Pam Warhurst: How we can eat our landscapes

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Lam Nguyen Reviewer: Ai Van Tran

The will to live life differently can start

Mong muốn sống cuộc đời khác biệt có thể bắt đầu

in some of the most unusual places.

tại những nơi không tưởng nhất.

This is where I come from, Todmorden.

Tôi đến từ Todmorden.

It's a market town in the north of England,

Một phố chợ phía bắc nước Anh,

15,000 people, between Leeds and Manchester,

ở giữa Leeds và Manchester, có 15.000 người,

fairly normal market town.

một phố chợ khá bình thường.

It used to look like this,

Nó từng trông như thế này,

and now it's more like this,

và hiện tại đã trở nên như thế này,

with fruit and veg and herbs sprouting up all over the place.

với cây ăn trái, rau củ và thảo mộc đang đâm chồi nảy lộc khắp nơi.

We call it propaganda gardening. (Laughter)

Chúng tôi gọi đây là làm vườn kiểu tuyên truyền. (Cười)

Corner row railway, station car park,

Trong góc nhà ga, bãi đậu xe hơi,

front of a health center, people's front gardens,

trước trung tâm y tế, khu vườn trước nhà dân,

and even in front of the police station. (Laughter)

và thậm chí là trước đồn cảnh sát. (Cười)

We've got edible canal towpaths,

Chúng tôi có những cây trồng mọc ven kênh,

and we've got sprouting cemeteries.

và đâm chồi nảy lộc ở các nghĩa trang.

The soil is extremely good. (Laughter)

Đất ở đó vô cùng màu mỡ. (Cười)

We've even invented a new form of tourism.

Chúng tôi còn nghĩ ra một hình thức du lịch mới,

It's called vegetable tourism, and believe it or not,

gọi nó là du lịch sinh thái rau xanh, và dù bạn có tin hay không,

people come from all over the world to poke around in our raised beds,

mọi người khắp nơi thế giới đến xem những luống rau của chúng tôi.

even when there's not much growing. (Laughter)

ngay cả khi chúng còn chưa lớn. (Cười)

But it starts a conversation. (Laughter)

Họ sẽ tám chuyện ở đó. (Cười)

And, you know, we're not doing it because we're bored. (Laughter)

Bạn biết đấy, chúng tôi không làm việc này để giết thời gian. (Cười)

We're doing it because we want to start a revolution.

Chúng tôi đang làm điều này vì muốn tạo ra một cuộc cách mạng.

Chúng tôi tự hỏi:

We tried to answer this simple question:

Can you find a unifying language that cuts across age

Liệu có ngôn ngữ chung nào có thể vượt qua rào cản lứa tuổi,

and income and culture that will help people themselves

thu nhập và văn hóa, để giúp chúng ta

find a new way of living,

tìm ra một cách sống mới,

see spaces around them differently,

nhìn những thứ quanh ta khác đi,

think about the resources they use differently,

thay đổi nhận thức về những nguồn tài nguyên,

interact differently?

và thay đổi cách mà ta tương tác?

Can we find that language?

Liệu ta có thể tìm ra thứ ngôn ngữ đó?

And then, can we replicate those actions?

Và liệu sau đó, chúng ta có thể nhân rộng chúng được không?

And the answer would appear to be yes,

Và câu trả lời là có,

ngôn ngữ đó chính là thức ăn.

and the language would appear to be food.

So, three and a half years ago, a few of us

Ba năm rưỡi trước, chúng tôi

sat around a kitchen table and

đã cùng ngồi quanh bàn ăn,

và nghĩ ra tất cả những thứ này. (Cười)

we just invented the whole thing. (Laughter)

(Applause)

(Vỗ tay)

We came up with a really simple game plan that we put to a public meeting.

Ở cuộc họp, một chiến lược rất đơn giản đã được đưa ra.

We did not consult. We did not write a report.

Chúng tôi không hề thăm dò hay viết báo cáo.

