John McWhorter: Txtng is killing language. JK!!!

John McWhorter: Nt (nhắn tin) sẽ khai tử kỹ năng viết. JK!!!

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Nguyen Truong Nhu Tam Reviewer: Nelson Dinh

We always hear that texting is a scourge.

Chúng ta thường nghe ngôn ngữ tin nhắn là một thảm họa.

The idea is that texting spells the decline and fall

Người ta cho rằng nhắn tin gây ra sự sụt giảm và suy yếu

of any kind of serious literacy, or at least writing ability,

khả năng đọc viết, hoặc ít nhất là khả năng viết,

among young people in the United States

của thế hệ trẻ ở Mỹ

and now the whole world today.

và hiện nay là trên khắp thế giới.

The fact of the matter is that it just isn't true,

Thực tế thì không hẳn vậy,

and it's easy to think that it is true,

nhưng thoạt nhìn rất dễ dàng tin vào điều này

but in order to see it in another way,

do đó chúng ta cần nhìn nhận nó ở một khía cạnh khác

in order to see that actually texting is a miraculous thing,

để thấy rằng nhắn tin thật sự là một điều kỳ diệu,

not just energetic, but a miraculous thing,

vâng, không chỉ uy lực, nó còn là điều kỳ diệu,

a kind of emergent complexity

một phức hợp mới nổi

that we're seeing happening right now,

đang diễn ra trong thời đại này,

we have to pull the camera back for a bit

chúng ta cần xem xét lại một chút

and look at what language really is,

và để ý xem ngôn ngữ này thực sự là cái gì,

in which case, one thing that we see

ở đây, có một điều chúng ta nên biết

is that texting is not writing at all.

ngôn ngữ tin nhắn không phải hoàn toàn là ngôn ngữ viết.

What do I mean by that?

Ý của tôi là gì?

Basically, if we think about language,

Về cơ bản, nếu chúng ta nghĩ về ngôn ngữ,

language has existed for perhaps 150,000 years,

thì có lẽ nó đã tồn tại được khoảng 150 nghìn năm,

at least 80,000 years,

hoặc ít nhất cũng phải cỡ 80 nghìn năm,

and what it arose as is speech. People talked.

và thứ xuất hiện đầu tiên là ngôn ngữ nói. Người ta đã nói

That's what we're probably genetically specified for.

rằng đó là thứ mà chúng ta được thừa hưởng nhờ vào di truyền.

That's how we use language most.

nó cũng là cái chúng ta sử dụng nhiều nhất.

Writing is something that came along much later,

Ngôn ngữ viết xuất hiện khá lâu sau đó,

and as we saw in the last talk,

và khi nhìn lại cuộc nói chuyện gần đây,

there's a little bit of controversy as to exactly when that happened,

có một sự tranh cãi về thời điểm ngôn ngữ viết xuất hiện,

but according to traditional estimates,

theo những ước tính truyền thống,

if humanity had existed for 24 hours,

nếu con người tồn tại trong vòng 24 giờ,

then writing only came along at about 11:07 p.m.

thì viết bắt đầu diễn ra từ khoảng 11h07 tối.

That's how much of a latterly thing writing is.

Có bao nhiêu vấn đề gần đây được viết ra?

So first there's speech, and then writing comes along

Ban đầu người ta phát ngôn, sau đó bài viết mới xuất hiện

as a kind of artifice.

giống như một trò bịp.

Now don't get me wrong, writing has certain advantages.

Giờ đây đừng cho rằng tôi sai, viết có những thế mạnh nhất định.

When you write, because it's a conscious process,

Khi viết, do nó là một quá trình nhận thức,

because you can look backwards,

cũng bởi vì bạn có thể kiểm tra lại,

you can do things with language that are much less likely

nên bạn sẽ làm được một số thứ đối với ngôn ngữ hơn là

if you're just talking.

khi bạn chỉ nói mà thôi.

For example, imagine a passage from Edward Gibbon's

Chẳng hạn, thử hình dung đoạn văn sau của Edward Gibbon

"The Decline and Fall of the Roman Empire:"

"Sự thất bại và sụp đổ của đế chế La Mã:"

"The whole engagement lasted above twelve hours,

"Cuộc đàm phán kéo dài hơn 12 giờ,

till the graduate retreat of the Persians was changed

cho đến khi quyết định rút lui dần dần của quân Ba Tư đã biến thành

into a disorderly flight, of which the shameful example

một cuộc tháo chạy đáng xấu hổ

was given by the principal leaders and the Surenas himself."

