How does alcohol cause hangovers? - Judy Grisel

1,364,133 views ・ 2022-07-05

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Moe Zaw Oo Reviewer: Sanntint Tint
00:07
In a 1973 study, 20 volunteers got drunk once a week for 8 consecutive weeks,
0
7545
6673
၁၉၇၃ ခုနှစ်က သုတေသနတစ်ခုမှာ စေတနာ့ဝန်ထမ်း အယောက် ၂၀ ကို တစ်ပတ်တစ်ခါ ၈ ပတ်ဆက်တိုက်
အရက်သောက်ခိုင်းပါတယ်။
00:14
each time on a different alcoholic beverage,
1
14218
2127
တစ်ခါနဲ့တစ်ခါ ယမကာအမျိုးအစားမတူဘဲ
00:16
and each time with precisely the same dosage—
2
16345
3170
သောက်တိုင်းမှာ တိတိကျကျကျ တူညီတဲ့ ပမာဏ သောက်ရပါတယ်။
00:19
this was science, after all.
3
19682
2419
တကယ်တော့ ဒါဟာ သိပ္ပံပညာရပ်ပါပဲ။
00:22
The goal of this experiment was to find out which alcoholic drinks
4
22393
3796
ဒီစမ်းသပ်မှုရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က ဘယ်အရက်တွေသောက်ရင်
00:26
cause worse hangovers.
5
26189
1877
အရက်နာကျတာကို ပိုဆိုးစေလဲဆိုတာ ရှာဖွေဖို့ပါ။
00:28
Of course, it takes much more than one small study to answer such a question.
6
28232
4296
ဟုတ်ပါတယ်၊ ဒီလို မေးခွန်းကိုဖြေဆိုဖို့ လေ့လာမှုလေးတွေ တစ်ခုမက လုပ်ခဲ့ရပါတယ်။
00:32
Since then, science has learned a lot about hangovers—
7
32779
3753
အဲဒီကစပြီး သိပ္ပံပညာရပ်မှာ အရက်နာကျခြင်း အကြောင်း အမျာကြီးလေ့လာခဲ့ကြပေမဲ့
00:36
though some mysteries remain.
8
36532
2336
လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုတွေ ရှိနေဆဲပါ။
00:39
The molecule responsible for hangovers is ethanol,
9
39160
3045
အရက်နာကျခြင်းကို ဖြစ်စေတဲ့ မော်လီကျူးက
00:42
which we colloquially refer to as alcohol.
10
42205
3169
ကျွန်မတို့ အရပ်အခေါ်အယ်လ်ကိုဟောခေါ်တဲ့ အီသနောပါ။
00:45
Ethanol is present in all alcoholic beverages, and generally speaking,
11
45750
3962
အရက်ပါတဲ့ ယမကာတိုင်းမှာ အီသနော ပါဝင်ပြီး
00:49
the more ethanol, the greater the potential for a hangover.
12
49712
3212
အီသနော ပိုများလေ အရက်နာကျဖို့ အလားအလာ ပိုများလေလို့ ပြောလို့ရပါတယ်။
ကိုယ်အလေးချိန်၊ အသက်၊ မျိုးရိုးဗီဇနဲ့ တခြားအကြောင်းရင်းခံတွေ ပေါ်မူတည်ပြီး
00:53
The symptoms and severity can vary depending on weight, age,
13
53132
3629
00:56
genetics, and other factors.
14
56761
1960
ခံစားရတာတွေနဲ့ ဝေဒနာအတိမ်အနက် ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။
00:58
But still, hangovers generally share some common— and unpleasant— features.
15
58846
5506
ဒါပေမဲ့ အရက်နာကျတာရဲ့ အဖြစ်များတဲ့ လက္ခဏာရပ်တချို့က အတူတူပါပဲ။
01:04
So how exactly does alcohol cause a hangover?
16
64727
3337
ဒါဆို အရက်က ဘယ်လို အရက်နာကျစေတာလဲ။
01:08
And is there any way to reliably prevent one?
17
68064
2627
ပြီးတော့အရက်နာကျတာကို သေချာပေါက် တားဆီးနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းရှိလား။
01:11
Alcohol slows down the communication between neural cells.
