Why should you read “Crime and Punishment”? - Alex Gendler

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

What drives someone to kill in cold blood?

ဘယ်အရာက လူတစ်ယောက်ကို သွေးအေးအေးနဲ့ လူသတ်ဖို့လှုံ့ဆော်ပေးတာလဲ။

What goes through the murderer’s mind?

လူသတ်သမားရဲ့ စိတ်ထဲမှာ ဘာဖြစ်သွားလဲ။

And what kind of a society breeds such people?

ဒီလိုလူမျိုးတွေကို ဘယ်လူမှုအသိင်းအဝိုင်းက ပေါက်ဖွားပေးတာလဲ။

Over 150 years ago

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၁၅၀ ကျော်က

Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky took these questions up

ရုရှားစာပေရဲ့ အကျော်ကြားဆုံ းလက်ရာတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်လာမယ့်

in what would become one of the best-known works of Russian literature:

"Crime and Punishment" မှာ Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky က

"Crime and Punishment."

ဒီမေးခွန်းတွေကို ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

First serialized in a literary magazine in 1866,

၁၈၈၆ ခုနှစ်က စာပေ စာစောင်တစ်ခုမှာ ပထမဦးဆုံး အခန်းဆက်ဖော်ပြခဲ့တဲ့

the novel tells the story of Rodion Romanovich Raskolnikov,

ဝတ္ထုရှည်ဟာ Saint Petersburg က လူငယ် ဥပဒေ ကျောင်းသွားတစ်ဦး

a young law student in Saint Petersburg.

Rodion Romanovich Raskolnikov ရဲ့ဇာတ်လမ်းကို ပြောပြတာပါ။

Raskolnikov lives in abject poverty,

Raskolnikov ဟာ ချွတ်ခြုံကျတဲ့ ဆင်းရဲမှုမှာ နေထိုင်ပြီး

and at the start of the story has run out of funds to continue his studies.

ဇာတ်လမ်းအစမှာ သူ့လေ့လာတွေ ဆက်လုပ်ဖို့ ရံပုံငွေပြတ်သွားတယ်။

Letters from his rural home only add to his distress

သူ့အမေနဲ့ညီမဟာ သူ့အောင်မြင်မှုအတွက် ဘယ်လောက် စတေးလိုက်ရတယ်ဆိုတာ

when he realizes how much his mother and sister have sacrificed for his success.

သိလိုက်ရတော့ သူ့ရဲ့ကျေးလက်အိမ်က စာတွေဟာ သူ့သောကကို တိုးစေရုံပါပဲ။

Increasingly desperate

ကြံရာမရတဲ့အဆုံး

after selling the last of his valuables to an elderly pawnbroker,

သူ့နောက်ဆုံး လက်ဝတ်ရတနာတွေကို အပေါင်ဆိုင် ပိုင်ရှင်အဖွားအိုထံ ရောင်းပြီးနောက်

he resolves on a plan to murder and rob her.

သူမကို သတ်ပြီး၊ ဓားပြတိုက်ရန် ကြံဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။

But the impact of carrying out this unthinkable act

ဒါပေမဲ့ ဒီတွေးဝံ့စရာ လုပ်ရပ်ကို လုပ်ဆောင်ခြင်းရဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုက

proves to be more than he was prepared for.

သူပြင်ဆင်ထားတာထက် ပိုတာကို ကြုံလာတယ်။

Though the novel is sometimes cited as one of the first psychological thrillers,

ဒီဝတ္ထုရှည်ကို တစ်ခါတစ်ရံ ပထမးဆုံး စိတ်ပညာ လျှို့ဝှက်သည်းဖိုတစ်ပုဒ်လို့ ညွှန်။ပေမဲ့

its scope reaches far beyond Raskolnikov’s inner turmoil.

၎င်းရဲ့နယ်ပယ်က Raskolnikov ရဲ့စိတ်တွင်း ဝရုန်းသုန်းကားဖြစ်မှုထက် ပိုလွန်ပါတယ်။

From dank taverns to dilapidated apartments

စိမ့်စိုအေးစက်တဲ့ အရက်ဘားတွေကနေ ပြိုလုလု တိုက်ခန်းတွေ၊

and claustrophobic police stations,

ပိတ်လှောင်နေတဲ့ ရဲစခန်းတွေအထိ

the underbelly of 19th century Saint Petersburg is brought to life

၁၉ ရာစု Saint Petersburg ရဲ့ပျော့ကွက်ဟာ Dostoyevsky ရဲ့ လောင်မြိုက်နေတဲ့

by Dostoyevsky’s searing prose.

