Daniel H. Cohen: For argument's sake

Daniel H.Cohen: Vì lợi ích của tranh luận

Translator: Nhu PHAM Reviewer: Vu-An Phan

Tên tôi là Dan Cohen,và tôi là học giả, như đã được giới thiệu.

My name is Dan Cohen and I am an academic, as he said.

Và điều đó có nghĩa là tôi tranh luận.

And what that means is that I argue.

It's an important part of my life.

Nó là một phần quan trọng trong cuộc sống của tôi, và tôi thích tranh luận.

And I like to argue.

And I'm not just an academic, I'm a philosopher,

Và tôi không phải là chỉ là một học giả, tôi còn là một nhà triết học,

Vì vậy, tôi muốn nghĩ rằng mình thực sự khá tốt trong tranh luận.

so I like to think that I'm actually pretty good at arguing.

Nhưng tôi cũng thích suy nghĩ rất nhiều về tranh luận.

But I also like to think a lot about arguing.

And in thinking about arguing, I've come across some puzzles.

Và khi suy nghĩ về tranh luận, tôi đã gặp phải một số câu đố,

And one of the puzzles is that,

và một trong số đó là

as I've been thinking about arguing over the years --

như tôi đã suy nghĩ về tranh luận trong những năm qua,

và đã nhiều thập kỷ cho đến nay, tôi đã trở nên khá hơn trong tranh luận,

and it's been decades now --

I've gotten better at arguing.

But the more that I argue and the better I get at arguing,

nhưng càng tranh luận tôi càng trở nên tốt hơn trong tranh luận,

và tôi nhận ra mình càng để mất nhiều thứ. Và đó là một câu đố.

the more that I lose.

And that's a puzzle.

And the other puzzle is that I'm actually okay with that.

Và câu đố khác là tôi thực sự không để tâm nhiều đến chuyện đó.

Why is it that I'm okay with losing

Tại sao tôi lại chấp nhận việc thua cuộc

and why is it that I think good arguers are actually better at losing?

và tại sao tôi nghĩ rằng những người tranh luận giỏi

thì thực sự tốt hơn khi nhượng bộ và chịu thua?

Well, there are some other puzzles.

Vâng, đó lại là một số câu đố khác.

One is: why do we argue?

Một là, tại sao chúng ta tranh luận? Ai là người hưởng lợi từ các lập luận?

Who benefits from arguments?

When I think about arguments, I'm talking about --

Và khi tôi nghĩ về các lập luận bây giờ, tôi đang nói về,

let's call them academic arguments or cognitive arguments --

hãy gọi chúng là các tranh luận học thuật hoặc lập luận nhận thức,

where something cognitive is at stake:

trong đó, một thứ liên quan đến nhận thức được lấy làm chủ chốt.

Is this proposition true? Is this theory a good theory?

Liệu đề xuất này có đúng? Liệu lý thuyết này có là một lý thuyết tốt?

Is this a viable interpretation of the data or the text? And so on.

Liệu đây có phải là một giải thích khả thi cho các dữ liệu hoặc văn bản?

I'm not interested really in arguments about whose turn it is to do the dishes

Và cứ như thế. Tôi không thực sự quan tâm đến những lý luận về

đến lượt ai rửa chén hoặc ai là người phải đem rác đi đổ.

or who has to take out the garbage.

Yeah, we have those arguments, too.

Vâng, chúng ta cũng có những tranh luận như vậy.

I tend to win those arguments, because I know the tricks.

Tôi có xu hướng giành chiến thắng trong số này, bởi vì tôi biết các mánh khóe.

Nhưng đó không phải là các lý luận quan trọng.

But those aren't the important arguments.

Tôi quan tâm đến những lý luận học thuật ngày hôm nay,

I'm interested in academic arguments,

và đây là những điều đánh đố tôi.

and here are the things that puzzle me.

Trước tiên, những người giỏi tranh cãi giành được những gì khi họ chiến thắng?

First, what do good arguers win when they win an argument?

What do I win if I convince you

Tôi sẽ giành được gì khi thuyết phục được bạn rằng

that utilitarianism isn't really the right framework

chủ nghĩa thực dụng thực sự không phải là nền tảng đúng để suy nghĩ về giả thuyết đạo đức?

for thinking about ethical theories?

Thế nên chúng ta giành được những gì khi chiến thắng trong một cuộc tranh luận?

What do we win when we win an argument?