Enough of all that. (Laughter)

Có quá đủ những thứ đó rồi. (Cười)

Trong cuộc họp ở Todmorden, chúng tôi đã phát biểu rằng:

And we said to that public meeting in Todmorden,

Nào, hãy hình dung thị trấn của chúng ta

look, let's imagine that our town

được tập trung trong ba chiếc đĩa:

is focused around three plates:

a community plate, the way we live our everyday lives;

chiếc đĩa cộng đồng, cách ta sống hằng ngày;

chiếc đĩa giáo dục, điều ta dạy trẻ con ở trường,

a learning plate, what we teach our kids in school

và những kĩ năng mới ta chia sẻ với nhau;

and what new skills we share amongst ourselves;

and business, what we do with the pound in our pocket

và chiếc đĩa kinh doanh, cách ta sử dụng tiền của mình

ở lĩnh vực kinh doanh ta theo đuổi.

and which businesses we choose to support.

Now, let's imagine those plates agitated

Bây giờ, hãy hình dung những chiếc đĩa này tương tác

with community actions around food.

với hành động của cộng đồng xung quanh thức ăn.

If we start one of those community plates spinning,

Nếu ta quay một trong các đĩa cộng đồng đó,

that's really great, that really starts to empower people,

thì sẽ rất tuyệt vời, điều đó truyền cho ta sức mạnh,

but if we can then spin that community plate

nhưng nếu ta có thể xoay chiếc đĩa cộng đồng

with the learning plate, and then spin it with the business plate,

bằng đĩa giáo dục, xoay đĩa giáo dục bằng đĩa kinh doanh,

we've got a real show there, we've got some action theater.

và ta sẽ có rất nhiều thứ đáng để xem sau đó.

We're starting to build resilience ourselves.

Chúng ta khiến mình trở nên kiên cường.

We're starting to reinvent community ourselves,

Chúng ta từng bước tái tạo lại cộng đồng,

and we've done it all without a flipping strategy document.

chúng tôi làm nó mà không cần thứ tài liệu chiến lược quái quỷ nào.

(Applause)

(Vỗ tay)

Còn một điều nữa.

And here's the thing as well.

We've not asked anybody's permission to do this,

Chúng tôi không xin phép ai để làm việc này cả,

we're just doing it. (Laughter)

chúng tôi cứ làm thôi. (Cười)

And we are certainly not waiting for that check

Chắc chắn chúng tôi không làm việc này

to drop through the letterbox before we start,

để kinh doanh hay kiếm tiền,

và hơn hết, chúng tôi không hề bị lung lay

and most importantly of all, we are not daunted

by the sophisticated arguments that say,

bởi những luận điệu rối rắm, cho rằng,

"These small actions are meaningless in the face of tomorrow's problems,"

"Những hành động nhỏ này là vô nghĩa khi đối diện với những vấn đề tương lai."

because I have seen the power of small actions,

Vì tôi thấy được sức mạnh của những hành động nhỏ,

and it is awesome.

và nó thật sự tuyệt vời.

So, back to the public meeting. (Laughter)

Tôi sẽ quay lại chủ đề về cuộc họp đó. (Cười)

Chúng tôi đưa ra đề xuất đó ở buổi họp,

We put that proposition to the meeting, two seconds,

and then the room exploded.

chỉ hai giây sau, cả căn phòng như nổ tung.

I have never, ever experienced anything like that in my life.

Tôi chưa bao giờ trải qua điều tương tự như thế trong đời mình.

And it's been the same in every single room, in every town

Phản ứng đều giống như thế ở mỗi căn phòng, thị trấn,

that we've ever told our story.

nơi chúng tôi kể câu chuyện ấy.

People are ready and respond to the story of food.

Mọi người đều sẵn sàng đáp lại những câu chuyện về thực phẩm.

They want positive actions they can engage in,

Họ muốn đóng góp vào những hành động thiết thực,

và tận trong xương tủy, họ biết đây chính là lúc

and in their bones, they know it's time

to take personal responsibility

họ nhận lấy trách nhiệm về phía mình,

and invest in more kindness to each other

và đối xử tốt hơn với người khác

cũng như với môi trường.

and to the environment.

