Frida Kahlo: The woman behind the legend - Iseult Gillespie

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: halo fariq

In 1925,

لە ساڵی 1925،

Frida Kahlo was on her way home from school in Mexico City

کاتێک فرێدە بەرەوە خوێندگەکەی لە شاری مەکسیکۆ دەڕۆیشت،

when the bus she was riding collided with a streetcar.

پاسەکەی لەگەڵ ئۆتۆمبیلێکیتر توشی پێکدادان بوو.

She suffered near-fatal injuries to her spine, pelvis and hips,

تۆشی کۆمەڵێک برینی سەخت لە حەوزی، درکە پەتکی بوو،

and was bedridden for months afterward.

بۆ ماوەی چەند مانگێکی دواتر لە ناو جێگە ماوە.

During her recovery,

لە کاتی چارەسەر وەرگرتن،

she had a special easel attached to her bed

ڕاگرێکی وێنەکێشان لە تەنیشت جێخەوەکەی جێگیر کرابوو

so she could practice painting techniques.

بۆ ئەوەی ڕاهێنانی وێنەکێشان بکات.

When she set to work,

کاتێک ئامادەبوو وێنە بکێشێت،

she began to paint the world according to her own singular vision.

وێنەی جیهانی بە پێی دیدگای خۆی کێشا.

Over the course of her life,

بە درێژایی ژیانی،

she would establish herself as the creator and muse behind extraordinary art.

وەک بەرهەم هێنەری هونەرێکی باڵا خۆی دەناسێنێت.

Though you may have met Kahlo's gaze before,

لەوانەیە پێشتر ڕوانینی کایلۆت بینیبێت،

her work provides an opportunity to see the world through her eyes.

کارە هونەریەکانی پەنجەرەیەکن بۆ بینینی جیهان لە چاوەکانی کایلۆ.

She painted friends and family,

وێنەی خێزان و هاورێکانی کێشاوە،

still lives and spiritual scenes;

ئێستاش وەک جیهانێکی روحی دەژین:

but it was her mesmerizing self-portraits

بەڵام تابلۆ مەزنەکانی خۆی بوو

which first caught the world’s attention.

کە سەرنجی جیهانی بە لای خۆیدا ڕاکێشا.

In an early work,

لە کارێکی سەرەتادا،

"Self Portrait with Velvet Dress,"

وێنەی خۆی لە بەرگێکی مارۆنی دەکێشێت،

the focus is on her strong brows, facial hair, long neck and formidable stare.

تیشک دەخاتە سەر برۆ بەهێزەکانی، پرچی، ملە درێژەکەی و ڕوانینە ترسهێنەرەکەی.

Such features remained,

ئەم خاسڵەتانە بەردەوام دەبن،

but Kahlo soon began to present herself in more unusual ways.

دواتر کایلۆ بە شێوازێکی جیاواز وێنەی خۆی دەکێشێت.

For example,

بۆ نموونە،

"The Broken Column" uses symbolism,

لە تابلۆی ستونی شکاو، سیمبول،

religious imagery and a ruptured landscape to reveal her physical and mental state.

وێنەی ئاینی و سروشت بۆ پێشاندانی باری دەروونی و جەستەیی خۆی بەکار دەهێنێت.

In 1928, Kahlo started dating fellow painter Diego Rivera.

لە ساڵی ١٩٢٨، کایلۆ ژوان لەگەڵ وێنەکێش دیگۆ ریڤێرا دەبەستێت.

They became lifelong partners and cultivated an eccentric celebrity.

تا دەمرن بەیەکەوە دەژین و سەرنجی جیهان بۆ خۆیان ڕادەکێشن.

Together, they traveled the world and dedicated themselves to art,

بەیەکەوە بە جیهاندا دەگەڕێن، خۆیان بۆ هونەر تەرخان دەکەن.

Communist politics and Mexican nationalism.

سیاسیەکی شیوعی و نەژادپەرستی مەکسیکی.

Kahlo and Rivera shared a deep affinity with Mexicanidad,

کایلۆ و ریڤێریا وەک یەک خۆشەویستییان بۆ جوڵانەوەی مەکسیکیانلاند هەبوو،

a movement which celebrated indigenous culture after the Revolution.

کە چالاکوانی بواری خەڵکە ڕەسەنەکان بوون دوای شۆرش.

In her daily life, Kahlo wore traditional Tehuana dress

بە درێژایی ژیانی کایلۆ درێسی نەتەوایەتی تیهونانە دەپۆشت،

and immersed herself in native spirituality.

خۆی نقومی ڕوحیانەتی ڕەسنەکان دەکات.

And in her work,

لە ئیشەکانیدا،

she constantly referenced Mexican folk painting,

بەردەوام پەنجەی بۆ وێنە فۆلکلۆرییەکانی مەکسیک درێژ دەکرد.

incorporating its bright colors

بە زەق کردنی ڕەنگە ڕونەکان.

and references to death, religion and nature.

و ئاماژەی بە مردن، ئاین و سروشت دەکرد.

