Harvey Fineberg: Are we ready for neo-evolution?

Harvey Fineberg: Neo-evrime hazır mıyız?

75,033 views ・ 2011-04-26

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Yigit Issever Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:15
How would you like to be better than you are?
0
15260
4000
Olduğunuzdan daha iyi olmaya ne dersiniz?
00:19
Suppose I said
1
19260
2000
Demek istedim ki
00:21
that, with just a few changes in your genes,
2
21260
2000
genlerinizdeki bir kaç değişiklik ile
00:23
you could get a better memory --
3
23260
2000
daha iyi bir hafızaya sahip olabilirsiniz
00:25
more precise,
4
25260
2000
daha kusursuz
00:27
more accurate and quicker.
5
27260
3000
daha doğru ve daha hızlı
00:30
Or maybe you'd like to be more fit, stronger,
6
30260
3000
belkide daha formda olmak istersiniz ya da daha güçlü
00:33
with more stamina.
7
33260
2000
daha dayanıklı
00:35
Would you like to be more attractive and self-confident?
8
35260
4000
Daha çekici ve kendine güvenen biri olmak ister misiniz?
00:39
How about living longer with good health?
9
39260
3000
Sağlıklı daha uzun bir yaşama ne dersiniz?
00:42
Or perhaps you're one of those
10
42260
2000
Belki de daha fazla yaratıcılık için
00:44
who's always yearned for more creativity.
11
44260
3000
can atanlardan birisinizdir.
00:47
Which one would you like the most?
12
47260
3000
Hangisini en çok isterdiniz?
00:51
Which would you like, if you could have just one?
13
51260
2000
Sadece birini seçebilseydiniz, hangisini seçerdiniz?
00:53
(Audience Member: Creativity.)
14
53260
2000
Seyirci: Yaratıcılık
00:55
Creativity.
15
55260
2000
Yaratıcılık
00:57
How many people would choose creativity?
16
57260
2000
Kaçınız yaratıcılığı seçerdiniz?
00:59
Raise your hands. Let me see.
17
59260
2000
Elleriniz kaldırın, göreyim
01:01
A few. Probably about as many as there are creative people here.
18
61260
3000
Tek tük. Muhtemelen burada yaratıcı insanlar var
01:04
(Laughter) That's very good.
19
64260
2000
Bu çok iyi
01:06
How many would opt for memory?
20
66260
3000
Kaçınız hafızayı seçerdi?
01:09
Quite a few more.
21
69260
2000
Biraz daha fazla
01:11
How about fitness?
22
71260
2000
Peki fitness?
01:13
A few less.
23
73260
2000
Biraz daha az.
01:15
What about longevity?
24
75260
2000
Uzun ömüre ne dersiniz?
01:17
Ah, the majority. That makes me feel very good as a doctor.
25
77260
3000
Çoğunluk. Doktor olarak iyi histememi sağladı.
01:21
If you could have any one of these,
26
81260
3000
Eğer bunlardan birine sahip olsaydınız
01:24
it would be a very different world.
27
84260
2000
dünya çok farklı olurdu
01:26
Is it just imaginary?
28
86260
2000
Bu sadece bir hayal mi?
01:28
Or, is it, perhaps, possible?
29
88260
3000
ya da mümkün mü?
01:31
Evolution has been a perennial topic
30
91260
3000
Evrim ebedi bi konu olmuştur,
01:34
here at the TED Conference,
31
94260
3000
Ancak bugün burada TED conference' nda
01:37
but I want to give you today
32
97260
2000
size bir doktorun bakış açısını
01:39
one doctor's take on the subject.
33
99260
2000
vermek istiyorum
01:41
The great 20th-century geneticist,
34
101260
2000
Önemli bir 20. yüzyıl genetikcisi
01:43
T.G. Dobzhansky,
35
103260
2000
T.G Dobzansky,
01:45
who was also a communicant
36
105260
2000
aynı zamanda Rusya
01:47
in the Russian Orthodox Church,
37
107260
2000
Ortodoks Kilisesi'nde bir konuşmacıydı
01:49
once wrote an essay that he titled
38
109260
3000
Vaktiyle " Biyolojide evrimin ışığında haricinde
01:52
"Nothing in Biology Makes Sense
39
112260
3000
hiçbir şey anlam ifade
01:55
Except in the Light of Evolution."
40
115260
3000
etmiyor" adını verdiği bir deneme yazdı.
01:58
Now if you are one of those
41
118260
2000
Eğer biyolojik evrim için kanıtları
02:00
who does not accept the evidence for biological evolution,
42
120260
3000
kabul etmeyenlerden biriyseniz,
02:03
this would be a very good time to turn off your hearing aid,
43
123260
3000
bu işitme cihazınızı kapatmanız için iyi bir zaman,
02:06
take out your personal communications device --
44
126260
2000
kişisel iletişim aletlerinizi çıkarın
02:08
I give you permission --
45
128260
2000
size izin veriyorum
02:10
and perhaps take another look at Kathryn Schultz's book on being wrong,
46
130260
3000
ve belki yanlış olduğu noktada Kathryn Schukltz'un kitabına göz atarsınız
02:13
because nothing in the rest of this talk
47
133260
2000
çünkü bu konuşmanın devamında hiçbir şey
02:15
is going to make any sense whatsoever to you.
