The game that can give you 10 extra years of life | Jane McGonigal

Jane McGonigal: Yaşamınıza 10 yıl katabilecek oyun

Translator: Morton Bast Reviewer: Thu-Huong Ha

Çeviri: Demet Kayabaşı Gözden geçirme: Meric Aydonat

Ben bir oyuncuyum, yani hedeflerim olması hoşuma gidiyor.

I'm a gamer, so I like to have goals.

Özel görevleri ve gizli amaçları seviyorum.

I like special missions and secret objectives.

So here's my special mission for this talk:

Ve işte bu konuşma için olan özel görevim:

Bu odadaki her bir insanın

I'm going to try to increase the life span of every single person in this room

yaşam süresini yedi buçuk dakika

artırmaya çalışacağım.

by seven and a half minutes.

Literally, you will live seven and a half minutes longer

Gerçekten, sırf bu konuşmayı izlediğiniz için

than you would have otherwise,

normalde yaşaycağınızdan

just because you watched this talk.

yedi buçuk dakika fazla yaşayacaksınız.

Peki, bazılarınız biraz şüpheci gözüküyor.

Some of you are looking a little bit skeptical.

Önemli değil çünkü bakın --

That's okay, because check it out --

I have math to prove that it is possible.

Bunun mümkün olduğunu kanıtlamak için hesap yaptım.

Şu an kulağa çok da mantıklı gelmeyecek.

It won't make much sense now.

Daha sonra açıklayacağım,

I'll explain it all later,

just pay attention to the number at the bottom:

şimdi sadece en alttaki sayıya dikkat edin:

+7.68245837 minutes.

+ 7.68245837 dakika.

That will be my gift to you if I'm successful in my mission.

Eğer görevimde başarılı olursam bu size hediyem olacak.

Now, you have a secret mission too.

Şimdi, sizin de gizli bir göreviniz var.

Your mission is to figure out how you want to spend

Sizin göreviniz bu fazladan yedi buçuk dakikayı

your extra seven and a half minutes.

nasıl geçirmek istediğinize karar vermek.

And I think you should do something unusual with them,

Ve bence bunu sıradışı bir şey yaparak harcamalısınız

because these are bonus minutes.

çünkü bunlar bonus dakikalar. Onlara zaten sahip olmayacaktınız.

You weren't going to have them anyway.

Ben bir oyun tasarımcısı olduğum için şöyle düşünebilirsiniz,

Now, because I'm a game designer, you might be thinking to yourself,

Bu dakikalarla ne yapmamızı istediğini biliyorum,

I know what she wants us to do with those minutes,

she wants us to spend them playing games.

bunları oyun oynayarak geçirmemizi istiyor.

Now this is a totally reasonable assumption,

İnsanları oyun oynayarak daha çok zaman geçirmeye

given that I have made quite a habit of encouraging people

cesaretlendirmeyi alışkanlık haline getirdiğim düşünülürse

to spend more time playing games.

bu kesinlikle mantıklı bir varsayım olur.

For example, in my first TED Talk,

Örneğin, ilk TED konuşmamda,

Gezegen olarak haftada 21 milyar saatimizi

I did propose that we should spend 21 billion hours a week,

as a planet, playing video games.

bilgisayar oyunu oynayarak harcamamız gerektiğini söylemiştim.

Now, 21 billion hours, it's a lot of time.

Şimdi, 21 milyar saat çok fazla bir zaman.

It's so much time, in fact, that the number one unsolicited comment

Hatta o kadar fazla ki, o konuşmayı yaptığımdan beri

that I have heard from people all over the world

dünyanın dört bir yanından insanlardan

since I gave that talk, is this:

en sık duyduğum eleştiri şu:

Jane, oyunlar çok güzel falan ama ölüm döşeğindeyken

Jane, games are great and all, but on your deathbed,

are you really going to wish you spent more time playing Angry Birds?

gerçekten daha fazla Angry Birds oynamış olmayı mı dileyeceksin?

(Laughter)

Oyun oynamanın zaman kaybı olduğu fikri, bundan pişman olacağımız fikri

This idea is so pervasive --

that games are a waste of time that we will come to regret --

o kadar yaygın ki bunu her gittiğim yerde duyuyorum.

that I hear it literally everywhere I go.

For example, true story:

Örneğin, gerçekten oldu bu, birkaç hafta önce,

Just a few weeks ago,

this cab driver, upon finding out that a friend and I were in town

benim ve arkadaşımın bir oyun geliştirme konferansı için

for a game developers' conference,

şehirde olduğumuzu öğrenen taksi sürücüsü

arkasına dönüp dedi ki -ondan alıntı yapıyorum-

turned around and said -- and I quote --

"Oyunlardan nefret ediyorum. Zaman kaybı. Hayatın sona erdiğinde

"I hate games. Waste of life.

Imagine getting to the end of your life and regretting all that time."

oyun oynayarak geçen onca zamandan pişman olacağını düşünsene bir."

Now, I want to take this problem seriously.

Bu problemi ciddiye almak istiyorum.

I want games to be a force for good in the world.

Yani, oyunların dünyada iyi bir şeyi temsil etmesini istiyorum.

