Tim Berners-Lee: The year open data went worldwide

Tim Bernes-Lee: Năm dữ liệu mở được đưa ra toàn cầu

Translator: Quynh Nguyen Reviewer: Nam Tran

Last year here at TED

Năm ngoái tại TED

I asked you to give me your data,

Tôi đề nghị các bạn cho tôi dữ liệu

to put your data on the web, on the basis

để đưa những thứ đó lên web, trên cơ sở

that if people put data onto the web --

là nếu mọi người đưa dữ liệu lên web,

government data, scientific data, community data,

dữ liệu của chính phủ, của khoa học, cộng đồng

whatever it is -- it will be used by other people

bất cứ thứ gì, sẽ có người khác dùng nó

to do wonderful things, in ways

để tạo ra những điều tuyệt diệu, bằng cách

that they never could have imagined.

mà họ không bao giờ có thể tưởng tượng.

So, today I'm back just to show you a few things,

Bởi vậy, hôm nay tôi trở lại để cho các bạn xem vài thứ,

to show you, in fact, there is

để chứng minh với bạn rằng, thật sự là có

an open data movement afoot,

một phong trào về dữ liệu mở đang được diễn ra

now, around the world.

ngay bây giờ trên khắp thế giới.

The cry of "Raw data now!"

Lời kêu gọi "dữ liệu thô ngay bây giờ",

which I made people make in the auditorium,

mà tôi khuyến khích mọi người trong khán phòng này tạo ra,

was heard around the world.

đã được biết đến trên khắp thế giới.

So, let's roll the video.

Hãy xem đoạn video.

A classic story, the first one which lots of people picked up,

Một câu chuyện cổ điển, câu chuyện đầu tiên mà nhiều người đã chọn

was when in March -- on March 10th in fact, soon after TED --

vào tháng 3, chính xác là 10 tháng 3, ngay sau TED,

Paul Clarke, in the U.K. government,

Paul Clarke, trong chính phủ U.K

blogged, "Oh, I've just got some raw data. Here it is,

viết blog, "Oh, Tôi vừa có một số dữ liệu thô. Nó đây này,

it's about bicycle accidents."

nó về tai nạn xe đạp."

Two days it took the Times Online

Times Online mất 2 ngày

to make a map, a mashable map --

để tạo ra một bản đồ, bản đồ tổng hợp,

we call these things mash-ups --

chúng ta gọi nó là mash-ups (tổng hợp nhiều thông tin)

a mashed-up user interface that allows you to go in there

một mash-up với giao diện người cho phép bạn vào đó

and have a look and find out whether your bicycle

và xem xét và tìm kiếm xem liệu lộ trình xe đạp

route to work was affected.

của bạn tới công sở có bị ảnh hưởng hay không?

Here's more data, traffic survey data,

Có rất nhiều dữ liệu khác khảo sát về giao thông,

again, put out by the U.K. government,

cũng được đưa ra bởi chính phủ Anh,

and because they put it up using the Linked Data standards,

và bởi vì họ tạo ra nó dựa trên những dữ liệu liên kết tiêu chuẩn

then a user could just make a map,

nên người dùng có thể tạo ra bản đồ

just by clicking.

bằng cách click chuột.

Does this data affect things? Well, let's get back to 2008.

Những dữ liệu đó tạo ra ảnh hưởng gì không? Hãy quay trở lại năm 2008.

Look at Zanesville, Ohio.

Nhìn vào Zanesville, Ohio.

Here's a map a lawyer made. He put on it the water plant,

Đây là bản đồ một luật sư làm, đặt tại nhà máy nước

and which houses are there,

để biết trong những hộ ở đây,

which houses have been connected to the water.

những hộ nào đã có đường nước dẫn tới?

And he got, from other data sources,

Và anh ấy, từ một nguồn dữ liệu khác,

information to show

có thông tin về

which houses are occupied by white people.

những hộ nào là của người da trắng.

Well, there was too much of a correlation, he felt,

Thế là, anh ấy cảm thấy có một sự liên quan bất thường,

between which houses were occupied by white people

giữa những ngôi nhà của người da trắng

and which houses had water, and the judge was not impressed either.

và những ngôi nhà có nước, và vị thẩm phán cũng cảm thấy không hài lòng.

The judge was not impressed to the tune of 10.9 million dollars.