18
71192
4630
အရက်က အာရုံကြောဆဲလ်တွေအကြား ဆက်သွယ်ရေးကို နှေးကွေးစေပါတယ်။
01:16
After someone has had their last drink,
19
76114
1876
နောက်ဆုံးခွက် သောက်ပြီးတာနဲ့
01:17
as the concentration of alcohol in the blood drops back to zero,
20
77990
3712
သွေးထဲမှာ အရက်ပါဝင်မှုက သုညထိပြန်ကျသွားလို့
01:21
the brain rebounds from sedation and swings in the other direction,
21
81702
4213
ဦးနှောက်က ငြိမ်သက်နေရာကနေ ပြန်ထလာပြီး ဦးတည်ဘက် ပြောင်းသွားကာ
01:25
entering a hyperactive state.
22
85915
2085
တက်ကြွလွန် အခြေအနေ ဖြစ်သွားတော့တာပါ။
01:28
This may lead to the tremors or rapid heartbeat associated with hangovers.
23
88251
4421
ဒါက အရက်နာကျလို့ဖြစ်ရတဲ့ ကတုန်ကယင် ဖြစ်တာနဲ့ နှလုံးခုန်မြန်တာတွေ ဖြစ်စေတာပါ။
01:32
It also makes sleep shorter and less restful than normal.
24
92672
3879
ပြီးတေ့ာ ဒါက အိပ်ချိန်ကိုလည်း တိုစေသလို ပုံမှန်ထက် အနားယူချိန်ကိုလည်း နည်းစေပါတယ်။
01:36
But these effects are just the beginning—
25
96968
2002
ဒါပေမဲ့ ဒီသက်ရောက်မှုတွေက အစပဲရှိသေးတယ်။
01:38
alcohol impacts so many of the body’s processes,
26
98970
3128
အရက်က သိမ်မွေ့လှတဲ့ သဟဇာတမျှခြေကို ပျက်ယွင်းစေလို့
01:42
throwing delicate balances off-kilter.
27
102098
2753
ခန္ဓာကိုယ်လုပ်ငန်းစဉ်တွေအပေါ် အများကြီး သက်ရောက်မှုရှိပါတယ်။
01:45
And even the most familiar hangover symptoms have surprising contributors.
28
105101
4755
အဖြစ်အများဆုံး အရက်နာကျ ဝေဒနာတွေမှာတောင် အံ့အားသင့်ဖွယ် အကြောင်းခံတွေ ရှိပါတယ်။
01:50
For example, alcohol disrupts levels of many hormones.
29
110064
3670
ဥပမာအ‌နေနဲ့ အရက်က ဟော်မုန်းအများအပြားရဲ့ ပမာဏကို ကမောက်ကမ ဖြစ်စေပါတယ်။
01:53
One of those hormones is cortisol.
30
113943
2127
ဒီဟော်မုန်းတွေထဲက တစ်ခုက cortisol ပါ။
01:56
Normally, fluctuating cortisol levels help regulate wakefulness
31
116237
3795
ပုံမှန်ဆိုရင် cortisol ပမာဏ အတက်အကျက နိုးကြားစိတ်ကို
နေ့ရောညပါ တစ်လျှောက်လုံးထိန်းညှိပေးပါတယ်။
02:00
throughout the day and night.
32
120032
1502
02:01
So the disruption in cortisol during a hangover
33
121534
2711
ဒါကြောင့် အရက်နာကျတုန်း cortisol ကမောက်ကမဖြစ်တာက
02:04
may cause people to feel groggy or disoriented.
34
124245
3253
လူတွေကို ယိုင်နဲ့စေနိုင််၊ စိတ်ရှုပ်ထွေးစေနိုင်ပါတယ်။
02:07
Another hormone alcohol interferes with is vasopressin,
35
127707
3837
နောက်ထပ် အရက်က အနှောင့်အယှက်ပေးတဲ့ ဟော်မုန်းက
02:11
which normally decreases the volume of urine made by the kidneys.
36
131544
3670
ပုံမှန်ဆိုရင် ကျောက်ကပ်က ဆီးစွန့်ထုတ်တဲ့ ပမာဏကို လျော့ကျစေတဲ့ vasopressin ပါ။
02:15
By decreasing levels of vasopressin,
37
135214
2586
vasopressin ပမာဏကို လျှော့ချခြင်းဖြင့်
02:17
alcohol causes people to pee more and become dehydrated.
