The genius of Marie Curie - Shohini Ghose

Μετάφραση: Christina Giannakaki Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi

If you want a glimpse of Marie Curie's manuscripts,

Αν θέλετε να ρίξετε μια ματιά στα χειρόγραφα της Μαρί Κιουρί

you'll have to sign a waiver and put on protective gear

πρέπει να υπογράψετε μια αποποίηση

και να φορέσετε ειδικό εξοπλισμό για να προστατευτείτε απ' τη ραδιενέργεια.

to shield yourself from radiation contamination.

Madame Curie's remains, too, were interred in a lead-lined coffin,

Η σωρός της Μαντάμ Κιουρί τοποθετήθηκε σε φέρετρο με μόλυβδο,

keeping the radiation that was the heart of her research,

κρατώντας τη ραδιενέργεια που ήταν η καρδιά της έρευνας της

and likely the cause of her death, well contained.

και πιθανόν η αιτία θανάτου της, καλά σφραγισμένη.

Growing up in Warsaw in Russian-occupied Poland,

Μεγαλωμένη στη Βαρσοβία της ρωσοκρατούμενης Πολωνίας

the young Marie, originally named Maria Sklodowska,

η νεαρή Μαρί ή Μαρία Σκλοντόβσκα όπως ήταν τ'όνομα της,

was a brilliant student, but she faced some challenging barriers.

ήταν εξαιρετική μαθήτρια, αλλά αντιμετώπισε σημαντικά εμπόδια.

As a woman, she was barred from pursuing higher education,

Ως γυναίκα της απαγορευόταν η πρόσβαση στην ανώτερη εκπαίδευση

so in an act of defiance,

έτσι σε μια κίνηση ανυπακοής

Marie enrolled in the Floating University,

η Μαρία γράφτηκε στο Ιπτάμενο Πανεπιστήμιο,

a secret institution that provided clandestine education to Polish youth.

έναν μυστικό οργανισμό που παρείχε κρυφή εκπαίδευση στους νέους Πολωνούς.

By saving money and working as a governess and tutor,

Μαζεύοντας χρήματα και δουλεύοντας ως γκουβερνάντα και δασκάλα

she eventually was able to move to Paris to study at the reputed Sorbonne.

κατάφερε να μετακομίσει στο Παρίσι και να σπουδάσει στην ξακουστή Σορβόννη.

There, Marie earned both a physics and mathematics degree

Εκεί, η Μαρί απέκτησε πτυχία στη φυσική και τα μαθηματικά

surviving largely on bread and tea,

επιβιώνοντας κυρίως με ψωμί και τσάι,

and sometimes fainting from near starvation.

λιποθυμώντας ορισμένες φορές επειδή ήταν στα όρια της ασιτίας.

In Paris, Marie met the physicist Pierre Curie,

Στο Παρίσι, η Μαρί γνώρισε τον φυσικό Πιέρ Κιουρί

who shared his lab and his heart with her.

ο οποίος μοιράστηκε μαζί της το εργαστήριο και την καρδιά του.

But she longed to be back in Poland.

Αλλά λαχταρούσε να επιστρέψει στην Πολωνία.

Upon her return to Warsaw, though,

Μετά την επιστροφή της στη Βαρσοβία

she found that securing an academic position as a woman

αντιλήφθηκε ότι η εξασφάλιση ακαδημαϊκής έδρας από γυναίκα

remained a challenge.

παρέμενε πρόκληση.

All was not lost.

Δεν είχαν χαθεί όλα.

Back in Paris, the lovelorn Pierre was waiting,

Πίσω στο Παρίσι ο ερωτευμένος Πιέρ περίμενε

and the pair quickly married and became a formidable scientific team.

και το ζεύγος σύντομα παντρεύτηκε κι έγινε μια αξιόλογη επιστημονική ομάδα.

Another physicist's work sparked Marie Curie's interest.

Η δουλειά ενός άλλου φυσικού προκάλεσε το ενδιαφέρον της Μαρί.

In 1896, Henri Becquerel discovered that uranium spontaneously emitted

Το 1896, ο Ανρί Μπεκερέλ ανακάλυψε ότι το ουράνιο εξέπεμπε αυθόρμητα

a mysterious X-ray-like radiation that could interact with photographic film.

μια περίεργη ακτινοβολία σαν τις ακτίνες Χ που επηρέαζε το φωτογραφικό φιλμ.

Curie soon found that the element thorium emitted similar radiation.

Η Κιουρί σύντομα ανακάλυψε ότι το στοιχείο θόριο εξέπεμπε παρόμοια ακτινοβολία.

Most importantly, the strength of the radiation

Το σημαντικότερο ήταν ότι η ισχύς της ακτινοβολίας

depended solely on the element's quantity,

εξαρτώταν μόνο από την ποσότητα του στοιχείου

and was not affected by physical or chemical changes.

και δεν επηρεαζόταν από φυσικές ή χημικές μεταβολές.

This led her to conclude that radiation was coming from something fundamental

Αυτό την οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η ραδιενέργεια

προερχόταν από κάτι θεμελίωδες εντός του ατόμου του κάθε στοιχείου.

within the atoms of each element.

The idea was radical

Η ιδέα ήταν ριζοσπαστική

and helped to disprove the long-standing model of atoms as indivisible objects.

και συνέβαλε στη διάψευση της μακρόχρονης θεώρησης των ατόμων

ως αόρατων αντικειμένων.

Next, by focusing on a super radioactive ore called pitchblende,

Έπειτα, εστιάζοντας σ' ένα εξαιρετικά ραδιενεργό ορυκτό τον πισσουρανίτη,

the Curies realized that uranium alone couldn't be creating all the radiation.