48
135260
3000
size daha önce de olduğu gibi bir anlam ifade etmeyecek.
02:18
(Laughter)
49
138260
2000
(gülüşmeler)
02:20
But if you do accept
50
140260
2000
Ama eğer
02:22
biological evolution,
51
142260
3000
biyolojik evrimi kabul ediyorsanız
02:25
consider this:
52
145260
2000
bunu düşünün:
02:27
is it just about the past,
53
147260
2000
Sadece geçmişle mi ilgili?
02:29
or is it about the future?
54
149260
2000
ya da gelecekle mi?
02:31
Does it apply to others,
55
151260
2000
Diğerlerine uygulanabilir mi?
02:33
or does it apply to us?
56
153260
3000
ya da bize uygulanabilir mi?
02:36
This is another look at the tree of life.
57
156260
3000
Bu hayat ağacına diğer bir bakış
02:39
In this picture,
58
159260
2000
bu resimde,
02:41
I've put a bush with a center branching out in all directions,
59
161260
3000
merkezden her yöne uzayan bir dallar yerleştirdim
02:44
because if you look at the edges
60
164260
2000
çünkü eğer hayat ağacının
02:46
of the tree of life,
61
166260
2000
kenarına bakarsanız,
02:48
every existing species
62
168260
2000
dalların ucunda bulunan,
02:50
at the tips of those branches
63
170260
2000
varolan her tür
02:52
has succeeded in evolutionary terms:
64
172260
2000
evrimsel anlamda birbirini izlemiş,
02:54
it has survived;
65
174260
2000
hayatta kalmış ve
02:56
it has demonstrated a fitness
66
176260
2000
çevresine bir uyum
02:58
to its environment.
67
178260
2000
geliştirmiştir.
03:00
The human part of this branch,
68
180260
3000
Bu dalın bir ucu
03:03
way out on one end,
69
183260
3000
tabi ki bizim en çok ilgilendiğimiz
03:06
is, of course, the one that we are most interested in.
70
186260
4000
insana ırkına ait.
03:10
We branch off of a common ancestor
71
190260
2000
Biz ortak bir soydan geliyoruz
03:12
to modern chimpanzees
72
192260
2000
yaklaşık altı-sekiz milyon yıl önceki
03:14
about six or eight million years ago.
73
194260
3000
modern şempanzelerden.
03:17
In the interval,
74
197260
2000
Bu sürede
03:19
there have been perhaps 20 or 25
75
199260
2000
belki yirmi-yirmibeş farklı
03:21
different species of hominids.
76
201260
3000
insansı tür oluşmuştur.
03:24
Some have come and gone.
77
204260
3000
Kimisi gelmiş ve gitmiştir
03:27
We have been here for about 130,000 years.
78
207260
4000
Biz yaklaşık 130,000 yıldır buradayız.
03:31
It may seem like we're quite remote
79
211260
2000
hayat ağacınının diğer parçalarından
03:33
from other parts of this tree of life,
80
213260
3000
biraz uzakmışız gibi gözükebilir,
03:36
but actually, for the most part,
81
216260
3000
ancak gerçekte, büyük bir bölüm için,
03:39
the basic machinery of our cells
82
219260
3000
Hücrelerimizin basit sistemi
03:42
is pretty much the same.
83
222260
2000
oldukça yakındır.
03:44
Do you realize that we can take advantage
84
224260
3000
yaygın bir bakterinin sisteminden
03:47
and commandeer the machinery of a common bacterium
85
227260
3000
faydalanarak ve onu kumanda ederek,
03:50
to produce the protein of human insulin
86
230260
3000
şeker hastalarını tedavi etmek için
03:53
used to treat diabetics?
87
233260
2000
insulin proteini ürettiğimizn farkında mısınız?
03:55
This is not like human insulin;
88
235260
2000
Bu insan insilününe benzer değil,
03:57
this is the same protein
89
237260
2000
pankreasın salgıladığı proteinden
03:59
that is chemically indistinguishable
90
239260
2000
kimyasal olarak kimyasal olarak ayırt edilemeyen
04:01
from what comes out of your pancreas.
91
241260
4000
tıpatıp aynı protein.
04:06
And speaking of bacteria,
92
246260
2000
Bakterilerden bahsetmişken
04:08
do you realize that each of us carries in our gut
93
248260
3000
bağırsaklarımızda vücudumuzun geri kalanında
04:11
more bacteria
94
251260
2000
bulunandan
04:13
than there are cells in the rest of our body?
