Which country does the most good for the world? | Simon Anholt

Translator: Anh Nguyễn Reviewer: Thu Ha Tran

I've been thinking a lot about the world recently

Gần đây, tôi đã và đang nghĩ rất nhiều về thế giới

và nghĩ về việc nó thay đổi như thế nào trong 20, 30, 40 năm qua.

and how it's changed over the last 20, 30, 40 years.

Twenty or 30 years ago,

20 hoặc 30 năm về trước,

if a chicken caught a cold and sneezed and died

nếu như môt con gà bị cúm, hắt hơi và chết

in a remote village in East Asia,

tại một ngôi làng hẻo lánh vùng Đông Á

it would have been a tragedy for the chicken

Chắc hẳn đó là một thảm kịch cho loài gà

and its closest relatives,

và các loại gia cầm khác,

but I don't think there was much possibility

nhưng tôi lại không nghĩ có nhiều khả năng

of us fearing a global pandemic

chúng ta lại lo về sợ đại dịch toàn cầu

and the deaths of millions.

và cái chết của hàng triệu người.

Twenty or 30 years ago, if a bank in North America

20, 30 năm trước, nếu 1 ngân hàng Bắc Mỹ

lent too much money to some people

cho vay quá nhiều

who couldn't afford to pay it back

mà người vay không có khả năng trả

and the bank went bust,

và ngân hàng đó phá sản,

that was bad for the lender

điều đó thật tệ với người cho vay

and bad for the borrower,

và cả người mượn.

but we didn't imagine it would bring

Nhưng chúng ta không tưởng tượng nó sẽ phá hủy

the global economic system to its knees

nền kinh tế thế giới

for nearly a decade.

trong gần một thập kỉ.

This is globalization.

Đó chính là sự toàn cầu hóa.

This is the miracle that has enabled us

Đó là một phép màu cho phép chúng ta

to transship our bodies and our minds

chuyển dịch cơ thể, suy nghĩ của chúng ta

and our words and our pictures and our ideas

lời nói, hình ảnh và những ý tưởng của ta,

and our teaching and our learning around the planet

quá trình dạy và học trên khắp hành tinh này

ever faster and ever cheaper.

rẻ và nhanh hơn bao giờ hết.

It's brought a lot of bad stuff,

Nó mang lại rất nhiều bất lợi

like the stuff that I just described,

như cái mà tôi vừa miêu tả,

but it's also brought a lot of good stuff.

Nhưng nó cũng mang lại rất nhiều thuận lợi

A lot of us are not aware

Nhiều người trong chúng ta lại không nhận ra

of the extraordinary successes of the Millennium Development Goals,

sự thành công ngoài mong đợi của các mục tiêu phát triển thiên niên kỉ,

several of which have achieved their targets

một vài mục tiêu đã hoàn thành

long before the due date.

khá nhanh trước thời hạn.

That proves that this species of humanity

Điều đó chứng minh rằng loài người

is capable of achieving extraordinary progress

có khả năng đạt được sự tiến bộ phi thường

if it really acts together and it really tries hard.

nếu như thực sự hành động cùng nhau và cố gắng hết sức.

But if I had to put it in a nutshell these days,

Nhưng nếu tôi phải nói một cách ngắn gọn,

I sort of feel that globalization

tôi phần nào cảm thấy rằng sự toàn cầu hóa

has taken us by surprise,

gây kinh ngạc cho chúng ta,

and we've been slow to respond to it.

và chúng ta phải mất một thời gian để đáp lại nó

If you look at the downside of globalization,

Nếu như bạn nhìn vào những khuyết điểm của toàn cầu hóa

it really does seem to be sometimes overwhelming.

nó thi thoảng dường như lấn át mọi thứ.

All of the grand challenges that we face today,

Tất cả những thử thách to lớn chúng ta đối mặt hôm nay,

like climate change and human rights

như biến đổi khí hậu và quyền con người

and demographics and terrorism and pandemics

nhân khẩu học, khủng bố, dịch bệnh

and narco-trafficking and human slavery

buôn lậu thuốc, nô lệ

and species loss, I could go on,

tuyệt chủng giống loài, vân vân.

we're not making an awful lot of progress

Chúng ta không phải đang cố gắng hết sức

against an awful lot of those challenges.

chống lại những thử thách cam go đó.

So in a nutshell, that's the challenge

Một cách ngắn gọn, đó chính là thử thách

that we all face today

mà chúng ta đang phài đối diện ngày nay

at this interesting point in history.

tại một cột mốc thú vị trong lịch sử.

That's clearly what we've got to do next.

Đó rõ ràng là những gì chúng ta sẽ làm

We've somehow got to get our act together

bằng cách nào đó chúng ta đã hành động cùng nhau

and we've got to figure out how to globalize

và tìm ra cách để toàn cầu hóa

the solutions better

tốt hơn những giải pháp.

so that we don't simply become a species

Vì vậy chúng ta không đơn giản trở thành

which is the victim of the globalization of problems.

nạn nhân của các vần đề toàn cầu hóa.

