The genius of Marie Curie - Shohini Ghose

Translator: Samin Majidi Reviewer: Masood Mousavi

If you want a glimpse of Marie Curie's manuscripts,

اگر بخواهید به دست‌نوشته‌هایِ ماری کوری نگاهی بیندازید،

you'll have to sign a waiver and put on protective gear

باید فرم انصراف از حقوق قانونی را امضا کرده و وسایل محافظ بپوشید

to shield yourself from radiation contamination.

تا از خودتان در برابرِ آلودگی رادیواکتیو محافظت کنید.

Madame Curie's remains, too, were interred in a lead-lined coffin,

بقایای مادام کوری نیز، در یک تابوت با روکش سرب دفن شده،

keeping the radiation that was the heart of her research,

تا تابشی که قلب تحقیقاتش،

and likely the cause of her death, well contained.

و احتمالاً علت مرگ او بود، به‌خوبی کنترل و مهار شود.

Growing up in Warsaw in Russian-occupied Poland,

بزرگ شدن در ورشو لهستان که تحت اشغال روسیه بود،

the young Marie, originally named Maria Sklodowska,

ماری جوان را، در اصل با نامِ «ماریا اسکلودوسکا»، که

was a brilliant student, but she faced some challenging barriers.

یک دانش‌آموز درخشان بود، با موانع چالش‌برانگیزی روبرو کرد.

As a woman, she was barred from pursuing higher education,

به‌عنوان یک زن، او از ادامه تحصیل منع شد،

so in an act of defiance,

بنابراین در یک واکنش اعتراضی،

Marie enrolled in the Floating University,

ماری در دانشگاه «فِلوتینگ» ثبت‌نام کرد،

a secret institution that provided clandestine education to Polish youth.

یک نهاد مخفی که آموزش‌های مخفیانه را به جوانان لهستانی ارائه می‌داد.

By saving money and working as a governess and tutor,

با پس‌انداز و کار به‌عنوانِ پرستار بچه‌ها و معلم خصوصی،

she eventually was able to move to Paris to study at the reputed Sorbonne.

سرانجام توانست به پاریس برود تا در سوربن مشهور تحصیل کند.

There, Marie earned both a physics and mathematics degree

در آنجا ماری هم مدرک فیزیک و هم مدرک ریاضی گرفت

surviving largely on bread and tea,

به‌طور عمده، با نان و چای روزگار می‌گذراند

and sometimes fainting from near starvation.

و گاهی اوقات از گرسنگی غش می‌کرد.

In Paris, Marie met the physicist Pierre Curie,

در پاریس، ماری با فیزیکدانی به نام «پیِر کوری» آشنا شد،

who shared his lab and his heart with her.

کسی که آزمایشگاه و قلبش را با او به اشتراک گذاشت.

But she longed to be back in Poland.

اما او آرزو داشت دوباره به لهستان بازگردد.

Upon her return to Warsaw, though,

با بازگشت به ورشو،

she found that securing an academic position as a woman

دریافت که حفظ موقعیت دانشگاهی به‌عنوان یک زن

remained a challenge.

همچنان یک چالش باقی‌ مانده است.

All was not lost.

اما هنوز شانس موفقیت داشت.

در پاریس، پیِر عاشق منتظرش بود،

Back in Paris, the lovelorn Pierre was waiting,

and the pair quickly married and became a formidable scientific team.

این زوج به‌ سرعت ازدواج کرده و به یک تیم علمی قدرتمند تبدیل شدند.

کارهای یک فیزیکدان دیگر علاقه «ماری کوری» را برانگیخت.

Another physicist's work sparked Marie Curie's interest.

در سال ۱۸۹۶«هنری بکرل» کشف کرد که اورانیوم به‌صورت خود‌به‌خود پرتو ساطع می‌کند

In 1896, Henri Becquerel discovered that uranium spontaneously emitted

a mysterious X-ray-like radiation that could interact with photographic film.

پرتو‌هایی اسرارآمیز مشابه پرتو X که می‌توانند با فیلم عکاسی در تعامل باشد.

کوری خیلی زود دریافت که عنصر توریم پرتو مشابهی را منتشر می‌کند.

Curie soon found that the element thorium emitted similar radiation.

Most importantly, the strength of the radiation

از همه مهم‌تر، قدرت تابش

depended solely on the element's quantity,

فقط به مقدار عنصر بستگی دارد،

and was not affected by physical or chemical changes.

و تحت تأثیر تغییرات فیزیکی یا شیمیایی قرار ندارد.

This led her to conclude that radiation was coming from something fundamental

این باعث شد او به این نتیجه برسد که پرتوزایی ناشی از چیزی اساسی در

within the atoms of each element.

درون اتم‌های هر عنصر است.

The idea was radical

این ایده‌ای بنیادی بود

and helped to disprove the long-standing model of atoms as indivisible objects.

و به رَد کردن یک مدل قدیمی که اتم‌ها را اشیاء غیر قابل تقسیم می‌دانست کمک کرد.

سپس، با تمرکز روی سنگ معدن رادیواکتیو فعال به نام اورانیلیت،

Next, by focusing on a super radioactive ore called pitchblende,

the Curies realized that uranium alone couldn't be creating all the radiation.