95
253260
2000
daha fazla bakteri taşıdığımızın farkında mısınız?
04:15
Maybe 10 times more.
96
255260
2000
Belki 10 kat daha fazla.
04:17
I mean think of it,
97
257260
2000
Düşünün ki,
04:19
when Antonio Damasio asks about your self-image,
98
259260
3000
Antonio Damasio özgüveninizden bahsettiğinde
04:22
do you think about the bacteria?
99
262260
3000
bakteriler aklınıza gelir miydi?
04:26
Our gut is a wonderfully hospitable environment
100
266260
2000
Bakteriler için
04:28
for those bacteria.
101
268260
2000
bağırsaklarımız mükemmel derecede uyumlu bir çevre.
04:30
It's warm, it's dark, it's moist,
102
270260
2000
Sıcak, karanlık ve nemli.
04:32
it's very cozy.
103
272260
2000
Samimi bir ortam.
04:34
And you're going to provide all the nutrition that they could possibly want
104
274260
2000
Ve onlar bir çaba göstermeden gerekli olan ve isteyecekleri
04:36
with no effort on their part.
105
276260
2000
tüm besini onlara sağlayacaksınız.
04:38
It's really like an Easy Street for bacteria,
106
278260
3000
bakteriler için
04:41
with the occasional interruption
107
281260
3000
kolay bir
04:44
of the unintended forced rush to the exit.
108
284260
2000
lokma
04:46
But otherwise,
109
286260
3000
Bakterilere harika bir yaşam ortamısınız
04:49
you are a wonderful environment for those bacteria,
110
289260
3000
ancak diğer bir taraftan
04:52
just as they are essential to your life.
111
292260
3000
bu bakteriler yaşamınız için çok önemliler.
04:55
They help in the digestion of essential nutrients,
112
295260
3000
Bakteriler başlıca besinlerin sindirrilmesine yardım ederler
04:58
and they protect you against certain diseases.
113
298260
3000
ve sizi bazı hastalıklara karşı korurlar.
05:02
But what will come in the future?
114
302260
2000
ama gelecekte ne olacak?
05:04
Are we at some kind of evolutionary equipoise
115
304260
3000
Tür olarak
05:07
as a species?
116
307260
2000
bir çeşit evrimsel dengede miyiz?
05:09
Or, are we destined
117
309260
2000
Ya da farklı bir
05:11
to become something different --
118
311260
2000
tür olmaya mı mahkumuz?
05:13
something, perhaps, even better adapted
119
313260
3000
belki de çevreye
05:16
to the environment?
120
316260
2000
daha iyi adapte olmaktayız
05:18
Now let's take a step back in time
121
318260
3000
Geçmişe bir göz atalım
05:21
to the Big Bang, 14 billion years ago --
122
321260
3000
ondört milyar yıl önce, big bang patlaması
05:24
the Earth, the solar system,
123
324260
2000
dünya ve güneş sistemi
05:26
about four and a half billion years --
124
326260
3000
dört buçuk milyar yıl önce
05:29
the first signs of proto-life,
125
329260
2000
dünyada yaşamın ilk bulguları
05:31
maybe three to four billion years ago on Earth --
126
331260
2000
üç-dört milyon yıl önce
05:33
the first multi-celled organisms,
127
333260
3000
ilk çok hücreli organizmalar
05:36
perhaps as much
128
336260
2000
sekiz yüz milyon
05:38
as 800 or a billion years ago --
129
338260
3000
ya da bir milyar yıl önce
05:41
and then the human species,
130
341260
2000
ardından 130,000 yıl
05:43
finally emerging
131
343260
2000
ortaya çıkan
05:45
in the last 130,000 years.
132
345260
3000
insan ırkı
05:48
In this vast unfinished symphony of the universe,
133
348260
3000
evrenin bu bitmeyen muazzam semfonisinde
05:51
life on Earth is like a brief measure;
134
351260
3000
dünyadamızda yaşam kısa bir ölçüt
05:54
the animal kingdom,
135
354260
2000
hayvanlar alemi ise
05:56
like a single measure;
136
356260
3000
daha da kısa
05:59
and human life,
137
359260
2000
ve insan alemi
06:01
a small grace note.
138
361260
2000
ufak ilave bir nota
06:03
That was us.
139
363260
3000
Aynı zamanda bu konuşmanın
06:06
That also constitutes the entertainment portion of this talk,
140
366260
2000
eğlenceli kısmını teşkil eden insanoğlu
06:08
so I hope you enjoyed it.
141
368260
2000
umarım eğlenmişsinizdir.
06:10
(Laughter)
142
370260
2000
(gülüşmeler)
06:12
Now when I was a freshman in college,
143
372260
3000
Üniversitedeki ilk yılımda
06:15
I took my first biology class.
144
375260
2000
ilk biyoloji dersimde
06:17
I was fascinated
145
377260
2000
biyolojinin güzelliği ve zerafeti karşısında
06:19
by the elegance and beauty of biology.