Oyuncuların oyun oynayarak geçirdikleri zamandan,

I don't want gamers to regret the time they spent playing,

time that I encouraged them to spend.

oyun oynayarak geçirmeleri için onları teşvik ettiğim zamandan pişmanlık duymasını istemiyorum.

Bu yüzden son zamanlarda bu soru üzerine çok düşünüyorum.

So I have been thinking about this question a lot lately.

Ölüm döşeğindeyken

When we're on our deathbeds,

will we regret the time we spent playing games?

oyun oynayarak geçirdiğimiz zamandan pişman olacak mıyız?

Bu size şaşırtıcı gelebilir ama öyle görünüyor ki

Now, this may surprise you, but it turns out

there is actually some scientific research on this question.

bu soru üzerine yapılmış bir bilimsel araştırma mevcut.

It's true.

Gerçekten. Düşkünlerevi bakıcıları,

Hospice workers,

the people who take care of us at the end of our lives,

hayatlarımız sone ermek üzereyken bizimle ilgilenen insanlar

recently issued a report on the most frequently expressed regrets

yakın zamanda insanların ölüm döşeğindeyken en sık belirttiği

pişmanlıklar üzerine bir rapor yayınladılar.

that people say when they are literally on their deathbeds.

Ve bugün sizle bunu paylaşmak istiyorum --

And that's what I want to share with you today --

the top five regrets of the dying.

ölmekte olan insanların en büyük beş pişmanlığı.

Number one:

Birincisi: Keşke bu kadar çok çalışmasaydım.

I wish I hadn't worked so hard.

Number two:

İkincisi: Keşke arkadaşlarımla bağlarımı koparmasaydım.

I wish I had stayed in touch with my friends.

Number three:

I wish I had let myself be happier.

Üçüncüsü: Keşke kendime daha mutlu olmak için fırsat tanısaydım.

Number four:

Dördüncüsü: Keşke kendimi gerçekten istediğim gibi ifade edecek cesareti kendimde bulabilseydim.

I wish I'd had the courage to express my true self.

And number five:

Ve beşincisi: Keşke başkalarının beklentilerini karşılamak yerine

I wish I'd lived a life true to my dreams,

kendi hayallerimi yaşasaydım.

instead of what others expected of me.

Now, as far as I know, no one ever told one of the hospice workers,

Şimdi, bildiğimiz kadarı ile hiç kimse düşkünlerevi bakıcılarına

"I wish I'd spent more time playing video games,"

keşke daha çok bilgisayar oyunu oynasaydım dememiş.

but when I hear these top five regrets of the dying,

Ama insanların bu beş pişmanlığını duyunca

I can't help but hear five deep human cravings

oyunların tatmin etmemize yardım ettiği

that games actually help us fulfill.

beş temel insan arzusunu düşünmekten kendimi alamıyorum.

For example, I wish I hadn't worked so hard.

Örneğin, keşke bu kadar çok çalışmasaydım.

For many people, this means, I wish I'd spent more time

Çoğu insan için bu demek oluyor ki

with my family, with my kids when they were growing up.

keşke ailem ve çocuklarımla daha çok vakit geçirseydim.

Well, we know that playing games together has tremendous family benefits.

Ve biliyoruz ki birlikte oyun oynamanın aile ilişlkilerine

muazzam yararları var.

A recent study from Brigham Young University School of Family Life

Yakın zamanda Brigham Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmanın,

School of Family life (Aile yaşamı okulu), gösterdiğine göre

reported that parents who spend more time playing video games with their kids

çocuklarıyla bilgisayar oyunları oynayarak daha çok vakit geçiren ebeveynler

have much stronger real-life relationships with them.

onlarla gerçek hayatta da daha sıkı bir bağa sahip.

"I wish I'd stayed in touch with my friends."

Keşke arkadaşlarımla bağlarımı koparmasaydım.

Hundreds of millions of people

Binlerce insan gerçek hayattaki arkadaşları ve aileleri ile

use social games like FarmVille or Words With Friends

iletişimi sürdürmek için

to stay in daily contact with real-life friends and family.

sosyal ağlardaki FarmVille veya Words With Friends gibi oyunları kullanıyor.

A recent study from the University of Michigan

Michigan Üniversite'sinden yapılan bir araştırmaya göre

showed that these games are incredibly powerful relationship-management tools.

bu tip oyunlar çok etkili birer

ilişki geliştirme araçları.

They help us stay connected with people in our social network

Oyunlar bize birlikte oyun oynamasaydık uzaklaşacağımız

that we would otherwise grow distant from,

insanlarla iletişimi koparmamamız konusunda

if we weren't playing games together.

yardım ediyor.

Keşke kendime daha mutlu olmak için fırsat tanısaydım.

"I wish I'd let myself be happier."

Well, here I can't help but think of the groundbreaking clinical trials

Bu aşamada, Doğu Carolina Üniversitesi'nde yapılan ve

recently conducted at East Carolina University

bilgisayar oyunlarının klinik anksiyete bozukluğu ve depresyonu tedavi etmede

ilaçlardan daha başarılı olabileceğini gösteren

that showed that online games can outperform

pharmaceuticals for treating clinical anxiety and depression.

çığır açıcı klinik deneyleri düşünmeden duramıyorum.