Why are we so slow at achieving these advances?

Tại sao chúng ta lại quá chậm chạp trong việc gặt hái những tiến bộ này?

What's the reason for it?

Lí do cho vấn đề này là gì?

Well, there are, of course, a number of reasons,

Chà, dĩ nhiên, có rất nhiều lí do,

but perhaps the primary reason

nhưng chắc hẳn lí do cơ bản

is because we're still organized as a species

là bởi vì chúng ta vẫn được cấu tạo như

in the same way that we were organized

một giống loài giống như

200 or 300 years ago.

200 hoặc 300 năm trước.

There's one superpower left on the planet

Có một nguồn siêu năng lượng tồn tại trên trái đất

and that is the seven billion people,

và đó là 7 tỉ người,

the seven billion of us who cause all these problems,

7 tỷ người là thủ phạm gây ra những vấn đề này,

the same seven billion, by the way,

rồi cũng 7 tỷ người này,

who will resolve them all.

sẽ giải quyết tất cả những vấn đề đó.

But how are those seven billion organized?

Nhưng 7 tỉ người đó được tổ chức như thế nào?

They're still organized in 200 or so nation-states,

Họ vẫn được tổ chức theo hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ

and the nations have governments

và các quốc gia đều có chính phủ

that make rules

ban hành luật lệ

and cause us to behave in certain ways.

và khiến chúng ta hành động như hiện nay.

And that's a pretty efficient system,

Và nó là hệ thống khá hiệu quả,

but the problem is that the way that those laws are made

nhưng vấn để là ở chỗ cách mà những điều luật đó đươc tạo ra

and the way those governments think

và cách mà chính quyền nghĩ

is absolutely wrong for the solution of global problems,

thì hoàn toàn sai đối với việc giải quyết vấn đề toàn cầu,

because it all looks inwards.

bởi vì tất cả đều nhìn vào bên trong.

The politicians that we elect

Những chính trị gia chúng ta bầu chọn

and the politicians we don't elect, on the whole,

và những chính trị gia chúng ta không bầu, tất cả,

have minds that microscope.

đều suy nghĩ thiển cận.

They don't have minds that telescope.

Họ không suy nghĩ bao quát.

They look in. They pretend, they behave,

Họ xem xét, họ giả vờ, họ hành động

as if they believed that every country was an island

như là họ tin tưởng rằng mỗi đất nước là một hòn đảo

that existed quite happily, independently

tồn tại một cách độc lập, hạnh phúc

of all the others

giữa tất cà những nơi khác

on its own little planet

trên hành tinh nhỏ bé của nó

in its own little solar system.

trong hệ mặt trời nhỏ bé của nó.

This is the problem:

Đây chính là vấn đề:

countries competing against each other,

Các quốc gia đang cạnh tranh lẫn nhau.

countries fighting against each other.

Các quốc gia đang chống đối nhau.

This week, as any week you care to look at,

Tuần này, như bất cứ tuần nào mà bạn soi xét,

you'll find people actually trying to kill each other from country to country,

bạn sẽ thấy con người đang cố giết lẫn nhau từ nước này qua nước khác,

but even when that's not going on,

nhưng ngay cả khi nó không diễn ra

there's competition between countries,

sự canh tranh giữa các quốc gia

each one trying to shaft the next.

mỗi nước cố chơi khăm láng giềng của mình.

This is clearly not a good arrangement.

Đây rõ ràng không phải là một sự dàn xếp ổn thỏa

We clearly need to change it.

Chúng ta thực sự cần thay đổi nó.

We clearly need to find ways

Chúng ta rõ ràng cần tìm ra cách

of encouraging countries to start working together

khuyến khích các nước hợp tác với nhau

a little bit better.

từng chút một.

And why won't they do that?

Và tại sao họ lại không làm như thế?

Why is it that our leaders still persist in looking inwards?

Tại sao các nhà lãnh đạo của chúng ta vẫn khăng khăng chỉ nhìn vào bên trong?

Well, the first and most obvious reason

Thực ra, lí do tiên quyết

is because that's what we ask them to do.

là bởi vì chúng ta yêu cầu họ làm như vậy.

That's what we tell them to do.

Đó là những gì chúng ta yệu cầu họ làm.

When we elect governments

Khi chúng ta bẩu chọn nhà cầm quyền

or when we tolerate unelected governments,

hoặc khi chúng ta dung túng các nhà cầm quyền không được bầu chọn

we're effectively telling them that what we want

chúng ta rõ ràng đang nói với họ rằng cái chúng ta muốn

is for them to deliver us in our country

là họ mang đến cho đất nước chúng ta

a certain number of things.

nhiều thứ họ khát khao.

We want them to deliver prosperity,

Chúng ta muốn họ mang đến sự thịnh vượng,

growth, competitiveness, transparency, justice

sự phát triển, sự ganh đua, tính minh bạch, công lý

and all of those things.

và tất cả những thứ như thế.