Với khoản tiền lên đến 10.9 triệu dollars.

That's the power of taking one piece of data,

Đó là sức mạnh của việc lấy một phần dữ liệu này,

another piece of data, putting it together,

rồi một phần dữ liệu khác, ghép chúng lại,

and showing the result.

và trình diễn kết quả.

Let's look at some data from the U.K. now.

Bây giờ hãy nhìn qua những dữ liệu từ Anh.

This is U.K. government data, a completely independent site,

Nó là dữ liệu của chính phủ, một trang hoàn toàn độc lập,

Where Does My Money Go.

Tiền của tôi đã đi đâu, (Where Does My Money Go)

It allows anybody to go there and burrow down.

cho phép mọi người truy cập và tra cứu trong đó.

You can burrow down by a particular type of spending,

Bạn có thể tra cứu theo từng loại chi tiêu

or you can go through all the different regions and compare them.

hoặc là tìm hiểu tất cả những khu vực khác nhau, và so sánh chúng.

So, that's happening in the U.K. with U.K. government data.

Vậy là, đó là những gì xảy ra ở UK, với dữ liệu của chính phủ UK.

Yes, certainly you can do it over here.

Vâng, bạn hoàn toàn có thể làm điều đó tại đây.

Here's a site which allows you to look at recovery spending

Đây là trang web cho phép xem xét về số tiền phục hồi kinh tế

in California.

tại California.

Take an arbitrary example, Long Beach, California,

Lấy một ví dụ bất kỳ, như tại Long Beach, California,

you can go and have a look at what recovery money they've been spending

bạn có thể đến và xem xét những khoản nào họ đã và đang chi

on different things such as energy.

cho những mục đích khác nhau ví dụ như năng lượng.

In fact, this is the graph of the number of data sets

Thực tế, có một biểu đồ về số lượng tập dữ liệu

in the repositories of data.gov,

trong kho data.gov

and data.gov.uk.

và data.gov.uk.

And I'm delighted to see a great competition

Và tôi hào hứng được xem sự cạnh tranh

between the U.K. in blue, and the U.S. in red.

giữ nước Anh với màu xanh, và nước Mỹ với màu đỏ.

How can you use this stuff?

Bạn có thể sử dụng công cụ này thế nào?

Well, for example, if you have lots of data about places

Ví dụ, nếu bạn có rất nhiều dữ kiện về nơi chốn

you can take, from a postcode --

bạn có thể lấy nó, từ mã vùng,

which is like a zip plus four --

giống như là zip code cộng 4,

for a specific group of houses, you can make paper,

cho một nhóm hộ dân, bạn có thể viết bài,

print off a paper which has got very, very

in một bài về một chủ đề rất cụ thể

specific things about the bus stops,

về các trạm xe bus,

the things specifically near you.

về thứ gần kề với bạn.

On a larger scale, this is a mash-up

Và với quy mô lớn hơn, đây là một mash-up

of the data which was released about the Afghan elections.

của những dữ liệu được công bố về cuộc bỏ phiếu ở Afghanistan.

It allows you to set your own criteria

Nó cho phép bạn đặt ra những tiêu chí

for what sort of things you want to look at.

cho những thứ bạn muốn xem xét.

The red circles are polling stations,

Vòng tròn màu đỏ là những điểm bỏ phiếu,

selected by your criteria.

được lọc ra theo tiêu chí bạn chọn.

And then you can select also other things on the map

Và sau đó bạn có thể chọn những thứ khác trên bản đồ

to see what other factors, like the threat level.

để quan sát những yếu tố khác như là mức độ ảnh hưởng.

So, that was government data.

Vậy đó là dữ liệu từ chính phủ.

I also talked about community-generated data -- in fact I edited some.

Tôi cũng muốn nói về dữ liệu tạo ra bởi cộng đồng

This is the wiki map, this is the Open Street Map.

đó là bản đồ wiki, là bản đồ mở.

"Terrace Theater" I actually put

Rạp hát Terrace, tôi đã xác định

on the map because it wasn't on the map before TED last year.

nó trên bản đồ bởi vì nó không có ở đó trước hội nghị TED năm ngoái.

I was not the only person editing the open street map.

Tôi không phải là người duy nhất bổ sung vào bản đồ mở.

