The 3,000-year history of the hoodie | Small Thing Big Idea, a TED series

Translator: Camille Martínez Reviewer: Krystian Aparta

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

The hoodie is an amazing object.

Kapşon inanılmaz bir şey.

It's one of those timeless objects that we hardly think of,

Düşünmekte zorlandığımız o zamanı olmayan şeylerden biri

because they work so well that they're part of our lives.

o kadar işe yarıyorlar ki hayatlarımızın bir parçası.

We call them "humble masterpieces."

Onlara ''mütevazı şaheserler'' diyoruz.

[Small thing.]

[Küçük şey.]

[Big idea.]

[Büyük fikir.]

[Paola Antonelli on the Hoodie]

[Paola Antonelli Kapşon hakkında konuşuyor.]

The hoodie has been -- even if it was not called so --

Kapşon, tarih boyunca hem iyi hem kötü sebeplerden

it's been an icon throughout history for good and for bad reasons.

öyle anılmasa da hep bir simge olmuştur.

The earliest ones that we can trace

Bildiğimiz ilk örnekleri

are from ancient Greece and ancient Rome.

antik Yunanistan ve antik Roma'daydı.

The Middle Ages, you see a lot of monks

Orta Çağlarda keşişlerin

that were wearing garments that were cape-like, with hoods attached,

başlık kısımları olan pelerin gibi giysiler giydiğini biliyoruz,

so therefore, "hoodies."

bu yüzden adı ''kapşon.''

Ladies in the 17th century would wear hoodies

17. yüzyılda leydiler aşıklarıyla buluşacakları zaman

to kind of hide themselves when they were going to meet their lovers.

kendilerini gizlemek için kapşon giyerlerdi.

And then, of course, there's the legend, there's fantasy.

Sonra tabii efsane ve fantezi de vardı.

There's the image of the hoodie connected to the grim reaper.

Kapşonun Azrail'le ilişkilendirilen bir imajı var.

There's the image of the hoodie connected to the executioner.

Kapşonun cellatla ilişkilendirilen bir imajı var.

So there's the dark side of the hoodie.

Yani kapşonun karanlık bir yüzü var.

The modern incarnation of the hoodie --

Kapşonun çağdaş kullanımı şöyle;

a garment that's made usually of cotton jersey,

genellikle pamuktan yapılmış bir giysi

that has a hood attached with a drawstring;

ve kendisine bağlı bir büzme ipi var:

sometimes it has a marsupial pocket --

bazen kese şeklinde cebi de var --

was introduced in the 1930s by Knickerbocker Knitting Company.

ilk olarak 1930'larda Knickerbocker Knitting Company tarafından yapıldı.

Now it's called Champion.

Şimdi ise adı Champion.

It was meant to keep athletes warm.

Asıl amacı sporcuları sıcak tutmaktı.

Of course, though, it was such a functional, comfortable garment

Tabii o kadar işlevsel, rahat bir giysiydi ki

that it was very rapidly adopted by workmen everywhere.

her yerde çalışan erkekler tarafından hızla benimsendi.

And then, around the 1980s, it also gets adopted

Sonra 1980'lerde hip hop, B-boys, kaykaycılar

by hip-hop and B-boys, skateboarders,

tarafından da benimsendi

and it takes on this kind of youth street culture.

ve bir tür genç sokak kültürüyle özdeşleşti.

It was, at the same time, super-comfortable,

Aynı zamanda inanılmaz rahattı,

perfect for the streets

sokaklar için kusursuzdu

and also had that added value of anonymity

ve ihtiyacınız olduğunda kendinizi gizleme

when you needed it.

ekstra avantajı da vardı.

And then we have Mark Zuckerberg,

Marc Zuckerberg örneğimiz var,

who defies convention of respectable attire for businesspeople.

iş insanları için saygıdeğer kıyafet uygulamasına karşı çıkıyor.

But interestingly, it's also a way to show how power has changed.

Ancak işin ilginç yanı, gücün nasıl değiştiğini gösteriyor olması.

If you're wearing a two-piece suit, you might be the bodyguard.

İki parçalı bir takım giyiyorsanız özel koruma olabilirsiniz.

The real powerful person is wearing a hoodie with a T-shirt and jeans.

Asıl güçlü kişi ise kapşonlu bir tişört ve kot pantolon giyiyor.

It's easy to think of the physical aspects of the hoodie.

Kapşonun fiziksel yönlerini düşünmek kolay.

You can immediately think of wearing the hood up,

Kapşonu anlık bir kararla takabilirsiniz

and you feel this warmth and this protection,

ve bununla sıcaklık ve koruma hissedebilirsiniz

but at the same time,

ama aynı zamanda

you can also feel the psychological aspects of it.

işin psikolojik yanlarını da hissedebilirsiniz.

I mean, think of donning a hoodie,

Kapşonu taktığınızı düşünün,

all of a sudden, you feel more protected,

birden daha güvende

you feel that you are in your own shell.

daha kendi başınıza olduğunuzu hissediyorsunuz.

We know very well what the hoodie has come to signify

Kapşonun son birkaç yıldır Birleşik Devletler'de

in the past few years in the United States.

neye işaret ettiğini hepimiz çok iyi biliyoruz.

When Trayvon Martin, a 17-year-old African-American kid,

17 yaşındaki Afrikan Amerikalı Trayvon Martin

was shot by a neighborhood vigilante,

mahallesinden bir suçlu tarafından vuruldu

and Million Hoodie Marches happened all over the United States,

ve tüm Birleşik Devletler boyunca bir milyon kapşon yürüyüşleri oldu,

in which people wore hoodies with the hood up

bu yürüyüşlerde insanlar kapşonlarını takıyor

and marched in the streets against this kind of prejudice.

ve bu tür bir önyargıya karşı yollarda ilerliyorlardı.

It doesn't happen that often

Bir giysinin bu kadar

for a garment to have so much symbolism and history

simgesel ve tarihsel olması yaygın bir şey değil

and that encompasses so many different universes

ve sadece kapşon olarak da çok farklı dünyaları

as the hoodie.

içinde barındırıyor.

So, like all garments,

Tıpkı tüm diğer giysiler gibi,

especially all truly utilitarian garments,

özellikle gerçekten faydalı giysiler,

it is very basic in its design.

tasarımı oldukça basit.

But at the same time,

Aynı zamanda da

it has a whole universe of possibilities attached.

kendisine bağlı imkanlarla dolu koskoca bir dünya var.