Günde sadece 30 dakika online oyun oynamak bile

Just 30 minutes of online game play a day

was enough to create dramatic boosts in mood

çarpıcı bir moral artışı yaratmak ve

and long-term increases in happiness.

uzun vadede mutluluğu artırmak için yeterli.

Keşke kendimi gerçekten istediğim gibi ifade edecek cesareti kendimde bulabilseydim.

"I wish I'd had the courage to express my true self."

Well, avatars are a way to express our true selves,

Peki, avatarlar kendimizi ifade etmemiz için

our most heroic, idealized version of who we might become.

olabileceğimiz en destansı, en ideal halimizi yansıtmamız için bir yol.

You can see that in this alter ego portrait by Robbie Cooper

Robbie Cooper'ın bu alter ego tablosunda

bir oyuncu ve avatarını görebiliyorsunuz.

of a gamer with his avatar.

And Stanford University has been doing research for five years now

Ve Standford Üniversitesi beş yıldır

to document how playing a game with an idealized avatar

ideal bir avatarla oyun oynamanın gerçek hayatta

davranış ve düşüncelerimizi nasıl değiştirdiğini,

changes how we think and act in real life,

bizi nasıl daha cesur ve hırslı hale getirdiğini,

making us more courageous, more ambitious,

hedeflerimize daha bağlı kalmamızı sağladığını belgelemek için araştırma yapıyorç

more committed to our goals.

"I wish I'd led a life true to my dreams,

Keşke başkalarının beklentilerini karşılamak yerine

and not what others expected of me."

kendi hayallerimi yaşasaydım.

Are games doing this yet?

Oyunlar bunu yapabiliyor mu? Emin değilim.

I'm not sure, so I've left a Super Mario question mark.

Bu sebeple kafamda bir soru işareti var, bir Super Mario soru işareti.

We're going to come back to this one.

Ve bu soruya geri döneceğiz.

But in the meantime, perhaps you're wondering,

Fakat bu arada, belki merak ediyorsunuzdur,

ölüm döşeğindeki insanların pişmanlıkları hakkında konuşmak

who is this game designer to be talking to us

about deathbed regrets?

bu oyun tasarımcısının ne haddine?

Ve gerçekten de ben hiç bir düşkünlerevinde çalışmadım,

And it's true, I've never worked in a hospice,

hiç ölüm döşeğinde olmadım.

I've never been on my deathbed.

Ama yakın zamanda ölmek isteyerek yatakta üç ay geçirdim.

But recently I did spend three months in bed, wanting to die.

Gerçekten ölmek isteyerek.

Really wanting to die.

Now let me tell you that story.

Şimdi bu hikayeyi anlatmama izin verin.

Her şey iki yıl önce kafamdan darbe alıp beyin sarsıntısı geçirmemle başladı.

It started two years ago, when I hit my head and got a concussion.

Sarsıntı doğru düzgün iyileşmedi ve

The concussion didn't heal properly,

and after 30 days, I was left with symptoms like nonstop headaches,

kazadan 30 gün sonrasında bile durmayan baş ağrıları,

nausea, vertigo, memory loss, mental fog.

bulantı, baş dönmesi, hafıza kaybı ve zihin bulanıklığı gibi semptomlarla kalakaldım.

My doctor told me that in order to heal my brain,

Doktorum beynimin iyileşmesi için,

I had to rest it.

onu dinlendirmem gerektiğini söyledi.

So I had to avoid everything that triggered my symptoms.

Yani semptomları tetikleyen her şeyden uzak durmak zorundaydım.

Bu demek oluyordu ki kitap okumak, yazı yazmak, oyun oynamak,

For me that meant no reading, no writing, no video games,

no work or email, no running, no alcohol, no caffeine.

çalışmak, e-mail göndermek, koşmak, alkol almak, kafein almak yok.

Başka sözcüklerle ifade etmek gerekirse -ki ne demek istediğimi anlamışsınızdır-

In other words -- and I think you see where this is going --

yaşamak için bir sebep yok.

no reason to live.

(Laughter)

Tabii ki bu biraz komik ama

Of course it's meant to be funny,

ciddiyete geri dönersek, intihar fikri

but in all seriousness, suicidal ideation is quite common

with traumatic brain injuries.

beyin travması yaşanan durumlarda çok yaygın.

It happens to one in three, and it happened to me.

Bu insanların üçte birinin başına geliyor ve benim başıma geldi.

Beynim bana "Jane, ölmek istiyorsun." demeye başladı.

My brain started telling me, "Jane, you want to die."

It said, "You're never going to get better."

"Asla iyileşemeyeceksin." dedi.

"Acın asla dinmeyecek." dedi.

It said, "The pain will never end."

Ve bu sesler o kadar inatçı ve ikna edici hale geldi ki

And these voices became so persistent and so persuasive

that I started to legitimately fear for my life,

gerçekten kendi hayatım için korkmaya başladım.

which is the time that I said to myself after 34 days --

Ki tam da bu zamanda, 34 gün sonra,

and I will never forget this moment --

-ve o anı asla unutmayacağım-

I said, "I am either going to kill myself

kendi kendime "ya kendimi öldüreceğim

or I'm going to turn this into a game."

ya da bunu bir oyuna çevireceğim" dedim.