Ba năm rưỡi kể từ cuộc họp ấy,

And since we had that meeting three and a half years ago,

it's been a heck of a roller coaster.

đề xuất đó đã phát triển nhanh chóng,

We started with a seed swap, really simple stuff,

Ý tưởng ban đầu rất đơn giản, chỉ về việc trao đổi hạt giống,

and then we took an area of land, a strip on the side

rồi chúng tôi chọn mảnh đất bên vệ đường chính,

of our main road, which was a dog toilet, basically,

chỗ vốn dĩ là nơi đi tè của chó,

and we turned it into a really lovely herb garden.

và chúng tôi biến nó thành một vườn rau xinh xắn.

We took the corner of the car park in the station

Chúng tôi tận dụng góc bãi xe của nhà ga,

that you saw, and we made vegetable beds

biến chúng thành vườn rau xanh chung

for everybody to share and pick from themselves.

để tất cả mọi người đều được trồng và thu hoạch.

We went to the doctors. We've just had

Tôi đến các bệnh viện,

a 6-million-pound health center built in Todmorden,

Sau đó, một trung tâm y tế sáu triệu bảng Anh ở Todmorden,

and for some reason that I cannot comprehend,

vì nhiều lý do tôi không thể hiểu nổi,

trung tâm đó bị những cây xương rồng bao quanh hoàn toàn. (Cười)

it has been surrounded by prickly plants. (Laughter)

So we went to the doctors, said, "Would you mind us taking them up?"

Chúng tôi đến hỏi bác sĩ, "Chúng tôi nhổ chúng được không?"

They said, "Absolutely fine, provided you get planning permission

Họ nói, "Được, nếu cô có giấy phép

and you do it in Latin and you do it in triplicate,"

viết bằng tiếng Latin, sao thành ba bản."

so we did — (Laughter) — and now there are fruit trees

Chúng tôi làm y như vậy. (Cười). Giờ đây, những cây ăn quả,

những cây gia vị, rau xanh,

and bushes and herbs and vegetables

around that doctor's surgery.

chúng được trồng quanh phòng phẫu thuật đó.

And there's been lots of other examples, like the corn

Và còn nhiều ví dụ khác nữa,

that was in front of the police station,

chẳng hạn như cây ngô ở phía trước đồn cảnh sát,

and the old people's home that we've planted it with food

hoặc cây ăn quả trồng ở nhà dưỡng lão,

that they can pick and grow.

họ sẽ thu hoạch và chăm sóc chúng.

But it isn't just about growing,

Không chỉ riêng về trồng trọt,

because we all are part of this jigsaw.

chúng chỉ là một phần của câu chuyện.

It's about taking those artistic people in your community

Điều đó còn giúp phát huy khả năng sáng tạo của các cư dân,

and doing some fabulous designs in those raised beds

trong việc thiết kế những cảnh quan tuyệt vời,

to explain to people what's growing there,

và giải thích về loại cây họ trồng,

because there's so many people that don't really recognize

bởi vì có rất nhiều người

không nhận biết được tên rau quả, trừ khi chúng được bọc túi,

a vegetable unless it's in a bit of plastic

có hướng dẫn sử dụng bên trên. (Cười)

with a bit of an instruction packet on the top. (Laughter)

Chúng tôi nhờ vài người thiết kế những thứ này,

So we have some people who designed these things,

"If it looks like this, please don't pick it, but if it looks like this,

"Nó thế này, thì đừng hái, nếu nó thế này,

cứ hái tự nhiên."

help yourself."

This is about sharing and investing in kindness.

Điều này nhằm vào việc sẻ chia và trao đi lòng tốt.

And for those people that don't want to do either

Đối với những ai không biết thiết kế,

of those things, maybe they can cook,

họ có thể nấu ăn,

so we pick them seasonally and then we go on the street,

chúng tôi thu hoạch chúng theo mùa rồi mang chúng ra đường,

or in the pub, or in the church,

quán rượu, hoặc nhà thờ,

or wherever people are living their lives.

hay bất cứ nơi nào có người ở.

