Why should you read “Crime and Punishment”? - Alex Gendler

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

What drives someone to kill in cold blood?

Bir insanı, soğukkanlılıkla öldürmeye iten şey nedir?

What goes through the murderer’s mind?

Katilin aklından neler geçer?

And what kind of a society breeds such people?

Bu tür insanlar ne tür bir toplumdan çıkar?

Over 150 years ago

Yaklaşık 150 yıl önce,

Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky took these questions up

Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky bu soruları ele aldı

in what would become one of the best-known works of Russian literature:

ve Rus edebiyatının en iyi bilinen eserlerinden birisi ortaya çıktı:

"Crime and Punishment."

"Suç ve Ceza."

First serialized in a literary magazine in 1866,

İlk kez 1866 yılında bir edebiyat dergisinde seri olarak yayınlanan roman,

the novel tells the story of Rodion Romanovich Raskolnikov,

Saint Petersburg'da genç bir hukuk öğrencisi olan

a young law student in Saint Petersburg.

Rodion Romanovich Raskolnikov'un hikâyesini anlatıyor.

Raskolnikov lives in abject poverty,

Raskolnikov fakirlik içinde yaşıyor

and at the start of the story has run out of funds to continue his studies.

ve hikâyenin başında, çalışmalarına devam etmesini sağlayacak kaynağı bitiyor.

Letters from his rural home only add to his distress

Taşra evinden gelen mektuplar, annesi ve kız kardeşinin onun başarısı için

when he realizes how much his mother and sister have sacrificed for his success.

neleri feda ettiğini fark ettirdiğinden, sıkıntısına sıkıntı ekliyordu.

Increasingly desperate

Değerli eşyalarını

after selling the last of his valuables to an elderly pawnbroker,

yaşlı bir rehinciye sattıktan sonra gitgide daha da umutsuz hâle gelince,

he resolves on a plan to murder and rob her.

kadını öldürme ve soyma planı yapmaya başlıyor.

But the impact of carrying out this unthinkable act

Fakat bu inanılmaz eylemi gerçekleştirmenin etkisi,

proves to be more than he was prepared for.

düşündüğünden çok daha fazla.

Though the novel is sometimes cited as one of the first psychological thrillers,

Romanın bazen ilk psikolojik gerilim kitaplarından birisi olduğu düşünülse de,

its scope reaches far beyond Raskolnikov’s inner turmoil.

kapsamı Raskolnikov’un içsel karışıklığının ötesine ulaşıyor.

From dank taverns to dilapidated apartments

Rutubetli tavernalardan, harap edilmiş dairelere

and claustrophobic police stations,

ve klostrofobik polis merkezlerine kadar,

the underbelly of 19th century Saint Petersburg is brought to life

19. yüzyılda Saint Petersburg'un tekin olmayan kısmı

by Dostoyevsky’s searing prose.

Dostoyevski'nin keskin düz yazısı ile canlandırılıyor.

We’re introduced to characters such as Marmeladov,

İçki içerek ailesini mahveden bedbaht, eski memur olan Marmeladov;

a miserable former official who has drank his family into ruin,

dengesiz ve zampara bir soylu olan Svidrigailov gibi

and Svidrigailov, an unhinged and lecherous nobleman.

karakterlerle tanışıyoruz.

As Raskolnikov’s own family arrives in town,

Raskolnikov’un ailesi şehre vardığında

their moral innocence stands in stark contrast

ahlaki masumlukları, etraflarındaki ahlaksızlığa

to the depravity of those around them,

şiddetli bir karşıtlık yaratıyor,

even as their fates grow increasingly intertwined.

kaderleri gitgide iç içe geçse bile.

This bleak portrait of Russian society

Bu kasvetli Rusya toplumu portresi,

reflects the author’s own complex life experiences and evolving ideas.

yazarın karmaşık yaşam tecrübelerini ve gelişen fikirlerini yansıtıyor.

As a young writer who left behind a promising military career,

Gelecek vaat eden askeri kariyeri geride bırakan genç bir yazar olarak

Fyodor had been attracted to ideas of socialism and reform,

Fyodor sosyalizm ve reform fikirleriyle ilgilendi

and joined a circle of intellectuals to discuss radical texts

ve İmparatorluk devletinin yasakladığı radikal metinleri tartışmak için

banned by the Imperial government.

bir entelektüeller grubuna katıldı.