Ngay cả trước đó, nó quan trọng như thế nào đối với tôi

Even before that,

what does it matter to me

cho dù bạn có ý tưởng là lý thuyết của Kant là đúng

whether you have this idea that Kant's theory works

or Mill is the right ethicist to follow?

hay là Mill là môt nhà đạo đức học đáng để noi theo?

Chẳng có gì liên quan đến tôi cả cho dù bạn nghĩ rằng

It's no skin off my back

whether you think functionalism is a viable theory of mind.

thuyết chức năng là một lý thuyết khả thi của lý trí.

So why do we even try to argue?

Thế nên, tại sao chúng ta lại cố gắng tranh luận?

Why do we try to convince other people

Tại sao chúng ta lại còn cố gắng để thuyết phục những người khác

to believe things they don't want to believe,

tin vào những điều mà họ không muốn tin?

and is that even a nice thing to do?

Và liệu đó có phải là một điều tốt để làm? Đó có phải là một cách làm tốt

Is that a nice way to treat another human being,

để đối xử với người khác, cố gắng và làm cho họ

try and make them think something they don't want to think?

nghĩ về một cái gì đó mà họ không muốn suy nghĩ đến?

Well, my answer is going to make reference to three models for arguments.

Vâng, câu trả lời của tôi là sẽ tham khảo

ba mô hình lập luận.

The first model -- let's call it the dialectical model --

Mô hình đầu tiên, hãy gọi đây là mô hình biện chứng,

is we think of arguments as war; you know what that's like --

theo đó, chúng ta cho rằng tranh luận là chiến tranh, và bạn biết nó giống như thế nào rồi đấy.

Rất nhiều gào thét và la hét

a lot of screaming and shouting and winning and losing.

và chiến thắng và thất bại,

và đó không thực sự là một mô hình hữu ích cho tranh cãi

That's not a very helpful model for arguing,

but it's a pretty common and entrenched model for arguing.

nhưng đó là một mô hình khá phổ biến và cố thủ trong tranh cãi.

But there's a second model for arguing: arguments as proofs.

Nhưng có một mô hình thứ hai cho tranh luận: các lập luận được dùng như là bằng chứng.

Think of a mathematician's argument.

Hãy nghĩ về lập luận của một nhà toán học.

Here's my argument. Does it work? Is it any good?

Dưới đây là lập luận của tôi. Nó có hiệu quả không? Nó có tốt ở điểm nào không?

Are the premises warranted? Are the inferences valid?

Các cơ sở có được đảm bảo không? Các can thiệp có giá trị không?

Kết luận được phát triển từ các cơ sở không?

Does the conclusion follow from the premises?

No opposition, no adversariality --

Không có đối lập, không có thù nghịch,

not necessarily any arguing in the adversarial sense.

không nhất thiết phải có tranh cãi theo hướng hằn học.

But there's a third model to keep in mind

Nhưng có một mô hình thứ ba cần được lưu giữ trong tâm trí

that I think is going to be very helpful,

mà tôi nghĩ rằng sẽ là rất hữu ích,

and that is arguments as performances, arguments in front of an audience.

và đó là các lập luận như những bài trình diễn,

lập luận như thể đứng trước một thính giả.

We can think of a politician trying to present a position,

Chúng ta có thể nghĩ đến một chính trị gia đang muốn trình bày một quan điểm ,

trying to convince the audience of something.

cố gắng để thuyết phục thính giả của ông ấy về một điều gì đó.

But there's another twist on this model that I really think is important;

Nhưng có một bước ngoặt trong mô hình này mà tôi cho rằng là thực sự quan trọng,

namely, that when we argue before an audience,

cụ thể là khi chúng ta tranh luận trước một thính giả,

sometimes the audience has a more participatory role in the argument;

đôi khi thính giả đóng vai trò tham gia vào tranh luận này,

that is, arguments are also [performances] in front of juries,

đúng vậy, các lập luận cũng là các thính giả đứng trước những vị giám khảo

who make a judgment and decide the case.

những người đánh giá và đưa ra quyết định.

Hãy gọi đây là mô hình hùng biện,

Let's call this the rhetorical model,

where you have to tailor your argument to the audience at hand.

nơi bạn phải chỉnh sửa các lập luận của mình cho phú hợp với các đối tượng tham dự.

You know, presenting a sound, well-argued,

Bạn biết đấy, trình bày một lập luận thuyết phục,

tight argument in English before a francophone audience

chặt chẽ bằng tiếng Anh trước một đối tượng nói tiếng Pháp

just isn't going to work.

sẽ chẳng dẫn đến đâu cả.

