Roxane Gay: Confessions of a bad feminist | TED

Translator: Hồng Khánh Lê Reviewer: Tu Nguyen

I am failing as a woman,

Tôi đang thất bại với tư cách 1 phụ nữ

I am failing as a feminist.

Tôi đang thất bại với tư cách một nhà nữ quyền

I have passionate opinions about gender equality,

Tôi có những suy nghĩ rất lôi cuốn về bình đẳng giới,

but I worry that to freely accept the label of "feminist,"

nhưng tôi lo việc chấp nhận danh hiệu "nhà nữ quyền" một cách quá tự do ,

would not be fair to good feminists.

sẽ không công bằng với các nhà nữ quyền giỏi.

I'm a feminist, but I'm a rather bad one.

Tôi là một nhà nữ quyền, nhưng là 1 nữ quyền tồi.

Oh, so I call myself a Bad Feminist.

Ôi, tôi tự cho mình là 1 nữ quyền xấu.

Or at least, I wrote an essay,

Hoặc ít nhất, tôi đã viết một tiểu luận,

and then I wrote a book called "Bad Feminist,"

và tôi viết 1 quyển sách " Nhà Nữ Quyền Tồi,"

and then in interviews, people started calling me The Bad Feminist.

và ở các buổi phỏng vấn, người ta bắt đầu gọi tôi là Nhà Nữ Quyền Tồi.

(Laughter)

(Cười)

So, what started as a bit of an inside joke with myself

Vậy, cái gì bắt đầu để trở thành trò cười đối với tôi vậy

and a willful provocation,

một sự xúi dục ám ảnh

has become a thing.

trở thành thực.

Let me take a step back.

Cho tôi quay lại quá khứ.

When I was younger,

Khi tôi còn trẻ,

mostly in my teens and 20s,

trong phần lớn tuổi teen và đôi mươi,

I had strange ideas about feminists

tôi có những ý nghĩ kỳ lạ về nữ quyền

as hairy, angry, man-hating, sex-hating women --

như là tóc rậm, giận dữ, ghét nam giới, phụ nữ ghét tình dục --

as if those are bad things.

có lẽ đây là thứ xấu lắm.

(Laughter)

(Cười)

These days, I look at how women are treated the world over,

Ngày nay, tôi nhìn cách phụ nữ bị đối xử trên thế giới,

and anger, in particular, seems like a perfectly reasonable response.

và sự tức giận là một câu trả lời có trách nhiệm hoàn toàn hợp lý.

But back then,

Nhưng trước đó,

I worried about the tone people used

Tôi đã lo về giọng điệu người khác

when suggesting I might be a feminist.

khi đoán tôi là một nhà nữ quyền.

The feminist label was an accusation,

Danh hiệu nữ quyền là một sự kết tội,

it was an "F" word, and not a nice one.

nó là một chữ "F", và không là một từ đẹp.

I was labeled a woman who doesn't play by the rules,

Tôi bị dán nhãn là một phụ nữ không biết chơi theo luật,

who expects too much,

là một phụ nữ đòi hỏi nhiều quá,

who thinks far too highly of myself,

một phụ nữ nghĩ cao quá về mình,

by daring to believe I'm equal -- (Coughs) -- superior to a man.

dám tin mình bình đẳng -- à, cao hơn quý hơn đàn ông.

You don't want to be that rebel woman,

Bạn không muốn là người nữ nổi dậy đó,

until you realize that you very much are that woman,

cho đến khi bạn cho rằng bạn giống người đó,

and cannot imagine being anyone else.

và không thể tưởng tượng mình là ai khác.

As I got older, I began to accept

Khi tôi lớn tuổi hơn, tôi bắt đầu chấp nhận

that I am, indeed, a feminist, and a proud one.

tôi thực là một nhà nữ quyền, và là một nữ quyền kiêu hãnh.

I hold certain truths to be self-evident:

Tôi nắm giữ sự thật rất hiển nhiên:

Women are equal to men.