146
379260
3000
büyülenmiştim.
06:22
I became enamored of the power of evolution,
147
382260
3000
evrimin gücüne aşık olmuştum
06:25
and I realized something very fundamental:
148
385260
2000
ve çok önemli bir şeyi farkettim
06:27
in most of the existence of life
149
387260
2000
tek hücreli
06:29
in single-celled organisms,
150
389260
2000
yaşam formlarında
06:31
each cell simply divides,
151
391260
2000
her hücre basitçe bölünür ve
06:33
and all of the genetic energy of that cell
152
393260
3000
o hücrenin bütün genetik enerjisi
06:36
is carried on in both daughter cells.
153
396260
3000
yavru hücrelere taşınır.
06:39
But at the time multi-celled organisms come online,
154
399260
4000
Ancak çok hücreli organizmalara geldiğimizde
06:43
things start to change.
155
403260
2000
işler değişmeye başlar
06:45
Sexual reproduction enters the picture.
156
405260
3000
üreme devreye girer
06:48
And very importantly,
157
408260
2000
Ve önemli olarak
06:50
with the introduction of sexual reproduction
158
410260
3000
üremeyle tanışmamızın ardından
06:53
that passes on the genome,
159
413260
2000
genomla aktarılanlar dışında
06:55
the rest of the body
160
415260
2000
vücudumuzun geri kalanı
06:57
becomes expendable.
161
417260
2000
harcanabilir hale geliyor.
06:59
In fact, you could say
162
419260
3000
Aslında, üreme ile
07:02
that the inevitability of the death of our bodies
163
422260
3000
ölümün kaçınılmazlığının
07:05
enters in evolutionary time
164
425260
2000
evrimsel olarak
07:07
at the same moment
165
427260
2000
birlikte devreye
07:09
as sexual reproduction.
166
429260
2000
girdiklerini söyleyebilirsiniz.
07:11
Now I have to confess,
167
431260
2000
İtiraf etmek zorundayım,
07:13
when I was a college undergraduate,
168
433260
2000
üniversitedeyken
07:15
I thought, okay, sex/death, sex/death, death for sex --
169
435260
4000
üreme/ölüm, ölmek için üremek diye düşündüm
07:19
it seemed pretty reasonable at the time,
170
439260
3000
o zamanlar makul gelmişti
07:22
but with each passing year,
171
442260
2000
ancak yıllar geçtikçe
07:24
I've come to have increasing doubts.
172
444260
2000
kuşkularım arttı
07:26
I've come to understand the sentiments of George Burns,
173
446260
3000
Doksanlarda Las Vegas'ta
07:29
who was performing still in Las Vegas
174
449260
2000
performans sergileyen George Burns'un
07:31
well into his 90s.
175
451260
2000
hassasiyetlerini anlamıştım.
07:33
And one night, there's a knock at his hotel room door.
176
453260
2000
Bir gece kapısı çalınır.
07:35
He answers the door.
177
455260
2000
Kapıyı açtığında
07:37
Standing before him is a gorgeous, scantily clad showgirl.
178
457260
3000
karşısında güzel showgirl görür.
07:40
She looks at him and says,
179
460260
2000
Kız bakar ve "süper seks
07:42
"I'm here for super sex."
180
462260
3000
için burdayım" der.
07:45
"That's fine," says George, "I'll take the soup."
181
465260
3000
George " güzel, çorba alabilir miyim" der.
07:48
(Laughter)
182
468260
4000
(gülüşmeler)
07:52
I came to realize,
183
472260
2000
Anladımki
07:54
as a physician,
184
474260
2000
doktor olarak
07:56
that I was working toward a goal
185
476260
3000
bir amaca yönelik çalışıyordum ve
07:59
which was different from the goal of evolution --
186
479260
3000
bu evrimin amacından farklıydı
08:02
not necessarily contradictory, just different.
187
482260
3000
tamamen zıt değildi sadece farklıydı.
08:05
I was trying to preserve the body.
188
485260
2000
Bedeni korumaya çalışıyordum
08:07
I wanted to keep us healthy.
189
487260
2000
Bizi sağlıklı tutmak istiyordum
08:09
I wanted to restore health from disease.
190
489260
3000
Hastalıkları iyileştirmek istiyordum
08:12
I wanted us to live long and healthy lives.
191
492260
3000
Sağlıklı ve uzun yaşamamızı istiyordum.
08:15
Evolution is all about passing on the genome
192
495260
3000
Evrim genomu gelecek nesle
08:18
to the next generation,
193
498260
2000
aktarmakla alakalı
08:20
adapting and surviving
194
500260
3000
nesilden nesile
08:23
through generation after generation.