This is about us going to the people and saying,

Chúng tôi tiến đến người ta và nói,

"We are all part of the local food jigsaw,

"Chúng ta là một phần của mảnh ghép thực phẩm,

we are all part of a solution."

chúng ta là một phần giải pháp."

Và vi chúng tôi biết có khách tham quan vườn,

And then, because we know we've got vegetable tourists

and we love them to bits and they're absolutely fantastic,

chúng tôi quý họ, và họ rất tuyệt vời,

we thought, what could we do to give them an even better experience?

chúng tôi tìm cách mang đến cho họ trải nghiệm tốt hơn.

So we invented, without asking, of course,

Dĩ nhiên không cần xin phép, chúng tôi tạo ra

the Incredible Edible Green Route.

"Con Đường Xanh" vô cùng độc đáo.

Đây là con đường dẫn qua các khu vườn,

And this is a route of exhibition gardens,

and edible towpaths, and bee-friendly sites, and the story

các vườn cây dọc kênh, các khu vực sinh sống và làm tổ của ong,

chúng giúp cây thụ phấn. Nó là con đường chúng tôi thiết kế để

of pollinators, and it's a route that we designed

that takes people through the whole of our town,

dẫn mọi người đi khắp thị trấn,

past our cafes and our small shops, through our market,

qua các quán cà phê, cửa hàng nhỏ, hay băng qua khu chợ,

not just to and fro from the supermarket,

chứ không chỉ đi lại quanh siêu thị.

and we're hoping that, in changing people's footfall

Chúng tôi hi vọng, khi thay đổi

cách mọi người nghĩ về thị trấn, tôi cũng thay đổi hành vi của họ.

around our town, we're also changing their behavior.

And then there's the second plate, the learning plate.

Và đến chiếc đĩa thứ hai, đĩa giáo dục.

Well, we're in partnership with a high school.

Hợp tác với trường trung học.

Thành lập công ty. Thiết kế và xây dựng

We've created a company. We are designing and building

hệ thống thuỷ canh trên mảnh đất trống

an aquaponics unit in some land that was spare

phía sau trường học, như cách ta làm,

at the back of the high school, like you do,

và giờ chúng tôi sắp nuôi cá, trồng rau

and now we're going to be growing fish and vegetables

in an orchard with bees,

trong vườn cây ăn trái có ong,

and the kids are helping us build that,

và bọn trẻ đang giúp chúng tôi làm việc đó,

chúng tham gia nhiệt tình, cũng vì cộng đồng ở đây

and the kids are on the board, and because the community

was really keen on working with the high school,

rất thích hợp tác với trường học.

the high school is now teaching agriculture,

Bây giờ, làm nông được dạy ở trường,

and because it's teaching agriculture, we started to think,

điều đó khiến chúng tôi tự hỏi

how could we then get those kids that never had a qualification

làm cách nào để khiến bọn trẻ chưa hề có bằng cấp,

before in their lives but are really excited about growing,

thật sự hứng thú với việc nuôi trồng,

how can we give them some more experience?

và có được nhiều trải nghiệm hơn?

So we got some land that was donated

Chúng tôi tặng quyên tặng một mảnh đất

by a local garden center.

từ Viện khuyến nông.

Nó bị ngập nước, nhưng điều kỳ diệu đã xảy ra,

It was really quite muddy, but in a truly incredible way,

totally voluntary-led, we have turned that

nhờ vào tình nguyện viên, chúng tôi đã biến nó

thành một trung tâm đào tạo làm vườn,

into a market garden training center,

and that is polytunnels and raised beds

đó là những khu nhà kính có luống trồng,

and all the things you need to get the soil under your fingers

và mọi thứ bạn cần là chịu lấm lem bùn đất

and think maybe there's a job in this for me in the future.

và nghĩ rằng, mình sẽ có việc làm nhờ điều đó.

And because we were doing that, some local academics said,

Vài trí thức ở địa phương đã đề nghị,

"You know, we could help design

"Chúng tôi sẽ giúp tổ chức

a commercial horticulture course for you.

một khóa học canh tác thương mại,

There's not one that we know of."