đã từng được các nhà lãnh đạo cấp cao và chính Surenas chỉ đạo

That's beautiful, but let's face it, nobody talks that way.

Lời văn rất trau chuốt, nhưng hãy nghĩ xem, không ai nói như thế cả.

Or at least, they shouldn't if they're interested

Hay ít ra, họ không nên dùng như vậy nếu chỉ muốn

in reproducing. That --

bắt chước mà thôi. Điều này....

(Laughter)

(Tiếng cười)

is not the way any human being speaks casually.

không phải là một lối nói thông thường của bất kỳ một ai đó.

Casual speech is something quite different.

Lối nói thông thường khá là khác biệt.

Linguists have actually shown

Thật ra, các nhà ngôn ngữ học đã chỉ ra rằng

that when we're speaking casually in an unmonitored way,

khi chúng ta nói theo cách thông thường,

we tend to speak in word packets of maybe

chúng ta thường sử dụng

seven to 10 words.

khoảng 7 đến 10 từ.

You'll notice this if you ever have occasion to record

Bạn sẽ biết điều này nếu đã từng có dịp ghi lại

yourself or a group of people talking.

những gì bạn hay một nhóm người khác nói.

That's what speech is like.

Đó là phát biểu.

Speech is much looser. It's much more telegraphic.

Lúc nói thì sẽ thông thoáng hơn. Có nhiều thông điệp hơn.

It's much less reflective -- very different from writing.

Nhưng nó không có tác dụng phản ánh nhiều như viết.

So we naturally tend to think, because we see language

Vì thế tự nhiên chúng ta có khuynh hướng nghĩ rằng vì thường xuyên nhìn thấy ngôn ngữ viết

written so often, that that's what language is,

nên nó chính là ngôn ngữ,

but actually what language is, is speech. They are two things.

Nhưng thực tế ngôn ngữ là gì? Chúng bao gồm 2 thứ, có cả nói và viết.

Now of course, as history has gone by,

Nhưng bây giờ dĩ nhiên, khi thời gian qua đi,

it's been natural for there to be a certain amount of bleed

tự nhiên đã hình thành một mối liên hệ xác định giữa

between speech and writing.

nói và viết.

So, for example, in a distant era now,

Chẳng hạn, trong kỷ nguyên hiện nay,

it was common when one gave a speech

đã rất phổ biến khi một người phát biểu

to basically talk like writing.

với cái cách giống với viết.

So I mean the kind of speech that you see someone giving

Ở đây ý của tôi là dạng phát biểu của người này

in an old movie where they clear their throat, and they go,

trong một bộ phim cũ khi họ cố gắng cất giọng, và rảo bước,

"Ahem, ladies and gentlemen," and then they speak

rồi nói "E hèm, thưa quý ông, quý bà,"

in a certain way which has nothing to do with casual speech.

theo một kiểu mẫu không giống với cách nói bình thường.

It's formal. It uses long sentences like this Gibbon one.

Đó là cách nói trang trọng. Nó sử dụng những câu văn dài giống như đoạn văn bên trên của Gibbon.

It's basically talking like you write, and so, for example,

Về cơ bản cách nói này giống với khi bạn viết, và ví dụ như là,

we're thinking so much these days about Lincoln

những ngày nay chúng ta đang nhớ về Lincoln

because of the movie.

thông qua một bộ phim.

The Gettysburg Address was not the main meal of that event.

Diễn văn Gettysburg của Lincoln chỉ được xem là phần phụ của sự kiện lần đó.

For two hours before that, Edward Everett spoke

Trong khi suốt 2 giờ trước đó, nhà hùng biện nổi tiếng thời ấy Edward Everett đã trình bày

on a topic that, frankly, cannot engage us today

một bài diễn thuyết, nhưng thật ra thì nó không để lại ấn tượng với chúng ta ngày nay

and barely did then.

và cũng như trong quá khứ.

The point of it was to listen to him

Lý do là nghe ông ấy nói giống

speaking like writing.

như viết vậy đó.