Phụ nữ bình đẳng với nam giới.

We deserve equal pay for equal work.

Ta xứng đáng được bình đẳng về lương cho cùng công việc.

We have the right to move through the world as we choose,

Chúng ta có quyền đi đến nơi ta muốn,

free from harassment or violence.

không bị quấy rầy tình dục hoặc bạo hành.

We have the right to easy, affordable access to birth control,

Chúng ta có quyền tiếp cận dễ dàng với hạn chế sinh sản,

and reproductive services.

và dịch vụ sinh sản.

We have the right to make choices about our bodies,

Chúng ta có quyền chọn lựa về cơ thể của mình,

free from legislative oversight or evangelical doctrine.

không bị pháp luật hay tôn giáo giám sát.

We have the right to respect.

Ta có quyền được tôn trọng.

There's more.

Còn nữa.

When we talk about the needs of women,

Khi nói về những nhu cầu của phụ nữ,

we have to consider the other identities we inhabit.

chúng ta cần xem xét những nét riêng của chúng ta.

We are not just women.

Chúng ta không chỉ là phụ nữ.

We are people with different bodies,

Chúng ta là những người có cơ thể khác,

gender expressions, faiths, sexualities,

giới tính khác, niềm tin khác, bản năng sinh dục khác,

class backgrounds, abilities, and so much more.

nền tảng khác, năng lực khác, và nhiều thứ nữa.

We need to take into account

Ta cần tính đến khác biệt này

these differences and how they affect us,

và cách thức chúng ảnh hưởng trên ta,

as much as we account for what we have in common.

nhiều như ta giải thích về những điểm chung.

Without this kind of inclusion, our feminism is nothing.

Không có sự tổng hợp này, phong trào phụ nữ sẽ không là gì cả.

I hold these truths to be self-evident, but let me be clear:

Tôi giữ sự thật rất hiển nhiên, nhưng hãy cho tôi nói rõ :

I'm a mess.

Tôi là một đống rác.

I am full of contradictions.

Trong tôi đầy mâu thuẫn.

There are many ways in which I'm doing feminism wrong.

Có nhiều cách sai trái khi tôi thể hiện nữ quyền.

I have another confession.

Tôi xin tiếp tục thú nhận.

When I drive to work, I listen to thuggish rap at a very loud volume.

Khi tôi lái xe đi làm, tôi nghe nhạc ráp nặng với volume hết cỡ

(Laughter)

(Cười)

Even though the lyrics are degrading to women --

Thậm chí lời bài hát còn hạ giá phụ nữ--

these lyrics offend me to my core --

ca từ xúc phạm điều thầm kín của tôi --

the classic Yin Yang Twins song "Salt Shaker" --

bài "Salt Shaker"nhóm Yin Yang Twins --

it is amazing.

bài này thật hay.

(Laughter)

(Cười)

"Make it work with your wet t-shirt.

"Hãy cho cái đó nhảy trong áo phông ướt đẫm của em.

Bitch, you gotta shake it 'til your camel starts to hurt!"

Cưng, em phải lắc cho đến khi đôi bướu của em rụng rời."

(Laughter)

(Cười)

Think about it.

Nghĩ về bài đó nhé.

(Laughter)

(Cười)

Poetry, right?

Có chất thơ đúng không?

I am utterly mortified by my music choices.

Tôi xấu hổ quá với việc chọn nhạc của tôi.

(Laughter)

(Cười)

I firmly believe in man work,

Tôi tin đàn ông làm việc nhiều,

which is anything I don't want to do, including --

nhưng tôi không muốn làm, ôm trọn--

(Laughter) --

(Cười)

all domestic tasks,

hầu hết công việc nội trợ,

but also: bug killing, trash removal, lawn care and vehicle maintenance.

nhưng còn: giết rận, tỉa cây, cắt cỏ và sửa xe.

I want no part of any of that.

Tôi càng không muốn làm mấy thứ đó.

(Laughter)

(Cười)

Pink is my favorite color.

