Daniel H. Cohen: For argument's sake

Tłumaczenie: Monika Fołta Korekta: Rysia Wand

Nazywam się Dan Cohen i jestem naukowcem.

My name is Dan Cohen and I am an academic, as he said.

Oznacza to, że się kłócę.

And what that means is that I argue.

It's an important part of my life.

To ważny składnik mojego życia i lubię to.

And I like to argue.

And I'm not just an academic, I'm a philosopher,

Jestem nie tylko naukowcem, lecz i filozofem.

Kłótnie idą mi chyba nieźle.

so I like to think that I'm actually pretty good at arguing.

Lubię dużo myśleć o kłótniach.

But I also like to think a lot about arguing.

And in thinking about arguing, I've come across some puzzles.

Myśląc o nich, natknąłem się na kilka zagadek.

And one of the puzzles is that,

Na przykład chociaż myślę o kłótniach

as I've been thinking about arguing over the years --

już od kilkudziesięciu lat

i kłócenie się idzie mi coraz lepiej,

and it's been decades now --

I've gotten better at arguing.

But the more that I argue and the better I get at arguing,

to jednak im więcej się kłócę,

tym częściej przegrywam. To zagadka.

the more that I lose.

And that's a puzzle.

And the other puzzle is that I'm actually okay with that.

Nie przeszkadza mi to, co jest kolejną zagadką.

Why is it that I'm okay with losing

Dlaczego czuję się dobrze, przegrywając?

and why is it that I think good arguers are actually better at losing?

Dlaczego uważam, że ludzie dobrzy w kłótniach

są lepsi w przegrywaniu?

Well, there are some other puzzles.

Jest kilka innych zagadek.

One is: why do we argue?

Dlaczego się kłócimy? Kto korzysta na kłótniach?

Who benefits from arguments?

When I think about arguments, I'm talking about --

Mam na myśli

let's call them academic arguments or cognitive arguments --

spory akademickie czy inaczej poznawcze,

where something cognitive is at stake:

gdzie zagrożona jest wartość poznawcza.

Is this proposition true? Is this theory a good theory?

Czy to dobra propozycja? Czy teoria jest dobra?

Is this a viable interpretation of the data or the text? And so on.

Czy interpretacja danych lub tekstu jest do przyjęcia?

I'm not interested really in arguments about whose turn it is to do the dishes

Nie interesują mnie kłótnie typu

czyja kolej na zmywanie naczyń czy wynoszenie śmieci.

or who has to take out the garbage.

Yeah, we have those arguments, too.

O to też się kłócimy.

I tend to win those arguments, because I know the tricks.

Zwykle wtedy wygrywam, bo znam sztuczki.

Nie są to ważne kłótnie.

But those aren't the important arguments.

Interesują mnie aktualne spory akademickie.

I'm interested in academic arguments,

Zaskakuje mnie kilka rzeczy.

and here are the things that puzzle me.

Co zyskujemy, wygrywając kłótnię?

First, what do good arguers win when they win an argument?

What do I win if I convince you

Co zyskam, jeśli uda mi się dowieść,

that utilitarianism isn't really the right framework

że utylitaryzm to nieodpowiednie tło dla teorii etycznych?

for thinking about ethical theories?

Co wygrywamy, wygrywając kłótnię?

What do we win when we win an argument?

Co mnie obchodzi

Even before that,

what does it matter to me

czyjeś zdanie o teorii Kanta

whether you have this idea that Kant's theory works

or Mill is the right ethicist to follow?

lub o słuszności etyki Milla?

Nie obchodzi mnie, czy uważasz

It's no skin off my back

whether you think functionalism is a viable theory of mind.

funkcjonalizm za realną teorię umysłu.

So why do we even try to argue?

Po co więc wszczynamy kłótnie?

Why do we try to convince other people

Dlaczego usiłujemy przekonać ludzi,

to believe things they don't want to believe,

żeby wierzyli w coś, w co nie chcą wierzyć?

and is that even a nice thing to do?

A przyzwoitość? Czy wolno tak traktować drugiego człowieka,

Is that a nice way to treat another human being,

skłonić go do myślenia czegoś,

try and make them think something they don't want to think?

czego nie chce myśleć?

Well, my answer is going to make reference to three models for arguments.