With her imagery of giant floating flowers,

ئاماژەی بە گیای گەورەی سەرئاوکەوتوی ئەفسانەیی،

undulating landscapes, transplanted body parts and billowing clouds of demons,

هەڵبەز و دابەزی سروشت، ئەندامەکانی جەستە بە ڕوتی و هەوری ئەهریمەنەکان دەکات.

Kahlo has often been associated with Surrealism.

ئیشەکانی کایلۆ وەک ئیشێکی سوریالی دەبینرێت.

But while surrealists used dreamlike images to explore the unconscious mind,

لە کاتێکدا سوریالیستەکان واقیعێکی خەون ئاسایان بۆ دەربڕینی نەستیان بەکار دەهێنا،

Kahlo used them to represent her physical body and life experiences.

کایلۆ واقعی خەونئاسای بۆ دەربڕینی جەستە و سەربوردەی ژیانی بەکار دەهێنا.

Two of her most-explored experiences

دوو لە سەرنجڕاکێشترین سەربوردە باس کراوەکانی

were her physical disabilities and her marriage.

بریتین لە هاوسەرگیری و کەمئەندامییەکەی.

As a result of the bus accident,

بەهۆی ڕووداوی ئۆتۆمبێلەکە،

she experienced life-long health complications

توشی کێشەی تەندروستی درێژخایەن دەبێت

and endured many hospitalizations.

و چەندین جار لە نەخۆشخانە دەمێنێتەوە.

She often contemplated the physical and psychological effects

بەردەوام لە ڕێگەی ئیشەکانی باسی لایەنی دەروونی و جەستەی

of disability in her work;

لە سەر ئیشەکانی دەخاتە ڕوو:

painting herself in agony,

وێنەی خۆی لە ناو بێزاریی،

recuperating from operations,

وێنەی خۆی لە ناو نەشتەرگەری،

or including objects such as her back brace and wheelchair.

یان پێشاندانی عەرەبانە و پشتێنەی بەستنی پشتی.

Meanwhile, her relationship with Rivera was tempestuous,

لە لایەکی دی، پەیوەندی لەگەڵ ریڤێریا سەخت دەبێت،

marked by infidelity on both sides.

هەردوو لایەن خیانەت لە یەکتر دەکەن.

At one point they even divorced,

تا جارێکیان دەگاتە ئاستی لێک جیابوونەوە،

then remarried a year later.

کە دوای ساڵێک دیسان هاوسەرگیری دەکەن.

During this period,

لەم ماوەیەدا،

she painted the double self-portrait "The Two Fridas,"

وێنەی دوو فریدا دەکێشێت کە دوو جار لە یەک وێنەدا دەردەکەوێت،

which speaks to the anguish of loss and a splintered sense of self.

کە باسی نەهامەتیەکانی لە دەست دان و تێکشکانی خود دەکات.

The Frida to the left has a broken heart,

فریدای لای چەپ دڵی شکاوە،

which drips blood onto her old-fashioned Victorian dress.

خوێن بە سەر بەرگە کۆنەکانی سەردەمی ڤیکتۆریا دەتکێت،

She symbolizes a version of the artist who is wounded by the past–

وەک سیمبولی هونەرمەندێک کە بە هۆی ڕابردووەوە بریندار بێت دەردەکەوێت،

but is also connected by an artery to a second self.

بەڵام بە شادەمارێک لەگەڵ فریداکەی تر بەستراوەتەوە.

This Frida is dressed in Tehuana attire–

فرێدای لای ڕاست، جلێکی کەشخەی تیهوانا پۆشیوە

and although she remembers Diego with the tiny portrait in her hand,

لەگەڵ ئەوەی کە بە هۆی وێنە بچووکەکەی دەستی دیەگۆی بیر دێتەوە،

her heart remains intact.

دڵێ بەهێزە و خۆڕاگرە.

Together, the two suggest a position caught between past and present,

دوو تابلۆکە چەق بەستن لە نێوان خاڵێکی ئێستا و ڕابردوودا پێشان دەدەن.

individuality and dependency.

خودگەرایی و سەربەخۆ نەبوون.

Kahlo died in 1954 at the age of 47.

کایلۆ لە ساڵی ١٩٥٤ لە تەمەنی ٤٧ ساڵی کۆچی دوای دەکات.

In the years after her death,

چەند ساڵێک دوای کۆچی دوایی،

she experienced a surge in popularity that has lasted to this day.

کایلۆ ناوبانگێکی گەورەی بەدەست هێنا کە تا ئەمڕۆش بەردەوامە.

And although her image has proliferated,

سەڕەڕای ئەوەی چەندین کەس ئێستا وەک ئەو کار دەکەن،

Kahlo’s body of work

تابلۆکانی کایلۆ

reminds us that there are no simple truths

پێمان دەڵێن ڕاستی سادە و ڕەها سەبارەت

about the life, work and legacy of the woman behind the icon.

بە ژیان بوونی نییە، تابلۆ و کەسایەتی ئافرەتێکی پشت ڕەمزە.

Rather, she put multiple versions of her reality on display–

ئەو چەندین جۆری واقعی خۆی نمایش دەکات

and provided us with a few entry-ways into the contents of her soul.

چەند دەرچەیەکی کەمی بۆ کردینەوە تا بکەینە روجی کایلۆ.