Why was India split into two countries? - Haimanti Roy

3,774,732 views ・ 2021-06-21

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung
00:07
In August 1947, India gained independence after 200 years of British rule.
0
7246
6208
နှစ် ၂၀၀ ဗြိတိသျှ အုပ်ချုပ်မှုအပြီး ၁၉၄၇ ဩဂုတ်လမှာ အိန္ဒိယဟာ လွတ်လပ်ရေး ရခဲ့တယ်။
00:13
What followed was one of the largest and bloodiest forced migrations in history.
1
13913
4416
နောက်ဆက်တွဲက သမိုင်းမှာ အကြီးဆုံး၊သွေးထွက် သံယိုအများဆုံး အတင်း ပြောင်းရွေ့မှုတွေပါ။
00:18
An estimated one million people lost their lives.
2
18579
3042
ခန့်မှန်းခြေ လူပေါင်း ၁ သန်း အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့တယ်။
00:22
Before British colonization,
3
22246
2042
ဗြိတိသျှ ကိုလိုနီမပြုခင်က
00:24
the Indian subcontinent was a patchwork of regional kingdoms
4
24288
3458
အိန္ဒိယတိုက်ငယ်ဟာ ဒေသတွင်း ဘုရင်နိုင်ငံတွေရဲ့ စပ်ထည်တစ်ခုပါ။
00:27
known as princely states populated by Hindus, Muslims, Sikhs, Jains,
5
27746
6291
ဟိန္ဒူ၊ မွတ်ဆလင်၊ ဆစ်ခ်နဲ့၊ ဂျိန်းစ်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ခရစ်ယာန်၊ဖရစီနဲ့ ဂျူးလူမျိုးတွေ
00:34
Buddhists, Christians, Parsis, and Jews.
6
34037
3959
နေထိုင်တဲ့ မင်းသားအုပ်ချုပ်တဲ့ ပြည်နယ်တွေလို့ သိကြတယ်။
00:38
Each princely state had its own traditions,
7
38496
2875
မင်းသားအုပ်ချုပ်တဲ့ပြည်နယ်တိုင်းမှာ ကိုယ်ပိုင် အစဉ်အလာတွေ၊
00:41
caste backgrounds, and leadership.
8
41371
2333
ဇာတ်ခွဲတဲ့ နောက်ခံတ္ဗေနဲ့ ခေါင်ဆောင်မှုရှိတယ်။
00:44
Starting in the 1500s, a series of European powers colonized India
9
44329
5083
၁၅၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေက စကာ ဥရောပအင်အားကြီး တွေဟာ ကမ်းရိုးတန်း ကုန်သွယ်ခြေချမှုတွေနဲ့
00:49
with coastal trading settlements.
10
49412
1834
အိန္ဒိယကို ကိုလိုနီပြုတယ်။
00:51
By the mid-18th century, the English East India Company
11
51662
3750
၁၈ ရာစု အလယ်မှာ အင်္ဂလိပ် အရှေ့အိန္ဒိယ ကုမ္ပဏီဟာ
00:55
emerged as the primary colonial power in India.
12
55412
2834
အိန္ဒိယမှာ အဓိက ကိုလိုနီ အင်အားအဖြစ် ပေါ်လာခဲ့တယ်။
00:58
The British ruled some provinces directly, and ruled the princely states indirectly.
13
58829
4833
ဗြိတိသျှတွေက စီရင်စုတချို့ကို တိုက်ရိုက်၊ မင်းသားပြည်နယ်တွေကို တစ်ဆင့်ခံအုပ်ချုပ်တယ်
01:04
Under indirect rule, the princely states remained sovereign
14
64121
3792
တစ်ဆင့်ခံအုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ မင်းသားပိုင် ပြည်နယ်တွေဟာ အချုပ်အခြာ ဆက်ရှိနေပေမဲ့
01:07
but made political and financial concessions to the British.
15
67913
3416
ဗြိတိသျှတွေကို နိုင်ငံရေးနဲ့ ဘဏ္ဍာရေး လိုက်လျောမှုလုပ်ပေးရတယ်။
01:11
In the 19th century, the British began to categorize Indians by religious identity—
16
71663
5458
၁၉ ရာစုမှာ ဗြိတိသျှတွေဟာ အိန္ဒိယကို ဘာသာရေး လက္ခဏာအရ စတင် အတန်းအစားခွဲတယ်။
01:17
a gross simplification of the communities in India.
