Frida Kahlo: The woman behind the legend - Iseult Gillespie

1,801,022 views ・ 2019-03-28

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung
00:06
In 1925,
0
6471
1320
၁၉၂၅ မှာ
00:07
Frida Kahlo was on her way home from school in Mexico City
1
7791
3040
Frida Kahlo ဟာ မက္ကဆီကို စီးတီးမှာ ကျောင်းကနေ အိမ်အပြန်လမ်းမှာ
00:10
when the bus she was riding collided with a streetcar.
2
10831
3080
သူစီးနင်းလာတဲ့ ဘတ်စကားဟာ ဓာတ်ရထားတစ်စီးနဲ့တိုက်မိပါတယ်။
00:13
She suffered near-fatal injuries to her spine, pelvis and hips,
3
13911
4100
ကျောရိုး၊ တင်ပါးဆုံရိုးနဲ့တင်ပါးအထိ သေလုနီးများ ဒဏ်ရာတွေခံစာ;ခဲ့ရပြီး
00:18
and was bedridden for months afterward.
4
18011
2550
ဒီနောက်ပိုင်း လနဲ့ချီပြီး အိပ်ရာမှ မထနိုင်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
00:20
During her recovery,
5
20561
1170
သူနာလန်ထူလာစဉ်အတွင်းမှာ
00:21
she had a special easel attached to her bed
6
21731
2320
ကုတင်နဲ့တွဲထားတဲ့ အထူးပန်းချီခုံတစ်ခုရှိတော့
00:24
so she could practice painting techniques.
7
24051
2130
ပန်းချီရေးဆွဲနည်းတွ​ေ လေ့ကျင့်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
00:26
When she set to work,
8
26181
1250
စဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်ချိန်မှာ
00:27
she began to paint the world according to her own singular vision.
9
27431
4260
သူ့ရဲ့တစ်ခုတည်းသော အမြင်အတိုင်း လောကကြီးကို စတင်ခြယ်မှုန်းခဲ့တယ်။
00:31
Over the course of her life,
10
31691
1339
သူ့ဘဝတစ်လျှောက်လုံးမှာ
00:33
she would establish herself as the creator and muse behind extraordinary art.
11
33030
5750
ဖန်တီးသူအဖြစ် အခြေကျကာ ထူးခြားတဲ့ အနုပညာ လက်ရာတွေနောက်မှာ စားမြုံ့ပြန်နေခဲ့တယ်။
00:38
Though you may have met Kahlo's gaze before,
12
38780
2347
အရင်က Kahlo's ရှုမြင်မှုကို မြင်ခဲ့ဖူးလောက်ပေမဲ့
00:41
her work provides an opportunity to see the world through her eyes.
13
41127
4310
သူ့လက်ရာက လောကကို သူ့မျက်လုံးတွေကတစ်ဆင့် မြင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းတစ်ခုကို ပေးတယ်။
00:45
She painted friends and family,
14
45437
1740
မိတ်ဆွေတွေနဲ့ မိသားစု၊ သက်ငြိမ်တွေ၊
00:47
still lives and spiritual scenes;
15
47177
2420
စိတ်ပိုင်း ရှုမျှော်ခင်းတွေကို ရေးဆွဲခဲ့ပေမဲ့
00:49
but it was her mesmerizing self-portraits
16
49597
2140
ဒါဟာ လောကကို ချက်ချင်း အာရုံစိုက်မိစေတဲ့
00:51
which first caught the world’s attention.
17
51737
2390
သူ့ရဲ့ ဖမ်းစားနိုင်တဲ့ ကိုယ်တိုင်ရေး ပုံတူတွေပါ၊
00:54
In an early work,
18
54127
1020
အစောပိုင်း လက်ရာတစ်ခု
00:55
"Self Portrait with Velvet Dress,"
19
55147
2360
"Self Portrait with Velvet Dress" မှာ
00:57
the focus is on her strong brows, facial hair, long neck and formidable stare.
20
57507
5750
အာရုံစိုက်မှုက ပီသတဲ့မျက်ခုံး၊မျက်နှာအမွေး လည်တံရှည်နဲ့ ခံ့ညားတဲ့ စိုက်ကြည့်မှုပါ။
01:03
Such features remained,
21
63257
1678
ဒီလို အင်္ဂါရပ်တွေ ကျန်ရှိနေပေမဲ့
01:04
but Kahlo soon began to present herself in more unusual ways.