So we have these models -- argument as war, argument as proof

Thế nên, chúng ta có các mô hình - lập luận như chiến tranh,

lập luận như bằng chứng, và lập luận như biểu diễn.

and argument as performance.

Trong số ba hình mẫu này, các lập luận như chiến tranh là áp đảo hơn cả.

Of those three, the argument as war is the dominant one.

It dominates how we talk about arguments,

Nó chiếm ưu thế trong việc làm thế nào chúng ta nói về tranh luận,

it dominates how we think about arguments,

nó chiếm ưu thế trong cách chúng ta suy nghĩ về tranh luận,

and because of that, it shapes how we argue,

và do đó, nó định hình cách mà chúng ta tranh luận,

our actual conduct in arguments.

cách cư xử thực tế của chúng ta trong các buổi tranh luận.

Now, when we talk about arguments,

Giờ đây, khi chúng ta bàn về lập luận,

we talk in a very militaristic language.

vâng, chúng ta nói chuyện bằng một ngôn ngữ rất quân đội.

We want strong arguments, arguments that have a lot of punch,

Chúng ta muốn những lập luận mạnh mẽ, lập luận đầy những cú đấm

arguments that are right on target.

những lập luận đánh trúng vào mục tiêu.

We want to have our defenses up and our strategies all in order.

Chúng ta muốn có sẵn sàng hệ thống phòng thủ và chiến lược .

We want killer arguments.

Chúng ta muốn những lập luận nốc ao.

That's the kind of argument we want.

Đó là các loại lập luận mà chúng ta muốn.

It is the dominant way of thinking about arguments.

Đó là phương thức áp đảo khi suy nghĩ về lập luận.

When I'm talking about arguments,

Khi tôi nói về lập luận, mà có lẽ

that's probably what you thought of, the adversarial model.

những gì bạn nghĩ về, mô hình đối nghịch.

But the war metaphor,

Nhưng những ẩn dụ dùng hình ảnh chiến tranh, các thí dụ với hình ảnh chiến tranh

the war paradigm or model for thinking about arguments,

hoặc mô hình để suy nghĩ về lập luận,

has, I think, deforming effects on how we argue.

có vai trò, tôi nghĩ rằng, gây ra những ảnh hưởng đến cách thức mà chúng ta tranh luận.

Đầu tiên, nó nâng cao chiến thuật vượt lên trên nội dung

First, it elevates tactics over substance.

You can take a class in logic, argumentation.

Bạn có thể tham gia một lớp học logic, tranh luận.

Bạn học tất cả về sự mánh khóe lừa lọc mà mọi người sử dụng

You learn all about the subterfuges

that people use to try and win arguments -- the false steps.

để cố gắng giành chiến thắng trong các lập luận, đây là những nước đi sai

It magnifies the us-versus them aspect of it.

Nó tô đậm lên khía cạnh chúng tôi-chống lại-họ của vấn đề.

It makes it adversarial; it's polarizing.

Nó khiến cuộc tranh luận trở nên khó chịu. Nó khiến các bên đối đầu với nhau.

And the only foreseeable outcomes are triumph -- glorious triumph --

Và kết quả mà chúng ta có thể dự đoán được là

chiến thắng, chiến thắng vinh quang, hoặc thất bại khổ sở và nhục nhã.

or abject, ignominious defeat.

I think those are deforming effects,

Tôi nghĩ rằng những điều này là những hiệu ứng biến dạng và tồi tệ nhất , và sau tất cả,

and worst of all, it seems to prevent things like negotiation

nó có vẻ như để ngăn chặn những thứ như đàm phán

or deliberation or compromise or collaboration.

thảo luận hoặc thỏa hiệp

hay hợp tác.

Think about that one -- have you ever entered an argument thinking,

Hãy suy nghĩ về điều đó. Bạn đã bao giờ bước vào một cuộc tranh cãi

nghĩ rằng, "hãy xem nếu chúng ta có thể cùng giải quyết được cái gì đó

"Let's see if we can hash something out, rather than fight it out.

thay vì tranh cãi với nhau. Chúng ta có thể hợp tác với nhau trong việc gi?"

What can we work out together?"

I think the argument-as-war metaphor

Và tôi nghĩ rằng những ẩn dụ về lập luận như chiến tranh

hạn chế các phương thức giải quyết khác trong tranh luận.

inhibits those other kinds of resolutions to argumentation.

And finally -- this is really the worst thing --

Và cuối cùng, điều này thực sự là điều tồi tệ nhất,

arguments don't seem to get us anywhere; they're dead ends.

các lập luận không có vẻ sẽ đưa chúng ta về đâu cả.