Moja odpowiedź odnosi się

do trzech modeli kłótni.

The first model -- let's call it the dialectical model --

Pierwszy, dialektyczny,

is we think of arguments as war; you know what that's like --

polega na myśleniu o kłótni jak o wojnie.

Jest w nim dużo krzyku i wrzasku,

a lot of screaming and shouting and winning and losing.

wygrywania i przegrywania.

Ten model kłótni nie jest pomocny,

That's not a very helpful model for arguing,

but it's a pretty common and entrenched model for arguing.

choć jest powszechny i głęboko zakorzeniony.

But there's a second model for arguing: arguments as proofs.

Istnieje kolejny model: kłótnie jako dowody.

Think of a mathematician's argument.

Pomyśl o dowodzeniu matematycznym.

Here's my argument. Does it work? Is it any good?

Oto moje rozumowanie. Czy jest dobre?

Are the premises warranted? Are the inferences valid?

Czy przesłanki są prawdziwe? Czy wnioski są uzasadnione?

Czy wniosek końcowy wypływa z przesłanek?

Does the conclusion follow from the premises?

No opposition, no adversariality --

Bez opozycji czy przeciwników,

not necessarily any arguing in the adversarial sense.

to w zasadzie wcale nie kłótnia, bo nie ma z kim walczyć.

But there's a third model to keep in mind

Jest też trzeci ważny model,

that I think is going to be very helpful,

bardzo przydatny.

and that is arguments as performances, arguments in front of an audience.

Kłótnia jako przedstawienie

rozgrywające się przed publicznością.

We can think of a politician trying to present a position,

Przykładowo polityk prezentujący stanowisko,

trying to convince the audience of something.

próbujący przekonać o czymś widzów.

But there's another twist on this model that I really think is important;

Uważam, że ten model istotnie się różni.

namely, that when we argue before an audience,

Kiedy kłócimy się publicznie,

sometimes the audience has a more participatory role in the argument;

czasem publiczność bierze czynny udział w kłótni,

that is, arguments are also [performances] in front of juries,

kłótnie są jak przesłuchanie przed jurorami,

who make a judgment and decide the case.

którzy osądzają je i oceniają.

Nazwijmy ten model retorycznym,

Let's call this the rhetorical model,

where you have to tailor your argument to the audience at hand.

czyli takim, w którym musimy dostosować argumenty do publiczności.

You know, presenting a sound, well-argued,

Prezentowanie logicznych, dobrze osadzonych,

tight argument in English before a francophone audience

mocnych argumentów po angielsku francusojęzycznej publiczności

just isn't going to work.

nie zadziała.

So we have these models -- argument as war, argument as proof

Mamy więc model kłótni jako wojny,

jako dowodzenia i jako przedstawienia.

and argument as performance.

Dominuje wśród nich kłótnia jako wojna.

Of those three, the argument as war is the dominant one.

It dominates how we talk about arguments,

Tak zwykle mówimy o kłótniach

it dominates how we think about arguments,

i myślimy o kłótniach,

and because of that, it shapes how we argue,

a to kształtuje sposób kłócenia się

our actual conduct in arguments.

i nasze zachowanie w kłótniach.

Now, when we talk about arguments,

Mówiąc o kłótniach,

we talk in a very militaristic language.

używamy języka wojskowego.

We want strong arguments, arguments that have a lot of punch,

Chcemy silnych argumentów, z dużą siłą przebicia,

arguments that are right on target.

trafiających prosto w cel.

We want to have our defenses up and our strategies all in order.

Chcemy mieć gotową obronę i uporządkowane strategie.

We want killer arguments.

Chcemy argumentów nie do zbicia.

That's the kind of argument we want.

Takiej kłótni chcemy.

It is the dominant way of thinking about arguments.

To dominujący sposób myślenia o kłótniach.

When I'm talking about arguments,

Kiedy mówię o kłótniach,

that's probably what you thought of, the adversarial model.

przychodzi wam na myśl pewnie taki model.

But the war metaphor,

Ale ta metafora wojny

the war paradigm or model for thinking about arguments,

w naszym modelu myślenia o kłótniach

has, I think, deforming effects on how we argue.

deformuje sposób, w jaki się kłócimy.

Wywyższa taktykę, nie treść.