Now, why a game?

Şimdi, neden oyun?

I knew from researching the psychology of games for more than a decade

On yıldan fazla zamandır oyunların psikolojisini araştırdığım için biliyorum ki

that when we play a game --

oyun oynarken -ve bu bilimsel bir bilgidir-

and this is in the scientific literature --

we tackle tough challenges with more creativity,

zor durumların üstesinden daha yaratıcı bir biçimde,

more determination, more optimism,

daha fazla kararlılıkla ve daha iyimser bir biçimde geliyoruz.

and we're more likely to reach out to others for help.

Ve insanlardan yardım istemeye daha eğilimli oluyoruz.

I wanted to bring these gamer traits to my real-life challenge,

Ve bu oyuncu özelliklerini gerçek hayattaki mücadeleme yansıtmak istediğim için

so I created a role-playing recovery game

Jane the Concussion Slayer (Travma Avcısı Jane) adında

called Jane the Concussion Slayer.

bir rol yapma oyunu yarattım.

Now this became my new secret identity,

Bu benim gizli kimliğim haline geldi

and the first thing I did as a slayer was call my twin sister --

ve bir avcı olarak ilk yaptığım şey

ikizimi aramak -Kelly adında bir tek yumurta ikizim var-

I have an identical twin sister named Kelly --

ve ona beynimi iyileştirmek için bir oyun oynadığımı

and tell her, "I'm playing a game to heal my brain,

ve onun da benimle birlikte oynamasını istediğimi söylemek oldu.

and I want you to play with me."

Bu yardım istemek için oldukça kolay bir yoldu.

This was an easier way to ask for help.

Böylece Kelly oyundaki ilk müttefikim oldu.

She became my first ally in the game,

my husband Kiyash joined next,

Ardından kocam Kiyash bize katıldı

ve birlikte kötü adamları tespit edip onlarla savaştık.

and together we identified and battled the bad guys.

Now this was anything that could trigger my symptoms

Bu oyun kesinlikle semptomlarımı tetikleyebilecek bir şeydi

and therefore slow down the healing process,

parlak ışıklar, kalabalık mekanlar gibi şeyler,

things like bright lights and crowded spaces.

iyileşme sürecimi yavaşlatabilirdi.

Bu yüzden güç kaynakları toplayıp bunları aktif hale getirdik.

We also collected and activated power-ups.

This was anything I could do on even my worst day

Bu en kötü günümde bile

to feel just a little bit good,

birazcık iyi hissetmek için,

just a little bit productive.

biraz üretken hissedebilmek için yapabileceğim herhangi birşey olabilirdi.

Things like cuddling my dog for 10 minutes,

10 dakika köpeğime sarılmak gibi

ya da yataktan kalkıp bir kere etrafta yürümek gibi.

or getting out of bed and walking around the block just once.

Now the game was that simple:

Oyun oldukça basitti:

Adopt a secret identity, recruit your allies,

Gizli bir kimlik edin, müttefiklerini topla,

kötü adamlarla savaş, güç kaynaklarını aktif hale getir.

battle the bad guys, activate the power-ups.

Fakat bu kadar basit bir oyunla bile,

But even with a game so simple,

within just a couple days of starting to play,

oynamaya başladığım bir kaç gün içinde,

that fog of depression and anxiety went away.

depresyon ve kaygı hissi gitti.

Öylece yok oldu. Mucize gibiydi.

It just vanished. It felt like a miracle.

Now it wasn't a miracle cure for the headaches

Bu tabii ki bilişsel semptomlar ya da

or the cognitive symptoms.

baş ağrıları için mucize bir tedavi değildi.

Bu semptomlar bir yıldan fazla sürdü,

That lasted for more than a year,

and it was the hardest year of my life by far.

ve o yıl hayatımın açık ara en zorlu yılıydı.

But even when I still had the symptoms,

Ama hala o semptomlara sahip olsam da,

hala acı çekiyor olsam da ıstırap çekmeyi bırakmıştım.

even while I was still in pain, I stopped suffering.

Bu durumda, oyunla bir sonraki adımın ne olduğu beni oldukça şaşırttı.

Now what happened next with the game surprised me.

I put up some blog posts and videos online,

Oyunun nasıl oynandığını açıklayan blog yazıları

explaining how to play.

ve online videolar paylaştım.

But not everybody has a concussion, obviously,

Ama tabii ki herkes kafa travması geçirmiş değil,

not everyone wants to be "the slayer,"

herkes "avcı" olmak istiyor da değil.

so I renamed the game SuperBetter.

Bu sebeple oyunun ismini SuperBetter (SüperDahaİyi) olarak değiştirdim.

And soon, I started hearing from people all over the world

Ve kısa süre içinde dünyanın her yerinden insanların

who were adopting their own secret identity,

gizli kimliklerini alıp, müttefiklerini toplayarak

"süper daha iyi"ye gittiklerini,

recruiting their own allies, and they were getting "super better,"

facing challenges like cancer and chronic pain,

kanser, kronik ağrılar, depresyon, Crohn hastalığı gibi durumlarla

yüzleştiklerini duymaya başladım.

depression and Crohn's disease.