Đó là ngõ cụt. Đó là những đường quanh co.

They are like roundabouts or traffic jams or gridlock in conversation.

hoặc ùn tắc giao thông hoặc bế tắc trong hội thoại.

We don't get anywhere.

Chúng ta không đi được tới đâu cả.

And one more thing.

Oh, và một điều nữa, và như là một nhà giáo dục,

And as an educator, this is the one that really bothers me:

đây là điều thực sự khiến tôi phật lòng:

If argument is war,

Nếu lập luận là chiến tranh, thế thì có một phương trình tiềm ẩn

then there's an implicit equation of learning with losing.

cho việc học hỏi từ thất bại.

And let me explain what I mean.

Và hãy để tôi giải thích ý của mình..

Giả sử giữa chúng ta có một cuộc tranh cãi.

Suppose you and I have an argument.

You believe a proposition, P, and I don't.

Bạn có tin vào lời đề nghị, P, và tôi thì không.

And I say, "Well, why do you believe P?"

Và tôi nói, "Tốt tại sao bạn tin P?"

And you give me your reasons.

Và bạn cho tôi lý do của bạn.

And I object and say, "Well, what about ...?"

tôi phản đối và nói, "Vâng, còn về...?"

And you answer my objection.

Và bạn trả lời cho sự phản đối của tôi.

And I have a question: "Well, what do you mean?

Và tôi có một câu hỏi: "Vâng, ý bạn là gì?

How does it apply over here?"

nó áp dụng ở đây như thế nào?" Và bạn trả lời câu hỏi của tôi.

And you answer my question.

Now, suppose at the end of the day,

Bây giờ, giả sử cuối cùng thì,

I've objected, I've questioned,

Tôi cũng đã phản đối, tôi cũng đã đặt câu hỏi,

I've raised all sorts of counter counter-considerations

Tôi đã nêu lên tất cả các loại phản biện,

and in every case you've responded to my satisfaction.

và trong mọi trường hợp, bạn lại cho tôi một câu trả lời thỏa đáng.

And so at the end of the day, I say,

Và do đó, cuối cùng thì, tôi nói,

"You know what? I guess you're right: P."

"Bạn biết không? Tôi nghĩ bạn đúng đấy. P."

So, I have a new belief.

Vì vậy, tôi có một niềm tin mới. Và nó không phải là một bất kỳ niềm tin nào,

And it's not just any belief;

nó là một niềm tin đã được diễn giải, kiểm tra

it's well-articulated, examined -- it's a battle-tested belief.

một niềm tin đã kinh qua thử thách.

Great cognitive gain.

Kết quả thu được về mặt nhận thức thật tuyệt vời. Ok. Vậy ai là người chiến thắng?

OK, who won that argument?

Well, the war metaphor seems to force us into saying you won,

Vâng, ẩn dụ chiến tranh dường như ép buộc chúng ta phải thốt ra rằng

bạn đã thắng, mặc dù tôi lại là người duy nhất thu về được kết quả.

even though I'm the only one who made any cognitive gain.

Bạn đã thu được những gì, xét về mặt nhận thức, từ việc thuyết phục được tôi?

What did you gain, cognitively, from convincing me?

Sure, you got some pleasure out of it, maybe your ego stroked,

Chắc chắn, bạn nhận được thỏa mản, có thể lòng tự kiêu của bạn được vuốt ve,

maybe you get some professional status

có lẽ, bạn nhận được một số danh hiệu chuyên môn trong ngành

in the field -- "This guy's a good arguer."

Gã này là một gã giỏi tranh luận.

But just from a cognitive point of view,

Nhưng về mặt nhận thức, bây giờ--chỉ từ quan điểm nhận thức trên - ai là người chiến thắng?

who was the winner?

The war metaphor forces us into thinking that you're the winner and I lost,

Ẩn dụ chiến tranh khiến chúng ta suy nghĩ

rằng bạn là người chiến thắng còn tôi là kẻ thua cuộc,

even though I gained.

ngay cả khi tôi mới là người thu về được lợi ích.

And there's something wrong with that picture.

Và có một cái gì đó sai lệch với hình ảnh đó.

Và đó là hình ảnh mà tôi thực sự muốn thay đổi nếu có thể.

And that's the picture I really want to change if we can.

So, how can we find ways

Vậy làm thế nào chúng ta có thể tìm ra cách làm cho lập luận

to make arguments yield something positive?

mang lại một cái gì đó tích cực?