38
137800
3837
အရက်က လူတွေကို ဆီးပိုသွားစေပြီး ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်လာစေပါတယ်။
02:22
Dehydration can lead to thirst, dry mouth, weakness, lightheadedness, and headache,
39
142180
5130
ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်ရင် ရေငတ်တာ၊ အာခေါင်ခြောက်တာ၊ အားနည်းတာ၊ ချာချာလည်မူးတာ
အဖြစ်အများဆုံး အရက်နာကျဝေဒနာတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ခေါင်းကိုက်တာကို ဖြစ်စေပါတယ်။
02:27
one of the most common hangover symptoms.
40
147310
2752
02:30
In addition to dehydration, hangover headaches can result
41
150438
3253
ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်တာအပြင် အရက်နာကျလို့ ခေါင်းကိုက်တာက
02:33
from alcohol’s influence on chemical signaling in the brain,
42
153691
3670
အရက်က ဦးနှောက်အတွင်းဓာတုအချက်ပြခြင်းတွေကို လွှမ်းမိုးလို့ ဖြစ်ရတာပါ။
02:37
especially on neurotransmitters involved in pain signaling.
43
157361
3128
အထူးသဖြင့် နာကျင်မှုအချက်ပြရာမှာ ပါဝင်တဲ့ အာရုံကြောဓာတ်တွေကိုပေါ့။
02:40
Alcohol can also damage mitochondria,
44
160948
2419
အရက်က ကျွန်မတို့ကို စွမ်းအင်ပေးတဲ့ ATP ထုတ်လုပ်ရာမှာ အဓိကကျတဲ့
02:43
which are responsible for producing the ATP that gives us energy.
45
163367
3712
mitochondria ကို ပျက်စီးစေတယ်။
02:47
This may contribute to the fatigue, weakness, and mood disturbances
46
167330
3503
ဒါက အရက်နာကျနေစဉ်မှာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်တာ၊ အားနည်းတာနဲ့
02:50
experienced during a hangover.
47
170833
2169
စိတ်မချမ်းမြေ့တာတွေ ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။။
02:53
Meanwhile, alcohol stimulates the immune system,
48
173127
2961
တချိန်တည်းမှာပဲ အရက်က ခုခံအားစနစ်ကို လှုံ့ဆော်လို့
02:56
leading to inflammation that can damage cells within the brain,
49
176088
3379
ဦးနှောက်အတွင်း ဆဲလ်တွေ ပျက်စီးတာ၊ စိတ်ခံစားချက်ကို ထိခိုက်စေတာနဲ့၊
02:59
affect mood, and impair memory.
50
179467
2586
မှတ်ဉာဏ်ကိုထိခိုက်စေတဲ့ ရောင်ရမ်းမှုတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
03:02
And it can irritate the gastrointestinal tract
51
182511
2753
ပြီးတော့ အစာအိမ်နဲ့ အူလမ်းကြောင်းကို ဒုက္ခပေးပြီး
03:05
and inflame the lining of the stomach and intestines.
52
185264
2962
အစာအိမ်နဲ့ အူတွေရဲ့ အတွင်းမျက်နှာပြင်ကို ရောင်ရမ်းစေပါတယ်။
03:08
Alcohol may also slow down stomach emptying,
53
188559
2795
အရက်က အစာအိမ်လှုပ်ရှားမှုကိုလည်း နှေးကွေးစေနိုင်လို့
03:11
which could lead to increased production of gastric acid.
54
191354
3169
အစာအိမ်အက်ဆစ်ထုတ်လုပ်မှုကို တိုးလာစေပါတယ်။
03:15
This is why alcohol can cause stomach pain, nausea, and vomiting.
55
195191
3628
ဒါကြောင့် အရက်က ဗိုက်နာတာ၊ ပျို့တာနဲ့ အော့အန်တာတွေကို ဖြစ်စေပါတယ်။
03:19
Alcoholic drinks also contain other substances that are produced
56
199654
3420
အရက်ပါတဲ့ ယမကာတွေမှာ အရက်ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အနံ့အရသာကို ပေးစွမ်းတဲ့
03:23
during the fermentation process that give the drink its specific flavor.