So unless we start asking our governments

Vì thế, nếu chúng ta không yêu cầu chính phủ

to think outside a little bit,

nghĩ thoáng ra một chút,

to consider the global problems that will finish us all

cân nhắc những vấn đề toàn cầu sẽ kết liễu tất cả chúng ta

if we don't start considering them,

nếu chúng ta không bắt đầu cân nhắc chúng,

then we can hardly blame them

thì chúng ta khó có thể đổ lỗi cho họ

if what they carry on doing is looking inwards,

nếu họ tiếp tục hướng vào bên trong,

if they still have minds that microscope

nếu họ vẫn tư duy ở tầm vi mô,

rather than minds that telescope.

hơn là tư duy ở tầm vĩ mô.

That's the first reason why things tend not to change.

Thì đó sẽ là lý do đầu tiên giải thích tại sao mọi thứ có xu hướng không thay đổi

The second reason is that these governments,

Lý do thứ hai là những lãnh đạo này,

just like all the rest of us,

cũng như phần còn lại của chúng ta,

are cultural psychopaths.

là những kẻ tâm thần về văn hóa.

I don't mean to be rude,

Tôi không muốn tỏ ra thô lỗ,

but you know what a psychopath is.

nhưng bạn biết kẻ tâm thần là như thế nào rồi đấy.

A psychopath is a person who,

unfortunately for him or her,

Một kẻ tâm thần là một người mà,

thật không may cho anh ta hay cô ta,

lacks the ability to really empathize

thiếu khả năng đồng cảm

with other human beings.

với những con người khác.

When they look around,

Khi họ nhìn ra xung quanh,

they don't see other human beings

họ không nhìn thấy những con người khác

with deep, rich, three-dimensional personal lives

với cuộc sống cá nhân ba chiều, sâu sắc, giàu có

với mục tiêu và tham vọng.

and aims and ambitions.

What they see is cardboard cutouts,

Những gì họ thấy là những mảnh các tông bỏ đi

and it's very sad and it's very lonely,

và nó rất buồn và cô đơn,

and it's very rare, fortunately.

và cũng thật may vì nó rất hiếm.

But actually, aren't most of us

Nhưng thật ra, có phải tất cả chúng ta

not really so very good at empathy?

đều không thực sự giỏi đồng cảm không?

Oh sure, we're very good at empathy

Vâng, chắc chắn rồi, chúng ta đều giỏi đồng cảm

when it's a question of dealing with people

who kind of look like us

khi có câu hỏi đặt ra với những người

and kind of walk and talk and eat and pray

giống với chúng ta

cũng đi bộ, nói chuyện, ăn và cầu nguyện

and wear like us,

và ăn mặc giống chúng ta,

but when it comes to people who don't do that,

nhưng với những người không làm vậy,

who don't quite dress like us

ăn mặc không giống chúng ta

and don't quite pray like us

không cầu nguyện như chúng ta,

and don't quite talk like us,

không nói chuyện như chúng ta.

Chẳng phải chúng ta cũng

do we not also have a tendency to see them

xem họ không ra gì giống như những mảnh các tông bỏ hay sao?

ever so slightly as cardboard cutouts too?

And this is a question we need to ask ourselves.

Đây là điều mà chúng ta phải tự hỏi mình.

I think constantly we have to monitor it.

Tôi luôn nghĩ rằng chúng ta cần giám sát điều này

Are we and our politicians to a degree

Có phải chúng ta và các chính trị gia của chúng ta đã đến mức độ

cultural psychopaths?

tâm thần về văn hóa?

The third reason is hardly worth mentioning

Lý do thứ ba chẳng mấy khi được đề cập

because it's so silly,

vì nó quá ngớ ngẩn,

but there's a belief amongst governments

nhưng có một niềm tin giữa các chính quyền

that the domestic agenda

rằng các chương trình nghị sự trong nước

and the international agenda

và quốc tế

là không phù hợp và sẽ luôn như vậy.

are incompatible and always will be.

This is just nonsense.

Đây chỉ là điều nhảm nhí.

In my day job, I'm a policy adviser.

Tôi là một nhà cố vấn chính sách.

I've spent the last 15 years or so

Trong vòng 15 năm qua, tôi đã

advising governments around the world,

tư vấn các chính phủ trên khắp thế giới,

and in all of that time I have never once seen

và trong suốt thời gian đó, tôi chưa từng thấy

a single domestic policy issue

một vấn đề chính sách nội bộ nào

that could not be more imaginatively,

được giải quyết một cách thông minh

effectively and rapidly resolved

hiệu quả và nhanh chóng hơn

việc giải quyết nó như một vấn đề quốc tế,

than by treating it as an international problem,

looking at the international context,

nhìn vào bối cảnh quốc tế,

comparing what others have done,

so sánh với những gì người khác làm,

bringing in others, working externally

mang cơ hội cho người khác, làm việc với nước ngoài

instead of working internally.

thay vì nội bộ.