17
77371
2875
အိန္ဒိယအတွင်းက လူစုတွေကို ရုန့်ရင်းတဲ့ အလွယ်ပြုမှုတစ်ခုပါ။
01:20
They counted Hindus as “majorities”
18
80704
2334
သူတို့က ဟိန္ဒူတွေကို လူများစုအဖြစ်၊
01:23
and all other religious communities as distinct “minorities,”
19
83038
3666
အခြား ဘာသာရေးဆိုင်ရာ လူစုတွေကို ကွဲပြားတဲ့ လူနည်းစုတွေအဖြစ် လက်ခံခဲ့တယ်။
01:26
with Muslims being the largest minority.
20
86704
2375
မွတ်ဆလင်တွေကတော့ အကြီးဆုံး လူနည်းစုဖြစ်နေတယ်။ၑ
01:29
Sikhs were considered part of the Hindu community by everyone but themselves.
21
89413
3916
ဆစ်ခ်တွေကို ဟိန္ဒူရဲ့အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် သူတို့ကလွဲပြီး လူတိုင်းက မှတ်ယူခဲ့တယ်။
01:33
In elections, people could only vote for candidates
22
93788
2791
ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ လူတွေဟာ ဘာသာရေး ကိုယ်စားပြုမှုရဲ့
01:36
of their own religious identification.
23
96579
2292
ကိုယ်စားလှယ်လောင်တွေကိုသာ မဲပေးနိုင်တယ်။
01:39
These practices exaggerated differences,
24
99246
2542
ဒီအစဉ်အလာတွေက ခြားနားမှုတွေကို ပုံကြီးချဲ့ခဲ့တယ်။
01:41
sowing distrust between communities that had previously co-existed.
25
101913
3791
အရင်က အတူတွဲ နေထိုင်ခဲ့တဲ့ လူစုတွေကြားမှာ မယုံကြည်မှုကို ပျိုးပေးတာပါ။
01:46
The 20th century began with decades of anti-colonial movements,
26
106288
4250
၂၀ ရာစုက ကိုလိုနီ ဆန့်ကျင်ရေးရဲ့ ဆယ်စုနှစ်တွေနဲ့ အစပြုခဲ့တယ်။
01:50
where Indians fought for independence from Britain.
27
110538
2791
အိန္ဒိယတွေက ဗြိတိန်ဆီကနေ လွတ်လပ်ရေးအတွက် တိုက်ခိုက်တယ်။
01:53
In the aftermath of World War II,
28
113496
2083
ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲမှာ
01:55
under enormous financial strain from the war,
29
115579
2750
စစ်ကရတဲ့ ဧရာမ ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ပိမှုအောက်မှာ နောက်ဆုံးတော့
01:58
Britain finally caved.
30
118329
1459
,ဗြိတိန်က အလျှော့ပေးတယ်။
02:00
Indian political leaders had differing views
31
120246
2458
အိန္ဒိယ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေမှာ လွတ်လပ်တဲ့
02:02
on what an independent India should look like.
32
122704
2375
အိန္ဒိယက ဒီလိုဖြစ်သင့်လားဆိုတာမှာ အမြင်တွေကွဲတယ်။
02:05
Mohandas Gandhi and Jawaharlal Nehru represented the Hindu majority
33
125413
5083
မဟတ္တမ ဂန္ဒီနဲ့ ဂျဝါဟာလာ နေရူးတို့က ဟိန္ဒူ လူများစုကို ကိုယ်စားပြုပြီး
02:10
and wanted one united India.
34
130704
1875
ညီညွတ်တဲ့ အိန္ဒိယတစ်ခုကို လိုချင်ခဲ့တယ်။
02:13
Muhammad Ali Jinnah, who led the Muslim minority,
35
133079
3250
မွတ်စလင် လူနည်းစုကို ဦးဆောင်တဲ့ မိုဟာမက် အလီ ဂျင်နားကတော့
02:16
thought the rifts created by colonization were too deep to repair.