οι Κιουρί κατάλαβαν ότι το ουράνιο μόνο του

δεν μπορούσε να εκπέμπει όλη τη ραδιενέργεια.

So, were there other radioactive elements that might be responsible?

Μήπως υπήρχαν άλλα ραδιενεργά στοιχεία που θα μπορούσαν να ευθύνονται;

In 1898, they reported two new elements,

Το 1898, καταχώρησαν δύο νέα στοιχεία,

polonium, named for Marie's native Poland,

το πολώνιο, που ονομάστηκε απ'την Πολωνία, πατρίδα της Μαρί

and radium, the Latin word for ray.

και το ράδιο, που είναι η Λατινική λέξη για την ακτίνα.

They also coined the term radioactivity along the way.

Επίσης, στην πορεία, εισήγαγαν τον όρο ραδιενέργεια.

By 1902, the Curies had extracted a tenth of a gram of pure radium chloride salt

Μέχρι το 1902, οι Κιουρί είχαν συλλέξει

ένα δέκατο του γραμμαρίου καθαρό χλωριούχο ράδιο

from several tons of pitchblende,

από αρκετούς τόνους πισσουρανίτη,

an incredible feat at the time.

ένα αδιανόητο κατόρθωμα για την εποχή.

Later that year, Pierre Curie and Henri Becquerel

Αργότερα το ίδιο έτος, ο Πιέρ Κουρί και ο Ανρί Μπεκερέλ

were nominated for the Nobel Prize in physics,

προτάθηκαν για το Νόμπελ Φυσικής

but Marie was overlooked.

αλλά η Μαρία αγνοήθηκε.

Pierre took a stand in support of his wife's well-earned recognition.

Ο Πιέρ διαμαρτυρήθηκε για να λάβει η σύζυγος του την αναγνώριση που άξιζε.

And so both of the Curies and Becquerel shared the 1903 Nobel Prize,

Έτσι αμφότεροι οι Κιουρί και ο Μπεκερέλ μοιράστηκαν το Βραβείο Νόμπελ το 1903,

making Marie Curie the first female Nobel Laureate.

έτσι η Μαρί Κιουρί έγινε η πρώτη γυναίκα κάτοχος Νόμπελ.

Well funded and well respected, the Curies were on a roll.

Με καλή χρηματοδότηση και αξιοσέβαστοι πια οι Κιουρί είχαν καλό ρυθμό εργασίας.

But tragedy struck in 1906 when Pierre was crushed by a horse-drawn cart

Αλλά η τραγωδία χτύπησε το 1906 όταν ο Πιέρ χτυπήθηκε από μια αλογάμαξα

as he crossed a busy intersection.

καθώς διέσχιζε μια πολυπληθή διασταύρωση.

Marie, devastated, immersed herself in her research

Η Μαρί, συντετριμμένη, απορροφήθηκε στην έρευνα της

and took over Pierre's teaching position at the Sorbonne,

και ανέλαβε τη θέση διδάσκοντα που κατείχε ο Πιέρ στη Σορβόννη

becoming the school's first female professor.

αποτελώντας την πρώτη γυναίκα που δίδασκε στη σχολή.

Her solo work was fruitful.

Η δουλειά που έκανε μόνη απέδωσε καρπούς.

In 1911, she won yet another Nobel,

Το 1911 κέρδισε ακόμη ένα Νόμπελ, αυτή τη φορά στη χημεία,

this time in chemistry for her earlier discovery of radium and polonium,

για την προηγούμενη ανακάλυψη του ραδίου και του πολωνίου

and her extraction and analysis of pure radium and its compounds.

μετά τη συλλογή και ανάλυση καθαρού ραδίου και των συστατικών του.

This made her the first, and to this date,

Αυτό την κατέστησε το πρώτο, και μέχρι σήμερα,

only person to win Nobel Prizes in two different sciences.

το μοναδικό άτομο που κέρδισε Νόμπελ για δύο διαφορετικές επιστήμες.

Professor Curie put her discoveries to work,

Η καθηγήτρια Κιουρί χρησιμοποίησε τις ανακαλύψεις της

changing the landscape of medical research and treatments.

κι άλλαξε τον κόσμο της ιατρικής έρευνας και θεραπείας.

She opened mobile radiology units during World War I,

Δημιούργησε κινητές ακτινολογικές μονάδες κατά τον Α' Παγκόσμιο

and investigated radiation's effects on tumors.

και ερεύνησε την επίδραση της ακτινοβολίας στους όγκους.

However, these benefits to humanity may have come at a high personal cost.

Ωστόσο, αυτά τα οφέλη για την ανθρωπότητα ίσως είχαν υψηλό προσωπικό κόστος

Curie died in 1934 of a bone marrow disease,

Η Κιουρί πέθανε στο 1934 από μια ασθένεια του νωτιαίου μυελού

which many today think was caused by her radiation exposure.

που πολλοί θεωρούν ότι προκλήθηκε λόγω της έκθεσής της στη ραδιενέργεια.

Marie Curie's revolutionary research

Η επαναστατική έρευνα της Μαρί Κιουρί

laid the groundwork for our understanding of physics and chemistry,

έθεσε τις βάσεις για να καταλάβουμε τη φυσική και τη χημεία,

blazing trails in oncology, technology, medicine, and nuclear physics,

άνοιξε δρόμους στην ογκολογία,

την τεχνολογία, την ιατρική και την πυρηνική φυσική,

to name a few.

καθώς και σε άλλες επιστήμες.

For good or ill, her discoveries in radiation launched a new era,

Για καλό ή για κακό, οι ανακαλύψεις της στη ραδιολογία εγκαινίασαν μια νέα εποχή

unearthing some of science's greatest secrets.

αποκαλύπτοντας κάποια απ' τα μεγαλύτερα μυστικά της επιστήμης.