And so you may say, well, given all of that,

Và bạn có thể nói rằng, với tất cả những điều đó,

tại sao điều này lại không hiệu quả?

why then doesn't it work?

Why can we not make our politicians change?

Tại sao chúng ta không thể thay đổi được các chính trị gia?

Why can't we demand them?

Tại sao chúng ta không thể yêu cầu họ?

Well I, like a lot of us, spend a lot of time complaining

Vâng, tôi cũng dành nhiều thời gian than phiền

about how hard it is to make people change,

về việc thật khó để khiến cho mọi người thay đổi,

and I don't think we should fuss about it.

và tôi không nghĩ chúng ta nên làm ồn vụ này.

I think we should just accept

that we are an inherently conservative species.

Theo tôi chúng ta chỉ nên chấp nhận

rằng chúng ta vốn là những kẻ bảo thủ

We don't like to change.

Chúng ta không thích thay đổi.

It exists for very sensible evolutionary reasons.

Nó tồn tại vì sự phát triển hợp lý của nhân loại.

We probably wouldn't still be here today

Chúng ta có lẽ sẽ không ở đây hôm nay

nếu chúng ta không quá bảo thủ.

if we weren't so resistant to change.

Rất đơn giản thôi: Hàng nghìn năm về trước,

It's very simple: Many thousands of years ago,

we discovered that if we carried on

chúng ta thấy rằng nếu cứ tiếp tục

doing the same things, we wouldn't die,

làm những công việc giống nhau, chúng ta sẽ không chết

because the things that we've done before

bởi thứ mà chúng ta từng làm trước đây

by definition didn't kill us,

rõ ràng đã không giết chúng ta.

and therefore as long as we carry on doing them,

Do đó, miễn là chúng ta cứ tiếp tục làm vậy,

we'll be okay,

chúng ta sẽ ổn,

sẽ hợp lý nếu chẳng làm điều gì mới,

and it's very sensible not to do anything new,

because it might kill you.

bởi vì nó có thể giết chết bạn.

But of course, there are exceptions to that.

Nhưng dĩ nhiên là luôn có ngoại lệ

Otherwise, we'd never get anywhere.

nếu không, chúng ta sẽ chẳng đi đến đâu.

And one of the exceptions, the interesting exception,

Và một ngoại lệ khá hay là,

is when you can show to people

khi bạn cho mọi người thấy

that there might be some self-interest

rằng có thể có vài lợi ích cá nhân

in them making that leap of faith

khiến họ có bước nhảy vọt về lòng tin

and changing a little bit.

và thay đổi một chút.

So I've spent a lot of the last 10 or 15 years

Vì thế mà tôi đã dành 10 hay 15 năm

trying to find out what could be that self-interest

Cố gắng tìm ra xem lợi ích cá nhân đó là gì

that would encourage not just politicians

thứ không chỉ có thể khuyến khích các chính trị gia

but also businesses and general populations,

mà còn những thương nhân và toàn thể dân số,

all of us, to start to think a little more outwardly,

tất cả chúng ta, hãy nghĩ xa hơn một chút,

to think in a bigger picture,

hãy tư duy với một hình ảnh lớn hơn,

not always to look inwards, sometimes to look outwards.

đừng bao giờ chỉ biết nhìn vào bên trong, thỉnh thoảng hãy nhìn ra bên ngoài,

And this is where I discovered

Và đây chính là nơi mà tôi đã khám phá

something quite important.

một thứ khá quan trọng.

In 2005, I launched a study

Trong năm 2005, tôi đã ra mắt một nghiên cứu

called the Nation Brands Index.

được gọi là Chỉ số thương hiệu quốc gia

What it is, it's a very large-scale study that polls

Đó là một nghiên cứu trên diện rộng nhằm lấy ý kiến

a very large sample of the world's population,

một lượng lớn dân số thế giới,

a sample that represents about 70 percent

khảo sát 70 phần trăm

of the planet's population,

dân số thế giới.

and I started asking them a series of questions

Và tôi bắt đầu hỏi họ rất nhiều câu hỏi

about how they perceive other countries.

về việc làm thế nào họ nhận thức về các quốc gia khác.

And the Nation Brands Index over the years

Và qua nhiều năm, Chỉ số Thương hiệu Quốc gia

has grown to be a very, very large database.

đã phát triển với một cơ sở dữ liệu lớn.

It's about 200 billion data points

khoảng 200 tỷ điểm dữ liệu

tracking what ordinary people think about other countries

theo dõi xem những người bình thường nghĩ sao về những quốc gia khác

and why.

và tại sao.

Why did I do this? Well, because the governments that I advise

Vì sao tôi làm điều này? Bởi những chính phủ mà tôi từng góp ý

are very, very keen on knowing

how they are regarded.

rất muốn biết

họ được chú ý như thế nào.