36
136496
3458
ကိုလိုနီက ဖန်တီးတဲ့ စိတ်ဝမ်းကွဲမှုတွေဟာ ပြင်မရအောင် နက်နဲတယ်လို့ထင်တယ်။
02:19
Jinnah argued for a two nation division
37
139954
2375
ဂျင်းနားက နိုင်ငံနှစ်ခု ခွဲတာအတွက် ဆွေးနွေးတယ်။
02:22
where Muslims would have a homeland called Pakistan.
38
142329
2750
မွတ်စလင်တွေမှာ ပါကစ္စတန်လို့ခေါ်တဲ့ ဇာတိမြေတစ်ခု ရှိမယ်။
02:26
Following riots in 1946 and 1947, the British expedited their retreat,
39
146288
5958
၁၉၄၆ နဲ့ ၁၉၄၇ အဓိကရုဏ်းတွေနောက်မှာ ဗြိတသျှတွေက အမြန် ဆုတ်ခွာခဲ့တယ်။
02:32
planning Indian independence behind closed doors.
40
152246
2750
အိန္ဒိယ လွတ်လပ်ရေးကို တံခါးပိတ် စည်းဝေးဖို့ စီစဉ်တာပါ။
02:35
In June 1947, the British viceroy announced that India
41
155288
4333
၁၉၄၇ ခုနှစ်မှာ ဗြိတိသျှ ဘုရင်ခံက
02:39
would gain independence by August,
42
159621
2042
အိန္ဒိယဟာ ဩဂုတ်လမှာ လွတ်လပ်ရေးရမှာဖြစ်ပြီး
02:41
and be partitioned into Hindu India and Muslim Pakistan—
43
161663
4000
ဟိန္ဒူ အိန္ဒိယနဲ့ မွတ်စလင် ပါကစ္စတန်အဖြစ် ကွဲသွားမယ်လို့ ကြေညာပေမဲ့
02:45
but gave little explanation of how exactly this would happen.
44
165663
3333
ဒါက ဘယ်လို ဖြစ်မယ်ဆိုတာတော့ တိတိကျကျ ရှင်းလင်းချက် မပေးသလောက်ပါ။
02:49
Using outdated maps, inaccurate census numbers and minimal knowledge of the land,
45
169538
5708
ခေတ်ဟောင်းမြေပုံတွေ၊မတိကျတဲ့ လူဦးရေစာရင်း၊ ကိန်းတွေနဲ့ အနညိးဆုံးမြေယာဗဟုသုတကို သုံးကာ
02:55
in a mere five weeks, the Boundary Committee drew a border
46
175246
3417
ငါးပတ်အတွင်း နယ်ခြား ကော်မီတီက နယ်စပ်မျဉ်းတစ်ခု ဆွဲခဲ့တယ်။
02:58
dividing three provinces under direct British rule:
47
178663
2875
ဗြိတိသျှ တိုက်ရိုက်အုပ်ချုပ်တဲ့ စီရင်စုသုံးခုကို
03:01
Bengal, Punjab, and Assam.
48
181538
2791
ဘင်္ဂလား၊ပန်ဂျပ်၊အာသံလို့ ပိုင်းလိုက်တယ်။
03:04
The border took into account where Hindus and Muslims were majorities,
49
184663
3666
နယ်စပ်က ဟိန္ဒူနဲ့ မွတ်ဆလင်တွေ အများစုရှိရာကို ထည့်တွက်ခဲ့ပေမဲ့
03:08
but also factors like location and population percentages.
50
188329
3542
တည်နေရာနဲ့ လူဦးရေ ရာခိုင်နှုန်းလို အကြောင်းခံတွေရောပါ။
03:12
So if a Hindu majority area bordered another Hindu majority area,
51
192371
4083
ဒီတော့ ဟိန္ဒူ အများစု နယ်မြေက အခြား ဟိန္ဒူ အများစု နယ်မြေနဲ့ ထိစပ်နေရင်
03:16
it would be included in India—
52
196454
1667
ဒါက အိန္ဒိယထဲမှာ ပါဝင်မယ်။
03:18
but if a Hindu majority area bordered Muslim majority areas,
53
198496
3375
ဒါပေမဲ့ ဟိန္ဒူ အများစု နယ်မြေက မွတ်စလင် အများစု နယ်မြေနဲ့ ထိစပ်ရင်
03:21
it might become part of Pakistan.