195
503260
2000
uyum sağlamak ve hayatta kalmak
08:25
From an evolutionary point of view,
196
505260
3000
Evrimsel bakış açısıyla
08:28
you and I are like the booster rockets
197
508260
2000
Siz ve ben genetik yükü
08:30
designed to send the genetic payload
198
510260
2000
bir sonraki yörüngeye taşımak
08:32
into the next level of orbit
199
512260
2000
için dizayn edilmiş ve denize düşmeye mahkum
08:34
and then drop off into the sea.
200
514260
3000
besleme roketleri gibiyiz.
08:37
I think we would all understand the sentiment that Woody Allen expressed
201
517260
3000
Woody Allen'ın açıkladığı şekilde hepimiz anlayabiliriz sanırım.
08:40
when he said, "I don't want to achieve immortality through my work.
202
520260
4000
"Eserimle ölümsüzlüğe ulaşmayı
08:44
I want to achieve it through not dying."
203
524260
2000
değil ölmemeyi başarmayı istiyorum."
08:46
(Laughter)
204
526260
3000
Gülüşmeler
08:49
Evolution does not necessarily
205
529260
3000
Evrim ille de
08:52
favor the longest-lived.
206
532260
2000
en uzun yaşayanı onaylamaz
08:54
It doesn't necessarily favor the biggest
207
534260
2000
ille de en büyüğü onaylamaz
08:56
or the strongest or the fastest,
208
536260
2000
ya da en güçlüyü en hızlıyı
08:58
and not even the smartest.
209
538260
2000
ya da en akıllıyı bile.
09:00
Evolution favors
210
540260
2000
Evrim çevresine
09:02
those creatures best adapted
211
542260
3000
en iyi uyum sağlayan
09:05
to their environment.
212
545260
2000
canlıları onaylar.
09:07
That is the sole test
213
547260
2000
hayatta kalmanın ve başarmanın
09:09
of survival and success.
214
549260
2000
yegane örneğidir bu.
09:11
At the bottom of the ocean,
215
551260
2000
Okyanusun altında
09:13
bacteria that are thermophilic
216
553260
2000
sıcağı seven bakteriler
09:15
and can survive at the steam vent heat
217
555260
3000
buhar deliklerinden çıkan ısı sayesinde yaşabilirler
09:18
that would otherwise produce, if fish were there,
218
558260
3000
yani
09:21
sous-vide cooked fish,
219
561260
2000
kendilerine
09:23
nevertheless, have managed
220
563260
2000
uygun çevreyi
09:25
to make that a hospitable environment for them.
221
565260
5000
oluşturdular
09:30
So what does this mean,
222
570260
3000
Bu ne anlama geliyor
09:33
as we look back at what has happened in evolution,
223
573260
3000
evrimde geçmişte ne olduğunuda baktığımızda
09:36
and as we think about the place again
224
576260
3000
ve insan evriminin yerini
09:39
of humans in evolution,
225
579260
3000
düşündüğümüzde
09:42
and particularly as we look ahead
226
582260
3000
ve özellikle bir sonraki adıma
09:45
to the next phase,
227
585260
2000
baktıgımızda
09:47
I would say
228
587260
2000
bir çok olasılık
09:49
that there are a number of possibilities.
229
589260
3000
olduğunu söyleyebilirim
09:52
The first is that we will not evolve.
230
592260
5000
ilk olarak, bir çeşit dengeye ulaştık ve
09:57
We have reached
231
597260
2000
artık insan evrimi
09:59
a kind of equipoise.
232
599260
2000
duracak.
10:01
And the reasoning behind that would be,
233
601260
2000
Bunun sebebi ise
10:03
first, we have, through medicine,
234
603260
3000
bir çok genimizi ilaçlar sayesinde
10:06
managed to preserve a lot of genes
235
606260
2000
korumayı başardık
10:08
that would otherwise be selected out
236
608260
2000
müdahale etmeseydik bu genler seçilecek ve
10:10
and be removed from the population.
237
610260
2000
silinecekti
10:12
And secondly, we as a species
238
612260
2000
tür olarak çevremize uyum sağladığımız
10:14
have so configured our environment
239
614260
3000
kadar çevreyi de kendimize
10:17
that we have managed to make it adapt to us
240
617260
3000
gore
10:20
as well as we adapt to it.
241
620260
3000
uyarladık.
10:23
And by the way, we immigrate and circulate
242
623260
2000
Bu arada evrimin ihtiyacı olan
10:25
and intermix so much
243
625260
2000
izolasyonu sağlayamayacak kadar
10:27
that you can't any longer
244
627260
2000
göç ettik,
10:29
have the isolation that is necessary
245
629260
2000
dolaştık,
10:31
for evolution to take place.
246
631260
3000
ve karıştık birbirimize
10:34
A second possibility
247
634260
2000
İkinci olasılık,
10:36
is that there will be evolution of the traditional kind,
248
636260
3000
doğal geleneksel tarzda bir evrimin
10:39
natural, imposed by the forces of nature.
249
639260
5000
doğanın güçleri tarafından dayatılmasıdır.