Chưa hề có khóa học như vậy."

Chúng tôi đang thiết kế nó và sẽ tung ra cuối năm nay,

So they're doing that, and we're going to launch it later this year,

and it's all an experiment, and it's all voluntary.

tất cả đều là thử nghiệm, và hoàn toàn tự nguyện.

And then there's the third plate,

Và giờ là đĩa thứ ba,

because if you walk through an edible landscape,

vì nếu bạn đi qua khu vườn ấy,

and if you're learning new skills, and if you start to get

nếu bạn học được các kĩ năng mới,

nếu bạn quan quan tâm về những loại cây trái theo mùa,

interested in what's growing seasonally,

you might just want to spend more of your own money

có thể bạn muốn chi nhiều tiền hơn

in support of local producers,

để ủng hộ người trồng trọt tại địa phương.

not just veg, but meat and cheese and beer

Bạn mua rau củ, thịt, phô mai, bia,

và bất cứ thứ gì có thể.

and whatever else it might be.

Nhưng đây chỉ là một cộng đồng nhỏ.

But then, we're just a community group, you know.

We're just all volunteers. What could we actually do?

Chỉ là tình nguyện viên thì có thể làm gì?

So we did some really simple things.

Chúng tôi làm những thứ đơn giản.

We fundraised, we got some blackboards,

Chúng tôi gây quỹ, viết lên tấm bảng

we put "Incredible Edible" on the top,

dòng chữ "Nó rất ngon,"

we gave it every market trader that was selling locally,

chúng tôi đưa nó cho dân buôn địa phương,

and they scribbled on what they were selling in any one week.

và họ viết lên các thứ họ bán mỗi tuần.

Really popular. People congregated around it.

Rất bình dân. Mọi người tụ tập quanh nó.

Việc kinh doanh phát triển.

Sales were up.

And then, we had a chat with the farmers, and we said,

Sau đó, chúng tôi trò chuyện với nông dân, nói rằng,

"We're really serious about this,"

"Tôi muốn hợp tác."

but they didn't actually believe us, so we thought,

nhưng họ vẫn chưa tin lắm nên chúng tôi tự hỏi,

"Ta nên làm gì?" Tôi biết, nếu chúng tôi có thể làm

okay, what should we do? I know. If we can create

a campaign around one product and show them

một chiến dịch xoay quanh một sản phẩm và cho họ thấy

there is local loyalty to that product,

dân địa phương rất thích sản phẩm đó,

maybe they'll change their mind and see we're serious.

biết đâu họ sẽ đổi ý và hiểu chúng tôi hơn.

So we launched a campaign -- because it just amuses me --

Chúng tôi phát động chiến dịch, nó khá thôi thúc tôi,

called Every Egg Matters. (Laughter)

có tên Mỗi quả trứng đều đáng giá. (Cười)

And what we did was we put people on our egg map.

Và việc chúng tôi làm là đặt mọi người vào bản đồ trứng của chúng tôi.

It's a stylized map of Togmorden.

Đó là bản đồ cách điệu thị trấn Togmorden.

Anybody that's selling their excess eggs

Ai cũng có thể bán trứng của họ

at the garden gate, perfectly legally, to their neighbors,

trước cổng vườn cho hàng xóm, hoàn toàn hợp pháp,

we've stuck on there. We started with four,

nhưng có rắc rối ở đây. Lúc đầu có bốn người,

bây giờ là 64 người, và kết quả là,

and we've now got 64 on, and the result of that was

that people were then going into shops

mọi người dần dần vào cửa hàng,

asking for a local Todmorden egg, and the result of that

hỏi về trứng Todmorden, điều đó dẫn đến việc

was, some farmers upped the amount of flocks they got

vài người nông dân tăng cường

of free range birds, and then they went on to meat birds,

việc chăn thả gia cầm lấy trứng và lấy thịt.