Ordinary people stood and listened to that for two hours.

Ấy vậy mà những con người bình thường đã đứng im và lắng nghe bài diễn thuyết trong suốt 2 giờ đồng hồ.

It was perfectly natural.

Đó là thói quen đã hình thành một cách tự nhiên.

That's what people did then, speaking like writing.

Nó là cái mà mọi người đã từng làm, nói giống như viết.

Well, if you can speak like writing,

À, vậy nếu bạn nói giống như viết,

then logically it follows that you might want to also

và sau đó hợp lý thôi, bạn sẽ làm ngược lại

sometimes write like you speak.

thỉnh thoảng viết giống như khi nói.

The problem was just that in the material,

Nguyên nhân do nguồn tài liệu,

mechanical sense, that was harder back in the day

lối suy nghĩ máy móc,

for the simple reason that materials don't lend themselves to it.

bởi một lý do đơn giản là nguồn tài liệu không phù hợp.

It's almost impossible to do that with your hand

Gần như là khó thực hiện việc đó bằng tay

except in shorthand, and then communication is limited.

ngoại trừ viết tốc ký, rồi sau đó quá trình tương tác bị giới hạn.

On a manual typewriter it was very difficult,

Trên một máy đánh chữ rất khó để thực hiện điều này,

and even when we had electric typewriters,

ngay khi bạn có máy đánh chữ điện tử,

or then computer keyboards, the fact is

và sau đó là máy vi tính, kết cục là

that even if you can type easily enough to keep up

nếu bạn có dễ dàng bắt kịp

with the pace of speech, more or less, you have to have

tốc độ giọng nói hay không, dù ít dù nhiều, bạn phải có

somebody who can receive your message quickly.

một ai đó có thể nhanh chóng nhận được thông điệp của bạn.

Once you have things in your pocket that can receive that message,

Khi mà bạn có vài thứ luôn sẵn sàng ở trong túi để nhận được thông điệp đó,

then you have the conditions that allow

thì đồng thời bạn phải có những điều kiện cho phép

that we can write like we speak.

chúng ta viết các thông điệp đó ra như khi ta nói vậy.

And that's where texting comes in.

Ngôn ngữ tin nhắn đã xuất hiện trong những tình huống đó đấy.

And so, texting is very loose in its structure.

Và do đó, ngôn ngữ này có cấu trúc rất linh hoạt.

No one thinks about capital letters or punctuation when one texts,

Không một ai nghĩ đến việc sử dụng từ viết hoa hay là dấu câu trong khi soạn tin nhắn,

but then again, do you think about those things when you talk?

cũng như là, có ai nghĩ về những thứ này khi nói không?

No, and so therefore why would you when you were texting?

Không hề, câu hỏi là tại sao bạn làm như thế như bạn nhắn tin?

What texting is, despite the fact that it involves

Ngôn ngữ tin nhắn là gì? Ở đây, sự thật là nó có mối liên hệ

the brute mechanics of something that we call writing,

với hình thức cơ bản của ngôn ngữ viết,

is fingered speech. That's what texting is.

nhưng chính xác nó là lời nói được ghi chép lại.

Now we can write the way we talk.

Giờ đây chúng ta có thể viết lại những gì được nói.

And it's a very interesting thing, but nevertheless

Thú vị đây, tuy nhiên

easy to think that still it represents some sort of decline.

giờ đây chúng ta vẫn còn có thể nghĩ là nó là sự sai lầm về mặt ngôn ngữ.

We see this general bagginess of the structure,

Khi nhìn vào sự lỏng lẽo của cấu trúc câu,

the lack of concern with rules and the way that we're used to

và thiếu hụt các nguyên tắc viết chuẩn cũng như sự khác biệt giữa các cách viết

learning on the blackboard, and so we think

chúng ta thường xuyên được học ở nhà trường, và vì thế ta nghĩ

that something has gone wrong.

cách viết đó sai rồi.

It's a very natural sense.

Đó cũng là cảm giác bình thường thôi.

But the fact of the matter is that what is going on

Thế nhưng bản chất vấn đề nằm ở chỗ những điều đang diễn ra

is a kind of emergent complexity.

là một loại phức hợp mới nổi.

That's what we're seeing in this fingered speech.

Thực sự cái ta đang nhìn thấy đó là lời nói được ghi chép lại.

