ ကြမ်းပြင်အသစ်ဖြစ်နေလိမ့်မယ်

the soil acidity plummets,

မြေကြီးရဲ့ အက်ဆစ်ဓာတ်ထိုးကျပြီး

potentially allowing new plant life to thrive.

အပင်အသစ်တွေကို ရှင်သန်စေလိမ့်မယ်

This post-human biodiversity extends into the animal kingdom, as well.

လူသားတွေမရှိတော့တဲ့နောက် ဇီဝကွဲပြားမှုဖြစ်စဉ်က တိရစ္ဆာန်တွေဆီကိုပါ ရောက်ရှိသွားပါလိမ့်မယ်

Animals follow the unchecked spread of native and non-native plants,

တိရစ္ဆာန်တွေက ကျွန်ုပ်တို့ ချန်ထားခဲ့တဲ့ တံတားတွေအကူအညီနဲ့ နေရာသစ်တွေရှာပြီး

venturing into new habitats with the help of our leftover bridges.

အပင်တွေရဲ့ဒေသပေါက်ပင်နဲ့ဒေသပေါက်ပင် မရွေးတဲ့ ပျံ့နှံ့မှုနောက် လိုက်လိမ့်မယ်

In general, our infrastructure saves some animals and dooms others.

အများအားဖြင့်၊ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေက အချို့အကောင်တွေကို ကယ်ပြီး အချို့ကိုပျက်စီးစေလိမ့်မယ်

Cockroaches continue to thrive in their native tropical habitats,

အပူပိုင်းဒေသက ပိုးဟပ်တွေကတော့ ဆက်လက်ရှင်သန်ကြပါလိမ့်မယ်

but without our heating systems,

အပူပေးစနစ်မရှိတဲ့အတွက်ကြောင့်

their urban cousins likely freeze and die out in just two winters.

မြို့ပေါ်က သူတို့အမျိုးတွတော့ ဆောင်းရာသီ နှစ်ခုအတွင်းမှာပဲ အေးခဲ သေဆုံးကြရလိမ့်မယ်

And most domesticated animals are unable to survive without us –

ယဉ်ပါးလွန်းနေတဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေကတော့ လူတွေမရှိပဲ အသက်ရှင်နိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး

save for a handful of resourceful pigs, dogs, and feral housecats.

လက်တဆုပ်စာ ဝက်တွေ၊ခွေး၊ နဲ့ တောစိတ်ဝင်နေတဲ့ အိမ်မွေးကြောင်တွေကတော့ ရှင်သန်လိမ့်မယ်

Conversely, the reduced light pollution saves over a billion birds each year

အပြန်အလှန်အားဖြင့် အလင်းရောင်ညစ်ညမ်းမှု လျော့ကျလာခြင်းက မှိတ်တုပ်မှိတ်တုပ်ဆက်သွယ်ရေးတာဝါက

whose migrations were disrupted by blinking communication tower lights

အလင်းရောင် နဲ့ဝါယာကြိုးတွေရဲ့အနှောင့်အယှက် ပေးခံနေရတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းနေတဲ့ ငှက်တွေကို

and high-tension wires.

နှစ်စဉ်သန်းထောင်ချီပြီး ကယ်တင်ပေးပါလိမ့်မယ်

And mosquitos multiply endlessly in one of their favorite manmade nurseries –

ခြင်တွေက သူတို့အကြိုက်ဆုံးနေရာထဲကတစ်ခု ဖြစ်တဲ့ နှစ်ပေါင်းထောင်နဲ့ချီ ခံတဲ့

rubber tires, which last for almost a thousand years.

လူတွေလုပ်ထားတဲ့ ကားတာယာထဲမှာ နေထိုင်ပြီး အဆုံးမရှိပွားများပါလိမ့်မယ်

As fauna and flora flourish,

ဒေသရင်းတိရစ္ဆာန်နဲ့ အပင်တွေ ရှင်သန်လာတဲ့အခါ

Earth’s climate slowly recovers from millennia of human impact.

နှစ်ထောင်ချီပြီး လူတွေလက်ချက်မိခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ ရာသီဥတုက ဖြည်းဖြည်းခြင်းနလန်ထူလာတယ်

Within 35,000 years,

နှစ်ပေါင်း ၃၅,၀၀၀ ကြာတဲ့အခါ

the plant cycle removes the last traces of lead

ရာသီစက်ဝန်းက စက်မှုတော်လှန်ရေးက ချန်ထားခဲ့တဲ့ နောက်ဆုံးသဲလွန်စတွေကို

left by the Industrial Revolution from Earth’s soil,

ကမ္ဘာမြေကြီးပေါ်ကနေ ဖယ်ရှားလိုက်ပါတော့တယ်

and it may take up to 65,000 years beyond that

ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်က လူသားတွေမရှိခင်က ပမာဏကိုပြန်ရောက်ဖို့ကတော့

for CO2 to return pre-human levels.

နှစ်ပေါင်း ၆၅,၀၀၀ လောက်ထိ ကြာမြင့်နိင်ပါတယ်

But even after several million years, humanity’s legacy lives on.

ဒါပေမယ့် နှစ်သန်းပေါင်းများစွာကြာတာတောင် လူသားတွေရဲ့သမိုင်းက ကျန်နေရစ်ဦးမှာပါ

Carved in unyielding granite,

မာကျောတဲ့ နှမ်းဖတ်ကျောက်တွေပေါ်မှာ ထွင်းထုထားတာတွေ

America’s Mt. Rushmore survives for 7.2 million years.

အမေရိကရဲ့ Mt. Rushmore ကတော့ နှစ်ပေါင်း ၇.၂ သန်းထိခံပါလိမ့်မယ်

The chemical composition of our bronze sculptures

ကြေးနီရုပ်တုတွေထဲက ဓာတုပါဝင်မှုတွေက

keeps them recognizable for over 10 million.

သူတို့ကို နှစ်၁၀ သန်းကြာတဲ့အထိ မှတ်မိနေစေဦးမှာပါ

And buried deep underground,

မြေအောက်ထဲမှာတော့

the remnants of cities built on floodplains

ရေမြုပ်မျက်နှာပြင်ပေါ်က မြို့ကြီးတွေရဲ့ အကြွင်းအကျန်တွေကို

have been preserved in time as a kind of technofossil.

အချိန်နဲ့အမျှ လူလုပ်ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း အမျိုးအစားအနေနဲ့ သိမ်းဆည်းထားပါလိမ့်မယ်

Eventually, these traces, too, will be wiped from the planet’s surface.

နောက်ဆုံးတော့၊ ဒီ သဲလွန်စတွေလည်း ဂြိုဟ်ပေါ်ကနေ ဖယ်ရှားခံရမှာပါ

Humanity hasn’t always been here, and we won’t be here forever.

လူသားတွေက ဒီမှာအမြဲရှိနေခဲ့တာမဟုတ်ပါဘူး ၊ အမြဲရှိနေမှာလည်းမဟုတ်ပါဘူး

But by investigating the world without us,

လူတွေမရှိတဲ့ကမ္ဘာကို စူးစမ်းကြည့်ခြင်းအားဖြင့်

perhaps we can learn more about the world we live in now.

လက်ရှိရှင်သန်နေတဲ့ ကမ္ဘာအကြောင်းကို ပိုပြီး သင်ကောင်းသင်ယူနိုင်ပါလိမ့်မယ်