Even people were playing it for terminal diagnoses like ALS.

Hatta ALS hastalığı gibi ölümcül hastalıklarla teşhis edilmiş insanların bile bunu oynuyordu.

And I could tell from their messages and their videos

Ve bana ulaşan mesajlar ve çekilen videolardan anladığım kadarı ile

that the game was helping them in the same ways that it helped me.

oyun o insanlara da bana yardım ettiği şekilde

yardım ediyordu.

They talked about feeling stronger and braver.

Daha güçlü ve cesur hissettiklerinden bahsediyorlardı.

Aileleri ve arkadaşları tarafından daha iyi anlaşıldıklarını hissettiklerini söylüyorlardı.

They talked about feeling better understood by their friends and family.

And they even talked about feeling happier,

Ve hatta acı çekiyor olsalar da,

hayatlarının en zor zamanlarını yaşıyor olsalar da

even though they were in pain,

even though they were tackling the toughest challenge of their lives.

daha mutlu hissettiklerini söylediler.

Now at the time, I'm thinking to myself, what is going on here?

Ve o zaman kendi kendime düşünmeye başladım, burada ne oluyor?

I mean, how could a game so trivial intervene so powerfully

Yani, nasıl olur da böylesine abes bir oyun

in such serious, and in some cases life-and-death, circumstances?

bu kadar ciddi, ölüm kalım meselesine varan durumlara bu kadar etkili müdahale edebilir?

I mean, if it hadn't worked for me,

Eğer benim de başıma gelmiş olmsaydı,

there's no way I would have believed it was possible.

bunun olabileceğine asla inanmazdım.

Well, it turns out there's some science here, too.

Ve ortaya çıktı ki burada da işin içine biraz bilim karışıyor.

Bazı insanlar bir travma yaşadıktan sonra daha güçlü ve mutlu hale geliyorlar.

Some people get stronger and happier after a traumatic event.

Ve bize olan şey de buydu.

And that's what was happening to us.

The game was helping us experience

Oyun bize bilim insanlarının travma sonrası gelişme dediği

çok da duyulmayan bir durumu

what scientists call post-traumatic growth,

which is not something we usually hear about.

deneyimlememizde yardımcı oluyordu.

Genellikle travma sonrası stres bozukluğu hakkında bir şeyler duyuyoruz.

We usually hear about post-traumatic stress disorder.

But scientists now know that a traumatic event

Fakat artık bilim adamlarınca biliniyor ki

doesn't doom us to suffer indefinitely.

travmatik olaylar bizi sonsuza kadar acı çekmek üzere lanetlemiyor.

Instead, we can use it as a springboard

Bunun yerine, bu durumu hayatımızdaki iyi yanları ortaya çıkarmak

ve daha mutlu yaşamak için bir sıçrama tahtası olarak kullanabiliriz.

to unleash our best qualities and lead happier lives.

Here are the top five things that people with post-traumatic growth say:

İşte travma sonrası gelişme durumunu yaşayan

insanların en sık belirttiği beş şey:

Önceliklerim değişti. Artık beni mutlu eden şeyleri yapmaktan korkmuyorum.

"My priorities have changed."

"I'm not afraid to do what makes me happy."

"I feel closer to my friends and family."

Arkadaşlarıma ve aileme daha yakın olduğumu hissediyorum.

Kendimi daha iyi anlıyorum. Artık gerçekten kim olduğumu biliyorum.

"I understand myself better. I know who I really am now."

Artık hayatımın yeni bir anlamı ve amacı var.

"I have a new sense of meaning and purpose in my life."

"I'm better able to focus on my goals and dreams."

Hayallerime ve amaçlarıma daha iyi odaklanıyorum.

Now, does this sound familiar?

Bunlar tanıdık geliyor mu?

It should, because the top five traits of post-traumatic growth

Gelmeli, çünkü travma sonrası gelişmenin beş önemli hususu

aslında ölmekte olan insanların beş önemli pişmanlığının tam zıttı.

are essentially the direct opposite of the top five regrets of the dying.

Now this is interesting, right?

Ne kadar ilginç, değil mi?

It seems that somehow, a traumatic event

Öyle görünüyor ki travmatik bir olay yaşamak

can unlock our ability to lead a life with fewer regrets.

bir şekilde daha az pişmanlıkla yaşama kabiliyetimizi ortaya çıkarıyor.

But how does it work?

Peki bu nasıl oluyor?

How do you get from trauma to growth?

Travmadan gelişme evresine nasıl geçiyorsunuz?

Or better yet, is there a way to get all the benefits

Ya da daha iyisi, travma sonrası gelişmenin bütün bu iyi yönlerini

of post-traumatic growth without the trauma,

travma olmadan, kafanıza darbe almak zorunda kalmadan

without having to hit your head in the first place?

yaşamanın bir yolu var mı?

That would be good, right?

Bu çok güzel olurdu, değil mi?