Upon exposure,

Dostoyevski de dâhil olmak üzere,

members of this group, including Dostoyevsky, were arrested.

grubun üyeleri, teşhir edildikten sonra tutuklandılar.

Many were sentenced to death,

Birçoğu ölüme mahkum edildi,

only to be subjected to a mock execution and last-minute pardon from the Tsar.

fakat yalancı infaza ve çarın son dakika affına maruz kaldılar.

Dostoyevsky spent the next four years in a Siberian labor camp

Dostoyevski 1854'de serbest bırakılmadan önce, sonraki dört yılını

before being released in 1854.

Sibirya'da bir çalışma kampında geçirdi.

The experience left him with a far more pessimistic view of social reform,

Bu da ona çok daha pesimist bir sosyal reform bakışı kazandırdı

and his focus shifted toward spiritual concerns.

ve odağı manevi konulara yönlendi.

In the 1864 novella "Notes from Underground,"

1864'de yazdığı "Yeraltından Notlar" adlı kısa romanında,

ütopik batılı filozofların hiçbir zaman

he expounded on his belief that utopian Western philosophies

could never satisfy the contradictory yearnings of the human soul.

insan ruhunun çelişkili arzularını tatmin edemeyeceği inancını açıklıyor.

"Crime and Punishment" was conceived and completed the following year,

"Suç ve Ceza" da bir sonraki yıl tasarlandı ve tamamlandı,

picking up on many of the same themes.

birçok aynı temayı içeriyordu.

In many ways,

Roman birçok yönden

the novel follows a common narrative thread

gelecek vaat eden bir gençliğin, şehir yaşamının tehlikeleriyle

where a promising youth is seduced and corrupted by the dangers of urban life.

ayartıldığı ve yozlaştırıldığı, ortak bir anlatı çizgisinde ilerliyor.

But its social critique cuts far deeper.

Fakat sosyal eleştirisi, daha derinlere iniyor.

Raskolnikov rationalizes that his own advancement

Raskolnikov, istismarcı rehincinin ölümü pahasına

at the cost of the exploitative pawnbroker’s death

kendi yükselişinin topluma faydalı bir şey olacağı fikrini

would be a net benefit to society.

mantığa oturtuyor.

In doing so,

Böyle yaparak

he echoes the doctrines of egoism and utilitarianism

Dostoyevski'nin çağdaş entelektüellerinin birçoğu tarafından benimsenmiş olan

embraced by many of Dostoyevsky’s contemporary intellectuals.

egoizm ve faydacılık doktrinlerini hatırlatıyor.

And in believing that his intelligence allows him to transcend moral taboos,

Raskolnikov zekâsının, ahlaki tabuların ötesine geçmesini sağladığına inanarak

Raskolnikov cuts himself off from his own humanity.

kendi insanlığıyla ilişkisini kesiyor.

Yet although the book is deeply concerned with morality,

Kitap derin bir biçimde ahlakla ilgili olsa da

"Crime and Punishment" never comes across as merely moralizing,

"Suç ve Ceza" hiçbir zaman yalnızca ahlaki yönden değerlendirilmez,

with each character given their own distinctive and convincing voice.

her bir karakterin kendine özgü ve ikna edici sesi vardır.

One of the most remarkable things about "Crime and Punishment"

"Suç ve Ceza" ile ilgili en dikkat çekici şeylerden birisi,

is its ability to thrill

esas cinayetin detayları

despite the details of the central murder being revealed in the first act.

birinci perdede ortaya çıkmasına rağmen heyecan verebilmesidir.

Raskolnikov’s crime is clear.

Raskolnikov'un cinayeti açıktır.

But it’s only through Dostoyevsky’s gripping account

Fakat yalnızca Dostoyevski'nin sürükleyici biçimde

of the ensuing social and psychological turmoil

meydana gelen sosyal ve psikolojik karmaşıklıkları ele almasıyla,

that we learn the true nature of his punishment–

onun cezasının -- ve kurtarılma olasılığının --

and the possibility of redemption.

gerçek doğasını öğreniyoruz.