They've known, partly because

Họ muốn biết, một phần bởi

I've encouraged them to realize it,

Tôi khuyến khích họ nhận ra

that countries depend

rằng các quốc gia dựa dẫm

enormously on their reputations

nhiều vào danh tiếng của họ

in order to survive and prosper in the world.

để tồn tại và phát triển trong thế giới này.

If a country has a great, positive image,

Nếu một quốc gia có một hình ảnh lớn, tích cực,

like Germany has or Sweden or Switzerland,

giống như Đức, hay Thụy Điển, hay Thụy Sĩ

everything is easy and everything is cheap.

mọi thứ đều dễ dàng và rẻ mạt.

You get more tourists. You get more investors.

Bạn sẽ có nhiều khách du lịch. Bạn sẽ có nhiều nhà đầu tư.

You sell your products more expensively.

Bạn bán sản phẩm của mình với giá cao hơn.

If, on the other hand, you have a country

Ngược lại, nếu, bạn sống ở một quốc gia

with a very weak or a very negative image,

yếu kém và có hình ảnh tiêu cực,

everything is difficult and everything is expensive.

mọi thứ sẽ khó khăn và đắt đỏ.

So governments care desperately

Vì thế mà các chính phủ rất quan tâm

about the image of their country,

về hình ảnh quốc gia của họ

because it makes a direct difference

bởi điều đó sẽ trực tiếp tạo ra sự khác biệt

to how much money they can make,

về việc họ có thể kiếm được bao nhiêu tiền

and that's what they've promised their populations

và đó là lý do vì sao họ hứa với người dân

they're going to deliver.

rằng họ sẽ cung cấp.

So a couple of years ago, I thought I would take

Một năm về trước, tôi tưởng tôi sẽ

some time out and speak to that gigantic database

dành chút thời gian ra ngoài và nói về kho dữ liệu khổng lồ đó

and ask it,

và hỏi,

why do some people prefer one country

tại sao vài người thích một quốc gia này

more than another?

hơn là quốc gia khác?

And the answer that the database gave me

Và câu trả lời từ kho dữ liệu đó

completely staggered me.

hoàn toàn làm tôi ngạc nhiên

It was 6.8.

6.8.

I haven't got time to explain in detail.

Tôi không có thời gian để giải thích chi tiết.

Basically what it told me was —

Cơ bản điều đó nói lên rằng -

(Laughter) (Applause) —

(cười) (vỗ tay)

the kinds of countries we prefer are good countries.

những quốc gia mà chúng ta thích hơn là những quốc gia tốt hơn

We don't admire countries primarily because they're rich,

Chúng ta không ngưỡng mộ các quốc gia khác chỉ vì họ giàu có,

because they're powerful, because they're successful,

bởi vì họ có quyền lực, bởi vì họ thành công,

because they're modern, because they're technologically advanced.

bởi vì họ hiện đại, bởi vì họ tiến bộ khoa học công nghệ.

We primarily admire countries that are good.

Chúng ta đơn giản chi ngưỡng mộ các quốc gia tốt.

What do we mean by good?

Vậy "tốt" nghĩa là thế nào?

We mean countries that seem to contribute

đó là những quốc gia cống hiến

something to the world in which we live,

cái gì đó cho thế giới mà chúng ta sống,

countries that actually make the world safer

các quốc gia thực sự làm thế giới hòa bình hơn

or better or richer or fairer.

hoặc tốt hơn hoặc giàu hơn hoặc công bằng hơn.

Those are the countries we like.

Đó là những quốc gia mà chúng ta thích.

This is a discovery of significant importance —

Đây là một khám phá tương đối quan trọng -

you see where I'm going —

bạn thấy nơi tôi sẽ đến -

because it squares the circle.

bởi nó biến vòng tròn thành hình vuông.

I can now say, and often do, to any government,

Tôi có thể nói bây giờ và nói thường xuyên với bất kỳ chính phủ nào

in order to do well, you need to do good.

để làm cái gì đó tốt, trước hết bạn cần phải làm một người tốt.

If you want to sell more products,

Nếu bạn muốn bán nhiều hơn sản phẩm của mình,

if you want to get more investment,

if you want to become more competitive,

nếu bạn muốn được đầu tư nhiều hơn,

nếu bạn muốn cạnh tranh,

then you need to start behaving,

thì bạn cần bắt đầu cư xử đứng đắn,

because that's why people will respect you

bởi đó là lý do vì sao mọi người tôn trọng bạn

and do business with you,

và làm kinh tế với bạn,

and therefore, the more you collaborate,

và do đó, bạn càng hợp tác,

the more competitive you become.

bạn càng cạnh tranh mạnh hơn.

This is quite an important discovery,

Đây là một khám phá khá quan trọng,

and as soon as I discovered this,

và ngay khi tôi khám phá ra điều này,

I felt another index coming on.

tôi cảm thấy sẽ có điều gì khác nữa tới.

I swear that as I get older, my ideas become simpler

Tôi thề rằng khi tôi già hơn, suy nghĩ của tôi sẽ đơn giản hơn

and more and more childish.

