Why should you read Charles Dickens? - Iseult Gillespie

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

The starving orphan seeking a second helping of gruel.

ယာဂု နောက်တစ်ပွဲတောင်းနေတဲ့ ဆာလောင်နေတဲ့ မိဘမဲ့ကလေး။

The spinster wasting away in her tattered wedding dress.

စုတ်ပြတ်နေတဲ့ မင်္ဂလာဝတ်စုံနဲ့ ချုံးကျနေတဲ့ အပျိုဟိုင်း။

The stone-hearted miser plagued by the ghost of Christmas past.

အတိတ်ရဲ့ ခရစ်စမတ် တစ္ဆေက ဒုက္ခပေးတာ ခံရတဲ့ ကျောက်ခဲနှလုံးသားနဲ့ ကပ်စေးနှဲ။

More than a century after his death,

သူသေဆုံးပြီး ရာစုနှစ်တစ်ခုကျော်ပြီးမှာ

these remain recognizable figures from the work of Charles Dickens.

Charles Dickens ရဲ့ လက်ရာက ဒီမှတ်မိ နိုင်တဲ့ သဏ္ဌာန်တွေဟာ ကျန်ရစ်နေပါတယ်။

So striking is his body of work that it gave rise to its own adjective.

ထူးခြားလွန်းတာက ၎င်းကိုယ်ပိုင်နာမဝသေသန ဖြစ်စေတဲ့ သူ့လက်ရာ အစုအဝေးပါ။

But what are the features of Dickens's writing that make it so special?

ဒါပေမဲ့ ဒီလောက် ထူးခြားစေတဲ့ Dickens ရဲ့ အရေးအသား အင်္ဂါရပ်တွေက ဘာတွေလဲ။

Dickens’s fiction brims with anticipation

Dickens ရဲ့ စိတ်ကူးယဉ်ဝတ္ထုဟာ စိတ်လေးစရာ အခင်းအကျင်း၊

through brooding settings, plot twists, and mysteries.

ဇာတ်ကွက်အလှည့်တွေနဲ့ ဆန်းပြားမှုတွေကနေ မျှော်လင့်စောင့်စားချက်နဲ့ ပြည့်နေတယ်။

These features of his work kept his audience wanting more.

သူ့လက်ရာရဲ့ဒီအင်္ဂါရပ်တွေက ပရိတ်သတ်ကို ပိုပြီး ဆက်လိုချင်နေစေတာပါ။

When first published, his stories were serialized,

ပထမဆုံးထုတ်ဝေစဉ်က သူ့ဝတ္ထုတွေဟာ အခန်းဆက်တွေပါ၊

meaning they were released a few chapters at a time in affordable literary journals

ဆိုလိုတာက တစ်ကြိမ်ကို အခန်းနည်းနည်းသာ တတ်နိုင်တဲ့ စာပေဂျာနယ်တွေမှာ ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး

and only later reprinted as books.

နောက်မှ စာအုပ်တွေအဖြစ် ပြန်ပုံနှိပ်တာပါ။

This prompted fevered speculation over the cliffhangers

ဒါက သူတီထွင်တဲ့ သည်းထိတ်ရင်ဖို အဖြစ်တွေနဲ့ ဖွင့်ဟချက်တွေအပေါ်

and revelations he devised.

နာမငြိမ်ဖြစ်တဲ့ ထင်ကြေးပေးခြင်း ကို စေ့ဆော်ပေးပါတယ်။

Serialization not only made fiction available to a wider audience

အခန်းဆက်ထုတ်ဝေခြင်းဟာ စိတ်ကူးယဉ်ဝတ္ထုကို ပိုကျယ်ပြန့်တဲ့ ပရိတ်သတ်ရရှိရုံမက

and kept them reading,

သူတို့ကို ဆက်ဖတ်ဖြစ်စေပြီး

but increased the hype around the author himself.

စာရေးသူကိုယ်တိုင်ကိုပါ ကြော်ငြာပေးတာပါ။

Dickens became particularly popular for his wit,

Dickens ဟာ အထူးသဖြင့် သူ့ဇဝနဉာဏ်ကြောင့် လူကြိုက်များလာခဲ့တယ်။

which he poured into quirky characters and satiric scenarios.