I wanted to understand the phenomenon better,

Bu fenomeni daha iyi anlamak istedim,

so I devoured the scientific literature, and here's what I learned.

bu yüzden bu konudaki bilimsel araştırmaları adeta yalayıp yuttum ve işte öğrendiklerim:

Travma sonrası gelişme ile ilişkilendirilen

There are four kinds of strength, or resilience,

that contribute to post-traumatic growth,

dört çeşit güç ya da dayanıklılık var

ve travma yaşamaksızın bu dört çeşit dayanıklılığa sahip olabilmek için

and there are scientifically validated activities

that you can do every day to build up these four kinds of resilience,

her gün yapabileceğiniz

bilimsel olarak onaylanmış aktiviteler var.

and you don't need a trauma to do it.

I could tell you what these four types of strength are,

Size bu dört çeşit gücün ne olduğunu söyleyebilirdim ama

but I'd rather you experience them firsthand.

bunları birinci elden deneyimlemenizi tercih ederim.

I'd rather we all start building them up together right now.

Onun yerine bu özellikleri burada şimdi hep beraber edinmeye başlayalım.

Here's what we're going to do.

Yapacaklarımız şunlar:

We'll play a quick game together.

Birlikte küçük bir oyun oynayacağız.

This is where you earn the seven and a half minutes

Daha önce söz verdiğim yedi buçuk dakikayı

of bonus life that I promised you earlier.

kazanacağınız yer işte burası.

All you have to do is successfully complete

Yapmanız gereken tek şey

SuperBetter'ın ilk dört görevini başarıyla tamamlamak.

the first four SuperBetter quests.

And I feel like you can do it. I have confidence in you.

Ve bunu yapabileceğinizi düşünüyorum. Size bu konuda güvenim tam.

Herkes hazır mı? Bu ilk göreviniz, haydi bakalım.

So, everybody ready?

This is your first quest. Here we go.

Pick one: Stand up and take three steps,

Birini seçin: Ya ayağa kalkıp üç adım atın ya da

or make your hands into fists, raise them over your head

ellerinizi yumruk yapıp beş saniye boyunca

as high as you can for five seconds, go!

kafanızın üzerine kaldırabildiğiniz kadar yükseğe kaldırın. Başlayın!

Evet, ikisini birden yapan insanlar hoşuma gitti. Üstün başarı gösteriyorsunuz.

All right, I like the people doing both.

You are overachievers. Very good.

Çok iyi. (Kahkahalar)

(Laughter)

Well done, everyone.

Herkese aferin. Bu alıştırmanın değeri +1 dayanıklılık.

That is worth +1 physical resilience,

Ve bu şu anlama geliyor; artık vücudunuz

which means that your body can withstand more stress

daha fazla stresle başa çıkabilir ve kendini daha çabuk iyileştirebilir.

and heal itself faster.

Şimdi, araştırmamızdan biliyoruz ki fiziksel dayanıklılığınızı artırmak için

We know from the research

that the number one thing you can do to boost your physical resilience

yapabileceğiniz en iyi şey mantar gibi oturmamak.

is to not sit still.

That's all it takes.

Sadece bu gerekiyor.

Every single second that you are not sitting still,

Oturup pineklemediğiniz her saniye,

you are actively improving the health of your heart,

beyninizin, akciğerlerinizin ve kalbinizin sağlığını

and your lungs and brains.

aktif olarak geliştiriyorsunuz.

Herkes bir sonraki görev için hazır mı?

Everybody ready for your next quest?

Sizden ya parmaklarınızı 50 kere şıklatmanızı ya da

I want you to snap your fingers exactly 50 times,

or count backwards from 100 by seven, like this: 100, 93...

100'den geriye yedişer yedişer saymanızı istiyorum.

Go!

Başlayın!

(Snapping)

(Şıkırtılar)

Don't give up.

Vazgeçmeyin.

(Snapping)

(Şıkırtılar)

Don't let the people counting down from 100

100'den geriye doğru sayan insanların

interfere with your counting to 50.

sizin 50'ye kadar saymanızı engellemesine izin vermeyin.

(Kahkahalar)

(Snapping)

(Laughter)

Nice. Wow. That's the first time I've ever seen that.

Güzel. Vay canına. Böyle bir şeyi ilk kez gördüm.

Bonus physical resilience. Well done, everyone.

Bonus fiziksel dayanıklılık. Herkese aferin.

Bu size +1 zihinsel dayanıklılık kazandırdı.

Now that's worth +1 mental resilience,

which means you have more mental focus, more discipline,

Bu demek oluyor ki artık daha fazla irade, kararlılık,

determination and willpower.

disiplin ve odaklanma becerisine sahipsiniz.

We know from the scientific research

Bilimsel araştırmalardan biliyoruz ki

that willpower actually works like a muscle.

irade aslında bir kas gibi çalışıyor.

It gets stronger the more you exercise it.

Ne kadar çok kullanılırsa o kadar çok gelişiyor.

Yani 50 kere parmak şıklatmak ya da

So tackling a tiny challenge without giving up,

even one as absurd as snapping your fingers exactly 50 times

100'den geriye yedişer yedişer saymak gibi absürd

or counting backwards from 100 by seven

sınamaların bile iradenizi

is actually a scientifically validated way to boost your willpower.

artıracağı bilimsel olarak onaylanmış.

So good job. Quest number three.

İyi iş. Gelelim üçüncü göreve.

