Why do animals form swarms? - Maria R. D'Orsogna

Translator: Deren Dlsoz Reviewer: Daban Q. Jaff

When desert locusts are well fed, they're solitary creatures.

کاتێک کوللەی بیابان تێر دەبێت، ئەوان بوونەوەری تاکەیین.

But when food becomes scarce,

بەڵام کاتێک خۆراک کەم دەبێت،

hungry, desperate locusts crowd onto small patches of land

کوللەی برسی و بێ هیوا قەرەباڵغی لەسەر پینەی بچوکی زەوی

where they can still find something to eat.

هێشتا دەتوانن شتێک بدۆزنەوە بۆ خواردن.

Contact between different locusts' hind legs set off a slew of reactions

پەیوەندی نێوان کوللەی جیاواز قاچی دواوە دەستیان کرد بە کوژانەوەی کاردانەوە

that change their appearance and behavior.

ڕواڵەت و ڕەفتاریان دەگۆڕێت.

Now, instead of shunning their peers, they seek each other out.

ئێستا، لەجیاتی خۆیان لە هاوتەمەنەکانیان بەدوور بکەن، بەدوای یەکتر ئەگەڕێن.

The locusts eventually start marching and then fly away in large numbers

کوللەکان لە کۆتاییدا دەست بە ڕێپێوان دەکەن و پاشان بە ژمارەیەکی زۆر دوور دەفڕن

seeking a better habitat.

بەدوای ژیانێکی باشتر دەگەڕێن.

These gigantic swarms can host millions of insects

ئەم کۆمەڵە گەورانە دەتوانن میوانداری ملیۆنان مێروو بکەن

and travel thousands of miles,

و هەزاران میل گەشت دەکەن،

devastating vegetation and crops.

کە سەوزە و بەروبوومەکان وێران دەکەن.

They stay close to each other, but not too close,

لە نزیک یەکترەوە دەمێننەوە، بەڵام زۆر نزیک نا،

or they might get eaten by their hungry neighbors.

یان لەوانەیە بخورێن لەلایەن دراوسێ برسیەکانیان.

When many individual organisms, like locusts,

کاتێک زۆر لە زیندەوەرە تاکەکان، وەک کوللە،

bacteria,

بەکتریا،

anchovies,

ماسی،

or bats,

یان شەمشەمەکوێرە،

come together and move as one coordinated entity,

بەیەکەوە و دەجوڵێن وەک یەک قەوارە،

that's a swarm.

ئەوە جەنجاڵییە.

From a handful of birds to billions of insects,

لە دەستێکی باڵندەوە بۆ بلیارەها مێروو،

swarms can be almost any size.

کۆمەڵی دەکرێت هەموو قەبارەیەک بێت.

But what they have in common is that there's no leader.

بەڵام هاوبەشنییان ئەوەیە هیچ سەرکردەیەک نییە.

Members of the swarm interact only with their nearest neighbors

ئەندامانی دەستەکە تەنها لەگەڵ نزیکترین دراوسێکانیان کارلێک دەکەن

or through indirect cues.

یان لە ڕێگەی نیشانەی ناڕاستەوخۆوە.

Each individual follows simple rules:

هەر کەسێک یاسای سادە پەیڕەو دەکات:

Travel in the same direction as those around you,

بە هەمان ئاراستە سەفەر بکە وەک ئەوانەی دەوروبەرت

stay close,

نزیک بە،

and avoid collisions.

و دوورکەوە لە پێکدادان.

There are many benefits to traveling in a group like this.

سوودی زۆر هەیە بۆ گەشتکردن لە گروپێکی لەم شێوەیە.

Small prey may fool predators by assembling into a swarm

نێچیری بچووک لەوانەیە ڕاوکەرەکان گێل بکات بە کۆکردنەوە بۆ ناو کۆمەڵ

that looks like a much bigger organism.

کە لە بوونەوەرێکی زۆر گەورەتر دەچێت.

And congregating in a large group

و کۆکردنەوە لە گروپێکی گەورە

reduces the chance that any single individual will be captured.

ئەو هەلە کەم دەکاتەوە هەر تاکێک ڕاوبکرێت.

Moving in the same direction as your neighbors

ڕۆیشتن به هه مان ئاراستە وەک دراوسێکانت

saves energy by sharing the effort of fighting wind or water resistance.

وزە دەپارێزێت بە هاوبەشی کردنی هەوڵەکان شەڕ کردن لەگەڵ با یان بەرگری ئاو.

It may even be easier to find a mate in a swarm.

لەوانەیە دۆزینەوەی هاوڕێیەک ئاسانتر بێت لە کۆمەڵ.

Swarming can also allow groups of animals

هەروەها کۆمەڵ ڕێگە بە گروپی ئاژەڵەکان دەدات

to accomplish tasks they couldn't do individually.