And in order to understand it, what we want to see

Và để hiểu được nó, điều mà ta cần xét đến

is the way, in this new kind of language,

trong ngôn ngữ mới này,

there is new structure coming up.

là hình thức xuất hiện của cấu trúc câu.

And so, for example, there is in texting a convention,

Xét ví dụ về một từ được quy ước,

which is LOL.

là LOL.

Now LOL, we generally think of

Vâng LOL, hầu hết chúng ta đều biết

as meaning "laughing out loud."

với cái nghĩa là "laughing out loud" (cười lăn lộn).

And of course, theoretically, it does,

Như vậy, theo lý thuyết, nó mang chính cái nghĩa đó đấy,

and if you look at older texts, then people used it

và nếu bạn lật lại những câu từ cũ, thì mọi người đã dùng nó

to actually indicate laughing out loud.

với chính ý nghĩa "laughing out loud" (cười lăn lộn).

But if you text now, or if you are someone who

Tuy nhiên bây giờ nếu bạn viết như vậy, hoặc nếu bạn là một người

is aware of the substrate of texting the way it's become,

biết những ký hiệu tin nhắn,

you'll notice that LOL

bạn sẽ nhận ra là LOL

does not mean laughing out loud anymore.

giờ đây không còn mang nghĩa "laughing out loud" nữa.

It's evolved into something that is much subtler.

Nó đã trở thành một thứ khác biệt và không kém phần quan trọng.

This is an actual text that was done

Đây là một đoạn tin nhắn đã được viết

by a non-male person of about 20 years old

bởi những người bạn gái chừng 20 tuổi

not too long ago.

cách đây không lâu.

"I love the font you're using, btw."

"nhân tiện, tôi thích cái phông chữ mà bạn dùng đó."

Julie: "lol thanks gmail is being slow right now"

Julie: "lol cảm ơn nhé, gmail hiện giờ chạy chậm quá"

Now if you think about it, that's not funny.

Giờ đây nếu bạn nghĩ về nó, thì chả có gì vui cả.

No one's laughing. (Laughter)

Sẽ không có một ai có thể cười được.

And yet, there it is, so you assume

Và rồi thì, bạn giả sử

there's been some kind of hiccup.

có một sự lầm lẫn gì ở đây.

Then Susan says "lol, I know,"

Then Susan says "lol, I know," Tôi xin tiếp tục, Susan nói "lol, mình biết rồi"

again more guffawing than we're used to

và ta thấy hình như lại một lần nữa khả năng sử dụng từ kém hơn chúng ta

when you're talking about these inconveniences.

khi muốn nói về những điều bất tiện tương tự.

So Julie says, "I just sent you an email."

Rồi Julie tiếp: " Mình mới vừa gửi email cho bạn đó"

Susan: "lol, I see it."

Susan lại tiếp: "lol, mình xem rồi"

Very funny people, if that's what LOL means.

Đúng là rất tếu lâm, vậy LOL có nghĩa là gì đây?

This Julie says, "So what's up?"

Rồi Julie nói điều này "Mà bạn có chuyện gì thế?"

Susan: "lol, I have to write a 10 page paper."

Susan trả lời : "lol, mình phải viết đến 10 trang giấy."

She's not amused. Let's think about it.

Với một tâm trạng không vui. Hãy nghĩ về điều này.

LOL is being used in a very particular way.

LOL được dùng với cái cách rất thực tế.

It's a marker of empathy. It's a marker of accommodation.

Nó là dấu hiệu của sự cảm thông và sự thỏa thuận.

We linguists call things like that pragmatic particles.

Các nhà ngôn ngữ học chúng ta gọi những cái này là lối nói thực dụng.

Any spoken language that's used by real people has them.

Bất cứ ngôn ngữ nói nào được con người nói chung sử dụng đều có sự hiện diện của lối nói này.

If you happen to speak Japanese, think about

Nếu bạn nói tiếng Nhật, nghĩ xem

that little word "ne" that you use at the end of a lot of sentences.

về từ "ne" ở cuối rất nhiều câu.

If you listen to the way black youth today speak,

Nếu bạn để ý lắng nghe giới trẻ da đen nói chuyện ngày nay,

think about the use of the word "yo."

hãy xem cách họ dùng từ "yo".