خانواده کوری متوجه شدند اورانیوم به‌تنهایی نمی‌تواند همه این پرتوها را ایجاد کند.

So, were there other radioactive elements that might be responsible?

بنابراین، آیا عناصر رادیواکتیو دیگری نیز وجود داشتند که مسبب این پدیده بودند؟

In 1898, they reported two new elements,

در سال ۱۸۹۸، آن‌ها دو عنصر جدید را گزارش کردند،

polonium, named for Marie's native Poland,

پولونیوم، نام‌گذاری شده به زبان لهستانی بومی ماری،

and radium, the Latin word for ray.

و رادیوم، معادل لاتین کلمه پرتو.

They also coined the term radioactivity along the way.

آن‌ها همچنین در این مسیر اصطلاح رادیواکتیویته را ابداع کردند.

By 1902, the Curies had extracted a tenth of a gram of pure radium chloride salt

تا سال ۱۹۰۲، خانواده کوری از چند تُن اورانیلیت

from several tons of pitchblende,

یک‌دهم گرم نمک کلرید رادیوم خالص استخراج کرده بودند،

an incredible feat at the time.

که در زمان خود شاهکاری باورنکردنی بود.

Later that year, Pierre Curie and Henri Becquerel

در همان سال، «پیر کوری» و «هنری بکرل»

were nominated for the Nobel Prize in physics,

نامزدِ دریافت جایزه نوبل فیزیک شدند،

but Marie was overlooked.

اما ماری نادیده گرفته شد.

پیِر در حمایت از به رسمیت شناختنِ شایستگی همسرش موضع گرفت.

Pierre took a stand in support of his wife's well-earned recognition.

And so both of the Curies and Becquerel shared the 1903 Nobel Prize,

و بنابراین خانواده کوری و بکرل، جایزه نوبل را در سال ۱۹۰۳ مشترکاً دریافت کردند،

و به‌این‌ترتیب «ماری کوری» اولین زن برنده جایزه نوبل شد.

making Marie Curie the first female Nobel Laureate.

سرمایه‌گذاری‌های عالی و احترام بسیار خانواده کوری را روی غلتک انداخت.

Well funded and well respected, the Curies were on a roll.

اما تراژدی در سال ۱۹۰۶ رخ داد زمانی که پیِر در حال عبور از یک تقاطع شلوغ

But tragedy struck in 1906 when Pierre was crushed by a horse-drawn cart

as he crossed a busy intersection.

با ارابه‌ای که با اسب کشیده می‌شد برخورد کرد.

Marie, devastated, immersed herself in her research

ماری، با دلی شکسته، خود را در تحقیقاتش غوطه‌ور کرد

and took over Pierre's teaching position at the Sorbonne,

مسئولیت تدریس پیِر در سوربن را به عهده گرفت،

becoming the school's first female professor.

و به اولین استاد زن دانشگاه تبدیل شد.

کارهای انفرادی او ثمربخش بود.

Her solo work was fruitful.

In 1911, she won yet another Nobel,

در سال ۱۹۱۱، او برنده یک نوبل دیگر شد،

this time in chemistry for her earlier discovery of radium and polonium,

این بار در شیمی و برای کشف قبلی او درباره‌ی رادیوم و پولونیوم،

and her extraction and analysis of pure radium and its compounds.

و استخراج و تجزیه‌وتحلیل او از رادیوم خالص و ترکیبات آن.

This made her the first, and to this date,

این باعث شد او اولین و تا به امروز،

only person to win Nobel Prizes in two different sciences.

تنها فردی باشد که در دو علم مختلف برنده جوایز نوبل شده است.

Professor Curie put her discoveries to work,

پروفسور کوری اکتشافاتش را عملی کرد،

changing the landscape of medical research and treatments.

تغییر چشم‌انداز تحقیقات پزشکی و درمان.

She opened mobile radiology units during World War I,

او واحدهای رادیولوژی سیار را در طول جنگ جهانی اول افتتاح کرد،

and investigated radiation's effects on tumors.

و تأثیر پرتوها بر تومورها را مورد بررسی قرار داد.

However, these benefits to humanity may have come at a high personal cost.

با این حال، این مزایا برای بشریت با هزینه شخصیِ بالایی حاصل شده.

Curie died in 1934 of a bone marrow disease,

کوری در سال ۱۹۳۴ در اثر بیماری مغز استخوان درگذشت،

which many today think was caused by her radiation exposure.

که امروزه بسیاری بر این باورند که ناشی از در معرض پرتوها بودن است.

Marie Curie's revolutionary research

تحقیقات انقلابی ماری کوری

laid the groundwork for our understanding of physics and chemistry,

زمینه را برای درک ما از فیزیک و شیمی فراهم کرد،

blazing trails in oncology, technology, medicine, and nuclear physics,

مسیرهای فروزانی در تومور شناسی، فناوری، پزشکی و فیزیک هسته‌ای،

to name a few.

تنها چند مورد از میان هزاران نمونه است.

For good or ill, her discoveries in radiation launched a new era,

چه خوب و چه بد، اکتشافات او در مورد پرتونگاری دوران جدیدی را آغاز کرد،

unearthing some of science's greatest secrets.

اکتشاف برخی از بزرگ‌ترین اسرار علمی.