Mặc dù đây chỉ là những bước tiến nhỏ,

and although these are really, really small steps,

that increasing local economic confidence

nhưng đã làm tăng niềm tin về nền kinh tế địa phương

is starting to play out in a number of ways,

theo nhiều cách khác nhau.

and we now have farmers doing cheese

Người sản xuất phomát,

họ nuôi các giống gia cầm và lợn quý,

and they've upped their flocks and rare breed pigs,

they're doing pasties and pies and things

họ làm chả, bánh,

that they would have never done before.

những thứ họ chưa từng làm trước đó.

We've got increasing market stalls selling local food,

Các cửa hàng bán thực phẩm địa phương nhiều hơn,

and in a survey that local students did for us, 49 percent

và theo khảo sát do các học sinh ở đó đã làm cho chúng tôi, 49%

of all food traders in that town said that their bottom line

người kinh doanh thực phẩm cho hay, điểm mấu chốt

had increased because of what we were actually doing.

của việc tăng này, là vì điều chúng tôi đang làm.

And we're just volunteers and it's only an experiment.

Chúng tôi chỉ là tình nguyện viên, và đó chỉ là một thử nghiệm

(Cười)

(Laughter)

Now, none of this is rocket science.

Chúng tôi không áp dụng khoa học tiên tiến.

It certainly is not clever, and it's not original.

Nó không siêu phàm, nhưng cũng không tầm thường.

But it is joined up, and it is inclusive.

nhưng nó tổng hợp và mang tính tổng quát.

This is not a movement for those people

Đây không phải hoạt động của những người

that are going to sort themselves out anyway.

thích tách mình ra khỏi đám đông.

This is a movement for everyone.

Đây là hoạt động của tất cả mọi người.

We have a motto: If you eat, you're in. (Laughter)

Khẩu hiệu: "Nếu bạn ăn, bạn phải làm."

(Applause)

(Vỗ tay)

Across age, across income, across culture.

Bất kể tuổi tác, thu nhập hay văn hóa,

It's been really quite a roller coaster experience,

đó là một trải nghiệm vô cùng thú vị và khó quên.

Quay lại câu hỏi đầu tiên, chúng ta hỏi,

but going back to that first question that we asked,

is it replicable? Yeah. It most certainly is replicable.

Ý tưởng đó có bắt chước được không? Tất nhiên là có rồi.

More than 30 towns in England now are spinning

Hơn 30 thị trấn ở Anh đang áp dụng mô hình

the Incredible Edible plate.

"Những chiếc đĩa ăn được" ở trên.

Whichever way they want to do it, of their own volition,

Tùy cách họ muốn làm, tùy theo mong muốn của họ,

they're trying to make their own lives differently,

họ đang cố làm cuộc sống của họ khác biệt hơn,

and worldwide, we've got communities across America

và trên thể giới, chúng tôi có nhiều cộng đồng xuyên Mỹ

and Japan -- it's incredible, isn't it? I mean,

và Nhật, khó tin phải không? Ý tôi là,

America and Japan and New Zealand.

ở Mỹ, Nhật và New Zeland.

People after the earthquake in New Zealand visited us

Những người sau trận động đất ở New Zealand, đến đây

in order to incorporate some of this public spiritedness

để áp dụng vài điều của ý tưởng trên

around local growing into the heart of Christchurch.

vào việc trồng trọt ở trung tâm Christchurch.

And none of this takes more money

Chúng không mất quá nhiều tuền,

và không yêu cầu bộ máy quản lý phức tạp,

and none of this demands a bureaucracy,

nhưng điều đó yêu cầu rằng, bạn phải có suy nghĩ khác biệt,

but it does demand that you think things differently

cần chuẩn bị tập trung ngân sách và chương trình hướng nghiệp

and you are prepared to bend budgets and work programs

in order to create that supportive framework

để tạo nên bộ khung hỗ trợ,

that communities can bounce off.

mà cộng đồng có thế nhờ cậy vào.

And there's some great ideas already in our patch.

Và chúng tôi còn triển khai nhiều ý tưởng tuyệt vời khác.