စကားပြေကြောင့် အသက်ဝင်လာခဲ့တယ်။

We’re introduced to characters such as Marmeladov,

Marmeladov လို သူ့မိသားစု ပျက်စီးစေတဲ့အထိ

a miserable former official who has drank his family into ruin,

အရက်သောက်တဲ့ စိတ်ပျက်စရာ အရာရှိဟောင်း၊

and Svidrigailov, an unhinged and lecherous nobleman.

စိတ်မမှန်တဲ့ တဏှာရူး လူကုံထံ Svidrigailov တို့နဲ့ မိတ်ဆက်ပေးတယ်။

As Raskolnikov’s own family arrives in town,

Raskolnikov ရဲ့ မိသားစု မြို့ကိုရောက်လာချိန်မှာ

their moral innocence stands in stark contrast

သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ကျင့် ဖြူစင်မှုဟာ သူတို့ဝန်းကျင်က စာရိတ္တပျက်ပြားမှုနဲ့

to the depravity of those around them,

လုံးလုံး ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်နေတယ်။

even as their fates grow increasingly intertwined.

သူ့တို့ရဲ့ ကံကြမ္မာတွေက တိုးတိုးပြီး လိမ်ယှက်နေတာတောင်ပါ။

This bleak portrait of Russian society

ရုရှား လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဒီစိတ်ဓာတ်ကျစရာ ပုံတူက

reflects the author’s own complex life experiences and evolving ideas.

စာရေးဆရာရဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ဘဝ အတွေ့အကြုံနဲ့ ပြောင်းလဲနေတဲ့ အတွေးတွေကိုရောင်ပြန်ဟပ်တယ်။

As a young writer who left behind a promising military career,

အလားအလာရှိတဲ့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအလုပ်ကို စွန့်ပစ်ခဲ့တဲ့ လူငယ် စာရေးဆရာတစ်ဦးအနေနဲ့

Fyodor had been attracted to ideas of socialism and reform,

Fyodor ဟာ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒနဲ့ ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှု အတွေးအခေါ်တွေကိုစိတ်ပါကာ

and joined a circle of intellectuals to discuss radical texts

တော်လှန်လိုတဲ့ စာပိုဒ်တွေကို ဆွေးနွေးဖို့ အင်ပါယာ အစိုးရက တားမြစ်ထားတဲ့

banned by the Imperial government.

ပညာတတ် အသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခုကို ပူပေါင်းလိုက်တယ်။

Upon exposure,

ဖော်ထုတ်သိရှိချိန်မှာတော့

members of this group, including Dostoyevsky, were arrested.

Dostoyevsky အပါအဝင် အဖွဲဝင်တွေဟာ အဖမ်းခံခဲ့ရတယ်။

Many were sentenced to death,

အများအပြားဟာ သေဒဏ်ပေးခံရတယ်၊

only to be subjected to a mock execution and last-minute pardon from the Tsar.

ဟန်ဆောင် ကွပ်မျက်မှုနဲ့ ဇာဘုရင်ရဲ့က နောက်ဆုံးမိနစ် သက်ညာမှုနဲ့ပဲ

Dostoyevsky spent the next four years in a Siberian labor camp

Dostoyevsky ဟာ Siberian အလုပ်ကြမ်း စခန်းမှာ မလွတ်ခင် ၁၈၅၄ အထိ

before being released in 1854.

နောက်လေးနှစ် ကုန်ဆုံးခဲ့တယ်။

The experience left him with a far more pessimistic view of social reform,

အတွေ့အကြုံက လူမှု ပြုပြင်မှုရဲ့ ပိုများတဲ့ မကောင်းမြင်မှုကို ချန်ထားပေးခဲ့ပြီး

and his focus shifted toward spiritual concerns.

သူ့အာရုံစိုက်မှုက စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အလေးထားမှုတွေဆီ ပြောင်းခဲ့တယ်။

In the 1864 novella "Notes from Underground,"

၁၈၆၄ ခုက လုံးချင်းဝတ္ထုတို "Notes from Underground"မှာ

he expounded on his belief that utopian Western philosophies

စိတ်ကူးယဉ် အနောက်တိုင်း အတွေးအမြင်ဟာ လူ့စိတ်ရဲ့ ရှေ့နောက်မညီ ရော်ရမ်းမှုတွေကို

could never satisfy the contradictory yearnings of the human soul.

ဘယ်တော့မှာ အာသာပြေနိုင်မှာမဟုတ်ဘူးဆိုတဲ့ သူ့ယုံကြည်ချက်ကို အသေးစိတ်ရှင်းပြခဲ့တယ်။

"Crime and Punishment" was conceived and completed the following year,

"Crime and Punishment" ဟာ အလားတူ အာဘော်များစွာကို ပြန်ကောက်ရင်း

picking up on many of the same themes.