10:44
And the argument here would be
250
644260
2000
Buradaki tartışma ise
10:46
that the wheels of evolution grind slowly,
251
646260
3000
değiştirilemeyen bu sürecin,
10:49
but they are inexorable.
252
649260
2000
çok ağır işlemesidir.
10:51
And as far as isolation goes,
253
651260
2000
İzolasyon sürdüğü sürece,
10:53
when we as a species
254
653260
2000
yani tür olarak
10:55
do colonize distant planets,
255
655260
2000
uzak gezegenleri sömürgeleştirdiğimizde,
10:57
there will be the isolation and the environmental changes
256
657260
3000
evrimin doğal bir şekilde
11:00
that could produce evolution
257
660260
3000
gerçekleşeceği
11:03
in the natural way.
258
663260
2000
izolasyon ve çevresel değişiklikler mümkün olacak.
11:05
But there's a third possibility,
259
665260
2000
Ancak üçüncü bir ihtimal var,
11:07
an enticing, intriguing and frightening possibility.
260
667260
3000
Baştan çıkaran, büyüleyen ve korkutan bir olasılık
11:10
I call it neo-evolution --
261
670260
2000
neo evrim diye adlandırıyorum.
11:12
the new evolution
262
672260
2000
yeni evrim
11:14
that is not simply natural,
263
674260
2000
doğanın basitliğini içermeyen
11:16
but guided and chosen
264
676260
3000
bireyler olarak bizim
11:19
by us as individuals
265
679260
3000
tercihlerimizle
11:22
in the choices that we will make.
266
682260
2000
rehberlik ettiğimiz ve seçtiğimiz bir yol.
11:24
Now how could this come about?
267
684260
3000
Bu nasıl olabildi?
11:27
How could it be possible that we would do this?
268
687260
3000
Bunu yapabilmemiz nasıl mümkün hale geldi?
11:30
Consider, first, the reality
269
690260
3000
Reel olarak düşünürsek
11:33
that people today, in some cultures,
270
693260
3000
bugün bazı kültürlerde insanlar
11:36
are making choices about their offspring.
271
696260
3000
çocukları hakkında seçim yapabiliyor.
11:39
They're, in some cultures,
272
699260
2000
Bazı kültürlerde ebeveynler erkek çocuk
11:41
choosing to have more males than females.
273
701260
3000
sahibi olmayı daha çok seçiyor.
11:44
It's not necessarily good for the society,
274
704260
2000
Toplum için olmazsa olmaz bir fırsat değil
11:46
but it's what the individual and the family are choosing.
275
706260
4000
ancak bireyler ve aileler bu yönde tercih yapıyorlar.
11:50
Think also,
276
710260
2000
düşünün ki,
11:52
if it were possible ever
277
712260
4000
basit bir cinsiyeti seçimi değilde
11:56
for you to choose, not simply to choose the sex of your child,
278
716260
3000
vücudunuzdaki hastalıkları iyileştirecek
11:59
but for you in your body
279
719260
3000
ya da vücudunuzu hastalıklardan koruyacak
12:02
to make the genetic adjustments
280
722260
3000
genetik değişiklikler yapmanız
12:05
that would cure or prevent diseases.
281
725260
2000
mümkün olsaydı.
12:07
What if you could make the genetic changes
282
727260
3000
Şeker hastalığını ve Alzheimer'ı yok edecek,
12:10
to eliminate diabetes or Alzheimer's
283
730260
3000
kanser riskini azaltacak,
12:13
or reduce the risk of cancer
284
733260
2000
felçleri sıfıra indirecek
12:15
or eliminate stroke?
285
735260
2000
genetik değişiklikleri yapabilseydiniz?
12:17
Wouldn't you want
286
737260
2000
Genlerinizde
12:19
to make those changes
287
739260
2000
bu değişikleri yapmak
12:21
in your genes?
288
741260
2000
istemez miydiniz?
12:23
If we look ahead,
289
743260
2000
Eğer geleceğe bakarsak,
12:25
these kind of changes
290
745260
2000
bu tarz seçimler
12:27
are going to be increasingly possible.
291
747260
5000
giderek muhtemel hale geliyor.
12:32
The Human Genome Project
292
752260
2000
İnsan genom projesi,
12:34
started in 1990,
293
754260
2000
1990 yılında başladı ve
12:36
and it took 13 years.
294
756260
2000
on üç yıl sürdü.
12:38
It cost 2.7 billion dollars.
295
758260
5000
2.7 milyar dolara maloldu
12:43
The year after it was finished in 2004,
296
763260
3000
sonuçlanmasından bir yıl sonra
12:46
you could do the same job
297
766260
2000
2004'te aynı işi 20 milyon dolara
12:48
for 20 million dollars in three to four months.
298
768260
3000
üç dört ay içerisinde yapabilirdiniz.