This one is called the Good Country Index,

và càng trẻ con hơn.

Điều này gọi là Chỉ số của một quốc gia tốt đẹp

and it does exactly what it says on the tin.

Nó thật đáng đồng tiền bát gạo đấy

It measures, or at least it tries to measure,

Nó đong đếm, ít nhất nó cũng cố đong đếm,

exactly how much each country on Earth contributes

chính xác xem mỗi quốc gia cống hiến bao nhiêu cho Trái Đất

not to its own population but to the rest of humanity.

không chỉ là dân cư của nó mà còn là toàn thể loài người

Bizarrely, nobody had ever thought

Thật kỳ lạ, chưa ai từng nghĩ

of measuring this before.

về việc đong đếm như thế này trước đây.

So my colleague Dr. Robert Govers and I have spent

Vì vậy tôi và đồng nghiệp Tiến sĩ Robert Govers

the best part of the last two years,

đã dành 2 năm qua,

with the help of a large number of very serious and clever people,

với sự giúp đỡ từ những con số khổng lồ của những người nghiêm túc và thông minh,

cramming together all the reliable data in the world

cùng nhau nghiên cứu những dữ liệu đáng tin cậy trên thế giới

we could find about what countries give

chúng tôi có thể tìm ra những quốc gia sẽ cống hiến cái gì

to the world.

cho thế giới.

And you're waiting for me to tell you which one comes top.

Và bạn đang chờ tôi nói cho bạn biết ai sẽ dẫn đầu.

And I'm going to tell you,

Tôi sẽ nói cho bạn,

but first of all I want to tell you

nhưng đầu tiên tôi muốn nói với bạn rằng

precisely what I mean

chính xác ý tôi là gì

when I say a good country.

khi tôi nói về một quốc gia tốt

I do not mean morally good.

tôi không phải tốt về mặt đạo đức.

When I say that Country X

Khi tôi nói về quốc gia X nào đó

is the goodest country on Earth,

là quốc gia tốt nhất thế giới,

and I mean goodest, I don't mean best.

Và ý tôi là tốt nhất, chứ không phải tuyệt nhất

Best is something different.

tuyệt nhất là thứ khác

When you're talking about a good country,

you can be good, gooder and goodest.

khi bạn nói về một quốc gia tốt

bạn có thể tốt, tốt hơn và tốt nhất

It's not the same thing as good, better and best.

không giống với tốt, tốt hơn và tuyệt vời nhất.

This is a country which simply gives more

Đây đơn giản là một quốc gia mà cống hiến cho

to humanity than any other country.

con người nhiều hơn quốc gia khác.

Tôi không nói về chuyện nội bộ của họ

I don't talk about how they behave at home

because that's measured elsewhere.

bởi vì việc đó được quan tâm ở nơi nào đó khác.

And the winner is

Và người thắng cuộc là

Ireland.

Ai-Len.

(Applause)

(vỗ tay)

According to the data here,

Theo như dữ liệu ở đây,

no country on Earth, per head of population,

không có quốc gia nào trên thế giới

per dollar of GDP, contributes more

mà GDP đầu người, cống hiến nhiều

to the world that we live in than Ireland.

hơn Ai-Len

What does this mean?

Điều này có nghĩa là gì?

This means that as we go to sleep at night,

Có nghĩa là khi chúng ta đi ngủ,

all of us in the last 15 seconds before we drift off to sleep,

Tất cả chúng ta trong 15 giây trước khi chìm vào giấc ngủ

our final thought should be,

suy nghĩ cuối cùng nên là,

godammit, I'm glad that Ireland exists.

Chúa ơi, tôi vui vì Ai-Len tồn tại.

(Laughter)

(vỗ tay)

And that — (Applause) —

Và do đó

In the depths of a very severe economic recession,

Trong sâu thẳm một cuộc suy thoái kinh tế trầm trọng,

I think that there's a really important lesson there,

tôi nghĩ rằng có bài học quan trọng ở đây,

that if you can remember your international obligations

rằng nếu bạn có thể nhớ nghĩa vụ quốc tế của mình

whilst you are trying to rebuild your own economy,

trong khi xây dựng nền kinh tế của riêng bạn,

that's really something.

Finland ranks pretty much the same.

điều đó thực sự ý nghĩa.

Thứ hạng của Phần Lan cũng khá ngang bằng.

The only reason why it's below Ireland

is because its lowest score is lower than Ireland's lowest score.

Lý do duy nhất nó xếp dưới Ai-Len

là vì điểm thấp nhất của nó nằm dưới điểm thấp nhất của Ai-Len

Now the other thing you'll notice about the top 10 there

is, of course, they're all, apart from New Zealand,

Một điều khác mà bạn sẽ chú ý về top 10

tất nhiên là, tất cả họ, trừ New Zealand

Western European nations.

các quốc gia Tây Âu.

They're also all rich.

Tất cả họ đều rất giàu.