သန္ဓေတည်ပြီး နောက်နှစ်မှာပဲ ပြီးစီးခဲ့တယ်။

In many ways,

နည်းများစွာနဲ့

the novel follows a common narrative thread

ဒီဝတ္ထုရှည်ဟာ အလားအလာရှိတဲ့ လူငယ်တစ်ဦးကို ကျေးလက်ဘဝ

where a promising youth is seduced and corrupted by the dangers of urban life.

အန္တရာယ်တွေက ဖြားယောင်း၊ ဖျက်ဆီးတဲ့ ဖြစ်နေကျ ဇာတ်လမ်းအလျဉ်ကိုလိုက်နာတယ်။

But its social critique cuts far deeper.

ဒါပေမဲ့ လူမှုရေး ဝေဖန်စီစ်မှုက ပိုနက်ရှိုင်းစွာ ထိုးနှက်တယ်။

Raskolnikov rationalizes that his own advancement

Raskolnikov ဟာ သူ့တက်လမ်းကို ခေါင်းပုံဖြတ်တဲ့

at the cost of the exploitative pawnbroker’s death

အပေါင်ဆိုင်ပိုင်ရှင် သေဆုံးမှုနဲ့ ရင်းလိုက်တာဟာလူ့အဇွဲ့အစည်းကို

would be a net benefit to society.

အသားတင် အကျိုးတစ်ခု ဖြစ်စေမယ်လို့ ရှာကြံအကြောင်းပြတယ်။

In doing so,

ဒီလိုလုပ်ခြင်းက

he echoes the doctrines of egoism and utilitarianism

သူဟာ များစွာသော Dostoyevsky ရဲ့ ခေတ်ပြိုင် ပညာတတ်တွေလက်ခံယုံကြည်တဲ့

embraced by many of Dostoyevsky’s contemporary intellectuals.

အတ္တနောဝါဒနဲ့ လက်တွေ့အသုံးကျမှုဝါဒရဲ့ အဆုံးအမတွေကို သံယောင်လိုက်တယ်။

And in believing that his intelligence allows him to transcend moral taboos,

အသိဉာဏ်က ကိုယ်ကျင့်ဆိုင်ရာ တားမြစ်မှုကို ကျော်လွန်ခွင့်ပေးတယ်လို့ ယုံကြည်ခြင်းပါ။

Raskolnikov cuts himself off from his own humanity.

Raskolnikov ဟာ သူ့ကိုယ်ပိုင်လူ့လောကကို ကိုယ်တိုင် အဆက်ဖြတ်လိုက်တယ်။

Yet although the book is deeply concerned with morality,

ဒါ့အပြင် ဒိစာအုပ်ဟာ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာနဲ့ နက်ရှိုင်းစွာ ပတ်သက်ပေမဲ့

"Crime and Punishment" never comes across as merely moralizing,

"Crime and Punishment" ဟာ ဇာတ်ကောင်တစ်ဦးစီ ကပေးတဲ့ သိသာပြီး ဘဝကျစေတဲ့ သဘောထားနဲ့

with each character given their own distinctive and convincing voice.

ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာသက်သက်ပဲ ဟောပြောတယ်လို့ လုံးဝ အထင်မရာက်စေပါဘူး။

One of the most remarkable things about "Crime and Punishment"

Crime and Punishment နဲ့ပတ်သက်တဲ့ မှတ်စရာအကောင်းဆုံးတစ်ခုက

is its ability to thrill

ပထမဆုံး အခန်းမှာတင်

despite the details of the central murder being revealed in the first act.

အဓိက လူသတ်မှုရဲ့ အသေးစိတ်ကို ဖော်ပြပေမဲ့ ၎င်းရဲ စိတ်လှုပ်ရှားစေနိုင်စွမ်းပါ။

Raskolnikov’s crime is clear.

Raskolnikov ရဲ့ရာဇဝတ်မှုဟာ ရှင်းပါတယ်။

But it’s only through Dostoyevsky’s gripping account

ဒါပေမဲ့ လူမှုရေးနဲ့ စိတ်ပိုင်း ဝရုန်းသုန်းကားဖြစ်မှုကို

of the ensuing social and psychological turmoil

အကျိုးဆက်ဖြစ်မှုအကြောင်း Dostoyevsky ရဲ့ ဆွဲဆောင်မှုရှိတဲ့ ပြောပြချက်ကနေသာ

that we learn the true nature of his punishment–

သူ့ရဲ့ ပြစ်ဒဏ်ကျမှုနဲ့ အဖတ်ဆယ်ခွင့် ရနိုင်ခြေရဲ့

and the possibility of redemption.

စစ်မှန်တဲ့ သဘာဝကို ကျွန်ုပ်တို့သိရတာပါ။