Pick one: Because of the room, fate's really determined this for you,

Biriniz seçin: Şu an bir odanın içinde olduğumuz için

pek seçme sansınız yok ama yine de işte iki seçeneğiniz:

but here are the two options.

If you're inside, find a window and look out of it.

Eğer içerideyseniz, bir pencere bulup dışarı bakın.

If you're outside, find a window and look in.

Eğer dışarıdaysanız, bir pencere bulup dışarı bakın.

Ya da YouTube veya Google'da en sevdiğiniz hayvanın yavru hali için

Or do a quick YouTube or Google image search

for "baby [your favorite animal.]"

görsellerde çabucak bir arama yapın.

Do it on your phones, or just shout out some baby animals,

Bunu telefonunuzdan yapabilirsiniz

ya da sadece en sevdiğiniz yavru hayvanın adını bağırabilirsiniz.

and I'll put them on the screen.

Ben bir kaç fotoğraf bulup hepimiz için ekrana koyacağım.

So, what do we want to see?

Evet, ne görmek istiyoruz?

Tembel hayvan, zürafa, fil, yılan. Evet, elimizde ne varmış bir bakalım.

Sloth, giraffe, elephant, snake. Okay, let's see what we got.

Baby dolphin and baby llamas. Everybody look.

Yavru yunus ve yavru lamalar. Herkes baksın.

Anladınız mı?

Got that?

Okay, one more. Baby elephant.

Tamam, bir tane daha. Yavru fil.

(Audience) Oh!

We're clapping for that?

Bunun için mi alkışlıyoruz?

That's amazing.

Bu harika.

(Laughter)

All right, what we're just feeling there is plus-one emotional resilience,

Tamam, şimdi burada hissettiğimiz şey

+1 duygusal dayanıklılık.

Bu şu anlama geliyor, merak veya aşk gibi

which means you have the ability to provoke powerful,

positive emotions like curiosity or love,

yavru hayvanlara baktığımızda ya da en çok ihtiyacımız olduğunda

which we feel looking at baby animals,

hissettiğimiz pozitif duyguları etkili bir biçimde

when you need them most.

yönlendirebilme becerisine sahipsiniz.

Here's a secret from the scientific literature for you.

Ve bilimsel literatürden size bir sır vereyim.

If you can manage to experience three positive emotions

Eğer bir saat, bir gün veya bir hafta için

for every one negative emotion

hissettiğiniz her negatif duygu başına

over the course of an hour, a day, a week,

üç pozitif duygu hissetmeyi başarabilirseniz

you dramatically improve your health

sağlığınız ve zor bir problemle başa çıkabilme beceriniz

and your ability to successfully tackle any problem you're facing.

çarpıcı bir biçimde artar.

And this is called the three-to-one positive emotion ratio.

Buna "üçe bir pozitif duygu oranı" deniyor.

Bu benim en sevdiğim SuperBetter numarası, bunu kullanın.

It's my favorite SuperBetter trick, so keep it up.

All right, pick one, last quest:

Peki, bir tanesini seçin, son görev:

Shake someone's hand for six seconds,

Biriyle altı saniye boyunca el sıkışın

or send someone a quick thank you

ya da birine sms, email, Facebook veya Twitter yolu ile

by text, email, Facebook or Twitter. Go!

çabucak bir teşekkür yollayın. Başlayın!

(Konuşmalar)

(Chatting)

Looking good, looking good.

Güzel gözüküyor, güzel gözüküyor.

İyi, iyi.

Nice, nice.

Devam edin. Harikasınız!

Keep it up.

I love it!

All right, everybody, that is +1 social resilience,

Pekala, bu hepiniz için +1 sosyal dayanıklılık demek.

which means you actually get more strength from your friends,

Yani, artık arkadaşlarınızdan, komşularınızdan,

your neighbors, your family, your community.

ailenizden, içinde bulunduğunuz topluluktan daha fazla güç alıyorsunuz.

Now, a great way to boost social resilience is gratitude.

Sosyal dayanıklılığı artırmanın en iyi yolu şükran.

Touch is even better.

Dokunmak daha bile iyi.

Here's one more secret for you:

Size bir sır daha vereyim:

Shaking someone's hand for six seconds

Biriyle altı saniye boyuca el sıkışmak

kanınızdaki oksitosin oranını -ki bu güven hormonudur-

dramatically raises the level of oxytocin in your bloodstream,

now that's the trust hormone.

önemli ölçüde artırıyor.

That means that all of you who just shook hands

Bu demek oluyor ki şu an birbiriyle el sıkışan sizler biyokimyasal olarak

birbirinizden daha çok hoşlanmak ve birbirinize yardım etmek üzere yönlendirildiniz.

are biochemically primed to like and want to help each other.

This will linger during the break,

Bu ara verdiğimiz sırada da devam ediyor olacak,

so take advantage of the networking opportunities.

yani bağlantı kurma becerinizin tadını çıkarın.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Well, you have successfully completed your four quests,

Tamam, dört görevi de başarılı bir biçimde bitirdiniz,

let's see if I've successfully completed my mission

şimdi bakalım ben size fazladan yedi buçuk dakika yaşam süresi kazandırma görevimde

to give you seven and a half minutes of bonus life.

başarılı olmuş muyum?

Now I get to share one more little bit of science with you.