Màu hồng là màu tôi thích.

I enjoy fashion magazines and pretty things.

Tôi xem báo thời trang và những thứ thật vui mắt.

I watch "The Bachelor" and romantic comedies,

Tôi xem "The Bachelor" và các vở kịch lãng mạn,

and I have absurd fantasies about fairy tales coming true.

và tôi có trò lố về những câu chuyện thần tiên trở thành sự thật.

Some of my transgressions are more flagrant.

Một vài hành vi của tôi trở nên trắng trợn hơn.

If a woman wants to take her husband's name,

Nếu một phụ nữ muốn lấy tên họ của chồng,

that is her choice, and it is not my place to judge.

đó là sự chọn lựa cá nhân, và tôi không được xét đoán.

If a woman chooses to stay home to raise her children,

Nếu một phụ nữ chọn ở nhà để chăm sóc con cái,

I embrace that choice, too.

thì tôi lại gây áp lực cho cô ta.

The problem is not that she makes herself economically vulnerable in that choice;

Vấn đề không phải là cô ta làm mình yếu về kinh tế trong sự chọn lựa này;

the problem is that our society is set up

Vấn đề là xã hội của chúng ta đã gài bẫy

to make women economically vulnerable when they choose.

phụ nữ và làm cho họ yếu về kinh tế khi họ chọn lựa.

Let's deal with that.

Chúng ta hãy bàn về vấn đề này.

(Applause)

(Vỗ tay)

I reject the mainstream feminism

Tôi loại bỏ trào lưu nữ quyền

that has historically ignored or deflected the needs

cái không biết đến hoặc làm lệch hướng các nhu cầu

of women of color, working-class women, queer women and transgender women,

của phụ nữ da màu, phụ nữ nhân công, phụ nữ đồng tính và chuyển giới,

in favor of supporting white, middle- and upper-class straight women.

để thuận lợi cho người gia trắng, trung lưu và phụ nữ thượng lưu.

Listen, if that's good feminism -- I am a very bad feminist.

Xin nghe, nếu đó là phong trào nữ quyền tốt-- thì tôi là nhà nữ quyền xấu.

(Laughter)

(Cười)

There is also this:

Còn điều này nữa:

As a feminist, I feel a lot of pressure.

Là nhà nữ quyền, tôi thấy có nhiều áp lực.

We have this tendency to put visible feminists on a pedestal.

Chúng ta có xu hướng đặt các nhà nữ quyền lên bệ cao.

We expect them to pose perfectly.

Chúng ta muốn thật hoàn hảo.

When they disappoint us,

Khi họ làm ta thất vọng,

we gleefully knock them from the very pedestal we put them on.

ta lại vui mừng đánh rớt họ khỏi chính bệ cao mà ta đã đặt họ lên.

Like I said, I am a mess --

Như tôi nói, tôi là đồ rác rưởi --

consider me knocked off that pedestal

hãy xem tôi bị hất khỏi bệ cao đó

before you ever try to put me up there.

trước khi bạn cố gắng đặt tôi lên đó.

(Laughter)

(Cưởi)

Too many women,

Quá nhiều phụ nữ,

particularly groundbreaking women and industry leaders,

đặc biệt phụ nữ cấp tiến và những nhà lãnh đạo công nghiệp,

are afraid to be labeled as feminists.

sợ bị dán nhãn nhà nữ quyền.

They're afraid to stand up and say, "Yes, I am a feminist,"

Họ sợ đứng lên và nói, "Vâng, tôi là một nhà nữ quyền,"

for fear of what that label means,

vì lo ngại về ý nghĩa của cái mác đó,

for fear of being unable to live up to unrealistic expectations.

vì sợ không thể đạt tới tầm của kỳ vọng quá lớn.

Take, for example, Beyoncé, or as I call her, The Goddess.

Hãy lấy ví dụ của Beyoncé, người mà tôi gọi là Nữ Thần.

(Laughter)

(Cười)

She has emerged, in recent years, as a visible feminist.