Whole dissertations could be written about it,

Toàn bộ các luận văn có thể được viết về nó,

and probably are being written about it.

và cũng có thể đang được viết về nó.

A pragmatic particle, that's what LOL has gradually become.

LOL đã hình thành nên từ lối nói thực dụng đó đấy.

It's a way of using the language between actual people.

Đó là cách con người chúng ta sử dụng ngôn ngữ.

Another example is "slash."

Một ví dụ khác như từ "slash"

Now, we can use slash in the way that we're used to,

Bây giờ, ta có thể sử dụng từ "slash" theo cái cách mà chúng ta đã dùng,

along the lines of, "We're going to have

trong những tình huống như là "Chúng ta sắp đi dự

a party-slash-networking session."

bữa tiệc - thật rõ là (slash)- một cuộc gặp gỡ để xây dựng mối quan hệ"

That's kind of like what we're at.

Đó là cách chúng ta vẫn hay dùng.

Slash is used in a very different way

"Slash" bây giờ được dùng với nhiều cách khác nhau

in texting among young people today.

trong những cuộc tán gẫu của giới trẻ ngày nay.

It's used to change the scene.

Nó được sử dụng khi thay đổi một nội dung câu chuyện.

So for example, this Sally person says,

Chẳng hạn, Sally nói rằng

"So I need to find people to chill with"

"Mình cần tìm người đi chơi với mình"

and Jake says, "Haha" --

rồi Jake trả lời, "Haha"

you could write a dissertation about "Haha" too, but we don't have time for that —

bạn cũng có thể viết một luận văn về từ "haha" , nhưng mà chúng ta không có nhiều thời gian cho điều đó.

"Haha so you're going by yourself? Why?"

tôi xin được tiếp tục "Haha bạn dự định vậy à?"

Sally: "For this summer program at NYU."

Sally tiếp lời: "Cho sự kiện mùa hè ở trường NYU."

Jake: "Haha. Slash I'm watching this video with suns players

Jake: "Haha. Thôi bỏ qua đi (Slash) mình đang xem đoạn phim về những chiến binh mặt trời -

trying to shoot with one eye."

đang cố bắn chỉ với 1 mắt."

The slash is interesting.

Có thể thấy, từ "slash" thật thú vị.

I don't really even know what Jake is talking about after that,

Tôi thật sự không biết điều mà Jake tiếp tục nói sau đó,

but you notice that he's changing the topic.

nhưng bạn nhận ra là cậu ấy đã chuyển đề tài.

Now that seems kind of mundane,

Hiện giờ thì điều đó có vẻ không thú vị cho lắm,

but think about how in real life,

nhưng thử nghĩ tình huống này trong đời thường xem sao,

if we're having a conversation and we want to change the topic,

nếu ta đang nói chuyện và muốn chuyển đề tài,

there are ways of doing it gracefully.

có nhiều cách nói trang trọng.

You don't just zip right into it.

Bạn không chỉ đẩy câu chuyện đi nhanh hơn.

You'll pat your thighs and look wistfully off into the distance,

Bạn có thể sẽ chạm vào đùi bạn và nhìn xa xăm vào khoảng không,

or you'll say something like, "Hmm, makes you think --"

hoặc bạn sẽ nói những thứ như là, "Hmm, nghĩ mà xem--"

when it really didn't, but what you're really --

nó thực sự đã không có, nhưng mà xem cậu kìa--

(Laughter) —

(Tiếng cười) —

what you're really trying to do is change the topic.

đó là những cách bạn có thể làm để cố gắng thay đổi chủ đề.

You can't do that while you're texting,

Nhưng bạn có thể làm thế trong khi viết tin nhắn hay tán gẫu qua mạng không?

and so ways are developing of doing it within this medium.

và do đó có nhiều cách đang hình thành để sử dụng trong các tình huống như thế.

All spoken languages have what a linguist calls

Tất cả những ngôn ngữ viết đề mang một thứ mà nhà ngôn ngữ ngọc vẫn gọi là

a new information marker -- or two, or three.

một thể thức truyền thông mới hoặc 2 hay 3.

Texting has developed one from this slash.

Nhắn tin đã và đang phát triển một thể thức như vậy phát sinh nhờ từ "slash" đó.