12:51
Today, you can have a complete sequence
299
771260
3000
bugün üçmilyar baz çiftli gen haritanızı
12:54
of the three billion base pairs in the human genome
300
774260
2000
20,000 $ maliyetle
12:56
at a cost of about 20,000 dollars
301
776260
3000
ve bir hafta süre içerisinde
12:59
and in the space of about a week.
302
779260
2000
elde edebilirsiniz.
13:01
It won't be very long
303
781260
2000
1,000 $ maliyetli ve herkesin
13:03
before the reality will be
304
783260
2000
ulaşabileceği bir gen
13:05
the 1,000-dollar human genome,
305
785260
2000
haritası fazla bir zaman geçmeden
13:07
and it will be increasingly available for everyone.
306
787260
3000
mümkün olacak.
13:11
Just a week ago,
307
791260
2000
Bir hafta önce
13:13
the National Academy of Engineering
308
793260
2000
ulusal mühendislik akademisi
13:15
awarded its Draper Prize
309
795260
2000
Drape ödülünü
13:17
to Francis Arnold and Willem Stemmer,
310
797260
2000
evrimin doğal işleyişini hızlandıran
13:19
two scientists who independently developed techniques
311
799260
4000
bağımsız teknikler geliştiren Francis Arnold ve Willem Stemmer adlı
13:23
to encourage the natural process of evolution to work faster
312
803260
4000
iki bilim adamında verdi.
13:27
and to lead to desirable proteins
313
807260
2000
Bu aynı zamanda Frances ve Arnold'un "yöneltilmiş evrim" olarak
13:29
in a more efficient way --
314
809260
2000
adlandırdıkları arzu edilen proteinlere
13:31
what Frances Arnold calls "directed evolution."
315
811260
4000
daha etkili bir bir biçimde ulaşmayı sağlayan bir çalışma.
13:35
A couple of years ago, the Lasker Prize
316
815260
3000
Birkaç yıl önce Lasker ödülü
13:38
was awarded to the scientist Shinya Yamanaka
317
818260
3000
bilimadamı Shinya yamanaka
13:41
for his research
318
821260
2000
yetişkin deri hücresinin
13:43
in which he took an adult skin cell,
319
823260
2000
bir fibroblast,
13:45
a fibroblast,
320
825260
2000
dört genini değiştirerek
13:47
and by manipulating just four genes,
321
827260
3000
vücunuzdaki herhangi bir hücre
13:50
he induced that cell
322
830260
2000
olabilmesini mümkün
13:52
to revert to a pluripotential stem cell --
323
832260
4000
hale
13:56
a cell potentially capable
324
836260
3000
getirdiği araştırmasından
13:59
of becoming any cell in your body.
325
839260
3000
ötürü.
14:02
These changes are coming.
326
842260
2000
Bu değişiklikler yolda.
14:04
The same technology
327
844260
2000
bakteride insan insulini üretmemizi sağlayan
14:06
that has produced the human insulin in bacteria
328
846260
2000
teknolojiyle,
14:08
can make viruses
329
848260
2000
sadece kendilerine karşı değil
14:10
that will not only protect you against themselves,
330
850260
3000
diğer viruslere karşı da bağışıklık geliştirmenizi
14:13
but induce immunity against other viruses.
331
853260
2000
sağlayacak virusler yapabiliriz.
14:15
Believe it or not,
332
855260
2000
İnanın ya da inanmayın,
14:17
there's an experimental trial going on
333
857260
2000
tütün bitkisinin hücrelerinde yetişen bir maddeyle,
14:19
with vaccine against influenza
334
859260
3000
gribe karşı bir aşı geliştirme
14:22
that has been grown in the cells of a tobacco plant.
335
862260
4000
denemeleri devam etmekte.
14:26
Can you imagine something good coming out of tobacco?
336
866260
4000
Tütünden iyi bir şey çıkabileceğini hayal edebiliyor musunuz?
14:30
These are all reality today,
337
870260
3000
Bunlar bugünkü gerçekler ve
14:33
and [in] the future, will be evermore possible.
338
873260
3000
gelecek daha da fazlası mümkün olacak.
14:36
Imagine then
339
876260
2000
İki küçük değişiklikle
14:38
just two other little changes.
340
878260
3000
vücudunuzdaki hücreleri değiştirebildiğiniz
14:41
You can change the cells in your body,
341
881260
2000
hayal edin
14:43
but what if you could change the cells in your offspring?
342
883260
4000
Ama ya çocuğuzun hücrelerini değiştirebilseniz?
14:47
What if you could change the sperm and the ova,
343
887260
2000
Ya sperm ve yumurtayı değiştirme şansınız olsa ya da
14:49
or change the newly fertilized egg,
344
889260
3000
döllenen yumurtayı değiştirme ve
14:52
and give your offspring a better chance
345
892260
2000
çocuğunuza daha sağlıklı bir yaşam
14:54
at a healthier life --
346
894260
2000
şansı verebilseniz
14:56
eliminate the diabetes, eliminate the hemophilia,
347
896260
2000
şeker hastalığını ve hemofiliyi yokedebilseniz
14:58
reduce the risk of cancer?