Cô ta nổi lên trong những năm gần đây, như là một nhà nữ quyền xông xáo.

At the 2014 MTV Video Music Awards,

Trong video Music Awards, 2014 kênh MTV

she performed in front of the word "feminist" 10 feet high.

cô ta đã trình diễn trước chữ "nhà nữ quyền" cao 10 feet.

It was a glorious spectacle to see

Đó là một buổi diễn đáng xem

this pop star openly embracing feminism

ngôi sao nhạc pop cao giọng ca ngợi nữ quyền

and letting young women and men know

làm cho phụ nữ trẻ và đàn ông biết

that being a feminist is something to celebrate.

rằng nhà nữ quyền rất đáng được ca ngợi.

As the moment faded, cultural critics began endlessly debating

Khi giây phút ấy kết thúc, các nhà phê bình tranh luận không dứt về việc

whether or not Beyoncé was, indeed, a feminist.

liệu Beyoncé có thực là một nhà nữ quyền hay không.

They graded her feminism,

Họ xếp hạng mức nữ quyền của cô ấy,

instead of simply taking a grown, accomplished woman at her word.

thay vì đón nhận một phụ nữ tài năng và chấp nhận chữ cô ấy chọn.

(Laughter)

(Cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

We demand perfection from feminists,

Chúng ta đòi sự hoàn hảo ở nhà nữ quyền,

because we are still fighting for so much,

vì chúng ta còn phải đấu tranh nhiều quá,

we want so much,

chúng ta muốn nhiều quá,

we need so damn much.

chúng ta đòi hỏi nhiều quá.

We go far beyond reasonable, constructive criticism,

Chúng ta vượt xa sự phê bình hợp lý và có tính xây dựng,

to dissecting any given woman's feminism,

để mổ xẻ tính nữ quyền của một phụ nữ nào đó,

tearing it apart until there's nothing left.

rồi làm tan nát cho đến mức không còn gì.

We do not need to do that.

Ta không cần làm như thế.

Bad feminism -- or really, more inclusive feminism -- is a starting point.

Phong trào nữ quyền tồi -- đúng hơn, nữ quyền hồ đồ -- là một khởi điểm.

But what happens next?

Nhưng cái gì sẽ xảy đến?

We go from acknowledging our imperfections to accountability,

Chúng ta đi từ việc nhận thức sự không hoàn hảo của mình đến trách nhiệm.

or walking the walk, and being a little bit brave.

hay thể hiện qua hành động, và lòng can đảm.

If I listen to degrading music,

Nếu tôi nghe nhạc rẻ tiền,

I am creating a demand for which artists are more than happy

tôi sẽ tạo một nhu cầu mà theo đó những nhạc sĩ sẽ có động lực

to contribute a limitless supply.

làm ra loại nhạc đó nhiều hơn.

These artists are not going to change

Những nhạc sĩ này sẽ không thay đổi

how they talk about women in their songs

cách họ nói về phụ nữ trong các ca khúc

until we demand that change by affecting their bottom line.

cho tới khi chúng ta đòi họ thay đổi bằng cách đe dọa sự tồn tại của họ.

Certainly, it is difficult.

Chắc chăn điều đó rất khó.

Why must it be so catchy?

Tại sao nó níu kéo vậy?

(Laughter)

(Cười)

It's hard to make the better choice,

Thật khó để có một chọn lựa tốt hơn,

and it is so easy to justify a lesser one.

và thật dễ để bào chữa cho một chọn lựa kém hơn.

But --

Nhưng --

when I justify bad choices,

khi bào chữa cho những chọn lựa tồi,

I make it harder for women to achieve equality,

tôi làm khó hơn cho phụ nữ khi muốn đạt được bình đẳng,

the equality that we all deserve,

sự bình đẳng mà chúng ta xứng đáng có,

and I need to own that.

và tôi cần có được.

I think of my nieces, ages three and four.

Tôi thường nghĩ về những cháu gái 3 và 4 tuổi của tôi.