22
64935
3870
မကြာခင်မှာတော့ Kahlo ဟာ သူ့ကိုသူ ပိုထူးခြားတဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ တင်ပြလာပါတယ်။
01:08
For example,
23
68805
1090
ဥပမာအနေနဲ့
01:09
"The Broken Column" uses symbolism,
24
69895
2430
"The Broken Column" က သူ့ ရုပ်နဲ့စိတ်အခြေအနေကို
01:12
religious imagery and a ruptured landscape to reveal her physical and mental state.
25
72325
5630
ပြဖို့ သင်္ကေတသရုပ်ဖော်၊ဘာသာရေးစိတ်ကူးနဲ့ ကွဲအက်နေတဲ့ ရှုခင်းတစ်ခုကို သုံးတယ်။
01:17
In 1928, Kahlo started dating fellow painter Diego Rivera.
26
77955
4488
၁၉၂၈ မှာ Kahlo ဟာ ပန်းချီဆရာ Diego Rivera နဲ့ စတင်ချိန်းတွေးတယ်။
01:22
They became lifelong partners and cultivated an eccentric celebrity.
27
82443
4007
သူတို့ဟာ ရာသက်ပန် အဖော်တွေဖြစ်လာခဲ့ပြီး တစ်မူထူးတဲ့ ကျော်ကြားမှုကို ပျိုးထောင်တယ်။
01:26
Together, they traveled the world and dedicated themselves to art,
28
86450
3700
အတူတူ ကမ္ဘာလှည့် ခရီးထွက်ပြီး အနုပညာ၊ ကွန်မြူနစ် နိုင်ငံရေးနဲ့
01:30
Communist politics and Mexican nationalism.
29
90150
3690
မက္ကဆီကန် အမျိုးသားရေးအတွက် ရည်စူးထားခဲ့ကြတယ်။
01:33
Kahlo and Rivera shared a deep affinity with Mexicanidad,
30
93840
3060
Kahlo နဲ့ Rivera ဟာ Mexicanidad နဲ့ နက်ရှိုင်းတဲ့ နှီးနွယ်မှုရှိတယ်
01:36
a movement which celebrated indigenous culture after the Revolution.
31
96900
4220
တော်လှန်ရေးနောက်ပိုင်း တိုင်းရင်း ယဉ်ကျေးမှုကိုအောင်ပွဲခံတဲ့ လှုပ်ရှားမှုပါ။
01:41
In her daily life, Kahlo wore traditional Tehuana dress
32
101120
3270
သူ့နေ့စဉ်ဘဝမှာ Kahlo ဟာ ရိုးရာ Tehuana ဝတ်စုံကိုဝတ်ပြီး
01:44
and immersed herself in native spirituality.
33
104390
2980
ဌာနေရင်း သက်ဝင်ယုံကြည်မှုထဲမှာ နှစ်မြှုပ်ခဲ့တယ်။
01:47
And in her work,
34
107370
860
သူ့လက်ရာမှာတော့
01:48
she constantly referenced Mexican folk painting,
35
108230
2670
အရောင်တောက်တောက်နဲ့ တွဲထားတဲ့ မက္ကဆီကန် ကျေးလက်ပန်းချီနဲ့
01:50
incorporating its bright colors
36
110900
1780
မရဏ၊ ဘာသာရေးနဲ့ သဘာဝကို
01:52
and references to death, religion and nature.
37
112680
3570
ရည်ညွှန်းတာတွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် ရည်ညွှန်းခဲ့တယ်။
01:56
With her imagery of giant floating flowers,
38
116250
2330
မျောလွှင့်နေတဲ့ ပန်းများရဲ့ စိတ်းကူယဉ်ဘီလူး၊
01:58
undulating landscapes, transplanted body parts and billowing clouds of demons,
39
118580
4700
လှိုင်းထတဲ့ ရှုခင်း၊အစာထိုးကိုယ်အင်္ဂါတွေ၊ နတ်ဆိုးတွေရဲ့ တွန်ကျူးနေတဲ့ တိမ်တွေနဲ့အတူ
02:03
Kahlo has often been associated with Surrealism.