348
898260
2000
kanser riskini düşürebilseniz.
15:00
Who doesn't want healthier children?
349
900260
3000
Kim daha sağlıklı bir çocuk istemez ki?
15:03
And then, that same analytic technology,
350
903260
3000
daha sonra aynı analitik teknolojiyle
15:06
that same engine of science
351
906260
2000
aynı sistemin ürünüyle
15:08
that can produce
352
908260
2000
hastalıklardan korunmak bizim
15:10
the changes to prevent disease,
353
910260
2000
için de
15:12
will also enable us
354
912260
3000
mümkün olsa
15:15
to adopt super-attributes,
355
915260
2000
süper özellikler elde edebilsek
15:17
hyper-capacities --
356
917260
2000
yüksek kapasiteler
15:19
that better memory.
357
919260
2000
daha iyi bir hafıza
15:21
Why not have the quick wit
358
921260
2000
neden Ken Jenniings'in kıvrak zekasına
15:23
of a Ken Jennings,
359
923260
2000
sahip olmayasınız
15:25
especially if you can augment it
360
925260
2000
özellikle yeni Watson makinesiyle
15:27
with the next generation of the Watson machine?
361
927260
3000
geliştirebilecekken?
15:30
Why not have the quick twitch muscle
362
930260
3000
Neden daha hızlı ve daha uzun koşmanızı sağlayacak
15:33
that will enable you to run faster and longer?
363
933260
3000
daha hızlı kasılan kaslara sahip olmayasınız?
15:36
Why not live longer?
364
936260
4000
Neden daha uzun yaşamayasınız?
15:40
These will be irresistible.
365
940260
2000
Bunlar karşı konulamaz olacaklar
15:42
And when we are at a position
366
942260
3000
ve gelecek nesle,
15:45
where we can pass it on to the next generation,
367
945260
2000
uym sağladığımız bu özellikleri
15:47
and we can adopt the attributes we want,
368
947260
3000
aktarma posizyonunda olduğumuzda
15:50
we will have converted
369
950260
3000
eski tarz evrimi
15:53
old-style evolution
370
953260
2000
neo-evrime
15:55
into neo-evolution.
371
955260
2000
çevirmiş olacağız.
15:57
We'll take a process
372
957260
2000
normalde 100,000 yıl gerektirecek süreci
15:59
that normally might require 100,000 years,
373
959260
2000
1,000 yıla
16:01
and we can compress it down to a thousand years --
374
961260
3000
belki de 100 yıla
16:04
and maybe even in the next 100 years.
375
964260
3000
sıkıştırabileceğiz.
16:07
These are choices
376
967260
2000
Bunlar
16:09
that your grandchildren,
377
969260
2000
torunlarınızın
16:11
or their grandchildren,
378
971260
2000
ya da onların torunların
16:13
are going to have before them.
379
973260
3000
sahip olacakları seçenekler.
16:16
Will we use these choices
380
976260
3000
Bu seçenekleri
16:19
to make a society that is better,
381
979260
3000
toplumu daha iyi yapmak için mi kullanacağız?
16:22
that is more successful, that is kinder?
382
982260
3000
daha başarılı, daha nazik
16:25
Or, will we selectively choose different attributes
383
985260
3000
ya da sadece bazılarımız için istediğimiz
16:28
that we want for some of us
384
988260
2000
farklı özellikler mi
16:30
and not for others of us?
385
990260
2000
seçeceğiz?
16:32
Will we make a society
386
992260
3000
Toplumu daha sıkıcı
16:35
that is more boring and more uniform,
387
995260
3000
daha tekdüze
16:38
or more robust and more versatile?
388
998260
3000
ya da daha güçlü, daha becerikli hale mi getireceğiz?
16:41
These are the kinds of questions
389
1001260
2000
Bunlar
16:43
that we will have to face.
390
1003260
2000
yüzleşmek zorunda olduğumuz sorular
16:45
And most profoundly of all,
391
1005260
2000
Ve ciddi olarak,
16:47
will we ever be able to develop the wisdom,
392
1007260
3000
bilgeliği gelişterebilecek hale gelecek miyiz
16:50
and to inherit the wisdom,
393
1010260
2000
bu seçimleri akıllıca yapmamızı sağlayacak
16:52
that we'll need to make these choices wisely?
394
1012260
3000
bilgeliğin varisi olabilecek miyiz?
16:55
For better or worse,
395
1015260
2000
Daha iyi ya da daha kötü için,
16:57
and sooner than you may think,
396
1017260
2000
ve sandığınızdan da yakın bir zamanda
16:59
these choices will be up to us.
397
1019260
3000
bu seçimler bize bağlı olacak.
17:02
Thank you.
398
1022260
2000
Teşekkürler
17:04
(Applause)
399
1024260
10000
(Alkış)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7