They are gorgeous and headstrong, brilliant girls,

Các cô bé này thật xinh đẹp, thông minh và bướng,

who are a whole lot of brave.

Tất cả chúng rất can đảm.

I want them to thrive in a world where they are valued

Tôi muốn chúng lớn lên ở một thế giới nơi chúng được yêu quý

for the powerful creatures they are.

vì chúng là những sinh vật mạnh mẽ.

I think of them,

Tôi nghĩ về chúng,

and suddenly, the better choice becomes far easier to make.

và đột nhiên, sự lựa chọn tốt hơn trở nên dễ dàng.

We can all make better choices.

Chúng ta luôn có thể chọn lựa tốt hơn.

We can change the channel when a television show

Chúng ta có thể thay đổi kênh TV khi một chương trình

treats sexual violence against women like sport,

có nhiều bạo lực giới tính chống lại phụ nữ như thể thao,

Game of Thrones.

hay phim "Game of Thrones."

We can change the radio station

Chúng ta có thể thay đổi kênh radio

when we hear songs that treat women as nothing.

khi chúng ta nghe thấy bài hát coi thường phụ nữ.

We can spend our box office dollars elsewhere

Chúng ta có thể đổi rạp xem phim

when movies don't treat women

khi bộ phim không xem phụ nữ

as anything more than decorative objects.

hơn những đồ trang trí.

We can stop supporting professional sports

Chúng ta có thể dừng ủng hộ các vận động viên

where the athletes treat their partners like punching bags.

khi họ xem đồng đội nữ không hơn cái bàn đạp.

(Applause)

(Vỗ tay)

In other ways, men -- and especially straight white men --

Mặt khác, đàn ông -- và đặc biệt là đàn ông da trắng--

can say, "No, I will not publish with your magazine,

có thể nói," Không, tôi sẽ không công bố với tạp chí của bạn,

or participate in your project, or otherwise work with you,

hoặc tham gia dự án của bạn,

until you include a fair number of women,

cho tới khi bạn ở trong nhóm rất đông phụ nữ,

both as participants and decision makers.

như là người tham gia, đồng thời là người quyết định.

I won't work with you until your publication,

Tôi chỉ làm với bạn khi công bố của bạn,

or your organization, is more inclusive of all kinds of difference."

hoặc tổ chức của bạn, quan trọng hơn mọi thứ khác."

Those of us who are underrepresented

Số phụ nữ này không được đánh giá đúng,

and invited to participate in such projects,

nếu được mời tham gia vào các dự án như thế,

can also decline to be included

họ cũng nên từ chối để tránh bị xem thường

until more of us are invited through the glass ceiling,

cho tới khi có nhiều phụ nữ hơn vượt mọi giới hạn thăng tiến,

and we are tokens no more.

và chúng ta không còn bị động nữa.

Without these efforts,

Không có những cố gắng này,

without taking these stands,

không có những lập trường này,

our accomplishments are going to mean very little.

thành quả của chúng ta sẽ không còn ý nghĩa.

We can commit these small acts of bravery

Ta cần có những hành động nhỏ bé và can đảm này

and hope that our choices trickle upward to the people in power --

với hy vọng sự lựa chọn của chúng ta sẽ kích mọi người thành sức mạnh--

editors, movie and music producers,

biên tập viên, nhà sản xuất âm nhạc, phim,

CEOs, lawmakers --

giám đốc điều hành, nhà lập pháp--

the people who can make bigger, braver choices

chúng ta có thể chọn lựa mạnh mẽ, can đảm hơn.

to create lasting, meaningful change.

để tạo ra những thay đổi có ý nghĩa và lâu dài.

We can also boldly claim our feminism --

Chúng ta có thể táo bạo nói rõ phong trào nữ quyền--

good, bad, or anywhere in between.

là tốt, xấu, hay vừa tốt vừa xấu.

The last line of my book "Bad Feminist" says,

Dòng cuối trong sách "Nhà Nữ Quền Tồi" của tôi:

"I would rather be a bad feminist than no feminist at all."