54
201871
1917
ဒါက ပါကစ္စတန်ရဲ့ အပိုင်း ဖြစ်လာလောက်မယ်။
03:24
Princely states on the border had to choose which of the new nations to join,
55
204121
4083
နယ်စပ်က မင်းသားအုပ်ချုပ်တဲ့ ပြည်နယ်တွေက ဘယ်နိုင်ငံသစ်မှာ ပါဝင်ဖို့ ရွေးဖို့လိုတယ်။
03:28
losing their sovereignty in the process.
56
208204
2375
လုပ်ငန်းစဉ်ထဲမှာ အချုပ်အခြာ ဆုံးရှုံးခြင်းပါ။
03:31
While the Boundary Committee worked on the new map,
57
211079
2834
နယ်ခြား ကော်မီတီက မြေပုံသစ်ကို လုပ်ဆောင်နေစဉ်မှာ
03:33
Hindus and Muslims began moving to areas
58
213913
2458
ဟိန္ဒူနဲ့ မွတ်စလင်တွေက နယ်မြေတွေဆီ စတင် ပြောင်းတယ်။
03:36
where they thought they’d be a part of the religious majority—
59
216371
3000
ဘာသာရေးဆိုင်ရာ လူများစုရဲ့ အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်မယ်လို့ ထင်ခဲ့ပေမဲ့
03:39
but they couldn’t be sure.
60
219579
1375
အသေအချာ ပြောလို့မရဘူးလေ။
03:41
Families divided themselves.
61
221246
1958
မိသားစုတွေ ကွဲကွာသွားတယ်။
03:43
Fearing sexual violence, parents sent young daughters and wives
62
223204
3542
လိင်ပိုင်းအကြမ်းဖက်မှုကို စိုးရိမ်လို့ မိဘတွေက သမီးငယ်တွေနဲ့ ဇနီးတွေကို
03:46
to regions they perceived to be safe.
63
226746
2083
လုံခြုံတယ်လို့ ထင်တဲ့ ဒေသဆီကို ပို့ကြတယ်။
03:49
The new map wasn’t revealed until August 17th, 1947—
64
229496
4417
မြေပုံသစ်က လွတ်လပ်ရေးရပြီး နှစ်ရက်အကြာ ၁၉၄၇ ခုနှစ်
03:53
two days after independence.
65
233913
1833
ဩဂုတ်လ ၁၄ ရက်မှ ပေါ်လာတယ်။
03:56
The provinces of Punjab and Bengal became
66
236204
2500
ပန်ဂျပ်နဲ့ ဘင်္ဂလား စီရင်စုတွေဟာ
03:58
the geographically separated East and West Pakistan.
67
238704
3125
ပထဝီအနေအထားအရ ကွဲနေတဲ့ အရှေ့နဲ့ အနောက် ပါကစ္စတန် ဖြစ်လာတယ်။
04:01
The rest became Hindu-majority India.
68
241829
2417
ကျန်တာက ဟိန္ဒူ လူများစု အိန္ဒိယဖြစ်လာခဲ့တယ်။
04:04
In a period of two years, millions of Hindus and Sikhs living in Pakistan
69
244579
4292
နှစ်နှစ်ကာလအတွင်း ပါကစ္စတန်မှာ နေတဲ့ သန်းချီတဲ့ ဟိန္ဒူနဲ့ ဆစ်ခ်တွေဟာ
04:08
left for India,
70
248871
1292
အိန္ဒိယကို ထွက်လာခဲ့စဉ်မှာ
04:10
while Muslims living in India fled villages
71
250163
2250
အိန္ဒိယမှာ နေတံ့ မွတ်ဆလင်တွေက မိသားစုတွေ
04:12
where their families had lived for centuries.
72
252413
2250
ရာစုချီ နေထိုင်ခဲ့တဲ့ ရွာတွေကို ပစ်ပြေးကြတယ်။
04:14
The cities of Lahore, Delhi, Calcutta, Dhaka, and Karachi
73
254996
5250
လာဟိုးရ်၊ ဒေလီနဲ့ ကာလကတ္တား၊ ဒါကာနဲ့ ကရာချိ မြို့တွေဟာ
04:20
emptied of old residents and filled with refugees.
74
260246
3042
ဒေသခံ လူဟောင်းတွေ ကင်းမဲ့သွားပြီး ဒုက္ခသည်တွေ ပြည့်နေတယ်။
04:23
In the power vacuum British forces left behind,
75
263746
2958
ဗြိတိသျှ တပ်တွေ ချန်ထားရစ်တဲ့ အာဏာ လစ်ဟာမှုအတွင်းမှာ
04:26
radicalized militias and local groups massacred migrants.