ဒါကို တစ်မူထူးတဲ့ဇာတ်ကောင်နဲ့ ဇာတ်ညွှန်းတွေထဲကိုလောင်းထည့်တယ်။

His characters exhibit the sheer absurdity of human behavior,

သူ့ဇာတ်ကောင်တွေဟာ လူ့အပြုအမူရဲ့ ရယ်ရွှင်ဖွယ်ကောင်းမှုသက်သက်ကို ပြသပြီး

and their names often personify traits or social positions,

သူတို့ရဲ့အမည်တွေဟာ မကြာခဏ ဉာဉ်တွေ(သို့) လူမှုအဆင့်တွေကို လူအဖြစ်တင်စားတယ်။

like the downtrodden Bob Cratchit,

ဥပမာ နင်းပြား Bob Cratchi

the groveling Uriah Heep,

ခယဝပ်တွားလွန်းတဲ့ Uriah Heep နဲ့

and the cheery Septimus Crisparkle.

မြူးကြွရွှင်ပျတဲ့ Septimus Crisparkle ပါ။

Dickens set these colorful characters against intricate social backdrops,

Dickens ဟာ ဒီရောင်စုံဇာတ်ကောင်တွေကို သူနေထိုင်ရာ လူမှုအဖွဲ့အစည်းကို အသွင်တုတဲ့

which mimic the society he lived in.

ရှုပ်ထွေးတဲ့ လူမှုမနောက်ခံနဲ့ယှဉ်ကာ ဇာတ်အိမ်တည်တယ်။

For instance, he often considered

ဥပမာ သူ မကြာခဏ ထည့်စဉ်းစားတာက

the changes brought about by the Industrial Revolution.

စက်မှုတော်လှန်ရေးက ဖြစ်ပေါ်တဲ့ အပြောင်းအလဲတွေပါ။

During this period,

ဒီကာလအတွင်း

the lower classes experienced sordid working and living conditions.

အောက်ခြေလူတန်းစားတွေဟာ ညစ်ပတ်တဲ့ အလုပ်ခွင် နေထိုင်မှုအခြေအနေတွေကိုတွေ့ကြုခဲ့ရတယ်။

Dickens himself experienced this hardship as a child

Dickens ကိုယ်တိုင် ကလေးအဖြစ်နဲ့ ဆင်းရဲဒုက္ခကြုံခဲ့ရပြီး

when he was forced to work in a boot blacking factory

သူ့အဖေ မြီစားထောင်ကို အပို့ခံရပြီးနောက်

after his father was sent to debtors' prison.

ဖိနပ်တိုက်တဲ့ စက်ရုံတစ်ခုမှာ အတင်းစေခိုင်းခံရတယ်။

This influenced his depiction of the Marshalsea prison in Little Dorrit,

ဒါက မည်ကာမတ္တဇာတ်ကောင်က သူမအဖေ ထောင်သားကို စောင့်ရှောက်တဲ့

where the titular character cares for her convict father.

Little Dorrit က Marshalsea ထောင်ကို သရုပ်ဖော်ချက်ကို သြဇာသက်ရောက်ခဲ့တယ်။

Prisons, orphanages, or slums may seem grim settings for a story,

ထောင်၊ မိဘမဲ့ဂေဟာ၊ ဆင်းရဲသားရပ်ကွက် တွေဟာ ဝတ္ထုအတွက် စိတ်ပျက်ဖွယ်နေရာတွေလို့

but they allowed Dickens to shed light

ထင်ရနိုင်ပေမဲ့ Dickens ကိုကျတော့

on how his society's most invisible people lived.

သူ့လူမှုအဖွဲ့အစည်းရဲ့မမြင်နိုင်ရဆုံးလူတွေ နေထိုင်ပုံကို ဖော်ထုတ်ခွင့်ပေးပါတယ်။

In Nicholas Nickleby,

Nicholas Nickleby မှာ

Nicholas takes a job with the schoolmaster Wackford Squeers.

Nicholas ဟာ ကျောင်းဆရာ Wackford Squeers.နဲ့ အလုပ်တစ်ခုလုပ်ခဲ့တယ်​။

He soon realizes that Squeers is running a scam

သူဟာ မကြာခင် သဘောပေါက်တာက Squeers ဟာ သူတို့မိဘတွေက

where he takes unwanted children from their parents for a fee

အလိုမရှိတဲ့ကလေးတွေကို အခနဲ့ခေါ်ထားပြီး ၎င်းတို့ကို အကြမ်းဖက်တာနဲ့

and subjects them to violence and deprivation.