Each flash on this visualization --

Mỗi ánh chớp trong minh họa này

put together by ITO World --

được tạo ra bởi ITO World

shows an edit in 2009

cho thấy những bổ sung trong năm 2009

made to the Open Street Map.

đối với bản đồ mở đường phố.

Let's now spin the world during the same year.

Bây giờ hãy xem thế giới trong năm nay.

Every flash is an edit. Somebody somewhere

Mỗi ánh chớp là một lần chỉnh sửa. Một người nào đó ở một nơi nào đấy

looking at the Open Street Map, and realizing it could be better.

xem bản đồ mở, và nhận thấy rằng có thể làm cho nó tốt hơn.

You can see Europe is ablaze with updates.

Bạn có thể thấy châu Âu sáng rực rỡ với những thay đổi.

Some places, perhaps not as much as they should be.

Ở một vài nơi, lại không có nhiều những thay đổi.

Here focusing in on Haiti.

Bây giờ hãy tập trung vào Haiti.

The map of Port au-Prince at the end

Bản đồ của Port au-Prince ở phía cuối cùng

of 2009 was not all it could be,

của năm 2009 không đầy đủ các chi tiết,

not as good as the map of California.

không được tốt như bản đồ của California.

Fortunately, just after the earthquake,

May mắn là ngay sau trận động đất,

GeoEye, a commercial company,

GeoEye, một công ty thương mại,

released satellite imagery

công bố hình ảnh từ vệ tinh

with a license, which allowed

với bản quyền cho phép

the open-source community to use it.

những cộng đồng mã nguồn mở sử dụng nó.

This is January, in time lapse,

Đây là khoảng thời gian tháng 1,

of people editing ... that's the earthquake.

người ta đang chỉnh sửa, đó là vụ động đất.

After the earthquake, immediately,

Chỉ sau trận động đất, ngay lập tức

people all over the world, mappers

mọi người trên khắp thế giới,

who wanted to help, and could,

những người muốn giúp đỡ

looked at that imagery, built the map, quickly building it up.

đối chiều với hình ảnh, xây dựng nên bản đồ, xây dựng rất nhanh chóng.

We're focusing now on Port-au-Prince.

Chúng ta đang tập trung vào Port au-Prince.

The light blue is refugee camps these volunteers had spotted from the [satellite images].

Màu xanh dương là trại tị nạn mà những người tình nguyện thấy được từ trên không.

So, now we have, immediately, a real-time map

Vậy, bây giờ chúng ta có, một bản đồ thực sự

showing where there are refugee camps --

hiển thị vị trí những trại tị nạn,

rapidly became the best map

nhanh chóng trở thành bản đồ tốt nhất

to use if you're doing relief work in Port-au-Prince.

để dùng nếu bạn đang hoạt động từ thiện ở Port au-Prince.

Witness the fact that it's here on this Garmin device

Chứng kiến sự thật rằng tại đây máy Garmin (GPS)

being used by rescue team in Haiti.

được sử dụng bởi đội cứu hộ.

There's the map showing,

Và Haiti, có một bản đồ hiển thị

on the left-hand side,

ở phía bên trái,

that hospital -- actually that's a hospital ship.

những bệnh viện, chính xác là bệnh viện trên tàu.

This is a real-time map that shows blocked roads,

Đây là bản đồ thời gian thực hiển thị những con đường bị chặn

damaged buildings, refugee camps --

những tòa nhà đổ nát, trại tị nạn.

it shows things that are needed [for rescue and relief work].

Nó hiển thị thứ mà bạn cần.

So, if you've been involved in that at all,

Vậy, nếu bạn đã tham gia vào những chuyện đó,

I just wanted to say: Whatever you've been doing,

Tôi chỉ muốn nói bất cứ điều gì bạn đang làm,

whether you've just been chanting, "Raw data now!"

dù cho bạn đang lập biểu đồ từ dữ liệu thô ngay bây giờ,

or you've been putting government or scientific data online,

hay bạn đang đăng dữ liệu chính phủ, khoa học online,

I just wanted to take this opportunity to say: Thank you very much,

Tôi muốn nhân cơ hội này để bày tỏ lời cám ơn chân thành,

and we have only just started!

và chúng ta mới chỉ bắt đầu thôi.

(Applause)

(Vỗ tay)