"Tôi là một nhà nữ quyền tồi còn hơn là không làm gì cả"

This is true for so many reasons,

Có nhiều lý do cho sự thật này,

but first and foremost, I say this because once upon a time,

nhưng trước hết, tôi nói điều đó vì ngày xửa ngày xưa,

my voice was stolen from me,

tiếng nói của tôi biến mất

and feminism helped me to get my voice back.

và phong trào nữ quyền giúp tôi lấy lại tiếng nói của mình.

There was an incident.

Có một việc rắc rối,

I call it an incident so I can carry the burden of what happened.

tôi gọi đó là rắc rối vì thế tôi mang hậu quả của việc đã xảy ra.

Some boys broke me,

Vài cậu trai tán tỉnh tôi,

when I was so young, I did not know

khi tôi còn quá nhỏ, tôi không biết

what boys can do to break a girl.

bọn con trai làm gì để chiếm một cô gái.

They treated me like I was nothing.

Chúng coi tôi chẳng ra gì.

I began to believe I was nothing.

Tôi bắt đầu tin là tôi không là gì cả.

They stole my voice, and in the after,

Chúng làm tôi mất khả năng phát biểu và,

I did not dare to believe

tôi không dám tin

that anything I might say could matter.

rằng tôi có thể nói về mọi thứ.

But --

Nhưng --

I had writing.

Tôi đã viết.

And there, I wrote myself back together.

Và, tôi đã gặp lại chính mình khi viết.

I wrote myself toward a stronger version of myself.

Tôi viết về tôi để có tự tin hơn.

I read the words of women

Tôi đọc phát biểu của nhiều phụ nữ

who might understand a story like mine,

họ có thể hiểu câu chuyện của tôi,

and women who looked like me,

và là phụ nữ giống tôi,

and understood what it was like to move through the world with brown skin.

và hiểu về thế giới của phụ nữ da màu.

I read the words of women who showed me I was not nothing.

Tôi đọc phát biểu của phụ nữ họ nói rằng tôi không phải vô nghĩa.

I learned to write like them,

Tôi học viết như họ,

and then I learned to write as myself.

và tôi học viết về tôi.

I found my voice again,

Tôi đã tìm lại tiếng nói

and I started to believe that my voice is powerful beyond measure.

và đã bắt đầu tin rằng lời nói của mình có sức mạnh bất ngờ.

Through writing and feminism,

Qua viết và phong trào nữ quyền

I also found that if I was a little bit brave,

tôi cũng nhận thấy nếu tôi chỉ hơi can đảm thôi, thì

another woman might hear me and see me and recognize

một phụ nữ khác đã có thể nghe tôi, nhìn thấy tôi và nhận ra rằng

that none of us are the nothing the world tries to tell us we are.

không một ai trong chúng ta là đồ bỏ đi, mà đó là điều người ta cố nói.

In one hand,

Trên một tay,

I hold the power to accomplish anything.

tôi giữ sức mạnh để làm mọi thứ.

And in my other,

Bên tay kia,

I hold the humbling reality that I am just one woman.

tôi giữ cho mình sự khiêm tốn của một người phụ nữ.

I am a bad feminist,

Tôi là một nhà nữ quyền tồi,

I am a good woman,

nhưng tôi là một phụ nữ tốt,

I am trying to become better in how I think,

tôi đang cố trở nên tốt hơn trong cách suy nghĩ,

and what I say, and what I do,

trong lời tôi nói, và trong việc tôi làm,

without abandoning everything that makes me human.

không cần loại bỏ điều gì trong bản tính con người của ta.

I hope that we can all do the same.

Tôi hy vọng tất cả chúng ta có thể làm cùng nhau.

I hope that we can all be a little bit brave,

Tôi hy vọng chúng ta có thể trở thành can đảm,

when we most need such bravery.

nhất là khi chúng ta cần lòng can đảm.

(Applause)

(Vỗ tay)