ငတ်ပြတ်အောင်ထားတဲ့ ရိုက်စားဆီကနေ ထွက်ပြေးနေတာပါ။

Oliver Twist also deals with the plight of children in the care of the state,

Oliver Twist ကလည်း နိုင်ငံစောင့်ရှောက်မှု အောက်က ကလေးတွေရဲ့ အတိဒုက္ခနဲ့ပတ်သက်ပါတယ်၊

illustrating the brutal conditions of the workhouse

Oliver က အစာအတွက် Mr. Bumble ကို အသနားခံတဲ့

in which Oliver pleads with Mr. Bumble for food.

သူဆင်းရဲအလုပ်သမားဂေဟာရဲ့ ရက်စက်တဲ့ အခြေအနေတွေကို သရုပ်ဖော်ထားတာပါ။

When he flees to London, he becomes ensnared in a criminal underworld.

လန်ဒန်ကို ထွက်ပြေးတော့ ပြစ်မှုကျူးလွန်တဲ့ ဒုစရိုက်လောကတစ်ခုမှာ ပိတ်မိတယ်

These stories frequently portray Victorian life

ဒီဝတ္ထုတွေဟာ Victorian ဘဝကို ညစ်ပေ၊ အကျင့်ပျက်၊

as grimy, corrupt, and cruel.

ရက်စက်တာအဖြစ် မကြာခဏ ဖော်ပြပါတယ်။

But Dickens also saw his time as one in which old traditions

ဒါပေမဲ့ သူ့အချိန်ဟာ မှေးမှိန်နေခဲ့တဲ့ အစဉ်အလာဟောင်းတွေထဲကတစ်ခုလိုပဲ

were fading away.

ဆိုတာ Dickens လည်းမြင်ခဲ့တယ်။

London was becoming the incubator of the modern world

လန်ဒန်ဟာ စက်မှုလုပ်ငန်း၊ ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ လူမှု ရွေ့လျားမှုရဲ့

through new patterns in industry, trade, and social mobility.

အဆင်သစ်တွေကနေ ခေတ်သစ်ကမ္ဘာရဲ့ ဥဖောက်စက်ဖြစ်လာနေခဲ့တယ်။

Dickens's London is therefore a dualistic space:

ဒါကြောင့် Dickens ရဲ့လန်ဒန်ဟာ ဆန့်ကျင်ဘက်ဒွန်တွဲနေတဲ့ နေရာတစ်ခုပါ၊

a harsh world that is simultaneously filled with wonder and possibility.

အံ့ဖွယ်နဲ့ဖြစ်နိုင်ခြေနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် ပြည့်နေတဲ့ ကြမ်းတမ်းတဲ့ ကမ္ဘာတစ်ခုပါ။

For instance, the enigma of Great Expectations

ဥပမာအနေနဲ့ Great Expectations ရဲ့ ပဟေဠိဟာ

centers around the potential of Pip,

Pip ရဲ့အလားအလာ ဝန်းကျင်မှာ ဗဟိုပြုတယ်၊

an orphan plucked from obscurity by an anonymous benefactor

အမည်မသိ အကျိုးတော်ဆောင်တစ်ဦးက မထင်မရှား ကောက်ယူပြီး

and propelled into high society.

အထက်တန်းလွှာထဲကို တွန်းပို့ခံရတဲ့ မိဘမဲ့ကလေးတစ်ဦးပါ။

In his search for purpose,

ရည်ရွယ်ချက်နောက်လိုက်ရာမှာ

Pip becomes the victim of other people’s ambitions for him

Pip ဟာ သူ့အတွက် ရည်မှန်းချက်ကြီးတဲ့ အခြားသူတွေရဲ့ သားကော်ဖြစ်လာပြီး

and must negotiate with a shadowy cast of characters.