This depressed me,

Điều này khiến cho tôi buồn,

because one of the things that I did not want

bởi một trong những thứ tôi không muốn

to discover with this index

khám phá với những chỉ số này

is that it's purely the province of rich countries

nó là khu vực của các nước lớn

to help poor countries.

để trợ giúp những nước nghèo hơn.

This is not what it's all about.

Đây không phải tất cả những gì nó làm

And indeed, if you look further down the list,

Và thực sự, nếu bạn muốn nhìn xuống danh sách,

I don't have the slide here, you will see

tôi không chiếu ở đây nhưng bạn sẽ thấy

something that made me very happy indeed,

thứ làm cho tôi thực sự hạnh phúc,

that Kenya is in the top 30,

là Kenya nằm trong top 30,

and that demonstrates one very, very important thing.

và nó chứng minh một điều rất quan trọng.

This is not about money.

Đây không phải là về tiền.

This is about attitude.

Đây là về thái độ.

This is about culture.

Đây là về truyền thống.

This is about a government and a people that care

Đây là về chính phủ và những người quan tâm

about the rest of the world

về phần còn lại của thế giới

and have the imagination and the courage

và có trí tưởng tượng cùng lòng can đảm

to think outwards instead of only thinking selfishly.

để nghĩ thoáng ra thay vì suy nghĩ ích kỉ.

I'm going to whip through the other slides

Tôi sẽ chiếu qua các slide khác

just so you can see some of the lower-lying countries.

để bạn thấy các quốc gia thấp hơn.

There's Germany at 13th, the U.S. comes 21st,

Đức đứng thứ 13, Mỹ đứng thứ 21,

Mexico comes 66th,

Mexico đứng thứ 66

and then we have some of the big developing countries,

và sau đó chúng ta có một vài quốc gia đang phát triển,

like Russia at 95th, China at 107th.

như Nga đứng thứ 95, Trung quốc đứng thứ 107.

Countries like China and Russia and India,

Những quốc gia như Trung Quốc, Nga hay Ấn Độ,

which is down in the same part of the index,

đứng cùng vị trí trong chỉ số

well, in some ways, it's not surprising.

cho nên, chẳng có gì đáng ngạc nhiên cho lắm.

They've spent a great deal of time

Họ đã dành phần lớn thời gian

over the last decades building their own economy,

thế kỷ trước xây dựng nền kinh tế cho riêng họ,

building their own society and their own polity,

xây dựng xã hội riêng và chính thể riêng của mình,

but it is to be hoped

nhưng nó được kỳ vọng

that the second phase of their growth

rằng giai đoạn thứ 2 của sự tăng trưởng

will be somewhat more outward-looking

sẽ là cái gì đó có tầm nhìn xa hơn

than the first phase has been so far.

so với giai đoạn thứ nhất.

And then you can break down each country

Và sau đó bạn có thể chia mỗi quốc gia

in terms of the actual datasets that build into it.

theo từng phần của bộ dữ liệu thực tế khi xây dựng.

I'll allow you to do that.

Tôi sẽ cho phép bạn làm như vậy.

From midnight tonight it's going to be on goodcountry.org,

Từ giữa đêm nay trên trang goodcountry.org,

and you can look at the country.

Và nếu bạn nhìn 1 đất nước

You can look right down to the level of the individual datasets.

Bạn có thể nhìn ngay xuống mức độ của các bộ dữ liệu cá nhân.

Now that's the Good Country Index.

Đó là chỉ số của một quốc gia tốt

What's it there for?

Cái đó để làm gì?

Well, it's there really because I want to try

Bởi vì tôi muốn thử

to introduce this word,

giới thiệu từ này,

or reintroduce this word, into the discourse.

hoặc giới thiệu lại từ này trong các diễn đàn.

I've had enough hearing about competitive countries.

Tôi đã nghe đủ điều về các quốc gia cạnh tranh

I've had enough hearing about

Tôi đã nghe đủ về

prosperous, wealthy, fast-growing countries.

các quốc gia phát triển nhanh chóng, thịnh vượng và giàu có.

I've even had enough hearing about happy countries

Tôi đã nghe đủ về các quốc gia hạnh phúc

because in the end that's still selfish.

bởi cuối cùng thì vẫn là do sự ích kỉ.

That's still about us,

Đó vẫn là chúng ta,

and if we carry on thinking about us,

và nếu chúng ta cứ tiếp tục nghĩ về mình,

we are in deep, deep trouble.

chúng ta đang chìm ngày càng sâu vào rắc rối

I think we all know what it is

Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều biết đó là gì

that we want to hear about.

chúng ta muốn nghe

We want to hear about good countries,

chúng ta muốn nghe về các quốc gia tốt

and so I want to ask you all a favor.

và vì thế tôi cũng muốn hỏi tất cả những ai ủng hộ

I'm not asking a lot.

Tôi sẽ không hỏi nhiều.