76
266704
3584
အစွန်းရောက် တပ်တွေ၊ ဒေသတွင်းအဖွဲ့တွေက ပြောင်းလာသူတွေကို အစုလိုက်သတ်တယ်။
04:30
Much of the violence occurred in Punjab, and women bore the brunt of it,
77
270579
4167
အကြမ်းဖက်မှုများစွာက ပန်ဂျပ်မှာဖြစ်ခဲ့ပြီး အမျိုးသမီးတွေဟာ စုပြုံခံခဲ့ရတယ်၊
04:34
suffering rape and mutilation.
78
274746
2000
အဓမ္မကျင့်တာ၊ ကိုယ်အင်္ဂါ ဖြတ်တောက်တွေပါ။
04:36
Around 100,000 women were kidnapped and forced to marry their captors.
79
276954
4250
အမျိုးသမီး တစ်သိန်းခန့် ပြန်ပေးဆွဲခံရပြီး ဖမ်းဆီးသူတွေနဲ့ အဓမ္မ လက်ထပ်ရတယ်။
04:41
The problems created by Partition went far beyond this immediate deadly aftermath.
80
281579
4667
ပိုင်းခြားခြင်းက ဖန်တီးတဲ့ ပြဿနာတွေက ဒီလက်ငင်း သေလောက်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲထက်ပိုတယ်။
04:46
Many families who made temporary moves became permanently displaced,
81
286621
4083
ယာယီ ပြောင်းရွေ့တဲ့ မိသားစုများစွာဟာ အမြဲတမ်း အိမ်ရာပစ်ပြေးတာဖြစ်လာပြီး
04:50
and borders continue to be disputed.
82
290704
2542
နယ်စပ်တွေဟာ ဆက်လက် အငြင်းပွားစရာဖြစ်ခဲ့တယ်။
04:53
In 1971, East Pakistan seceded and became the new country of Bangladesh.
83
293246
5292
၁၉၇၁ ခုနှစ်မှာ အရှေ့ ပါကစ္စတန်ဟာ ခွဲထွက်ကာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရဲ့ နိုင်ငံသစ်ဖြစ်လာတယ်။
04:58
Meanwhile, the Hindu ruler of Kashmir decided to join India—
84
298996
4042
တစ်ချိန်တည်း ကက်ရှ်မီး ဟိန္ဒူအုပ်ချုပ်သူက အိန္ဒိယနဲ့ပေါင်းဖို့ ဆုံးဖြတ်တယ်။
05:03
a decision that was to be finalized by a public referendum
85
303413
3208
မွတ်စလင် လူဦးရေ အများစုရဲ့ ပြည်သူ့ ဆန္ဒခံယူပွဲတစ်ခုနဲ့
05:06
of the majority Muslim population.
86
306621
2125
အပြီးသတ်ဖို့ရှိတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုပါ။
05:09
That referendum still hasn't happened as of 2020,
87
309121
3583
ဒီဆန္ဒခံယူပွဲက ၂၀၂၀ အထိ ဖြစ်မလာခဲ့သေးဘူး။
05:12
and India and Pakistan have been warring over Kashmir since 1947.
88
312704
4625
အိန္ဒိယနဲ့ ပါကစ္စတန်ဟာ ၁၉၄၇ ခုနှစ်ကတည်းက ကက်ရှ်မီးယားအတွက် စစ်ဖြစ်နေခဲ့တယ်။
05:17
More than 70 years later,
89
317579
1917
နှစ် ၇၀ ကျော်ကြာပြီးနောက်မှာ
05:19
the legacies of the Partition remain clear in the subcontinent:
90
319579
3709
ပိုင်းခြားမှုရဲ့ အမွေအနှစ်တွေက တိုက်ငယ်မှာ အထင်းသား ကျန်နေတယ်။
05:23
in its new political formations and in the memories of divided families.
91
323288
4375
နိုင်ငံရေး ဖြစ်ပေါ်မှု အသစ်တွေထဲမှာ၊ပိုင်း ထားတဲ့ မိသားစုတွေရဲ့ မှတ်ဉာဏ်တွေထဲမှာပါ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7