ဇာတ်ကောင်တွေရဲ့ လောင်းရိပ်တစ်ခုနဲ့ ညှိုနှိုင်းယူရမှာပါ။

Like many of Dickens’s protagonists,

Dickens ရဲ့ များစွာသော ဇာတ်လိုက်တွေလိုပဲ

poor Pip's position is constantly destabilized,

သနားစရာ Pip' ရဲ့ အနေအထားက အတောမသတ် မတည်မငြိမ်ပါ။

just one of the reasons why reading Dickens

Dickens ကိုဖတ်ခြင်းနဲ့ အကြောင်းရင်းတွေထဲက တစ်ခုက

is the best of times for the reader,

သူ့ဇာတ်ကောင်တွေအတွက် အဆိုးဆုံး အခြေအနေမှာ

while being the worst of times for his characters.

စာဖတ်သူတွေအတွက် အကောင်းဆုံး အခြေအနေဖြစ်လို့ပါ။

Dickens typically offered clear resolution by the end of his novels,

Dickens ဟာ ထုံးစံအရ သူ့ဝတ္ထုတွေအဆုံးမှာ ရှင်းလင်းတဲ့ အဖြေကို ပေးတယ်၊

– with the exception of The Mystery of Edwin Drood.

The Mystery of Edwin Drood ကလွဲရင်ပေါ့။

The novel details the disappearance of the orphan Edwin under puzzling circumstances.

ဝတ္ထုဟာ ပဟေဠိဆန်တဲ့ အခြေအနေတေွမှာ မိဘမဲ့ Edwin ပျောက်ဆုံးမှုကို အသေးစိတ်ဖေါ်ပြတယ်။

However, Dickens died before the novel was finished

ဒါပေမဲ့ Dickens ဟာ ဝတ္ထုမပြီးခင်မှာ သေဆုံးခဲ့ပြီး

and left no notes resolving the mystery.

လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုကို ဖြေရှင်းတဲ့ ဘာမှတ်စုမှမထားခဲ့ဘူး။

Readers continue to passionately debate over who Dickens intended as the murderer,

စာဖတ်သူတွေဟာ လူသတ်သမားအဖြစ် ဘယ်သူ့ကို Dickens ရည်ရွယ်ခဲ့သလဲဆိုတာနဲ့

and whether Edwin Drood was even murdered in the first place.

Edwin Drood တောင်မှ အရင်ဆုံး အသတ်ခံ ရလားဆိုတာ သဲကြီးမဲကြီး ဆက်ငြင်းခုံခဲ့တယ်။

Throughout many adaptations,

များစွာသော ပြောင်းလဲမှုတွေ၊

literary homages,

စာပေ ဂါဝရပြုမှုတွေနဲ့

and the pages of his novels,

သူ့ဝတ္ထုတွေ စာမျက်နှာတွေအနှံ့မှာ

Dickens’s sparkling language and panoramic worldview

Dickens ရဲ့ ဝင်းပနေတဲ့ ဘာသာစကားနဲ့ မြင်ကွင်းကျယ် လေကအမြင်ဟာ

continue to resonate.

ဆက်လက် မြည်ဟိန်းနေပါတယ်။

Today, the adjective Dickensian

ယနေ့မှာ နာမဝသေသန Dickensian ဟာ

often implies squalid working or living conditions.

ပေရ​ေနေတဲ့ လုပ်ငန်း (သို့) နေထိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေကိုသွယ်ဝိုက်ဆိုတယ်။

But to describe a novel as Dickensian is typically high praise,

ဒါပေမဲ့ ဝတ္ထုသရုပ်ဖော်ဖို့ Dickensian ဟာ ထုံးစံအတိုင်း ချီးကျူးထိုက်သလို

as it suggests a story in which true adventure and discovery

မထင်မှတ်တဲ့နေရာတွေမှာ ဖြစ်ပျက်တဲ့ စစ်မှန်တဲ့ စွန့်စားမှုနဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှု

occur in the most unexpected places.

အသုံးပြုတဲ့ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်အဖြစ်လို့လည်း ညွှန်းပါတယ်။

Although he often explored bleak material,

မကြာခဏတော့ စိတ်ဓာတ်ကျဖွယ် ရုပ်ဝတ္ထုကို စူးစမ်းပေမဲ့

Dickens’s piercing wit never failed to find light in the darkest corners.

Dickens ရဲ့စူးရှတဲ့ ဇဝနဉာဏ်ဟာ အမှောင်ဆုံး ထောင့်တွေမှာ အလင်းတွေ့ဖို့ တာဝန်မပျက်ခဲ့ပါ