First, it elevates tactics over substance.

You can take a class in logic, argumentation.

Można nauczyć się logiki, argumentacji,

nauczyć się wszystkiego o wybiegach

You learn all about the subterfuges

that people use to try and win arguments -- the false steps.

stosowanych do wygrania, fałszywych krokach.

It magnifies the us-versus them aspect of it.

To sprawia, że myślimy bardziej w kategoriach "my i oni".

It makes it adversarial; it's polarizing.

Wywołuje sprzeciw. Polaryzuje.

And the only foreseeable outcomes are triumph -- glorious triumph --

Spodziewany się tylko chwalebnego zwycięstwa

lub skrajnej, haniebnej porażki.

or abject, ignominious defeat.

I think those are deforming effects,

To wszystko wypacza, a co gorsza

and worst of all, it seems to prevent things like negotiation

zapobiega chyba negocjacjom,

or deliberation or compromise or collaboration.

namysłowi, kompromisom

czy współpracy.

Think about that one -- have you ever entered an argument thinking,

Czy wszczęliście kiedyś kłótnię z myślą

"Zobaczmy, czy da się coś obgadać,

"Let's see if we can hash something out, rather than fight it out.

razem wypracować, zamiast walczyć".

What can we work out together?"

I think the argument-as-war metaphor

Metafora kłótni jako wojny

blokuje inne rodzaje rozwiązań w argumentacji.

inhibits those other kinds of resolutions to argumentation.

And finally -- this is really the worst thing --

Najgorsze jest to,

arguments don't seem to get us anywhere; they're dead ends.

że kłótnie do niczego nie prowadzą.

To ślepe zaułki. Karuzele,

They are like roundabouts or traffic jams or gridlock in conversation.

korki lub impas w rozmowie.

We don't get anywhere.

Nigdzie nie docieramy.

And one more thing.

Jestem nauczycielem

And as an educator, this is the one that really bothers me:

i martwi mnie, że widząc kłótnię jako wojnę,

If argument is war,

narzucamy przy okazji zrównanie

then there's an implicit equation of learning with losing.

nauki z przegraną.

And let me explain what I mean.

Pozwólcie, że wyjaśnię.

Załóżmy, że kłócę się z tobą.

Suppose you and I have an argument.

You believe a proposition, P, and I don't.

Ty wierzysz w twierdzenie P, a ja nie.

And I say, "Well, why do you believe P?"

Pytam: " Dlaczego wierzysz w P?".

And you give me your reasons.

Podajesz powody.

And I object and say, "Well, what about ...?"

Sprzeciwiam się i przedstawiam inne.

And you answer my objection.

Odpowiadasz na mój sprzeciw.

And I have a question: "Well, what do you mean?

Pytam, o co ci chodzi,

How does it apply over here?"

bo nie widzę związku, a ty odpowiadasz.

And you answer my question.

Now, suppose at the end of the day,

Załóżmy teraz, że na koniec

I've objected, I've questioned,

sprzeciwiłem się, poddałem w wątpliwość,

I've raised all sorts of counter counter-considerations

przedstawiłem całą gamę kontrargumentów,

and in every case you've responded to my satisfaction.

a twoje odpowiedzi mnie zadowoliły.

And so at the end of the day, I say,

Po wszystkim mówię:

"You know what? I guess you're right: P."

"Wiesz co? Myślę, że masz rację. P".

So, I have a new belief.

Mam nowe przekonanie. I to nie byle jakie,

And it's not just any belief;

to dobrze ugruntowane, sprawdzone przekonanie,

it's well-articulated, examined -- it's a battle-tested belief.

które przeszło chrzest bojowy.

Great cognitive gain.

Wielki zysk poznawczy. Kto wygrał kłótnię?

OK, who won that argument?

Well, the war metaphor seems to force us into saying you won,

Metafora wojny wymusza przyznanie,

że druga strona wygrała, choć to my zyskaliśmy poznawczo.

even though I'm the only one who made any cognitive gain.

Co zyskujesz, przekonując mnie?

What did you gain, cognitively, from convincing me?

Sure, you got some pleasure out of it, maybe your ego stroked,

Oczywiście poczucie przyjemności, połechtanie ego.

maybe you get some professional status

Może odrobinę prestiżu zawodowego.

in the field -- "This guy's a good arguer."