Our local authority has decided to make everywhere

Chính quyền địa phương đã biến mọi nơi thành

Incredible Edible, and in support of that

Những "Khu vườn tuyệt vời," họ còn ủng hộ thêm nữa

have decided to do two things.

bằng cách làm hai việc.

First, they're going to create an asset register of spare land

Đầu tiên, họ cho phép đăng ký quyền sử dụng những khu đất trống,

that they've got, put it in a food bank so that communities

điều đó giúp cho cộng đồng

can use that wherever they live,

được dùng đất trống để trồng trọt,

and they're going to underpin that with a license.

họ sẽ xin giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,

And then they've said to every single one of their workforce,

rồi họ phải thông báo cho từng nhân công của họ,

"Nếu được, hãy giúp cho cộng đồng phát triễn,

if you can, help those communities grow,

and help them to maintain their spaces.

hãy giúp họ duy trì không gian của mình."

Suddenly, we're seeing actions on the ground

Đột nhiên, chúng tôi thấy chính quyền

from local government. We're seeing this mainstreamed.

đang làm điều này. Chúng tôi thấy xu hướng này,

We are responding creatively at last to what Rio demanded

cuối cùng chúng tôi có giải pháp đầy sáng tạo cho vấn đề của Rio,

of us, and there's lots more you could do.

và bạn có thể làm nhiều hơn thế.

I mean, just to list a few. One, please stop putting

Hãy thử liệt kê vài thứ xem. Một, hãy dừng việc

prickly plants around public buildings. It's a waste of space.

đặt những cây xương rồng quanh nhà, nó chỉ phí phạm không gian.

(Laughter) Secondly, please create -- please, please create

(Cười) Hai là, làm ơn hãy sáng tạo!

Hãy tạo ra những vườn rau để bọn trẻ có thể đi lại,

edible landscapes so that our children start to walk

past their food day in, day out, on our high streets,

và thưởng thức bữa ăn trên các đại lộ,

in our parks, wherever that might be.

trong công viên, hoặc bất cứ đâu.

Inspire local planners to put the food sites at the heart

Truyền cảm hứng cho cách nhà hoạch định, đặt những khu vực canh tác

of the town and the city plan, not relegate them

ở trung tâm thị trấn và thành phố, không phải bỏ chúng

to the edges of the settlements that nobody can see.

ở những ngõ ngách của khu chung cư nơi mà không ai nhìn thấy.

Encourage all our schools to take this seriously.

Khuyến khích trường học thực sự nghiêm túc với trồng trọt.

This isn't a second class exercise.

Đây không phải là bài tập môn phụ.

If we want to inspire the farmers of tomorrow,

Nếu chúng ta muốn truyền cảm hứng đến người nông dân tương lai,

then please let us say to every school,

vui lòng để tôi nói với từng trường học,

create a sense of purpose around the importance

về mục đích và tầm quan trọng của việc trồng trọt

to the environment, local food and soils.

đối với môi trường, thực phẩm và đất trồng.

Put that at the heart of your school culture,

Để điều đó thấm vào văn hoá trường học,

and you will create a different generation.

và bạn sẽ tạo nên một thế hệ khác biệt.

There are so many things you can do, but ultimately

Có nhiều việc bạn có thể làm, nhưng cuối cùng

this is about something really simple.

đây là chuyện thật sự đơn giản.

Từng bước, từng bước một,

Through an organic process, through

an increasing recognition of the power of small actions,

chúng ta ngày càng nhận ra sự lớn lao trong từng hành động nhỏ ta làm,

cuối cùng, chúng ta một lần nữa tin vào chính mình,

we are starting, at last, to believe in ourselves again,

and to believe in our capacity, each and every one of us,

và tin vào khẳ năng của mỗi người trong chúng ta,

to build a different and a kinder future,

để xây dựng một tương lai khác biệt và tử tế hơn.

Theo tôi, điều đó thật tuyệt vời.

and in my book, that's incredible.

Thank you. (Applause)

Cám ơn.

(Vỗ tay)

(Applause)

Thank you very much. (Applause)

Cám ơn rất nhiều. (vỗ tay)