It's something that you might find easy to do

Sẽ là những thứ mà bạn có thể dễ dàng làm được

and you might even find enjoyable

and even helpful to do,

và bạn cũng có thể tìm thấy niềm vui

và thậm chí sự nhiệt tình giúp đỡ

and that's simply to start using the word "good"

và thật đơn giản để bắt đầu sử dụng từ "tốt"

in this context.

trong bối cảnh hiện tại.

When you think about your own country,

Khi mà bạn nghĩ về đất nước của mình,

when you think about other people's countries,

khi bạn nghĩ về đất nước của những người khác

when you think about companies,

khi bạn nghĩ về các công ty

when you talk about the world that we live in today,

khi bạn nói chuyện về thế giới mà chúng ta sống hôm nay,

start using that word

hãy sử dụng từ đó

in the way that I've talked about this evening.

trong cách mà chúng ta nói về buổi tối hôm nay

Not good, the opposite of bad,

không phải tốt ở đây là ngược lại với dở tệ,

because that's an argument that never finishes.

bởi vì đó là một cuộc tranh cãi không bao giờ kết thúc.

Good, the opposite of selfish,

Tốt, là ngược lại với ích kỷ,

good being a country that thinks about all of us.

Một quốc gia tốt là một quốc gia suy nghĩ về tất cả chúng ta.

That's what I would like you to do,

Đó là điều mà tôi muốn bạn làm

and I'd like you to use it as a stick

và sử dụng nó như một cây gậy

with which to beat your politicians.

đánh bại các chính trị gia của bạn.

When you elect them, when you reelect them,

Khi bạn bầu cử họ, khi bạn tái cử họ,

when you vote for them, when you listen

khi bạn bầu cho họ, khi bạn lắng nghe

to what they're offering you,

nhưng điều mà họ mang tới

use that word, "good,"

hãy sử dụng từ "tốt".

and ask yourself,

Và tự hỏi bản thân mình:

"Is that what a good country would do?"

đó có phải điều mà một đất nước tốt có thể làm hay không?

And if the answer is no, be very suspicious.

nếu câu trả lời là không thì thật đáng ngờ.

Ask yourself, is that the behavior

Hãy tự hỏi bản thân rằng đó có phải là hành vi

of my country?

của đất nước mình hay không?

Do I want to come from a country

liệu tôi có muốn đến một đất nước

where the government, in my name,

mà chính phủ của tôi

is doing things like that?

đang làm những điều như vậy?

Or do I, on the other hand,

Hay liệu tôi, mặt khác,

prefer the idea of walking around the world

thích cái ý tưởng đi khắp nơi trên thế giới

with my head held high thinking, "Yeah,

với cái đầu nghĩ rằng: vâng

I'm proud to come from a good country"?

tôi tự hào vì đến từ một quốc gia "tốt"?

And everybody will welcome you.

Và mọi người sẽ chào đón bạn.

And everybody in the last 15 seconds

Và mọi người trong 15 giây

before they drift off to sleep at night will say,

trước khi chìm vào giấc ngủ sẽ nói,

"Gosh, I'm glad that person's country exists."

"Trời, tôi thật vui khi có một quốc gia như của người đó tồn tại"

Ultimately, that, I think,

cuối cùng có lẽ đó là điều tôi nghĩ

is what will make the change.

là thứ sẽ tạo ra sự thay đổi.

That word, "good,"

Và từ "tốt"

and the number 6.8

và số 6.8

and the discovery that's behind it

và khám phá đằng nó

have changed my life.

đã thay đổi cuộc sống của tôi.

I think they can change your life,

Tôi nghĩ chúng cũng có thể thay đổi cuộc sống của các bạn

and I think we can use it to change

và tôi nghĩ rằng chúng ta có thể sử dụng chúng để thay đổi

the way that our politicians and our companies behave,

cách các chính trị gia và các công ty cư xử,

and in doing so, we can change the world.

và vì thế chúng ta có thể thay đổi cả thế giới.

I've started thinking very differently about

Tôi đã nghĩ rất khác về việc

my own country since I've been thinking about these things.

đất nước của tôi từ khi tôi nghĩ về những điều này

I used to think that I wanted to live in a rich country,

tôi từng nghĩ rằng tôi muốn sống ở 1 quốc gia giàu có

and then I started thinking I wanted to live in a happy country,

và rồi tôi nghĩ tôi muốn sống ở một quốc gia hạnh phúc

but I began to realize, it's not enough.

nhưng tôi đã nhận ra rằng từng đo còn chưa đủ

I don't want to live in a rich country.

tôi không muốn sống ở một quốc gia giàu có

I don't want to live in a fast-growing

tôi không muốn sống ở 1 quốc gia phát triển mạnh

or competitive country.

hay quốc gia cạnh tranh.

I want to live in a good country,

Tôi muốn sống ở một quốc gia tốt

and I so, so hope that you do too.

và tôi hi vọng các bạn cũng vậy.

Thank you.

Xin cám ơn.

(Applause)

(vỗ tay)