بۆ جێبەجێکردنی ئەو کارانەی بە تەنھا ناتوانن بیکەن.

When hundreds or millions or organisms follow the same simple rules,

کاتێک سەدان یان ملیۆن یان بوونەوەر هەمان یاسا سادەکان پەیڕەو بکەن،

sophisticated behavior called swarm intelligence may arise.

هەڵسوکەوتی کارامە پێی دەوترێت زیرەکی کۆمەڵ لەوانەیە دروست بێت.

A single ant can't do much on its own,

مێرووەک بە تەنھا ناتوانێت زۆر شت بکات،

but an ant colony can solve complex problems,

بەڵام مێرووی بە کۆمەڵ دەتوانێت کێشە ئاڵۆزەکان چارەسەر بکات،

like building a nest

‎وەک دروستکردنی هێلانەیەک

and finding the shortest path to a food source.

و دۆزینەوەی کورتترین ڕێگا بۆ سەرچاوەی خۆراک.

But sometimes, things can go wrong.

بەڵام هەندێک جار، شتەکان بە هەڵە دادەچن.

In a crowd, diseases spread more easily,

لە ناو قەرەباڵغی، نەخۆشیەکان ئاسانتر بڵاودەبنەوە،

and some swarming organisms may start eating each other if food is scarce.

و ھەندێک بوونەوەری کۆمەڵ لەوانەیە دەست بکەن بە خواردنی یەکتری لە نەبوونی خۆراک.

Even some of the benefits of swarms, like more efficient navigation,

تەنانەت هەندێک لە سوودی ئەو کۆمەڵە، وەک گەڕانێکی کارامەتر،

can have catastrophic consequences.

لەوانەیە ئەنجامی کارەساتباریان هەبێت.

Army ants are one example.

مێروولەی سوپایی نموونەن.

They lay down chemicals called pheromones

ماددەی کیمیاییان دائەنا پێی دەگوترا فیرمۆن

which signal their neighbors to follow the trail.

ئاماژە بە دراوسێکانیان دەکات بۆ ئەوەی شوێن پێی یەک بکەون.

This is good if the head of the group is marching towards a food source.

ئەمە باشە ئەگەر سەرۆکی کۆمەڵە بەرەو سەرچاوەی خۆراک هەنگاو بنێت.

But occasionally the ants in the front can veer off course.

بەڵام جاروبار مێروولەکانی پێشەوە دەتوانێت لە کۆرسەکە دوورکەوێتەوە.

The whole swarm can get caught in a loop following the pheromone trail

هەموو کۆمەڵەکان دەتوانن بگیرێن لە ئەڵقەیەک دوای ڕێچکەی فیرمۆن

until they die of exhaustion.

تا بە ھیلاکی دەمرن.

Humans are notoriously individualistic, though social, animals.

مرۆڤ ناسراوانە تاکن هەرچەندە کۆمەڵایەتی بێت، ئاژەڵ.

But is there anything we can learn from collective swarm-based organization?

بەڵام ئایا شتێک هەیە ئێمە فێری بین لە ڕێکخراوی کۆمەڵە؟

When it comes to technology, the answer is definitely yes.

کاتێک دێتە سەر تەکنەلۆژیا، وەڵامەکە بە دڵنیاییەوە بەڵێیە.

Bats can teach drones how to navigate confined spaces without colliding,

شەمشەمەکوێرەکان دەتوانن فێری مشەخۆرەکان بکەن چۆن ڕابکەن بەبێ بەریەککەون،

fish can help design software for safer driving,

ماسی دەتوانێت یارمەتی دیزاینی نەرمەواڵە بدات بۆ لێخوڕینی سەلامەتتر،

and insects are inspiring robot teams that can assist search and rescue missions.

و مێرووەکان تیمی ڕۆبۆتی ئیلهامبەخشن دەتوانێت یارمەتی گەڕان و ڕزگارکردن بدات.

For swarms of humans, it's perhaps more complicated

کۆمەڵی بۆ مرۆڤەکان، لەوانەیە ئاڵۆزتر بێت

and depends on the motives and leadership.

و پشت دەبەستێت بە پاڵنەرو سەرکردایەتی.

Swarm behavior in human populations can sometimes manifest as a destructive mob.

ڕەفتاری کۆمەڵی لە دانیشتوانی مرۆڤ دەتوانێت هەندێک جار وەک وێرانکەر دەردەکەوێت

But collective action can also produce a crowd-sourced scientific breakthrough

بەڵام کاری سۆشیاڵیزم دەتوانێت پێشکەوتنی زانستی سەرچاوە کراو بە جەماوەر بەرهەمیش بهێنێت

an artistic expression,

دەربڕینێکی هونەری،

or a peaceful global revolution.

یان شۆڕشی جیهانێکی ئارام.