40
123280
3044
အခါများစွာမှာ Kahlo ကို သရုပ်လွန်ဝါဒနဲ့ ဆက်စပ်ကြည့်ကြတယ်။
02:06
But while surrealists used dreamlike images to explore the unconscious mind,
41
126324
4160
ဒါပေမဲ့ သရုပ်လွန်ဝါဒီတွေဟာ မသိစိတ်ကို စူးစမ်းဖို့ အိပ်မက်ဆန်တဲ့ ပုံတွေသုံးပေမဲ့
02:10
Kahlo used them to represent her physical body and life experiences.
42
130484
4240
Kahlo က ၎င်းတို့ကို သူ့ရဲ့ရုပ်ပိုင်းနဲ့ ဘဝအတွေ့အကြုံတွေကိုကိုယ်စားပြုဖို့ သုံးတယ်။
02:14
Two of her most-explored experiences
43
134725
2030
စူးစမ်းမှုအခံရဆုံး အတွေ့အကြုံ တွေထဲကနှစ်ခုက
02:16
were her physical disabilities and her marriage.
44
136755
2660
သူ့ရဲ့ရုပ်ပိုင်း မသန်စွမ်းမှုတွေနဲ့ သူ့အိမ်ထောင်ရေးပါ။
02:19
As a result of the bus accident,
45
139415
1590
ယဉ်မတော်တဆမှုကြောင့်
02:21
she experienced life-long health complications
46
141005
2680
တစ်သက်တာ ကျန်းမာရေး ထပ်တိုးရောဂါတွေ ခံစားခဲ့ရပြီး
02:23
and endured many hospitalizations.
47
143685
2180
ဆေးရုံတက်တာတွေ အကြိမ်များစွာ ကြံ့ကြံ့ခံခဲ့ဝယ်။
02:25
She often contemplated the physical and psychological effects
48
145865
3080
သူ့လက်ရာထဲက မသန်စွမ်းမှုရဲ့ ရုပ်ပိုင်း စိတ်ပိုင်းသက်ရောက်မှုတွေကို
02:28
of disability in her work;
49
148945
1770
မကြာခဏ အာရုံပြုခဲ့တယ်။
02:30
painting herself in agony,
50
150715
1540
ဝေဒနာထဲမှာ ပန်းချီဆွဲတာ၊
02:32
recuperating from operations,
51
152255
1900
ခွဲစိတ်မှုတွေကနေ အားပြန်ဖြည့်တာ။
02:34
or including objects such as her back brace and wheelchair.
52
154155
4060
(သို့) သူ့ရဲ့ကျောထိန်းကိရိယာနဲ့ ဘီးတပ် ကုလားထိုင်လို အရာတွေထည်းသွင်းတာတို့ပေါ့
02:38
Meanwhile, her relationship with Rivera was tempestuous,
53
158215
3261
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ Rivera နဲ့ သူဆက်ဆံရေးက နှစ်ဘက်စလုံးက သစ္စာမဲ့မှုတွေ
02:41
marked by infidelity on both sides.
54
161476
2700
စွန်းထင်းပြီး မုန်တိုင်းထန်နေခဲ့တယ်။
02:44
At one point they even divorced,
55
164176
2050
တစ်ချိန်မှာတော့ ကွာရှင်းတာတောင်ဖြစ်ခဲ့ပြီး
02:46
then remarried a year later.
56
166226
1820
နောက်တစ်နှစ်အကြာမှာ ပြန်လက်ထပ်ခဲ့တယ်။
02:48
During this period,
57
168046
1050
ဒီကာလအတွင်းမှာ
02:49
she painted the double self-portrait "The Two Fridas,"
58
169096
3130
"The Two Fridas" ဆိုတဲ့ နှစ်ထပ် ကိုယ်တိုင်ရေးပုံတူကို ဆွဲခဲ့တယ်။
02:52
which speaks to the anguish of loss and a splintered sense of self.