Burada sizinle biraz daha bilimsel veri paylaşmam gerekiyor.

Bu dört tip dayanıklılığı -fiziksel,zihinsel,duygusal ve sosyal-

It turns out that people who regularly boost these four types of resilience --

artırmak için düzenli olarak egzersiz yapan insanların

bunu yapmayan insanlara göre

physical, mental, emotional and social --

live 10 years longer than everyone else.

10 yıl daha fazla yaşadığı ortaya çıktı.

So this is true.

Bu doğru.

If you are regularly achieving the three-to-one positive emotion ratio,

Eğer bu "üçe bir pozitif duygu oranı"nı

düzenli olarak uyguluyorsanız,

if you are never sitting still for more than an hour at a time,

eğer bir seferde bir saatten fazla oturup pineklemiyorsanız,

eğer her gün önemsediğiniz bir insanla iletişime geçiyorsanız,

if you are reaching out to one person you care about every single day,

if you are tackling tiny goals to boost your willpower,

eğer iradenizi güçlendirmek için küçük hedefler belirliyorsanız,

you will live 10 years longer than everyone else,

diğer herkesten 10 yıl fazla yaşayacaksınız

and here's where that math I showed you earlier comes in.

ve işte burada size daha önce gösterdiğim hesaplamalar devreye giriyor.

ABD ve Büyük Britanya'daki ortalama yaşam süresi 78.1 yıl.

So, the average life expectancy in the U.S. and the U.K. is 78.1 years,

but we know from more than 1,000 peer-reviewed scientific studies

fakat 1000 den fazla kere akran denetimi yapılmış bilimsel çalışmalardan biliyoruz ki

that you can add 10 years of life by boosting your four types of resilience.

bu dört çeşit dayanıklılığı artırarak

hayatınıza 10 yıl ekleyebilirsiniz.

Yani by dört çeşit dayanıklılığı

So every single year that you are boosting your four types of resilience,

artırdığınız her yıl,

you're actually earning .128 more years of life

128 fazladan yıl ya da 46 fazladan gün

or 46 more days of life, or 67,298 more minutes of life,

veya 67.298 fazladan dakika kazanıyorsunuz.

which means every single day, you are earning 184 minutes of life,

Bu da demek oluyor ki her gün fazladan 184 dakikanız oluyor

or every single hour that you are boosting your four types of resilience,

veya bu dört çeşit dayanıklılığı güçlendirdiğiniz her saat,

aynı bizim yaptığımız gibi,

like we just did together, you are earning 7.68245837

more minutes of life.

7.68245837 fazladan dakika kazanıyorsunuz.

Congratulations, those seven and a half minutes are all yours.

Tebrik ederim, o yedi buçuk dakika

tamamen sizin. Hepsini hak ettiniz.

You totally earned them.

(Alkışlar)

Yeah!

Evet, muhteşem!

(Applause)

Awesome.

Wait, wait, wait.

Bir saniye, bir saniye

You still have your special mission, your secret mission.

Hala özel göreviniz,

gizli göreviniz var.

How are you going to spend these minutes of bonus life?

Hayatınıza eklenen fazladan yedi buçuk dakikayı

nasıl harcayacaksınız?

Well, here's my suggestion.

Benim önerim şu:

These seven and a half bonus minutes are kind of like genie's wishes.

Bu fazladan yedi buçuk dakika biraz sihirli cinden dilenen dilekler gibi.

You can use your first wish to wish for a million more wishes.

İlk dileğinizi bir milyon dilek hakkı isteyerek kullanabilirsiniz.

Pretty clever, right?

Akıllıca, değil mi?

So, if you spend these seven and a half minutes today

Yani eğer bugün bu yedi buçuk dakikayı

doing something that makes you happy,

sizi mutlu eden bir şey yapmak için kullanırsanız

or that gets you physically active,

veya fiziksel aktivite yapmak için,

or puts you in touch with someone you care about,

ya da sevdiğiniz biriyle vakit geçirmek için,

or even just tackling a tiny challenge,

ya da küçük bir sınamayı aşmak için,

dayanıklılığınızı artıracaksınız.

you're going to boost your resilience, so you're going to earn more minutes.

Böylece daha çok dakika kazanacaksınız.

And the good news is, you can keep going like that.

Ve iyi haber şu ki bu şekilde devam edebilirsiniz.

Günün her saati, hayatınızın her günü,

Every hour of the day, every day of your life,

all the way to your deathbed,

ölüm döşeğine girene kadar.

which will now be 10 years later than it would have otherwise.

-ki bu normalde olacağından 10 yıl daha sonra olacak-

Ve o aşamaya geldiğinizde, büyük ihtimalle,

And when you get there, more than likely,

en çok belirtilen beş pişmanlığa sahip olmayacaksınız

you will not have any of those top five regrets,

çünkü hayallerinizi gerçekleştirmek için

because you will have built up the strength and resilience

to lead a life truer to your dreams.

gereken güç ve dayanıklılığa sahip olmuş olacaksınız.

Ve 10 yıl fazladan zamanla, belki de

And with 10 extra years, you might even have enough time

to play a few more games.

biraz daha fazla oyun oynamaya zamanınız olabilir.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)