What we need is new exit strategies for arguments.

Những gì chúng ta cần là chiến lược tìm những lối thoát mới cho các lập luận.

But we're not going to have new exit strategies for arguments

Nhưng chúng ta sẽ không có chiến lược nào cả

until we have new entry approaches to arguments.

cho đến khi tìm được cách tiếp cận mới trong lập luận.

We need to think of new kinds of arguments.

Chúng ta cần phải suy nghĩ về các loại lập luận mới.

Để làm điều đó, thì,

In order to do that, well --

I don't know how to do that.

Tôi không biết làm thế nào để làm điều đó.

That's the bad news.

Đó là tin xấu.

The argument-as-war metaphor is just ... it's a monster.

Ẩn dụ về lập luận như là chiến tranh chỉ là, nó là một con quái vật.

It's just taken up habitation in our mind,

Nó chỉ làm choáng chỗ trong tâm trí của ta,

and there's no magic bullet that's going to kill it.

và sẽ không có viên đạn kỳ diệu nào sẽ giết chết nó.

Không có cây đũa thần nào sẽ làm cho nó biến mất,

There's no magic wand that's going to make it disappear.

Tôi không có câu trả lời.

I don't have an answer.

But I have some suggestions.

Nhưng tôi có một số gợi ý,

Here's my suggestion:

và đây là gợi ý của tôi.

If we want to think of new kinds of arguments,

Nếu chúng ta muốn nghĩ về các hình thức mới của tranh luận,

what we need to do is think of new kinds of arguers.

những gì chúng ta cần làm là suy nghĩ về những loại hình mới của tranh luận viên

So try this:

Vì vậy, hãy thử thứ này.

Think of all the roles that people play in arguments.

Hãy suy nghĩ về tất cả các vai trò mà người ta đảm nhận trong các cuộc tranh luận.

There's the proponent and the opponent

Có người đồng minh và đối thủ

in an adversarial, dialectical argument.

trong một cuộc tranh cãi đối lập và phương ngôn.

There's the audience in rhetorical arguments.

Có thính giả trong tranh cãi hùng biện..

There's the reasoner in arguments as proofs.

Có lý luận gia trong lập luận bằng chứng.

All these different roles.

Tất cả các vai trò khác nhau đó. Bây giờ, bạn có thể tưởng tượng một cuộc tranh cãi

Now, can you imagine an argument in which you are the arguer,

trong đó bạn là người tranh luận , nhưng bạn cũng là khán giả

but you're also in the audience, watching yourself argue?

đang xem chính bản thân mình tranh luận?

Can you imagine yourself watching yourself argue,

Bạn có thể tưởng tượng mình đang xem bản thân tranh luận,

thua trong các lập luận, nhưng vẫn còn, vào cuối cùng của nh lập luận

losing the argument, and yet still, at the end of the argument, saying,

cho rằng "Wow, đó là một lập luận tốt."

"Wow, that was a good argument!"

Bạn có thể làm điều đó chứ? Tôi nghĩ rằng bạn có thể.

Can you do that?

I think you can, and I think if you can imagine that kind of argument,

Và tôi nghĩ rằng, nếu bạn có thể tưởng tượng ra loại lập luận mà

where the loser says to the winner and the audience and the jury can say,

người thua cuộc sẽ nói với người chiến thắng

và thính giả và ban giám khảo có thể nói,

"Yeah, that was a good argument,"

"Vâng, đó là một lập luận tốt"

then you have imagined a good argument.

thế là bạn có thể tưởng tượng ra một lập luận tốt.

And more than that,

Và hơn thế nữa, tôi nghĩ rằng bạn đã tưởng tượng ra

I think you've imagined a good arguer,

một tranh luận viên tốt, một tranh luận viên xứng đáng

an arguer that's worthy of the kind of arguer you should try to be.

để bạn cố gắng noi theo.

Now, I lose a lot of arguments.

Bây giờ, tôi chịu thua trong rất nhiều cuộc tranh luận.

It takes practice to become a good arguer,

Cần phải có thực hành để trở thành một người tranh luận giỏi

in the sense of being able to benefit from losing, but fortunately,

theo nghĩa mà có thể hưởng lợi từ việc thua cuộc,

nhưng may mắn thay, tôi đã có nhiều, rất nhiều đồng nghiệp

I've had many, many colleagues who have been willing to step up

những người đã sẵn sàng đứng ra và cho tôi những cơ hội thực hành đó.

and provide that practice for me.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)