59
172226
4190
ဒါက ဆုံးရှုံးမှုရဲ့ မချိတင်ကဲဝေဒနာနဲ့ အပိုင်းပိုင်းကွဲနေတဲ့ အတ္တသဘောကိုဆိုတယ်၊
02:56
The Frida to the left has a broken heart,
60
176416
2255
ဘယ်ဘက်က Frida က ကွဲနေတဲ့ နှလုံးသားတစ်ခုရှိပြီး
02:58
which drips blood onto her old-fashioned Victorian dress.
61
178671
3660
သူ့ရဲ့ ခေတ်ဟောင်း Victorian ဝတ်စုံပေါ်ကို သွေးတစ်စက်ချင်းကျနေပါတယ်။
03:02
She symbolizes a version of the artist who is wounded by the past–
62
182331
3740
အတိတ်ရဲ့ဝန်းရံတာခံနေရတဲ့ ပန်းချီဆရာရဲ့ မူတစ်ခုကို သင်္ကေတပြုထားပေမဲ့
03:06
but is also connected by an artery to a second self.
63
186071
4260
ဒုတိယ ပုံတူရဲ့ သွေးလွတ်ကြောနဲ့လည်း ဆက်ထားပါတယ်။
03:10
This Frida is dressed in Tehuana attire–
64
190331
2850
ဒီ Frida ကတော့ Tehuana ဝတ်ရုံဝတ်ထားပြီး
03:13
and although she remembers Diego with the tiny portrait in her hand,
65
193181
3450
သူ့လက်ထဲမှာ ပုံတူလေးတစ်ခုနဲ့ Diego ကို အသိအမှတ်ပြုပေမဲ့
03:16
her heart remains intact.
66
196631
2470
သူ့နှလုံးသာ။ကတော့ ပကတိအတိုင်းပါ။
03:19
Together, the two suggest a position caught between past and present,
67
199101
4350
တစ်ပြိုင်တည်း ဒီနှစ်ခုက အတိတ်နဲ့ပစ္စုပ္ပန် ကြားပိတ်မိနေတဲ့ အနေအထားတစ်ခုကို ညွှန်းတယ်၊
03:23
individuality and dependency.
68
203451
2676
ပင်ကိုလက္ခဏာနဲ့ အမှီခိုဖြစ်မှုပါ။
03:26
Kahlo died in 1954 at the age of 47.
69
206127
4070
Kahlo ဟာ ၁၉၅၄ ခု၊ အသက် ၄၇ မှာ သေဆုံးခဲ့တယ်။
03:30
In the years after her death,
70
210197
1553
သူသေပြီးနှစ်တွေမှာ
03:31
she experienced a surge in popularity that has lasted to this day.
71
211750
4050
ဒီနေ့တိုင် တွင်ကျန်နေတဲ့ တစ်ဟုန်ထိုး ကျော်ကြားမှုတစ်ခု ရရှိခဲ့တယ်။
03:35
And although her image has proliferated,
72
215800
2050
သူရဲ့ပုံရိပ်ဟာ တစ်ဟုန်ထိုးတိုးပွားပေမဲ့
03:37
Kahlo’s body of work
73
217850
1320
Kahlo ရဲ့ လက်ရာအစုက
03:39
reminds us that there are no simple truths
74
219170
2197
ကျွန်တော်တို့ကို သတိပေးတာက အထင်ကရ နောက်ကွယ်က
03:41
about the life, work and legacy of the woman behind the icon.
75
221367
4670
အမျိုးသမီးရဲ့ဘဝ၊ လက်ရာ၊ အမွေအနှစ် အကြောင်း ရိုးစင်းတဲ့ အမှန်တရားတွေမရှိတာပါ။
03:46
Rather, she put multiple versions of her reality on display–
76
226037
3688
ဒီအစား ပြပွဲမှာ သူ့ရဲ့ဒိဌဖြစ်ရပ်ရဲ့ ပုံစံမျိုးစုံကို တင်ခဲ့ပြီး
03:49
and provided us with a few entry-ways into the contents of her soul.
77
229725
4000
သူ့စိတ်ဝိဉာဉ်ရဲ ပါဝင်မှုတွေထဲဆီ ဝင်ဖို့ လမ်းတစ်ချို့ ကျွန်ပ်တို့ကို ပေးခဲ့တယ်။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7