So we have a whole battery of new constructions

Vì thế chúng ta có nhiều ngôn ngữ mới

that are developing, and yet it's easy to think,

that are developing, and yet it's easy to think, những cái đang phát triển, và dễ nghĩ ra

well, something is still wrong.

ồ, nhưng mà vẫn còn cái gì đó chưa đúng ở đây.

There's a lack of structure of some sort.

Có sự thiếu sót về mặt ngữ pháp ở một vài chỗ.

It's not as sophisticated

Nó không rõ ràng như

as the language of The Wall Street Journal.

ngôn ngữ của Nhật Báo Wall Street.

Well, the fact of the matter is,

Như vậy, bản chất của vấn đề là gì?

look at this person in 1956,

xin hãy nhìn vào một tình huống vào năm 1956,

and this is when texting doesn't exist,

đó là lúc tin nhắn chưa xuất hiện,

"I Love Lucy" is still on the air.

Và sê-ri phim ngắn "I love Lucy" đang được chiếu.

"Many do not know the alphabet or multiplication table,

"Nhiều người không biết bảng chữ cái hay bảng cửu chương,

cannot write grammatically -- "

" thì không thể viết đúng ngữ pháp--"

We've heard that sort of thing before,

Chúng ta có nghe những điều tương tự trước đó rồi,

not just in 1956. 1917, Connecticut schoolteacher.

chứ không phải đến tận năm 1956. Đó là năm 1917, từ giáo viên trường Connecticut.

1917. This is the time when we all assume

Lúc này chúng ta giả định rằng

that everything somehow in terms of writing was perfect

mọi ngôn từ viết đã hoàn hảo

because the people on "Downton Abbey" are articulate,

bởi con người ở "khu nhà Downton" đều biết cách diễn đạt khá rõ ràng

or something like that.

hoặc 1 thứ gì đó giống như thế.

So, "From every college in the country goes up the cry,

Xin tiếp tục theo dõi, "Từ các trường đại học ở quốc gia đi lên từ trong nước mắt,

'Our freshmen can't spell, can't punctuate.'"

"Những sinh viên năm nhất của chúng ta không thể đánh vần và ngắt câu được"

And so on. You can go even further back than this.

Và nhiều thứ đi xa hơn điều này nữa.

It's the President of Harvard. It's 1871.

Vào năm 1871, chủ tịch của trường Harvard đã nói.

There's no electricity. People have three names.

Lúc này chưa có điện. Mọi người được gọi bằng 03 cái tên.

"Bad spelling,

"Đánh vần thì tệ,

incorrectness as well as inelegance of expression in writing."

và sai nhiều đồng thời những bài viết thì tẻ nhạt."

And he's talking about people who are otherwise

Và ông ấy cũng nói về những người khác

well prepared for college studies.

đã chuẩn bị rất tốt cho việc học đại học.

You can go even further back.

Bạn có thể tham khảo thêm các tài liệu.

1841, some long-lost superintendent of schools is upset

Năm 1841, vài nhà quản lý trường học đã lo lắng

because of what he has for a long time "noted with regret

về điều mà anh ta đã ấp ủ trong một thời gian dài "thật tiếc vì

the almost entire neglect of the original" blah blah blah blah blah.

hầu như mọi người đã bỏ bê nguồn gốc của nghệ thuật" bla, bla, bla,...

Or you can go all the way back to 63 A.D. -- (Laughter) --

Hoặc bạn có thể quay trở lại năm 63 sau Công nguyên

and there's this poor man who doesn't like the way

và đây là một người đàn ông nghèo không thích cách

people are speaking Latin.

mọi người nói tiếng Latin.

As it happens, he was writing about what had become French.

Khi điều này xảy ra, anh ta đang viết về thứ ngôn ngữ mà sau này là Tiếng Pháp.

And so, there are always — (Laughter) (Applause) —

Và bạn thấy đấy, nó luôn xảy ra như thế. (Khán giả cười) (Vỗ tay)

there are always people worrying about these things

luôn luôn có người lo lắng về những điều này

and the planet somehow seems to keep spinning.

và trái đất dường như vẫn quay.