57
203074
4254
ကစော်ဖောက်လုပ်ငန်းစဉ်အတွင်းမှာ ထွက်လာတဲ့ တခြားပစ္စည်းတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
03:27
Some evidence suggests that one of these, methanol,
58
207578
2920
အထောက်အထားတချို့အရတော့ အဲဒီထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ မီသနောက
03:30
is particularly bad for hangovers.
59
210498
2836
အထူးသဖြင့် အရက်နာကျတာအတွက် မကောင်းပါဘူး။
03:33
The body doesn’t start metabolizing methanol
60
213334
2085
ခန္ဓာကိုယ်က အီသနောကို အဆင့်ဆင့်ပြုပြင်ပြောင်းလဲပြီးတဲ့အထိ
03:35
until it’s done processing ethanol.
61
215419
2461
မက်သနောကို စတင် ခြေဖျက်တာ မလုပ်ပါဘူး။
03:37
And when it does, the toxic metabolites of methanol
62
217880
3337
ချေဖျက်ပြီဆိုတာနဲ့ မီသနောရဲ့ ဇီဝထွက်ပစ္စည်း အဆိပ်အတောက်တွေက
03:41
may potentially worsen the hangover symptoms.
63
221217
2711
အရက်နာကျတာကို ပိုဆိုးလာစေပါတယ်။
03:44
Beverages that are closer to pure ethanol, such as gin and vodka,
64
224220
4463
ဂျင်နဲ့ ဗော့ဒ်ကာလိုမျိုး သန့်စင်တဲ့ အီသနောနဲ့ ပိုနီးစပ်တဲ့ ယမကာတွေက
03:48
may cause fewer hangover effects.
65
228683
2294
အရက်နာကျတာရဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ နည်းပါးစေနိုင်ပါတယ်။
03:51
Meanwhile, the presence of flavoring ingredients in beverages
66
231310
3295
ဝီစကီ၊ ဘရန်ဒီနဲ့ ဝိုင်နီတို့လို
03:54
like whiskey, brandy, and red wine,
67
234605
2378
အနံ့အရသာတွေပါတဲ့ ယမကာတွေကတေ့ာ
03:56
may make these kinds of alcohol cause more hangover symptoms.
68
236983
3878
အရက်နာကျတာကို ပိုဆိုးစေပါတယ်။
04:01
So, the choice of alcoholic beverage matters,
69
241195
3253
ဒါကြောင့် အဖျော်ယမကာ ရွေးချယ်တတ်ဖို့က အရေးကြီးပါတယ်။
04:04
but any of them can cause hangovers, simply because they all contain alcohol.
70
244448
5422
ဒါပေမယ့် ဘယ်ယမကာမဆို အရက်ပါဝင်တာမို့ အရက်နာကျစေနိုင်တာပါပဲ။
04:10
So, do common hangover remedies actually work?
71
250663
3170
ဒီလိုဆို လူသိများတဲ့ အရက်နာကျကုစားနည်းတွေက တကယ်အလုပ်ဖြစ်လား။
ရေသောက်တာနဲ့ electrolyte ပါတဲ့ဖျော်ရည်တွေ သောက်တာက
04:14
Drinking water and electrolyte beverages can help reduce symptoms
72
254000
3336
ရေဓာတ်ခန်းခြောက်လို့ ဖြစ်တဲ့ အရက်နာ ဝေဒနာတွေကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
04:17
related to dehydration.
73
257336
1669
04:19
And eating— especially carbs— can help replenish the glucose levels
74
259130
4296
ပြီးတော့ ကစီဓာတ်ပါတဲ့အစားအစာတွေ စားပေးတာက အရက်သောက်လို့ လျော့နည်းသွားတဲ့
ဂလူးကို့စ်ပမာဏကို ပြန်ဖြည့်တင်းပေးပါတယ်။
04:23
alcohol reduces.
75
263426
1418
04:25
But ultimately, the only sure way to prevent a hangover
76
265219
3754
ဒါပေမယ့် တကယ်တော့ အရက်နာကျတာကို ကာကွယ်ဖို့ သေချာတဲ့ တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းကတော့
04:28
is to drink alcohol in moderation or not at all.
77
268973
3879
အရက်ကို တော်သင့်ရုံသောက်တာတို့ လုံးဝမသောက်တာတို့ပါပဲ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7