Dyplom za zdolności do kłótni.

But just from a cognitive point of view,

Z czysto poznawczego punktu widzenia, kto wygrał?

who was the winner?

The war metaphor forces us into thinking that you're the winner and I lost,

Metafora wojny zmusza nas do myślenia,

że ty zwyciężasz, a ja przegrywam.

even though I gained.

Mimo, że to ja zyskałem.

And there's something wrong with that picture.

Coś się tu nie zgadza.

Chcę zmienić ten obraz.

And that's the picture I really want to change if we can.

So, how can we find ways

Jak możemy zamienić

to make arguments yield something positive?

wynik kłótni w coś pozytywnego?

What we need is new exit strategies for arguments.

Potrzeba nam nowych strategii kończenia kłótni.

But we're not going to have new exit strategies for arguments

Ale ich nie zdobędziemy,

until we have new entry approaches to arguments.

póki nie nabierzemy nowego podejścia do kłótni.

We need to think of new kinds of arguments.

Musimy znaleźć nowe rodzaje kłótni.

Nie wiem jak to zrobić.

In order to do that, well --

I don't know how to do that.

Nie wiem jak to zrobić.

That's the bad news.

To zła wiadomość.

The argument-as-war metaphor is just ... it's a monster.

Metafora kłótni jako wojny to potwór.

It's just taken up habitation in our mind,

Zamieszkała nam w głowie

and there's no magic bullet that's going to kill it.

i nie ma zaklęcia, które ją zabije.

Żadna magiczna różdżka jej nie rozwieje.

There's no magic wand that's going to make it disappear.

Nie mam odpowiedzi.

I don't have an answer.

But I have some suggestions.

Ale mam pewne propozycje.

Here's my suggestion:

Ale mam pewne propozycje.

If we want to think of new kinds of arguments,

Szukając nowych rodzajów kłótni,

what we need to do is think of new kinds of arguers.

musimy myśleć o nowych typach uczestników kłótni.

So try this:

Spróbujmy.

Think of all the roles that people play in arguments.

Jakie role są odgrywane podczas kłótni?

There's the proponent and the opponent

Jest zwolennik i przeciwnik

in an adversarial, dialectical argument.

w kontradyktoryjnej, dialektycznej kłótni.

There's the audience in rhetorical arguments.

W kłótni retorycznej jest publiczność.

There's the reasoner in arguments as proofs.

W kłótni jako dowodzeniu jest osoba wyciągająca wnioski.

All these different roles.

Różne role. Wyobraźmy sobie kłótnię,

Now, can you imagine an argument in which you are the arguer,

którą zarazem prowadzimy i obserwujemy.

but you're also in the audience, watching yourself argue?

Obserwujemy samych siebie podczas kłótni.

Can you imagine yourself watching yourself argue,

Wyobraźcie sobie, że obserwujecie własną kłótnię,

i mimo porażki stwierdzacie na końcu:

losing the argument, and yet still, at the end of the argument, saying,

"To była dobra kłótnia".

"Wow, that was a good argument!"

Można tego dokonać? Chyba tak.

Can you do that?

I think you can, and I think if you can imagine that kind of argument,

Jeśli umiecie sobie wyobrazić kłótnię,

where the loser says to the winner and the audience and the jury can say,

gdzie przegrany mówi zwycięzcy,

gdzie publiczność i jurorzy mogą powiedzieć:

"Yeah, that was a good argument,"

"To była dobra kłótnia",

then you have imagined a good argument.

to mowa o dobrej kłótni.

And more than that,

Co więcej, wymyśliliście adwersarza,

I think you've imagined a good arguer,

który godzien jest oponenta na takim poziomie,

an arguer that's worthy of the kind of arguer you should try to be.

do jakiego sami chcemy aspirować.

Now, I lose a lot of arguments.

Przegrywam sporo kłótni.

It takes practice to become a good arguer,

Bycie dobrym w kłótni wymaga praktyki,

in the sense of being able to benefit from losing, but fortunately,

nauki czerpania korzyści z porażki,

ale na szczęście mam wielu kolegów,

I've had many, many colleagues who have been willing to step up

którzy mi pomagają i zapewniają trening.

and provide that practice for me.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)