And so, the way I'm thinking of texting these days is

Như vậy, cái cách tôi nghĩ về tin nhắn ngày nay qua

that what we're seeing is a whole new way of writing

những điều mà chúng ta đã xem là một hình thức viết mới

that young people are developing,

mà thế hệ trẻ đang phát triển đấy.

which they're using alongside their ordinary writing skills,

cái chúng ta đang dùng kết hợp với kỹ năng viết thông thường,

and that means that they're able to do two things.

mang ý nghĩa chúng có thể được sử dụng đồng thời.

Increasing evidence is that being bilingual

Đã có thêm bằng chứng trong việc biết 2 thứ tiếng

is cognitively beneficial.

sẽ có lợi ích tinh thần rất lớn.

That's also true of being bidialectal.

Điều này cũng đúng với việc sử dụng 2 phương ngữ.

That's certainly true of being bidialectal in terms of your writing.

Chắc chắn đúng đối với việc sử dụng 02 phương ngữ trong bài viết của bạn.

And so texting actually is evidence of a balancing act

Và do đó nhắn tin thực sự là bằng chứng của hoạt động cân bằng

that young people are using today, not consciously, of course,

chính là cái mà những người trẻ tuổi đang dùng hiện nay, dĩ nhiên, không chủ ý

but it's an expansion of their linguistic repertoire.

nhưng nó có tác dụng mở rộng vốn ngôn ngữ của họ.

It's very simple.

Thật đơn giản.

If somebody from 1973 looked at

Nếu một người nào đó từ năm 1973 nhìn vào

what was on a dormitory message board in 1993,

những thứ được viết trên bảng tin ký túc xá vào năm 1993,

the slang would have changed a little bit

thì có lẽ từ lóng đã thay đổi một chút

since the era of "Love Story,"

kể từ kỷ nguyên của câu chuyện "Love Story,"

but they would understand what was on that message board.

nhưng họ sẽ hiểu thông điệp của bảng tin.

Take that person from 1993 -- not that long ago,

Đưa người từ năm 1993 -- cách đây không lâu,

this is "Bill and Ted's Excellent Adventure" -- those people.

câu chuyện "Cuộc phiêu lưu kỳ thú của Bill và Ted"

Take those people and they read

Để nhữn con người này đọc

a very typical text written by a 20-year-old today.

những đoạn tin nhắn đặc biệt được viết bởi những bạn trẻ đôi mươi ngày nay.

Often they would have no idea what half of it meant

Có lẽ họ chẳng hiểu được một nửa ý nghĩa của nó

because a whole new language has developed

bởi vì một ngôn ngữ hoàn toàn mới đã manh nha

among our young people doing something as mundane

ở thế hệ thanh niên như điều bình thường

as what it looks like to us when they're batting around

mà chúng ta vẫn hay bàn bạc

on their little devices.

qua những thiết bị nhỏ bé [điện thoại di động].

So in closing, if I could go into the future,

Cuối cùng, nếu tôi có thể đi tới tương lai,

if I could go into 2033,

vào năm 2033,

the first thing I would ask is whether David Simon

điều đầu tiên tôi sẽ hỏi là liệu nhà văn David Simon

had done a sequel to "The Wire." I would want to know.

có sản xuất phần tiếp theo của bộ "The Wire" hay không.

And — I really would ask that —

Tiếp theo - tôi thực sự muốn biết --

and then I'd want to know actually what was going on on "Downton Abbey."

diễn biến tiếp theo của xê-ri truyền hình "Downton Abbey".

That'd be the second thing.

Đó là điều thứ 2.

And then the third thing would be,

Cuối cùng yêu cầu thứ 3 sẽ là,

please show me a sheaf of texts

xin hãy cho tôi xem những đoạn tin nhắn

written by 16-year-old girls,

được các cô gái 16 tuổi viết ra,

because I would want to know where this language

bở vì tôi thực sự muốn biết thứ ngôn ngữ này sự thực

had developed since our times,

đã phát triển tới đâu rồi kể từ thời đại của chúng ta,

and ideally I would then send them back to you and me now

thật tuyệt vời nếu tôi có thể mang về để cho bạn xem

so we could examine this linguistic miracle

điều kỳ diệu của ngôn ngữ

happening right under our noses.

đang diễn ra ngay đây thôi.

Thank you very much.

Cảm ơn quý vị rất nhiều

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you. (Applause)

Cảm ơn. (vỗ tay).